Tíminn Sunnudagsblað - 04.11.1962, Side 22

UM ÚTBOTNA
Framhald af 8Z4. siðu.
En hjáleignanna. sem áður stóðu þar
í túni, sjást nú engin merki, því að
það er allt rennislétt flöt.
Þessa jörð keypti Thor Jensen af
Konráði Stefánssyni frá Flög.u í
Vatnsdal haustið 1914, og síðar náði
hann eignarhaldi á öllum jörðum um-
hverfis Bjarnarhafnarfjall. Hið stóra,
gam!a hús, sem enn stendur í Bjarn-
arhöfn, er einmitt frá dögum Thors
Jensens.
Thor Jensen seldi þessa jörð árið
1929, og eignaðist hana þá Sveinn
Jón Einarsson frá Heistaravöllum. En
fyrir ellefu árum festu kaup á henni
hjón norðan af Ströndum, Laufey og
Bjarni Jónsson frá Asparvík, og hafa
þau búið þar áðan.
Þegar Magnús kom að Bjarnarhöfn
síðla kvölds. tóku þessi hjón honum
tveim höndum og sýndu honum allt
hið markverðasta Það vakti ekki sízt
athygli hans, hve þau hafa látið sér
annt um gömlu kirkjuna og kirkju-
garðinn. og telur hann fá dæmi
slíkrar umhyggju um grafreit, nema
helzt í Tröllatungu í Tungusveit á
Ströndum, þar sem kirkja stóð um
margar aldir en er nú löngu af tek-
in.
Nú eru engir bæir í b.vgg'
kirkjusókn eigi að Bjarnarhöfn. En
í kirkjunni eru enn margir góðir
munir frá fyrri tíð Meðal annars er
þar gamall predikunarstóll, gjöf frá
einhverjum Kumbaravogskaupmanna
fvrir nálega þrjú hundruð árum ‘
hann eru leiruð þessi orðr
Anno 1695 Haver Benedix Bastian-
sen kiöbmand wed Commervog og
Grönnefiörd foræret denne Preeke-
stol til Commersvog Kirke á"dí>ret
tii god Exempel.
Gömul og fögur altaristafla er einn-
ia í kirkjunni og svnir Jesúm úfrdeila
irrauðinu. Huðsjáanlega gamalt,
hollenzkt verk Altarisklæði er þar,
saumað af [ngileifu Melsteð árið
ihRo og sérlega fallegur hökull. föl-
grænn að lit með ísaumuðum krossi.
sennilega frá kaþólskri tíð. er prestar
báru mismunandi lita hökla eftir árs-
tíðum. og hefur þessi þá verið not-
aður um páska. Oblátudósir eru úr
silfri, sem og kaleikur. hvort tveggja
»amalt.
Mjög margir aamlir legsteinar em
i kirkjugarðinum og hvílir Páll
amtmaður Melsteð undir einum
þeirra Fyrirfólkið í Stykkishólmí
mun fremur hafra. kosið að láta jarða
sig í Bjarnarhotr »n í kirkjugarð
inum í MafUai'ílí -mri nú er rannqr
hóíð að leggja n'ður.
Meðal þeitra sem stigið hafa i
s'ólinn. sem Kumbaravogskaupmað
ir-inn gaf, er séra Sæmundur Hólm
hlnn mikli söngmaður og málari, því
að hér var hans annexía. En séra
Sæmundur var flestum mönnum ólík-
ur og ekki friðarins postuli, og gafr
því stundum brugðið til beggja vona
hve hátíðlegur blær hvíldi yfir
messudögunum 1 sókn hans. Á upp-
stigningardag 1797 bar það við, að
Hallgrimur Bachmann læknir, er þ?
bjó í Bjarnarhöfn, var í drukknari
lagi um messuna, og skaut hann ýmsu
inn í predikunina hjá séra Sæmundi
Eftir messuna flugust þeir á úti á
hlaðinu. og urðu af því ströng mála
ferli.
En það var svo sem ekki tiltöku-
mál, því að séra Sæmundur Hólm átti
löngum í málum, og allt hans líf var
stríð og bannfæring. Hann skar ekki
utan af þvi. þegar hann orti um sam-
tið sína:
Annað ég, ekkert hefi
af íslands blindum lýð,
hverra sektn sefi
sannleikshótin blíð,
fyrir mitt góðrar vonar verk
en fyrirlitning. hatur. heift
háð og brigzlin sterk.
