Pressan - 18.04.1991, Blaðsíða 8

8
)
FIMMTUDAGUR PRESSAN 18. APRIL 1991
Síðustu tíu ár hefur opinber styrkur til stjórnmála-
flokkanna rétt tæplega fjórfaldast.
Beinn styrkur til þeirra nemur í dag um 118 milljónum
á ári. Því til viðbótar kaupir ríkissjóður málgögn flokk-
anna fyrir 40 milljónir á ári. Þar á ofan hafa ráðherrar
flokkanna heilan her aðstoðarmanna á launum hjá ríkis-
sjóði sem samanlagt fær um 45 milljónir í laun á ári.
í stað 30 milljón króna styrks og fáeinna aðstoðar-
manna, eins og málum var háttað í byrjun síðasta áratug-
ar, fá flokkarnir nú sem nemur 206 milljónum á ári frá
ríkissjóði, eða meira en 800 milljónir á einu kjörtímabili.
Borgaraflokkurinn fékk í sinn hlut 19,2 milljónir.
Þrátt fyrir þennan mikla styrk til
starfsemi flokkanna er hann ekki til-
greindur sem slíkur á fjárlögum.
Þess í stað fá flokkarnir styrki sem
heita þar ýmsum nöfnum.
SÉRFRÆÐIAÐSTOÐIN
HÆKKAÐI UM 160 PRÓSENT
Sérfræðileg aðstoð við þingflokka
er liður sem búinn er að vera lengi
á fjárlögum. Árið 1981 var hann
sem svarar til 9,5 milljóna á núvirði.
í ár er hann hins vegar 24,8 milljón-
ir. Á tíu ára tímabili hefur hann því
vaxið um 160 prósent á föstu verð-
lagi.
Þessum styrk er deilt þannig út að
fyrst er honum skipt í 69 hluta. Síð-
an fær hver flokkur jafn marga hluti
og fjöldi þingmanna hans og einn að
auki. Sjálfstæðisflokkur fær þannig
mest eða 7,5 milljónir en Borgara-
flokkurinn minnst eða 2,2 milljónir.
BLAÐASTYRKURINN
MEIRA EN EJÓRFALDAÐIST
Flokkarnir skipta einnig á milli sín
tveimur liðum í fjárlögum sem
heita: Til blaðanna eftir tillögum
stjórnskipaðrar nefnar og: Til út-
gáfumála samkvæmt ákvörðun
þingflokka. Þó þetta séu tveir liðir
er þeim deilt út samkvæmt sömu
formúlunni og af sömu nefndinni.
Árið 1981 voru þessir styrkir 21
milljón króna á núvirði. í ár eru þeir
hins vegar 93,4 milljónir. Þeir hafa
því meira en fjórfaldast á tíu ára
tímabili.
Þessum styrkjum er skipt þannig
á milli flokkanna að 17,5 prósent
upphæðarinnar er deilt jafnt á milli
þingflokkanna en afgangnum er
skipt eftir atkvæðamagni í síðustu
kosningum.
Samkvæmt því fær Sjálfstæðis-
flokkurinn mest eða 25,8 milljónir
en aðrir minna.
Lang stærsti hluti þessa styrks
rennur beint til flokkanna sjálfra þó
Framsóknarflokkur og Alþýðu-
bandalagið hafi látið flokksmálgögn
sín fá hluta styrksins.
Blaða- og útgáfustyrkir eru því
ekki réttnefni.
60 MILLJÓNIR AF
SKATTFÉ TIL BLAÐAKAUPA
Það er hins vegar óhætt að líta á
kaup ríkissjóðs á dagblöðunum sem
blaðastyrk. Samkvæmt samkomu-
lagi flokkanna kaupir ríkið 750 ein-
tök af hverju dagblaðanna og ver til
þess rétt tæpum 60 milljónum. Fjög-
ur þessara blaða, Alþýðublaðið,
Tíminn, Þjóðviljinn og Dagur, eru
rekin af stjórnmálaflokkunum.
Þetta eru líka þau blöð sem ólíkleg-
ast er að ríkisstofnanir keyptu ef
skyldukaup þeirra kæmu ekki til.
Það er því óhætt að líta á 39,6 millj-
ónir af þessari upphæð sem styrk til
stjórnmálaflokkanna vegna blaða-
útgáfu þeirra.
Þessi kaup ríkissjóðs á dagblöðun-
um voru stóriega aukin fyrir tveim-
ur árum. Áður keypti ríkissjóður
250 eintök af hverju blaði. I dag
kaupir hann þrefalt meira.
45 MILLJÓNIR Á ÁRI TIL
AÐSTOÐARMANNAHERSINS
Loks má telja aðstoðarmannahóp
ráðherranna til styrks til stjórnmála-
flokkanna. Þessa síðustu daga fyrir
kosningar kemur berlega í ljós að
miklu nær er að líta á þetta fólk sem
starfsmenn stjórnmálaflokkanna
með starfsaðstöðu í ráðuneytunum
en starfsmenn ráðuneytanna.
Ráðherrum var veitt heimild til
þess að ráða sér aðstoðarmenn með
breytingum á lögum um stjórnarráð