Vísir - 01.09.1981, Qupperneq 9

Þriöjudagur 1. september 1981
VlSIR
- AKUREYRARBÆR ÆTLAR AÐ LÁTA
GERA VIÐ GAMLA RARNASKÓLANN
IHHBÆIHGAR OQ
ODDEYRINGAR
VILDU HAFA HANN
SEM NÆSTAN SER
Hjörleifs Stefánssonar, arki-
lekts, á gamla barnaskólahús-
inu á Akureyri, en hann gerði á
þvi úttekt að beiðni bæjarráðs.
Það er ekki ofsögum sagt, að
gamli barnaskólinn við Hafnar-
stræti hafi „hrörleikablæ”.
Húsið hefur alla tið verið i eigu
Akureyrarbæjar, en undanfarin
ár hefur það verið látið drabb-
ast niður, rétt eins og ætlast
væri til að timans tönn kæmi þvi
fyrir kattarnef. Um þverbak
keyrði eftir að siðustu ibúarnir
fluttu úr húsinu, þvi að þá fengu
skemmdarvargar verkefni við
hæfi. Er svo komið.að búið er að
brjóta hverja einustu rúðu i hús-
inu og allt lauslegt innanhúss
hefur verið brotið. Klósett-
skálarnar hafa ekki einu sinni
fengið frið og klámgefnir lista-
menn hafa skreytt veggi. Til að
kóróna allt saman hefur panel
af heilum vegg verið stolið. Eft-
ir stendur vegggrindin ber. Þar
hafa engin börn verið að verki.
Hvað skal gera við hús-
ið?
Það hefur vafist fyrir bæjar-
nði Akureyrar að ákveða,
hvað gera skal við húsið. i sum-
ar var ákveðið að selja það, en
hætt við það á siðustu stundu.
Þá var Hjörleifi Stefánssyni fal-
ið að gera úttekt á húsinu ásamt
kostnaðaráætlun vegna við-
gerðar. Áætlar Hjörleifur, að
það kosti 949.500 kr. að koma
húsinu i lag að utan sem innan.
Er þá miðað við að koma húsa-
skipan i þvi sem næst uppruna-
legt horf, en i áætluninni er ekki
gert ráð fyrir innréttingum i
kjallara. Samkvæmt fjárhags-
áætlun er gert ráð fyrir 150.000
kr. til viðgerða á húsinu i ár, en
frá þvi dregst ýmiskonar
kostnaður við húsið og við
undirbúning að framkvæmdum,
þannig að reiknað er með að
115.000 verði til framkvæmda.
Er reiknað með að sú upphæð
dugi til brýnustu framkvæmda
fyrir veturinn.
Samkvæmt upplýsingum
Sigurðar J. Sigurðssonar,
bæjarfulltrúa og bæjarráðs-
manns, þá eru ekki likur til þess
að húsið verði selt. Taldi hann
liklegast að bærinn léti gera við
húsið samkvæmt tillögum Hjör-
leifs og nýtti það siðan til félags-
eða menningarstarfssemi.
Sagði Sigurður, að Myndlistar-
skólinn væri efst i hugum
manna i þvi sambandi, þótt
ýmislegt fleira kæmi til greina.
Millivegurinn var
þrautalendingin
Árið 1898 var samþykkt i
bæjarstjórn Akureyrar að
byggja sameiginlega skóla-
byggingu fyrir allan bæinn.
Ekkivorumenná eitt sáttir um,
hvar best væri að láta hann
standa. Vildu bæði Innbæingar
og Oddeyringar hafa hann sem
næstan sér. Á þeim árum
Neglt fyrir glugga, enda búiðað brjóta hverja einustu rúðu i skólan-
um gamla.
skiptist bærinn i tvo hluta og var
óbyggt svæði á milli þeirra.
Endirinn varð sá að bæjarstjórn
samþykkti með naumum meiri-
hluta að byggja skólann miðja
vegu milli bæjarhlutanna. Var
vegalengdin milli nyrsta og
syðsta húss bæjarins mæld ná-
kvæmlega og skólahúsið sett á
miðjuna við Hafnarstræti 53.
Ákveðið var að skólastoíurnar
yrðu þrjár og áttu þær að rúma
lOObörn.sem hvert um sig hefði
100 kúbikfet andrúmslofts.
Gerði Bergsteinn Björnsson
teikningarað húsinu. Leitaö var
eftir tilboðum i smiðina og tekiö
boði Bjarna Einarssonar upp á
6.350 kr. eftir að hann hafði fall-
ist á að lækka það um 100 kr. 18.
október árið 1900 vigði bæjarfó-
geti siðan húsið. Þótti það þá
bera af öllum skólahúsum
landsins, að hans sögn.
