Pressan - 21.11.1991, Page 21

FIMMTUDAGUR PRESSAN 21. NÓVEMBER 1991
21
\ 01VUI
Geysimikil sala á heimilistölvum
Þaö má læra peningaspil á
tölvu samkvæmt kennslufor-
riti frá Námsgagnastofnun.
Kennsluforrit fyrir tölvur
Ffá Marteini mús
til fiárhættuspils
Námsyuynustofnun hefur
nú á bodstólum nokkurt úr-
vul kennsluforritu. Flest eru
þuu afrukslur sumstarfs
Reiknistofnunur Húskóluns.
Númsgagnaslofnunar og
menntumúlarúduneytisins
um þýdingu og útgúfu ú
kennsluforritum. Um helm-
ingi forritanna er dreift á veg-
um tölvunefndar norrænu
rádherranefndarinnar. Þau
eru misþung og henta því
hædi grunnskólum og fram-
haldsskólum.
Nefna má forritið Fjarvídd
til kennslu i myndmennt sem
er hugsað sem hjálpartæki
við að öðlast þekkingu á fjar-
víddarlögmáli. Einnig fæst
kennsluforrit i líkindareikn-
ingi og annað til þjálfunar í
margföldun. Svo er einnig
boðið upp á forritið Höfuð-
stól þar sem hægt er að búa
til líkön sem lýsa sparnaði, af-
GUÐMUNDUR J. GUÐMUNDSSON Ég ú
enga lölvu og er hrœddur viö tölvur. Tek á mig nokk-
urn krók til aö komasl framhjá þeim. Hins vegar á
konan mín lölvu heima og nolar hana i sambandi
viö kennsluna. Ég nýt þvi góös af, ef ég þarf uö vera
meö skrifaöa rœöu eöa semja blaöagrein, því þá ger-
ir hún þaö fyrir mig aö fœra þetta inn á tölvuna. Ég
foröa mér þá alltaf út úr herberginu á meöan. Eg
held nefnilega aö ef ég snerti á tölvunni þá muni ég
bœöi eyöileggja hana — þó ekki af ásetningi — og
slasa sjálfan mig.
Konan telur aö ég sé hálfgeröur steinaldarmaöur aö
vilja ekki laera á þetta og er alllaf aö bjóöast til aö
kenna mér. Þaö er í einu skiptin sem ég svara tómum
illindum ef hún er aö bjóöa mér eitthvaö.
Tolvueinn heimila hér
er sú mesta í heimi
borgunum og fleiru. Það
kæmi sér eflaust vel fyrir
fleiri en skólanema. Þá má
geta þess að fyrir nokkrum
árum gaf Námsgagnastofnun
út kennsluforritið Hermi-
líkön þar sem nemendur geta
meðal annars þjálfað sig í að
spila upp á peninga í rúllettu.
Marteinn mús nefnist eitt
forritanna sem er ætlað neðri
bekkjum grunnskólans og
þjálfar ákveðna þætti móður-
máls svo sem stafrófsröðun,
samheiti og andheiti. Einnig
er til kennsluforrit fyrir börn
með skertan málþroska og
annað til að búa til mynda-
sögur. Loks má nefna
Kennsluþjóninn sem er til að
semja þjálfunar- og upprifjun-
arverkefni af ýmsu tagi svo
sem í stærðfræði, stafsetn-
ingu, málfræði og tungumál-
um.
Sulu ú svonefndum heimil-
1 istolrum er meiri hérlendis
en dæmi eru um i núlægum
londum miöaö viö hina hefö-
hundmi höföatölu aö sögn
tölrusala. Sumir þeirra lóku
sro djúpt i árinrii aö fullyröa.
aö tolrueign ú heimilinum
ra-ri ulgengun hér en i
nokkru ööru lundi i víöri ver-
öld. Viö værum langt ú und-
an öörum þjóöum i þessum
efnum. Sala ú heimilistölvum
er mikil og stööug og kau/r-
endur ú öllum uldri. Allt frú
hornum og unglingurn upp i
fólk ú niræöisaldri sem er aö
kuupa sinu fyrstu tölru.
Þegar fólk kaupir tölvu í
fyrsta sinn er ýmislegt sem
þarf að hafa í huga. Margar
tegundir tölva eru í boði með
mismunandi möguleikum.
Gott er að hafa með í ráðum
einhvern sem hefur nokkra
þekkingu á tölvum þegar ráð-
ist er i að kaupa slíkan grip.
Algengt verð á nýjum tölvum
er um 130 þúsund krónur
með hugbúnaði og þvi sjálf-
sagt að kynna sér vel hvað í
boði er áður en gengið er frá
kaupum á tölvu.
TIL HVERS Á AÐ
NOTA TÖLVUNA?
Aður en farið er af stað að
skoða tölvur þarf hver og
einn að svara sér þeirri
spurningu til hvaða nota tölv-
an er ætluð. Að öðrum kosti
kann svo að (ara að Jóna
Jónsdóttir sem ætlar að nota
tölvu sem góða ritvél festi
kaup á búnaði sem hentar
betur til kontórvinnu í hundr-
að manna fyrirtæki.
Þarfir heimilanna eru mjög
mismunandi á tölvusviðinu.
