Vísir - 19.09.1981, Blaðsíða 17

Vísir - 19.09.1981, Blaðsíða 17
Laugardagur 19. scptember 1981 VÍSIR Þetta eru spelkur. Frá vinstri: Thomas og Gu&laug Marla. (Ljósm. GVA) vita, hvort fötluðum fyndist þetta leikrit, sem er erlent að uppruna, eiga einhverja samsvörun i ieslenskum veruleika, og það kom sannarlega i ljós, að svo er.” — Telurðu, að sýningin hefði orðið öðruvisi, ef ekki hefði notið við aðstoðar alls þess f jölda fólks, sem þið hafið kvatt til? ,,Já, tvimælalaust. Við erum leikmenn, þegar um málefni fatl- aðra er að ræða. Og það sem meira er, við höfum afskaplega litið kynnst fötluðu fólki, og það vakti með okkur eins og liklega flestum öðrum, blendnar tilfinn- ingar að sjá fatlað fólk. Það tók okkureinfaldlega tima að læra að umgangast þennan fjölda, sem heyrir þó til sama þjóðfélagi og viö. Þaö var geysileg lifsreynsla. Ekkert okkar getur allt Okkur skortir lika þekkingu á högum fatlaðra yfirleitt, og sú að- stoð, sem við fengum reyndist okkur jafnframt ómetanleg sem hrein og bein fræðsla. — Þið hafið þá kannski reynt margt af þvi sem minnst er á i leikritinu? „JU, það er óhætt að segja. Leikritið segir öðru fremur, að þótt maöur sé fatlaður, þá sé hann ekki þess vegna öðruvisi en hver annar. Við erum öll mis- munandi, og öll kannski að þvi leytinu til fötluð, aö ekkert okkar getur allt. Ekkert okkar er SUper- man.” — Já, vel á minnst, Súperman: Hvað gerir hann i Ieikritinu? „Hann er einskonar draumsýn fatlaða barnsins i leikritinu. Súperman sem fvrirmynd? Súperman getur allt, hann þarf aldrei að leita aðstoðar eins eða neins, og fatlaða barnið kallar oft hann skellir sér niður við hlið okkar Jórunnar. Samskipti i stað einangrunar ,,Ogþaðstafar af þviaö við höf- um aldrei lært að umgangast fatl- aða eins og við höfum lært að um- gangast þá sem sagðir eru heil- brigðir. Við höfum aldrei lært að kynnast fötluðum á þeirra for- sendum, og þetta samskipta- vandamál væri ekki fyrir hendi, ef allar aðgeröir yfirvalda hefðu ekki miðað að þvi að einangra fatlaða, heldur þess i stað að þeir eins og aðrir tækju þátt i þjóðfé- laginu eins og aðrir þegnar þess. Samskiptiistað einangrunar, það er það sem skiptir máli. við móðurmál sitt. Er það ekki lika fötlun á sinn hátt? ,,Jú, akkUrat. Þetta atriði teng- ist lika þvi, sem fram kemur i leikritínu: Allir eru á einhvern hátt fatlaöir. Nú set ég að visu fyrirvara viö þetta orö: fatlaöur. A ensku heitir þaö „handicapp- ed”, sem er mun viðtækara hug- tak. Ef þú t.d. kemur heim að læstum dyrum og hefur gleymt lyklunum, þá er það „handi- capp”. Það má kannski segja vanmáttur. Og þetta er það sem við erum að segjai'leikritínu: Allireiga við einhvers konar vanmátt að striða, li'kamlegan eöa andlegan. Og það væri farsæl lausn ef við . reyndum aðræða saman um þann vanmátt okkar, hver svo sem fatlaður á Súperman sér til hjálpar, og þótt Súperman komi aldrei beint fram,þá gerirhann barninu kleift ihugarheimi þess að framkvæma ýmsa hluti, sem það gætiannars ekki. Og spurningin, sem er gegn- umgangandi i leikritinu, er þessi: Hver er sterkari en Súperman? En það kemur nú reyndar lika fram i'leikritinu, að Súperman er ekkert ofsalega klár heldur — hann hefur sinar veiku hliðar, hann er lika á ákveðinn hátt fatl- aður. Og með þvi að barnið lærir meira eftir þvi sem liður