Pressan - 21.01.1993, Blaðsíða 7

FIMMTUDAGUR PRtSSAN 21. JANÚAR 1993
7
„Spillingarmála Sighvats á Vestfjörðum orðin sjö
SPORSIUR Dli REDDINCAR
/ ■ ■
ar. Vélsmiðjan Þór fór á höfuðið,
en Sighvatur gerði Gest að ráðs-
manni á meðferðarstöðinni að
Sogni í Ölfusi.
Enn hefur verið deilt á Sighvat
vegna viðskipta hans við flokks-
bræður af Patreksfirði. í öðru
málinu stóð Sighvatur fyrir kaup-
um á einbýlishúsi Ágústs Péturs-
sonar, án þess að Patreksfirðing-
um og öðrum kunnugum þætti
alveg ljóst í hvaða tilgangi átti að
nota það hús. Einnig komu upp
gagnrýnisraddir þegar Sighvatur
réð Patreksfirðinginn LeifBjama-
son sem bílstjóra sinn um leið og
ríkið tók fbúð hans á leigu._____
Sigurður MárJónsson
Deilurnar um sjúkrahúsið á ísafirði eru einn kaflinn enn
í meintri spillingarsögu Sighvats og ísafjarðarkrata.
Ákvörðun Sighvats Björgvins-
sonar heilbrigðisráðherra um að
hafna lægsta tilboði í lokaáfanga
byggingar sjúkrahúss á ísafirði
hefur valdið verulegum titringi í
stjórnkerfinu og ekki síður vestur
á fjörðum, þar sem litið er á málið
sem enn einn kaflann í spillingar-
sögu Sighvats og fámenns hóps
flokksbræðra hans þar. Hvert
málið á fætur öðru þessu líkt hef-
ur komið upp á undanförnum ár-
urn og koma sömu nöfnin við
sögu íþeim flestum.
Þegar Sighvatur tilkynnti
ákvörðun sína vísaði hann í það
álit byggingadeildar ráðuneytis
síns, að sá verktaki, sem lægst
bauð, væri ekki nógu traustur til
að fá verkið. Ekki kom ffam rök-
stuðningur deildarinnar fyrir
þessari skoðun og ættu þó að vera
hæg heimatökin, enda er deildin
aðeins einn maður, Baldur Ólafs-
son, gamall kunningi og sam-
starfsmaður Sighvats frá Isafirði.
Hann varð deildarstjóri yfir bygg-
ingadeild — sjálfum sér — árið
sem Sighvatur varð ráðherra.
Hann er menntaður vélvirki, en
kenndi áður við Fjölbrautaskól-
ann á Akranesi, hóf störf hjá fjár-
málaráðuneyti árið 1987 og vann
síðar hjá Innkaupastofnun.
BJARGVÆTTURIN BALDUR
Þetta er ekki í fyrsta sinn sem
Baldur kemur nálægt krötum og
opinberum byggingum á fsafirði.
Fyrir nokkrum árum voru byggð-
ar þar svokallaðar Hlífaríbúðir,
sem voru verndaðar þjónustu-
íbúðir fyrir aidraða. Afar illa tókst
til við fjárhagslega framkvæmd
þess verks og virtist sem bæjar-
sjóður yrði fyrir verulegum ijár-
hagslegum skakkaföllum. Á þess-
um tíma var Sighvatur formaður
fjárlaganefndar Alþingis og kratar
sem áður áhrifamiklir í bæjar-
stjórn fsafjarðar. Til að koma
íbúðunum upp og til bjargar bæj-
arsjóði snaraði ríkið fram nokkr-
um tugum milljóna og var „fram-
kvæmdastjóri“ Sighvats í því verki
Baldur Ólafsson. Kratar á ísafirði
voru býsna ánægðir með lausn
þess máls og frammistöðu Bald-
urs.
BJÓÐA NÆSTLÆGST EN FÁ
ÞÓ VERKIN
Við byggingu Hlífaríbúða gerð-
ist það einnig að sá verktaki, sem
lægst bauð, fékk ekki verkið, held-
ur verktakarnir Eiríkur og Einar
Valur, þeir sömu og Sighvatur og
Baldur eru sakaðir um að hygla
núna. Munurinn á tilboði þeirra
og hinu lægsta var sem svaraði
tveimur íbúðum, samkvæmt upp-
lýsingum PRESSUNNAR.
