Tíminn Sunnudagsblað - 22.07.1962, Qupperneq 10

— Nei, ekki var það nú. Svo kornst
ég til bæja um morguninn niður að
Leysingjastöðum í Hvammssveit.
Þar voru þá fyrir gestir, sem ekki
treystu sér til næsta bæjar, og mað-
ur, sem ég þekkti, var þar þá. Hann
er liíandi enn og heitir Cddur Jens-
son. Ifann spurði mig, hvaðan ég
kæmi. Ég sagðist koma að norðan.
Hann sagði mig skrökva því. Hann
treysti sér. ekki áfram og kvaðst hafa
haldið, að enginn maður væri úti í
þessum byl.
— Þú hefur sem sagt lent í mörg-
um mannraunum?
— Ég meiddi mig illa, þegar ég
var 26 ára. Ég var þá lánaður Magn-
úsi nokkrum Jónssyni á Heinabergi
til að sækja matvöru út í Skarðsstöð,
sem var niður af Skarði á Skarðs-
strönd, og þá þurfti ég á einum stað
á leiðinni að laga bagga á aftari hest-
inum, en var alveg grunlaus, því að
ég var ókunnugur hestunum. Þá sló
hann mig og braut hnéskelina. Og
svo gengu beinbrotin úr hnéskelinni'
inn í liðinn, án þess að nokkuð væri
að gert.
— Var ekki vitjað læknis?
— Nei, nei, — það héldu víst allir,
að bólgan mundi hjaðna. Nærgætnin
var nú ekki meiri en svo. Um haustið
var ég svo sendur fjármaður að
Tjaldanesi til Benedikts Magnússon-
ar. Þar átti ég að vera í fjósinu og
hirða kýrnar og það tók ég að mér,
þó að ég ætti auðvitað illt með það.
En svo veiktist fjármaðurinn seinni
part vetrar og gat ekki verið í heyj-
um fyrir brjóstveiki, svo að ég varð
að taka allt að mér, fjármennskuna
alla yfirleitt. Og þar fékk ég til við-
bótar 12 hesta og hátt á annað hundr-
að fjár, og í þetta allt varð maður að
bera vatnið.
— Og svona leið veturinn af?
— Já, já. Svo fór ég til læknis
norður á Hólmavík um vorið. Það
var Magnús, sem seinna varð bæjar-
Iæknir í Reykjavík. Ég sagði bara
í skýrum orðum, að ég gæti ekki
unnið svona, og það var gefig eftir.
Fólkið bjóst ekki við, að ég yrði
burtu nema stuttan tíma, en ég var
búinn að liggja mánuð í rúminu norð-
ur á Hólmavik, áður en Magnús
komst að því, hvað að mér var, því
að hann trúði mér auðvitað ekki og
hélt, að væru berklar í fætinum.
Svo fer hann einn daginn yfir á
Selströnd, var sóttur til konu þar,
og þá spurði ég hann áður en hann
fór, hvort ég mætti ekki skreppa í
næsta hús, og leyfði hann það. En
þá fór ég náttúrlega lengra en hann
leyfði mér. Svo kemur hann um
kvöldið, þegar ég var nýlega háttað
ur. Jæja, þá koma beinin út báðum
megin á fætinum, fjögur bein. Á
sömu stofu lá berklaveikur maður,
Ágúst Jónsson frá Skálholtsvík í
Hrútafirði, og bjaUan hans var miklu
sterkari en mín. Þá bið ég Ágúst,
af því að bjallan var sterkari og
hjúkrunarkonan ekki við, að hringja
sinni. í því var Magnús að lenda
rétt fram undan húsinu og heyrir
niður í fjöru, að heldur rösklega er
hringt, kemur hlaupandi heim í skýli
og spyr: „Hvað er að hjá ykkur?
Vantar ykkur hjúkrunarkonuna?" Ég
varð nú fyrir svörum og sagði, að
mig vantaði frekar lækninn, „því
að nú ætla ég að láta yður taka á
fætinurc á mér og ganga úr skugga
um, hvort það er ekki satt sem ég
segi, að það séu komin bein út úr
liðamótunum á mér, — út í skinnið“.
Og þá tekur hann á fætinum á mér
ur af sumri og held ég megi segja,
að ég hafi legið þrjár vikur eftir að
ég var skorinn.
— Og hvað tók þá við?
— Þá fór ég aftur suður að Fagra-
dal í heyskapinn og gekk þá við staf.
Eg átti hægast með að slá, dró
mig þá áfram á orfinu. SÍátturinn
sá var nú víst ekkert merkilegur, en
húsbóndinn fann ekkert að því, aum-
inginn. Svo var mér alltaf ag smá-
skána og gat farið í leitirnar og
svona nokkuð, þegar leið á haustið.
Þremur árum seinna veiktist kona
manns í Fagradal, gömul kona, er hét
Sólveig. Það átti að sends norður
á Hólmavík eftir meðulum handa
Innri-Fagridalur í Saurbæ. (Ljósmynd: Þorsteinn ‘~:epsson).
og segir: „Jú, það er satt sem þú
segir, ég tek þig í fyrramálið og sker
í fótinn, þú mátt ekkert borða í
kvöld“. Um nóttina veiktist, Ágúst
svo hastarlega, að um morguninn
varð Magnýs að taka hann, en ekki
mig. Daginn eftir tók hann mig og
skar stóran skurð og fór með fing-
urna inn í lið'inn og hreinsaði út öll
beinin nema eitt, sem er þar enn
í dag. Einstöku sinnum finn ég fyrir
því, en þag er ekkert að rá.ði. Hann
sagði, að það væry svo margar hol-
ur þarna og erfitt að leita. Svo þeg-
ar nú var búið að skera í fótinn, þá
batt hann svo fast um hann án þess
að rétta nógu vel i^r honum, að hann
er krepptur enn. í tvo sólarhringa
hafði ég svo miklar kvalir, að hann
vakti sjálfur yfir mér með sprautur
S næturnar, en lét ekki hjúkrunar-
konuna gera það. En hann sagðist
ekkert mega slaka á, fyrr en eftir
viku.
— Hvað lástu svo lengi þarna á
Hólmavik?
— Ég fór úr skýlinu sautján -vik-
henni. Þá voru ekki nema tveir menn
í Saurbænum, sem gáfu sig í meðala-
ferðir, — ég og annar til. Átti þá að
fá hinn í misindisfærð á góunni,
þæfingsfærð, til að sækja. En hann
treysti sér ekki til þess, svo að það
lenti á mér, enda hafði ég aldrei á
móti því að fara ferðir og var afar
léttur á mér. Ég lagði af stað klukk-
an að ganga sex um morguninn til
míns gamla kunningja, Magnúsar
læknis. Hjá honum beið ég tvo tíma
eftir meðulum, og hann segir mér,
að ég þurfi helzt að vera kominn
suður eftir aftur með morgninum, ef
nokkur leið sé til, og ég vildi auðvit-
að reyna að koma meðulunum á
áfangastað í tæka tíð. Ég fór aðra
leið íil baka, yfir svokallaðan Vatna-
dal; það var yfir hraun og torfærur
að sækja, en tunglskin og gott og
bjart veður. Svo kem ég suður að
hrauninu og ætla ofan með Glám,.
sem var harðfennisklif, en þegar
þangað kom, var ófært ofan, svo að
ég mátti snúa við og fara aftur yfir
hraunið og niður svokallaðan Hrossa
490
T í M 1 N N — SUNNUDAGSBLAÐ