Tíminn Sunnudagsblað - 09.12.1962, Page 11

um. Guðmundur Guðfinnsson var þá
héraðslæknir Rangæinga. Aðstaða til
þess að gera að slíku meini í heima-
húsum var allt annað en góð, en frá-
gangssök var að koma sjúklingnum
til Reykjavikur með þeim samgöngu-
tækjum, sem þá voru, og það að vetr-
arlagi.
Guðmundur læknir kom oft til Ei-
ríks og fylgdist vel með veikindum
hans. Sá hann brátt, að ekki mátti
lengur dragast áð fjarlægja bein-
skemmdina. Réðst hann því í það,
með aðstoð Ólafs ísleifssonar í Þjórs-
ártúni, að nema skemmdina úr bein-
inu með meitlum, sem hann lét
smíða i þessu skyni. Aðgerðin heppn-
aðist ágætlega. Sáiið var hreint og
greri til fulls á nokkuð löngum tíma.
Vbrið eftir var Eiríkur á ferð í
Reykjavík, og sýndi hann þá Guð-
mundi Björnssyni landlækni fótinn.
Sagði Guðmundur, að aðgerðin
væri meistaraverk við þær aðstæð-
ur, sem nafni hans hafði átt vig að
búa.
Eiríkur hafði þó litla fótavist fyrst
um sinn og gat ekkert unnið úti við
um sumarið og fram á næsta vetur,
þótt fóturinn hefðist furðuvel við.
En alltaf var hann haltur til nokkurs
baga.
★
Ég var hraustur og gat annazt
Iheimilisstörf og vorverk. Þag var
búið að rýja féð, þvo ullina og þurrka
hana. færa frá og reka á fjall. Ekki
var annað eftir af verkum fyrir slátt-
inn en fara með ullina út á Eyrar-
bakka, og ætlaði ég að leggja af stað
með nágranna mínum hinn 5. júlí. Ég
var snemma á fótum þennan morg-
un. Það var vani ferðamanna að
leggja snemma af stað — hafa daginn
fyrir sér. Eg batt ullarpokana á vagn,
sótti hesta í haga* og lagði á þá hnakk
og aktygi.
Það var létt yfir mér þennan fagra
og sólbjarta morgun, þó að ég vissi,
að ullin var ekki nema fyrir því allra
nauðsynlegasta, sem ég þyrfti að
kaupa til heimilisins. Svo var það hjá
mörgum stéttarbræðrum mínum á
þeim árum. Það, sem yljaði mér þenn
an unaðslega sumarmorgun, líkt og
marga aðra morgna, var dásemd nátt-
úrunnar, þegar hún skartar sínu feg-
ursta skrúði og fyllir loftið blóma-
angan og fuglasöng. Mér varð hugsað
til bernskuáranna, þegar farin var
lestarferðin. Sú ferð vakti alltaf eftir-
væntingu. Það þótti mikið orlof og
eftirlæti, ef unglingar fengu að róla
með ullarlestinni út á Eyrarbakka, og
mikil var tilhlökkun barnanná, ef þau
áttu von á ag fá munnhörpu, lítinn
sjálfskeiðung, vasaklút eða húfupott-
lok fyrir upptíningslagðana sína og
kannski hagldabrauð með kaffinu,
þegar heim var komið.
Þegar ég var búinn að leggja á hest-
ana, fór ég inn til þess að þvo mér og
hafa fataskipti. Ég var ag því, þegar
ég fékk allt í einu slæman verkjar-
sting undir hægri síðu. Ég setti í mig
hoffmannsdropa og verk- og vindeyð-
andi dropa, og eftir nokkra stund
dró úr sárasta verkinn. Morguninn
eftir var hann horfinn að mestu. Ég
fann lítið til hans næstu daga, en var
lystarlítill og máttfarinn 02 hafði ein
hvern hitaslæðing, sem ekki vildi
hverfa, heldur jókst frekar, þegar
lengra leið. Ég lagðist í rúmig eftir
rúma viku, en var ekki þjáður fyrstu
vikurnar.
Ég leitaði til Guðmundar Guðfinns
sonar og Ólafs ísleifssonar, og
snemma í ágústmánuði kom Jón
JÓN HJALTALÍN SIGURÐSSON
Hjaltalín Sigurðsson til mín. Ég held,
ag þeir hafi lengi vel ekki vitað með
vissu, hvað að mér gekk. Að minnsta
kosti létu þeir ekkert uppi um það.