á leikrit- ið, minnkar þörfin fyrir SUper- man.” NU birtist Thomas leikstjóri að nýju: hann hefur þá verið að ræða við leikarana, sem tinast burtu, enda æfing i kvöld og veitir ekki af að eiga sér stund milli striða. „Aðalvandamálið er það að við kunnum ekki að umgangast fatl- aðfólk”,segirThomasum leiöog En yfirvöld i flestum löndum velja fremur þá leið að einangra fatlaða, vegna þess að það er ódýrari leið en að gera ráð fyrir þeim i allri uppbyggingu samfé- lagsins. Með öllum þessum sér- skólum, vemduðu vinnustöðum, vernduðu heimilum o.s.frv., er eingöngu verið að sjá til þess að fatlaðir komist aldrei i kynni við heiminn umhverfis sig, fólkið i kringum sig. Ég held að hin leiðin væri heillavænlegri, en hún er lfka dýrari, og verður sifeUt dýrari eftir þvi sem lengri timi lfður áð- ur en við förum að taka tillit tU fatlaðra.” Fötlun — vanmáttur — Vlkjum aðeins að leikritinu Stei'kari en Súperman aftur. Þú leikur strák, sem er nýkominn er- lendis frá og ræður ekki að fullu hann er, og hjálpastað i stað þess að einangra okkur hvert frá öðru. Þetta er mottóið i verkinu.” Ef allt feimið fólk Thomas þagnar. En ekki lengi þó: „Feimni er ákveðinn vanmátt- ur”, segir hann við blm., ,,og hugsaðu þér nú bara, ef allir þeir, sem eru feimnir, væru hafðir á einangruðum stöðumeins og gert er við fatlað fólk núna!” Hérsláum við botninn i spjallið. Þegar við yfirgefum áhorfenda- salinn i Hafnarbiói standa tveir auöir stólar á sviðinu. Hjólastól- ar. Hvertog eittokkar getur oröib fyrir þvi að þurfa að setjast i svona stól, segja þau Jórunn og Thomas, vanmáttur okkar getur orðið svo mikill. Þess vegna kem- ur fötlunin okkur öllum við. —jsj. Hver er fatlaður? Frá vinstri: Margrét ólafsdóttir, Guðlaug Marfa Bjarnadóttir, Sigfús Már Pétursson, Viðar Eggertsson, Thomas Ahrens og Björns Karlsson. 17 DANSSKÓLI Sigurðar Hákonarsonar BÖRN — UNGLINGAR — FULLORÐNIR Kenndir allir almennir dansar, svo sem: Barnadansar - Samkvæmisdansar — Discodansar — Gömlu dansarnir - Rock — Tjútt — Dömubeat, o.fl. Brons-Silfur og Gullkerfi DSÍ ATH: BARNAKKNNSLA KINN’Ki Á l.AI GARDÖGUM. KENNSLUSTAÐIR: Reykjavík: Félagsheimili Víkinga v/ Hæðargarð. Þrottheimar v/Sæviðarsund. Kópavogur: Félagsheimili Kóp. v/Fannborg 2. Innritun og allar nánari upplýsingar daglega kl. 10.00—19.00 í síma 41557 og 74051 - 74651 DANSKENNARASAMBAND ÍSLANDS DSÍ Auglýsing Stjórn Byggingarsjóös Reykjavíkurborgar hef ur verið falið að leita eftir kaupum á allt að 20 íbúðunv sem notaðar verða sem leiguíbúðir á vegum borgarinnar.Fyrstog fremst er leitað eftir ibúðum, sem nú standa onotaðar. Einnig kemur til greina að kaupa húsnæði, sem áður hefur verið notað til annars, ef hentugt þykir að breyta því i íbúðarhúsnæði. Þeir sem hafa hug á að bjóða húsnæði til kaups samkvæmt framanrituðu, eru beðnir að senda tilboð til stjórnar Byggingarsjóðs Reykjavíkurborgar, Skúlatúni 2, 105 Reykja- vík, fyrir 28. sept. n.k. I tilboði komi fram: Verð eða verðhugmynd, greiðslukjör, stærð húsnæðis, lýsing á húsnæði o.fl. þess háttar. Leður- stígvél Teg: 802 Litur: rústrautt, svart og beige leður Stærðir: 3 1/2-7 1/2 Verð kr. 595.- Opið laugardaga kl. 9-12 mfm PÓSTSENDUM 0 STJÖRNUSKÓBðDIN Laugavegi 96 - Vió hlióina á Stjörnubiói - Simi 23795

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.