Sumir koma með verkefni úr
vinnunni til að sinna þeim
heima og þar eru unglingar
sem vilja vinna heimaverk-
efni á tölvuna og svo krakkar
sem sækja í tölvuleiki. Þvi
þarf að byrja á að gera sér
grein fyrir því hver þörfin er
og haga tölvukaupunum í
samræmi við það. „Algeng-
ast er að fólk noti tölvu sem
góða ritvél." sagði Sveinn
Orri hjá Apple-umboðinu i
Skipholti. Til viðbótar rit-
vinnslu væri svo algengast að
nota tölvu sem töflureikni og
gagnagrunn. Þetta ætti raun-
ar einnig við á almennum
vinnumarkaði og notagildið
sameinaðist i einni og sömu
tölvunni. Munurinn á heimil-
istölvu og tölvu sem notuð
væri úti í fyrirtækjum lægi
ekki síst í því að fyrirtækin
þyrftu mun hraðvirkari tölv-
ur þar sem tíminn skipti
miklu máli.
LÍTUR OG
HARÐUR DISKUR?
Eitt af því sem tölvukaup-
endur þurfa að gera upp við
sig er hvort kaupa á tölvu
með svart/hvítum skjá eða
litaskjá sem er dýrari. Það er
óþarfi að kaupa litaskjá þegar
nota á tölvuna svo til ein-
göngu við ritvinnslu því text-
inn er prentaður út í svörtu.
Ef ætlunin er hins vegar að
slappa af með tölvuleikjum
Það er áríöandi að gera sér grein fyrir þvi til hvers fólk ætlar að nota tölvu áður en það geng-
ur frá kaupum á sliku tæki.
milli textavinnu vilja flestir
hafa litina.
Nú er orðið algengast að
fólk kaupi tölvu með svoköll-
uðum hörðum diski að sögn
Sveins Orra en á honum er
geymt það sem unnið er á
tölvuna. Þetta er því nokkurs
konar lager sem hægt er að
sækja í það sem búið er að
vinna hvenær sem er. Hægt
er að velja um mismunandi
stórt geymsluminni en harði
diskurinn ætti hið minnsta að
hafa 20 megabyte (MB). Það
þýðir að á disknum er pláss
fyrir 20 milljónir tákna sem
er meira en nóg til heima-
brúks. Hins vegar eru íslend-
ingar stórtækir á þessu sviði
sem öðrum og kaupa því
helst ekki minna en 40 mega-
byte vélar.
Til að tölvan komi að tilætl-
uðum notum þarf svo að
kaupa prentara með til að
unnt sé að fá á blað það sem
unnið er á tölvuna. Nú er
einna mest keypt af svo-
nefndum bleksprautuprent-
urum til heimilisnota eftir að
þeir lækkuðu umtalsvert í
verði í stað nálaprentara áð-
ur. Þessir prentarar eru fyrir-
ferðarlitlir, gæði prentunar
eru mjög mikil og þeir eru
nær alveg hljóðlausir. Nála-
prentarar eru hins vegar not-
aðir þar sem þarf til dæmis að
prenta í þríriti svo sem á gíró-
seðla.
NOTAÐAR TÖLVUR
Á GÓÐU VERÐI
Viðskipti með notaðar tölv-
ur hafa færst mjög í vöxt. Þær
er oft hægt að fá á hagstæðu
verði í verslunum sem eru
með slíkar tölvur á boðstól-
um eða gegnum auglýsingar.
Meðal verslana sem selja not-
aðar tölvur er Tölvurikið á
l-augarásvegi. Þar fengust
þær upplýsingar að við verð-
lagningu væri reynt að miða
við að selja notaðar tölvur
30—50% ódýrar en nýjar
tölvur kostuðu af sambæri-
legri gerð.
Þeir sem festa kaup á
notuðum tölvum
eru bæði þeir
sem eru að
kaupa
tölvu í
fyrsta sinn svo og þeir sem
eru að kaupa viðbótartölvu
eða stækka við sig. Einnig er
algengt að eigendur leikja-
tölva vilji fá sér tölvu með
meira notagildi. Þeir sem
selja tölvur á þessum mark-
aði gera það af ýmsum
ástæðum. Má þar nefna að
sumir tölvueigendur komast
að raun um að tölvurnar sem
þeir keyptu af brýnni nauð-
syn eru sáralítið notaðar þeg-
ar allt kemur til alls og vilja
því koma þeim í verð. Aðrir
eru að kaupa nýjar fullkomn-
ar tölvur eins og gengur.
Tölvuríkið prófar á verkstæði
allar tölvur sem þangað
koma i sölu og reynir þannig
að koma í veg fyrir að fólk
kaupi köttinn í sekknum.
SPYRJIÐ í ÞAULA
Við kaup á tölvu gildir það
sama og um kaup á svo mörg-
um öðrum hlutum. Spyrjið
sölumenn í þaula um allt sem
upp í hugann kemur varð-
andi tölvuna og notkun
hennar. Berið saman verð.
gæði og möguleika hinna
ýmsu legunda og gerða í
samráði við einhvern sem
hefur einhverja kunnáttu á
þessu sviði. Þróunin á tölvu-
sviðinu er afar hröð og
ógerningur að geta sér til
hvað framtíðin ber í skauti
sinu í þeim málum. Hins veg-
ar er engin hætta á að þeir
sem kaupa tölvu í dag sitji
uppi með úrelt tæki á morg-
un. Sá sem alltaf er að bíða
eftir því nýjasta í tölvufram-
boði kaupir aldrei tölvu, þvi
nýjungar koma stöðugt fram.
SVAVAR GESTSSON Tölvuna
heima nota ég einkum þegar um aö-
kallandi verkefni er aö rœöa sem ég
þarf aö vinna á kvöldin. Þaö eru leikir í
henni sem ég gríp stundum í, svo sem
aö leggja kapal og tefla skák. Þaö er
misjafnt hvernig mér gengur í skák viö
tölvuna, en þaö má nú stilla hana á
mismunandi vegu.