Tíminn Sunnudagsblað - 15.07.1962, Blaðsíða 17

mennri þekkingu og gremd. Frá 1300
—1200 finnast engir stórkostlegri list
munir, eins og frá næstu öld á und-
an, þeir bera ekki lengur erfðaein-
kenni Krítar, sem einkenndu mestu
listaverk mykenskrar 'menningar.
I-Iægt er að rannsaka sögu Mykene
borgar sjálfrar mjög nákvsemlega.
Gert hefur verið við borgarmúrana,
en þeim hefur aldrei verið breytt í end
urbyggingu. Að lokum sjáum við
merki þess, að nokkí-u eftir 1200 f.
Kr. hefur borgin verið brennd og
eyðilögð. Jafnvel steinblakkirnar yf-
ir Ljónahliðinu mikja eru svertar af
þeim ólmu eldum, sem geisað hafa
í stormi síðustu daga þessa mesta
borgríkis bronzaldar á Grikklands-
skaga. Siðlausir árásarmenn brenndu,
rændu og eyðilögðu Mykeneborg.
Enn í dag má sjá merki þess á hlið-
um og virkisveggjum borgarinnar
Og allar aðrar borgir og þorp urðu
innrásarmönnunum að bráð. í Grikk
landi öllu dó það ljós, sem brunnið
hafði í hinum mykenska heimi, og
allt gerðist þetta í einum atburði. —
Hann kann að hafa staðið' nokkuð
lengi. En á fáum árum hvarf hin stóra
veröld Mykene og hetja hennar rétt
'eins og hún hefði aldrei verið til.
Hún hjarði aðeins á fáeinum af-
skekktum stöðum eins og Kýpur,
íþöku eg vestlægari eyjunum. Mikið
óhappaverk hafði verið unnið. Iletj-
ur Mykene höfðu stuðlað að falli
Krítar, og nú voru þær þurrkaðar
út af öðrum hetjum, ómenntaðri og
harðgerðari. Við vitum ekki með
neinni vissu, hverjir þessir villimenn
voru, því að þeir færðu enga menn-
ingu með sér. Þeir komu frá norður-
hluta Grikklands og Makedóniu
Þeir voru fjallamenn og miskunnar-
lausir og grimmir. Og þeir urðu einn
margra kynstofna, sem skömmu síðar
áttu eftir að leggja sinn skerf til
þeirra blöndnu snillinga, sem við
höfðum kallað Forn-Grikki. Enn
voru þeir aðeins menn myrks tíma-
bils, og hugmyndir þeirra náðu ekki
út yfir rán og eyðileggingu. Þeir
kyrrðust síðar í hlýrri sól Miðjarðar.
hafsins, og sá menningarneisti, sem
Krít hafði sáð og enn lifði á af-
skekktum stöðum, átti eftir að
tendra hugi þeirra. En Mykene var
öll. Hinu stormasama skeiði hennar
var að eilífu lokið og dagmál nýrrar
aldar í vændum, þótt fyrstu geisl-
arnir birtust ekki fyrr en eftir nokkr
ar aldir.
Á meðal aðkomumanna, sem við
teljum, að flestir hafi verið af kyn-
flokki Dóra, voru nokkrir, sem kunnu
list járnsmíðarinnar. Innan skamms
tíma tóku járnsverð við af hinum
deigu eirsverðum mykenskra manna.
Ný og áhrifameiri vopn voru tekin
í notkun, og merki hernaðarþekking-
ar innrásarherjanna benda til þess,
að hin nýju vopn ásamt óþekktri
hernaðartækni hafi ráðið úrslitum í
innrásinni. Glæstur gamall heimur
hafði horfið í eld og reyk og annar
nýr risið á rústunum, myrkur,
örvæntingarfullur og riðandi.
í næsta blaði
birtist viðtal
við Giiðmund
Magnússon
frá Hrófá
wmwii .... ...J

Á þessari frægu mynd eftir Guérin (d. 1833), sem geymd er í Louvre-safni, er Eneas að skýra Dídó frá ógæfu Tróiu.
T I M I N N
SUNNUDAGSBLAÐ
473