Það sama gerðist við byggingu
verkamannabústaða á fsafirði. Þar
áttu Eiríkur og Einar Valur næst-
lægsta boð, en fengu verkið þrátt
fýrir það. Þá var formaður stjórn-
ar verkamannabústaða Pétur Sig-
urðsson, forseti Alþýðusambands
Vestfjarða og alþýðuflokksmaður,
og forseti bæjarstjórnar Kristján
Jónasson, bæjarfulltrúi Alþýðu-
flokksins. Kristján er einnig faðir
Einars Vals, annars verktakanna
sem urðu fyrir val-
inu.
LEIGJA OG
KAUPA KRATA-
HÚSIN
Það eru þessir
þrír menn, Sighvat-
ur, Pétur og Krist-
ján, sem kallaðir eru
krataklíkan á ísa-
firði, reyndar að við-
bættum einum,
Gesti Halldórssyni.
Sumarið 1991 keypti
Sighvatur, þá nýorð-
inn heilbrigðisráð-
herra, raðhúsaíbúð
Gests að Urðarvegi
68 á ísafirði. Verðið
var sagt „sanngjarnt
fyrir Gest“, en hann
rak þá Vélsmiðjuna
Þór sem stóð mjög
illa fjárhagslega.
Hugmyndin var að
íbúðin yrði læknis-
bústaður Þorsteins
Jóhannessonar yfir-
læknis við sjúkra-
húsið. Sjúkrahúsið
og Þorsteinn sjálfur
voru ákaflega ósátt
við þessa ráðstöfun ráðherrans og
höfðu bent á annað hús sem þeim
Ieist hentugra. Gekk svo langt í
þessum átökum að Þorsteinn hót-
aði uppsögn sinni. Það varð úr að
sjúkrahúsið fékk vilja sínum
framgengt, en rætt var um að
staðarverkfræðingur Vegagerðar-
innar fengi íbúðina ti! ráðstöfun-
HANDA FLDKK
Sighvatur Björgvinsson
„Hver og einn verður að meta spillinguna í þessu“
Sighvatur, þú hefur verið
ásakaður fyrir að hygla þínum
flokksbræðium í þessu sjúkra-
húsmáli?
„Ég svara því til að það sé bara
hreint rugl vegna þess að það eru
margir verktakar á ísafirði sem
standa að þessu næstlægsta tilboði
og ætli það séu ekki einir öflug-
ustu sjálfstæðismenn á staðnum
sem eru þar í hópi.“
En forsvarsmenn fyrirtækis-
ins eru samt viðurkenndir
flokksbræður þinir?
„Ég bendi bara á að ég byggði
mína niðurstöðu á úttekt bygg-
ingadeildar ráðuneytisins og ég
vísa á þann mann sem er þar í for-
svari, sem er Baldur Ólafsson. Það
getur vel verið að hægt sé að ásaka
ráðherra fyrir að hann kunni að
velja pólitískt en að embættismað-
ur geri það er af og frá.“
En er ekki Baldur alþýðu-
flokksmaður líka?
„Það hef ég ekki hugmynd um.
Það hefur aldrei komið ffam.“
En það sem hann veitir for-
stöðu — byggingadeild ráðu-
neytisins — er þetta „fyrir-
bæri“ stofnsett með lögum og
reglugerðum?
„Það þarf ekki lög um hvernig
ráðuneyti eru skipuð — það
veistu vel. Lög um stjórnarráð fs-
lands gera ekki ráð fyrir því að í
heilbrigðisráðuneytinu sé starf-
rækt byggingadeild. Hins vegar er
um að ræða mann sem var starfs-
maður framkvæmdadeildar Inn-
kaupastofnunar ríkisins. Hann
sérhæfði sig í málefhum heilbrigð-
isráðuneytisins sem er umfangs-
mesta ráðuneytið og með mjög
mikið af byggingastarfsemi hins
opinbera á sínum vegum. Það var
síðan Guðmundur Bjamason sem
réð hann til starfa í ráðuneytinu.“
En ertu ekki með þessu að
taka á þig krók framhjá áliti og
ráðleggingum Innkaupastofn-
unar og fjármálaráðuneytis?