Gegn svo þverbrotnum lýð var ekki
nema einum að tefla-
Eg skal bann um biðja,
að bugi lasiaþjóð
Guðs mun stjórnin stvðja,
stiftuð er hefndin óð.
ef guð er til sem Oideon kvað,
særi ég þig með sárlegt æ,
svndu nú ba? ég bað
Ef réttlát er þín reiði
á ranglátum mönnum hefn,
bylji á þeim, ég beiði.
bannvænn heljarsvefn,
að demantarnir bráðrri brátt
niðri í heitu helvíti
mes '■■eiftu'gum 'frvalamátt
í fögru dalverpi austan Bjarnar-
hafnarfjalls var bærinn Kothraun.
Berserkiahraun teygis’ til norðurs au«l
anvert við t.únið- stórbrotið og mynd-
auðugt. og nær allt í sjó fram, en
vestan við bæiarrústirnar er lítið
lækjargil með fjölskrúðugu blóm-
stóði. Þetta var lifril jörð. en kostarík
til sauðfjárbúskapar. þótt nokkuð
muni hafa verið þar vetrarþungt eins
og víðar a þessum slóðum. Þarna
bjuggu síðást Halldór Pétursson og
Kristjana Guðmundsdófrtir. Loks fór
jörðin í eyði um 1923, og hafði þá
Kristjana búið bar ekkja síðustu ár-

in með dugmiklum og mannváenleg-
um börnum sínum.
Þegar gengið hefur verið um garða
í Kothrauni, er lagt á Berserkjahraun
og haldið yfir Kothraunskúlu og
Hraunfjarðarflóa og inn í Árna-
botn. — Og enn sem fyrr
blasa rústir eyðibýlanna víða við,
Snorrastaðir voru ofarlega á
Hraunsfjarðarflóa, og veit nú
enginn. hvenær þar var byggð
né við hvern bærinn var kenndur.
Við botn Hraunsfjarðar, austan meg-
in, er Fjarðarhorn, sem fór í eyði
1945. Þar lá vegurinn út í Eyrarsveit
meðfram túnfæfi. áður en brúin kom
á Mjósyndi. fyrst brúa um þveran
fjörð á íslandi
Fjarðarhorn er umkringt háum
fjöllum á þrjá vegu. Þó er talsvert
undirlendi inn frá fjarðarbotninum
undir bröttum hlíðum. Þar inn frá
var hið nafnkunna býli, Árnabotn,
er fór í eyði 1921. Er sá bær kennd-
ur við Árna þann Ólafsson, er þar
bjó í lok seytjándu aldar og þjóð-
sögur hafa spunnizt um. Árni þessi
fór suður á land til þess að biðja
sér konu og bar sig allmannalega.
Kvaðst hann vera höfðingi af Vestur-
landi og fór út á morgnana til þess
“ð gá til veðurs og mælti:
..Skyldu bátar mínir róa í dag“
En þegar brúðurin kom að Botni,
brá hennj allmjög í brún, því að
búskapur Árna var ekki á marga
fiska.
Vestan Hraunfjarðar heitir Straum-
hlið. og mun nafn dregið af fossa-
föllum beim. sem verða í Mjósvndi
við flóð og fjöru Þarna eru einar
bæjarrústir, en mjög spilltar af
skriðuföllum, og er ekki vitað,
hvenæV þar var byggð.
Og þarna á Straumhlíð kveðjum
vis Magnús Karl Antonsson með
þökk fyrir samfylgdina.
Laiisn 34.
krossgátu
jwj
F ö. M Si Þ Æ R
m R 6 u r E i>
' & R L L i N fi
L fl a 30 œ M N N N
S lÉI' u p ? * K L n G 1 5
N fi H R ff N ' V í s U N Pí
* í ft' s E T T R I +
w fl R M L r. I K N u M $ s
K il I N R I 1 T fl
E K K N fl i 1 L 1 N
H J í P & ft R fl Þ fl
» B L V V P R p IV L N
R E 1 S fí H* L n í L fl
1 M ft' 1 S T Ú s L R' R L S
fí £> S T fl Ð n M fl’ 3 D 0
I ■R i/ L 1 N fl R i T fl R F
1 S V 1 H D L fl B ó f> fl N
V 1 £> 1 1 L r? ó I- B r> I
N J Ð P D sw 0 K u M Iss L fi 1
N H U 0 T U E L u I
838