Af meðulum notaði ég litið, nema
Karlsbaðssaltvatn var ég látinn
drekka.
Ég fékk mikla þykkt, og óx hún
svo, þegar kom fram á sumarið, að
hún fyllti allt kviðarholið. Leið mér
skást, ef ég iá á verknum. Mér þyngdi
stöðugt, þótt Eiríkur, bróðir minn, og
kona hans, Friðsemd ísaksdóttir,
hjúkruðu mér af mikilli umhyggju-
semi.
Þegar kom fram í septembermánuð,
sá Jón Hjaltalin að hverju stefndi.
Það varð einhverra ráða að leita til
þess að bjarga lifi mínu. Aðstaða var
mjög erfið eystra til mikillar og
vandasamrar skurðaðgerðar, en ekki
þótti vogandi að freista þess að koma
mér til Reykjavíkur. Loks kom þeim
Jóni og Ólafi ísleifssyni saman um
að flytja mig að Þjórsártúni. Þar
voru skást húsakynni og Ólafur við
höndina til þess að hjúkra mér.
Þar eð ekki var til neitt farartæki
til þess að flytja mig á né heldur
neinn vegur að Þjórsártúni, var smaL
að saman tólf duglegum mönnum til
þess að bera n?.ig þangað. Þetta voru
sextán kílómetrar og um vegleysu
ag fara. Það stóð ekki á liðsinni þess
ara manna, frekar en annarri hjálp
okkur bræðrum til handa, bæði þá
og endranær. Hinn 30. september var
ég svo borinn að Þjórsártúni, og var
ég þá svo máttlítill, að tveir menn
urðu að styðja mig út úr bænum.
Ég bjóst ekki við að koma aftur lífs
að Ási, og ég neld, að enginn þeirra,
sem viðstaddur var, hafi gert sér
miklar vonir um, að ég lifði þetta af.
Ég setti það ekki fyrir mig, þótt ég
ætti skammt ólifað. Hugurinn snerist
ekki um annað en að losna við þess-
ar langdregnu þrautir. Mér var sama
um allt annað.
Mér leið furðuvel á leiðinni að
Þjórsártúni. Eg vaggaðist notalega S
börum mínum 02 blundaði annað veif-
ið. Daginn eftir kom Þórður, bróðir
minn, með Jón lækni. Nokkru seinna
kom Ásgeir Blöndal, héraðslæknir í
Árnessýslu, bví að hann fékk Jón sér
til aðstoðar, ásamt Ólafi ísleifssyni.
Ásgeir spurði Jón, hvernig á horfð-
ist, en Jón kvað illt í efni oh vafa-
mál, hvort hætta ætti á uppskurð.
„En þú ferð inn og lítur á sjúkling-
inn“, sagði hann.
Ásgeir gerði það, kom síðan aftur
til Jóns:
„Hann er fárveikur og langt leidd-
ur“, sagði hann. „En hjartag er
sterkt, og ég held, að það sé sjálf-
sagt að reyna þetta“.
Þórður heyrði þetta samtal lækn-
anna.
Ég var látinn upp á borð og sett
á mig svæfingargrind. Ég sofnaði
fljótt. Eg held, að ég hafi ekki getað
talið upp að tíu. Þegar ég raknaði
við, svo að ég muni, var búið að
kveikja ljós í stofunni. Mér sýndist
kafþykk þoka þar inni, og í þokunni
svifu einhverjar verur. Ég gat ekki
greint, að þag væru manneskjur. Ég
blundaði og vaknaði til skiptis, og
smám saman skýrð'ist umhverfið fyr-
ir mér. Þegar birti af degi morgun-
inn eftir, var móðan að mestu horf-
in. Ólafur var alltaf hjá mér og gaf
mér styrkjandi sprautur annan hvern
klukkutíma.
Ég varð fyrir sárum vonbrigðum,
þegar ég kom aftur til sjálfs mín.
Ég hafði vænzt þess, að ég væri laus
við þykktina, sem var á mér. En hún
hafði ekkert minnkað. Ólafur sagði
mér, að það hefði verið skorið inn
að lifrinni, og ég yrði enn að bíða f
átta daga, unz hún yrði skorin og
sullurinn opnaður. Mér þóttu þetta
verstu fréttir, og langir urðu þeir
mér þessir átta sólarhringar. Nú bætt
ist það ofan á fyrri vanlíðan mína, að
ég varð að liggja á bakinu og mátti
Framhald á 957. síSu.
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
947