„Samkvæmt lögum um skipun
opinberra framkvæmda er það al-
farið í höndum viðkomandi fag-
ráðherra að velja þann verktaka
sem hann ætlar að semja við.“
En þú ert að ganga gegn vilja
Innkaupastofnunar?
„Nei, ég er að ganga gegn ráð-
leggingum Innkaupastofnunar
sem er bara ráðgefandi aðili.“
Þetta umrædda verktakafyr-
irtæki, Eiríkur og Einar Valur,
hefur í að minnsta kosti tvö
önnur skipti fengið verk, þótt
þeir byðu næstlægst, vegna af-
skipta alþýðuflokksmanna, að
því er sagt er fyrir vestan. Er
þetta rétt?
„Við höfðum ekkert vald á því.
í báðum tilvikum var Sjálfstæðis-
flokkurinn í meirihluta. Ég þekki
ekkert til þessara mála og sé það
rétt að þeir hafi verið ráðnir verk-
takar þótt þeir hafi boðið næst-
lægst þá er það gert af meirihluta
sjálfstæðismanna á staðnum."
En það var þó óumdeilan-
lega þín ákvörðun að kaupa
hús Gests Halldórssonar á ísa-
firði?
„Það var ekki mín ákvörðun
vegna þess að heimildir til kaupa á
húsnæði voru veittar fjárlaga-
nefnd öfugt við það sem gerist í
þessum dæmum um samninga
við verktaka. Þær eru í höndum
viðkomandi fagráðherra."
En var húsið ekki keypt sem
læknisbústaður fyrir sjúkra-
húsið?
„Jú, en það var ákvörðun fjár-
málaráðherra. — Og hann ræður
við hverja er skipt.“
Þú neitar þá að hafa komið
nálægt þeirri ákvörðun?
„Nei, ég lagði til að þessi kaup-
heimild yrði nýtt. Það var síðan
tillaga eignadeildar fjármálaráðu-
neytisins að samið yrði um þessi
húsakaup.“
Um svipað leyti varst þú líka
gagnrýndur fyrir atvik á Pat-
reksfirði þegar einbýlishús var
keypt af Ágústi Péturssyni.
„Eg kannast við að það var
keypt af honum hús en kannast
ekki við að hafa verið gagnrýndur
fyrirþað.“
Þetta segja heimildir fyrir
vestan vegna þess sérstaklega
að menn sjá ekki tilganginn
með kaupunum.
„Það var sjúkrahúsið á Patreks-
firði sem keypti þetta húsnæði.
Þörfin var metin af sjúkrahúsinu
sjálfu. Ég beitti mér hins vegar fyr-
ir því sem formaður fjárlaga-
nefndar að þessi heimild var veitt.
Það var síðan fjármálaráðuneytið
sem ákvað þetta. Ég veit ekki ann-
að en að allt það húsnæði sem
keypt hefur verið sem læknishús-
næði á Patreksfirði sé í notkun.
Þar á meðal þetta.“
Er það nýtt fýrir lækni?
„Ég veit ekki hvernig það er
nýtt núna, því verður fram-
kvæmdastjóri sjúkrahússins að
svara. Síðast þegar ég var þarna
var þetta nýtt fyrir hjúkrunar-
fræðing."
Svo réðstu bílstjóra þinn frá
Patreksfirði og húsið hans var
tekið á leigu um leið.
„Það var algerlega án afskipta
heilbrigðisráðuneytisins. Ég vissi
ekki einu sinni um það fyrr en ég
las það í blöðunum.“
Hver átti frumkvæði að því?
„Framkvæmdastjóri sjúkra-
hússins. En ég hafði ekki hug-
mynd um þetta fyrr en ég heyrði
um það í blöðunum."
Hafðir þú þá eitthvað á móti
því?
„Já, frekar og ég sagði honum
það.“
Hvers vegna?
„Vegna þess að ég taldi að það
gæti orðið gagnrýnisefni að menn
héldu að heilbrigðisráðherra hefði
haft einhverja milligöngu um
þetta. — Og enn frekar hafði ég
ástæðu til að gagnrýna það þegar
ég las í blöðunum að húsnæðið
væri ekki notað.“
En reyndir þú að láta þetta
ganga til baka?
„Ég gat ekki beitt mér fyrir því
vegna þess að búið var að gera
leigusamning við Leif Bjarnason
til ákveðins tíma. Síðan var húsið
selt prívataðila."