Þá var öldin önnur.
1 Stefni 7. nóvember er fróðleg
lýsing á húsinu, sem lýsir vel
byggingarháttum á þeim tima.
Þar segir m.a.:
„Veggir og kennslustofur eru
að utan klæddir venjulegum
klæðningsborðum, en milli
þeirra og grindar er klætt með
asfalt pappa, i m iðja grindina er
felld borðaklæðning og veggirn-
ir þvi næst klæddir innan með
venjulegum innanþiljuskifum,
en milli þeirra og borðanna i
grindinni er þjett troðið mosa.
Gluggar allir i stofunum tvö-
faldir og stærð glugganna i
hverri stofu sem næst 1/6 á móti
gólffleti.
Skilrúm öll i húsinu eru tvö-
föld og þjett troðið mosa milli
þilja, stoðir og bindingar i þeim
úr 3x3 þumlunga trjám. Berst
hljóð þvi litt i gegn um þau, nje
hiti og kuldi”.
Gamli barnaskólinn er stórt,
einlyft timburhús með lágu risi
á háum steinkjallara. Húsið er
rúmir 26 m að lengd og tæpir 9
m að breidd. Þrjár kennslustof-
ur voru upphaflega i húsinu, auk
óþiljaðs leikfimissalar nyrst.
Þarna var Barnaskóli Akureyr-
ar til húsa fram til 1930. Siöan
fiutti Amtsbókasafnið i húsið og
var Daviö skáld frá Fagraskógi
þá bókavörður og bjó hann jafn-
framt i húsinu. Einnig rak bær-
inn þar saumastofu. Siðar var
húsið notað sem ibúðarhúsnæði
allt fram á siðasta ár.
Ýmis þægindi i húsinu
1 áöurnefndri grein i Stefni
kemur fram, að ýmis þægindi
voru i húsinu, þó ekki þætti mik-
ið til þeirra koma i dag. Þótti til
að mynda ekki dónalegt að geta
skákað Reykvikingum, en um
upphitun i húsinu segir i Stefni:
„Ofnar og loftpipur i kennslu-
stofunum eru hinar fullkomn-
ustu scm eru til hjer i bæ og efa-
saml að upphitun og loft-
breyting sje i eins góðu lagi i
hinum nýja barnaskóla i
Reykjavik, eins og er i skóla
þessum”.
Siðar segir i sömu grein:
„Vatnsleiðsla og þægindi.
Skammt fyrir ofan húsið i
brekkunni er litil uppsprettu-
lind, þaöan hefir vatn verið leitt
i járnpipu inn i kjallarann og
upp á skólaganginn, eru á gang-
inum þrjú þvottaföt fyrir börn-
in, sem vatnspipurnar liggja að,
en frá þeim liggja skólprennur
úr járni niður um kjallaragólfið
og fram fyrir veg”.
Þá þætti heldur ekki dónalegt
nú til dags að hafa gosdrykkja-
verksmiðjur i barnaskólum, en
fyrstu starfsár barnaskólans
var slik verksmiðja i kjallaran-
um. Um það segir i blaðagrein
frá þeim tima:
„Knud Hertervig hefur
stofnað gosdrykkjaverksmiðju i
kjallara skólans. Hún fram-
leiðir m.a. sódavatn, sitrón,
hindiberlimonaði, jarðarberja-
limonaði. Ennfremur súra og
sæta saft, edik og gerpúlver.
Hertervig segist hvergi hafa
fengið svo gott vatn i gos-
drykkjagerð”.
Texti o g
myndir Gisli
Sigurgeirs-
son
Akureyri.
„Barnaskólinn gamli virðist
vera vel viðað og traust hús.
Skortur á umhirðu og
skemmdarverk, sem unnin hafa
verið á húsinu,ljá þvi hrörleika-
blæ, sem ekki er i fullu sam-
ræmi við ástand þess. 1 húsinu
eru stór og björt herbergi, sem
henta vel sem fundarherbergi,
skrifstofuherbergi eða kennslu-
stofur. Húsinu mætti koma i gott
ástand á nýjan leik og hýsa þar
einhverja þá starfsemi, sem
bæjarfélagið þarf að sjá fyrir
húsnæði. Kostnaður viö lag-
færingar yrði óverulegur, miðað
við nýbyggingu. Húsið er sér-
stakt frá sögulegu sjónarmiði og
einnig er það sérstakt sem
bygging”. Þannig hljóðar álit
Gamli barnaskólinn stendur i brekkunni fyrir neðan Menntaskólann, rétt viö Samkomuhúsiö.
Allt lauslegt hefur verið brotið og eyðilagt inni i húsinu.