Lesbók Morgunblaðsins - 31.08.2002, Blaðsíða 9

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ˜ MENNING/LISTIR 31. ÁGÚST 2002 9
verði ennþá betra Nýlistasafn í nýja sýningar-
rýminu. Margir sakna auðvitað möguleikanna í
gamla safninu en þegar þessu er gefinn nánari
gaumur þá var gamla húsnæðið í raun of stórt í
sniðum og nýttist ekki sem skyldi. Nýja húsnæð-
ið er einfaldara og býður upp á einbeittari starf-
semi. Þótt tilfærslan sé ekki mikil er safnið sýni-
legra og betur tengt við götuna. Við höfum þegar
orðið vör við það að fólk lítur frekar inn fyrir for-
vitni sakir en áður þegar safnið var í bakhúsi,
svona pínu „öndergránd“. Nú gefst tækifæri á að
móta húsnæðið nákvæmlega eftir þeirri starf-
semi sem þar fer fram og er unnið að því í þessum
töluðum orðum ásamt arkitektum að hanna sal-
ina samkvæmt listarinnar kúnstum og ekki síst
að gera þá þannig úr garði að aðstaðan standist
þær kröfur sem gerðar eru um svona starfsemi.
Góð myndlist er auðvitað það sem mestu skiptir
og núverandi stjórn leggur áherslu á metnaðar-
fullar sýningar og áhugaverðar uppákomur.“
Yngsta kynslóðin er róttæk
og jarðbundin í senn
Sýningin sem hefst í dag, Grasrót, gefur til
kynna að safnið tengi sig við eða vilji leggja rækt
við grasrótina. Eða hvað? Það er kannski und-
arlega spurt en hvar liggur grasrótin í íslenskri
myndlist nú? Og fyrir hvað stendur grasrótin í
dag? Er hún róttæk? Eða er hún jarðbundin? Er
hún ef til vill upprifin yfir einhverju sérstöku?
Sumir segja að það gerist aldrei neitt. Aðrir segja
að allt geri sig? Er grasrótin kannski rótlaus?
„Nýlistasafnið varð til af nauðsyn og er nauð-
synlegur vettvangur myndlistar á Íslandi. Það er
sú stofnun sem sinnir yngstu kynslóð listamanna
hvað best og leggur sig fram um að fylgjast
grannt með og þjóna ungum listamönnum. Gras-
rótarnafnið virðist hafa fest við ákveðinn hóp
manna í myndlistarsamfélaginu á Íslandi, enda
margir ungir í anda hér allt til dauðadags, en orð-
ið þýðir í raun það sem sprettur upp á yfirborðið.
Það er forvitnilegt að skoða það sem ungu lista-
mennirnir, sem nú spretta upp af rótinni, hafa
upp á að bjóða á þessari sýningu; það ætti að gefa
vísbendingu um hvert stefnir. Yngsta kynslóðin
er róttæk og jarðbundin í senn. Hún er óhrædd
við að koma fram á sínum eigin forsendum,
blandar saman straumum og stefnum þannig að
forhertir varðmenn hefðarinnar finna sig hvergi í
henni. Hún virðist óeigingjarnari en oft áður og á
auðvelt með samvinnu; fer inn á hvaða svið sem
henni hentar, virðir ýmist gamla miðla eða van-
virðir. Grasrótin nú er hugrökk og víðsýn og
leggur sig fram um að nýta allan þann mýgrút af
möguleikum sem fyrir hendi eru. Þeir sem segja
að „ekkert sé að gerast“ eru sérstaklega vel-
komnir á sýninguna; þar gefst tækifæri til þess
að endurskoða málið innan um fersk verk yngstu
kynslóðarinnar. Þarna á margt eftir að gera sig.
Ef til vill eru þarna einhverjir af ætt rótleysingja
en flestir eru þó sammála um að frumleikinn sé af
foreldrum fæddur þó svo að birtingarmynd hans
geti oft verið afar óljós.“
Margt í bígerð
Hvað er á döfinni?
„Dagskráin framundan er afar fjölbreytt:
Næsti viðburður í Nýlistasafninu á eftir Grasrót-
inni er sýning þeirra Magnúsar Pálssonar, Wolf-
gangs Muellers og Erics Andersens sem þeir
kalla „Flökt“ en gæti allt eins heitið „Grasrót
2002“ því þessir þrír kappar eru síungir og koma
ævinlega á óvart. Á eftir þeim sýna Ransú og
Giovanni Garcia-Fenech. Auk sýninga verða svo
styttri uppákomur af ýmsu tagi, tónleikar, fyr-
irlestrar, kynningarkvöld og gjörningar. Í nóv-
emberbyrjun verða t.d. tónleikar/uppákomur
með breskum listamönnum sem kenna sig við
Artificial Paradises. Í nóvember verður einnig
dagskrá tileinkuð Degi Sigurðarsyni. Margt ann-
að er bígerð og sumt sem á eftir að koma á óvart.“
Morgunblaðið/Arnaldur
Gabríela
Friðriksdóttir
og Ásmundur
Ásmundsson í
nýju húsnæði
Nýlistasafnsins.
throstur@mbl.is
kringum tengsl verkanna á sýningunni og áhorf-
enda þeirra. „Verkið nefnist Fræðsla og er
myndbandsverk, og býr Gunnhildur það til á
fyrsta sýningardeginum. Þar fer hún um sýn-
inguna og útskýrir verkin fyrir áhorfendum.