En nú hef ég farið yfir nokk-
ur dæmi um gagnrýnisverða
atburði fýrir vestan. Þér finnst
ekki spillingarkeimur af þessu?
„Það verður bara hver og einn
að meta fyrir sig. Ég hef haft af-
skipti af sumum þessum málum.
Ég hafði ekki nein afskipti af húsa-
leigumálum bflstjóra míns önnur
en að láta vita eftir að ég frétti af
því að ég væri ekki sáttur við
þetta. Ég hafði þau afskipti af hús-
næðiskaupunum af Ágústi H. Pét-
urssyni að ég beitti mér fýrir
heimild til þess að beiðni heima-
manna. Ég hafði hins vegar ekki
vald á því hvaða húsnæði yrði
keypt. Eg réð við hvaða verktaka
yrði samið á fsafirði, en ég hafði
engin afskipti af því að veita heim-
ild til húsnæðiskaupa fýrir sjúkra-
húslækni á fsafirði né heldur gat
ég neinu ráðið um hvaða húsnæði
yrði keypt. Ég hef haft afskipti af
sumum þessara mála, um önnur
hef ég ekki einu sinni vitað og í
enn öðrum hef ég ekki getað haft
nein áhrif á ákvörðun. Auðvitað
geri ég mér ljóst að stjórnmála-
menn liggja undir gagnrýni vegna
flests sem þeir gera og það er bara
af hinu góða vegna þess að það
veitir mönnum aðhald."
ÁRNI
Blandon er lentur í ritdeilu við
Guðmund Andra Thorsson
sem enn sem komið er telst sú
hallærislegasta á árinu. Hún er
í stuttu máli sú að Áma finnst
ekki sanngjarnt að Jón Thor-
oddsen hafi skrifað Mann og
konu í miklu lengra niáli en til
dæmis Jónas Hallgrímsson
skrifaði Ferðalok og fái þess
vegna meira pláss en gamla
fýllibyttan í bók um þjóðskáld
síðustu aldar. Þegar þetta er
rekið ofan í hann skiptir hann
um umræðuefhi, en það virðist
ekki reyna á þolinmæði
GUÐMUNDAR
ANDRA
sem finnst þetta allt þess virði
að rífast um. Það eru bara von-
brigði, en hitt er ófýrirgefan-
legt að blanda Megasi í málið.
Út af fýrir sig má Arni Blandon
eiga Jón Thoroddsen, enda
hvorki skemmtilegur né fýlli-
bytta, en hvomgurþeirra Meg-
asar og Jónasar á skilið að rifist
sé við hann um þá. Annars
konar deila skýtur upp kollin-
um annað slagið, engu minna
hallærisleg, en það er krytur-
inn á milli
INGA
BJÖRNS
Albertssonar og forystu Sjálf-
stæðisflokksins. Nú segir hann
að þeir vilji losna við sig úr
flokknum og hafi steypt sér af
valdastóli í stjórn Sements-
verksmiðju rtkisins. Þetta er
farið að minna óþægilega á
karl föður hans og úr þessu
virðist liggja beint við að end-
urvekja Borgaraflokkinn þegar
Albert kemur heim með sumr-
inu. Annars er fýllsta ástæða til
að spyrja Inga Björn hvað í
ósköpunum er svona
skemmtUegt (og mikilvægt?)
við að sitja í þessari stjórn, eins
og það er ástæða til að spyrja
BALDVIN
Hannibalsson afhverju hann
er hissa á því að hann hefur
öðmm stjórnmálamönnum
oftar fengið líflátshótanir, að
eigin sögn. Hann segir þetta í
hálfgerðum undrunartón, eins
og hann viti ekki upp á sig
neina skömm. Þetta er maður-
inn sem skattlagði matinn
okkar, hefur verið að hlaða
undir útlendinga evrópsku
efnahagssvæði og seidi þeim
fýrirtakskarfa fýrir óveiðanlega
loðnu. Ekkert afþessu er bein-
línis dauðasök, en þetta er líka
maðurinn sem fór í ríkisstjóm
með Framsóknarflokknum og
leyfði honum að búa til krepp-
una, fátæktina og atvinnuleys-
ið. í útlöndum hafa menn ver-
ið teknir af fýrir minni sakir.