Tíminn Sunnudagsblað - 05.08.1962, Page 13

um, að hún var albúin til þess.
Árið 1777 leig þó á enda, án þess
að til neinna þeirra tíðinda drægi,
sem í letur hafa verið færð, og allt
fram á útmánuði 1778. En þá dundi
ógæfan yfir: Solveig svipti sig lífi.
Heimildum ber ekki saman um,
hvaða dag þetta gerðist. Séra Páll
á Brúarlandi nefnir ekki daginn, en
segir, að séra Oddur hafi verið við
messugerð á Silfrastöðum. Gísli Kon-
ráðsson segir, að þetta hafi verið mið-
vikudag einn á föstu, og telur hann
einnig, að prestur hafi verið að heim-
an við tíðasöng á Silfrastöðum. í
Djáknaannál er tilgreint, að atburð-
urinn hafi gerzt á laugardaginn fyrir
pálmasunnudag, en það var hinn 11.
dagur aprílmánaöar, og hafi prestur
verið heima. Þeir séra Páll og Gísli
geta þess báðir, að húslestur hafi ver-
ir lesinn í Miklabæ þennan dag og
telja, að hún hafi fargað sér, meðan
lesið var.
Frásögn Gísla er nokkuð nákvæm.
Hann segir, að Solveig hafi beðið Guð
laugu þá, sem gætti hennar, að Ijá
sér hníf til þess að spretta saumum á
fati. Þegar hún hafði fengið hnífinn,
hvarf hún út úr bænum og hljóp á
vegg hestaréttar. sem virðist hafa ver-
ið þar heima við. Brá hún þar hnífn-
um á háls sér og féll við það niður
í réttina. Vinnumaður einn, Jón Stein-
grímsson, bar hey á milli húsa og
fylgdi honum drengur að því verki.
Sáu þeir aðfarir Solveigar, og herm-
ir Gísli það' upp á Jón, að hann hafi
sagt, þegar hann sá, hversu komið
var:
„Þar tókst henni það, helvítinu því
arna“.
Jón Steingrímsson hljóp síðan inn
í bæ og sótti smið, sem þar var á
staðnum, Jón Björnsson, bróður Guð-
laugar. Tók liann Solveigu í fang sér,
þegar hann kom til, og las fyrir henni
andlátsorðin, og viitust honum þá var-
ir hennar bærast, þótt ekki beyrði
hann orðaskil.
Séra Páll segir nokkuð öðru vísi
frá. Hann telur að Soiveig hafi tekið
kistulykla sína að nær enduðum hús-
lestri og gengið ofan. Síðan hafi vinnu
maður, er út gekk eftir lesturinn,
komið að henni í andarslitrunum.
Eins og sjá má ber hér nokkuð á
milli, þótt ekki skipti það miklu máli.
Getgátur greiða hér að sjálfsögðu ekki
úr, en leyfilegt hlýtur að vera að
varpa því fram. að ef til vill hafi
Solveig í reyndinni verið elt út af
mönnum, sem ætluðu að taka af henni
hnífinn, og hlaupið undan þeim upp
á hestaréttarvegginn. Virðist undar-
legt, að hún skyldi nema þar staðar
til þess að vinna verkið, ef rétt er
hermt um staðinn hjá Gísla Konráðs-
syni, nema því aðeins, að menn hugsi
sér hana grípa þar augnablikstæki-
færi, sem henni veitist á hlaupum und
an eftirleitarmönnum.
Eins og áður getur, telur Hallgrím-
ur djákni, að séra Oddur hafi verið
heima. Hann segir skýrt og greini-
lega, að prestur hafi verið kvaddur
til, áður en Solveig skildi við. Við
sjón þá, er við honum blasti, þegar
hann kom á vettvang, bra honum svo,
segir Hallgrímui, að hann féll í öng-
vit. Þegar har.n raknaði við aftur,
var Solveig örend
Séra Páll og Gísli segja báðir, að
Solveig hafi vitiað prests í- draumj og
beðið hann að stýra svo málum, að
hún yrði jörðuð í vígðri moldu en
það var öndvert lögum og venjum,
þegar menn réði sér sjálfir bana.
Séra Páll segir. að prestur hafi riðið
til Hóla og beðið biskupinn, föður
sinn, að leyfa líkama Solveigar leg
í kirkjugarði, en ekki fengið þvi á-
orkað. Gísli ætJai, að hann hafi farið
þeirra erinda að Víðivöllum á fund
Vigfúsar Scheving sýslumanns. og
hafi hann ekki gefið þess neinn kost,
en fyrir bænastað prests leyft, að hún
yrði dysjuð við kirkjugarðsvegginn
og legstaður hennar grafinn lítið eitt
inn undir hann. „Er þar dys hennar
að sunnan verðu við garðinn". segir
Gísli.
III.
Sagan segir, að Solveig hafi ekki
af því látið að gera sig heimakomna
við prest í svefni. Séra Páll á Biúar-
landi hermir, að hún hafi birzt presti
í draumi og sagt:
„Fyrst ég fékk ekki að leggjast í
kirkjugarð, þá skalt þú ekki leggj-
ast nær honum en ég“.
Gísli Konráðsson kveður fast að
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
541