Þannig skírskotar hún til þess hvernig leiðsögu-
maðurinn leggur ávallt einhvers konar huglægt
og hlutlægt mat á verkin, líkt og áhorfandinn
gerir reyndar sjálfur. Hér fjallar hún líka um
mikilvægan hluta af sýningunni sem heild, það
er nálgun sýningargesta við verkin og þá túlkun
sem fer fram í þeirra vitund andspænis þeirri
„opinberu“ túlkun sem leiðsögumaðurinn leggur
fram. Gunnhildur hefur sjálf starfað við það að
veita leiðsögn um sýningar í Listasafni Reykja-
víkur. Síðan verður Gunnhildur með fasta leið-
sögn meðan á sýningu stendur, á laugardögum
klukkan 15.“ Dorothée bendir á að einhvers kon-
ar samspil verks og áhorfanda sé innbyggt í fjöl-
mörg verkanna á sýningunni. Verk Sirru sé
tilbúið ljón í raunstærð og -þyngd, þar sem
áhorfendum sé gefið færi á að standa frammi
fyrir þeirri menningarlegu og tungumálslegu
táknmynd sem ljónið er og spegla sig í henni.
„Myndbandsverk Margétar sem er við inngang
annars sýningarsalarins vísar til þess að lista-
maðurinn ber virðingu fyrir því að áhorfandinn
skoði verk hans og velti þeim fyrir sér. Hann
hneigir sig og þakkar fyrir,“ segir Dorothée.
Hugarheimur listamannsins
Gefin hefur verið út sýningarskrá í margmiðl-
unarformi í tengslum við Grasrót 2002. Þar er að
finna upplýsingar um myndlistarmennina og
verk þeirra, og er leitast við að gefa innsýn í
hugar- og hugmyndaheim þeirra með ljósmynd-
um, myndbandsbútum og viðtölum. Dorothée
segist hafa lagt mikla áherslu á þennan þátt á
sýningunni. „Mér fannst mikilvægt að vanda til
sýningarskrárinnar, en til þess að prenta virki-
lega flotta sýningarskrá þarf mikið fé. Ég hafði
séð talsvert af tölvutæku kynningarefni í starfi
mínu í i8 og fannst það áhugaverð leið. Tölvu-
diskur býður upp á mikla möguleika til að
bregða upp lifandi mynd af viðkomandi lista-
manni og því sem hann er að hugsa og gera,
þeim heimi sem hann lifir og hrærist í. Mér
fannst það áhugaverð hugmynd að draga upp
slíka mynd af þeim ungu myndlistarmönnum
sem sýna á Grasrótarsýningunni. Hver og einn
hefur sínar hugmyndir um lífið og mótast list-
sköpunin af því. Með því að gefa fólki færi á að
kynnast þessum heimi öðlast það dýpri skilning
á myndlistinni,“ segir Dorothée.
Við gerð margmiðlunardisksins nutu aðstend-
endur sýningarinnar styrkja frá menningar-
borgarsjóði og menntamálaráðuneytinu auk lið-
sinnis Aco-Tæknivals. Að sögn Dorothée gerði
þessi stuðningur það mögulegt að vanda til mjög
diskins. „Ragnheiður Gestsdóttir kvikmynda-
gerðarmaður tók það að sér að vinna efnið á
diskinn en hönnun og tölvuvinnslu annaðist
Ólafur Breiðfjörð. Þau hafa alfarið séð um verk-
efnið og er útkoman mjög ríkuleg viðbót við sýn-
inguna,“ segir Dorothée að lokum.
Grasrót 2002 verður opnuð laugardaginn 31.
ágúst kl. 17, í Nýlistasafninu Vatnsstíg 3. Sýn-
ingin stendur til 29. september og er aðgangur
ókeypis.
GA Í GRASRÓTINNI
Morgunblaðið/Arnaldur
rg Magnadóttir og Magnús Logi Kristinsson.
Nýlistasafnið
í nýjum húsa-
kynnum á
Vatnsstíg 3.
Mynd af
veggspjaldi.
heida@mbl.is