Tíminn Sunnudagsblað - 16.12.1962, Side 6
í HÁLFA VIKU Á FLEKA
ÞESSI SAGA gerðist í ágústmán-
uði árið 1941. Færeyskar skútur önn-
uðust þá fiskflutninga frá íslandi
til Englands. Meðal þeirra var þrí-
^gld skúta, Sólarris frá Vági í Fær-
yjum. Var svo háttað, að Færeying-
jr keyptu fisk hér og fluttu hann á
markað í Skotlandi.
Um miðjan ágústmánuð lét Sólarris
úr höfn í Skotlandi og sigldi til ís-
lands, og var það fimmta íslandsferð
n á því sumri. Þeir komu upp að
Austurlandi sunnudaginn 17. ágúst,
og áttu þá skammt-ófarið til hafnar.
Skipstjóra þótti líklegt, að þeir væru
komnir undir Dalatanga, en mjög var
immt yfir og fjallasýn engin, svo
ið skipverjar, sem sáu lítið annað en
brimið við ströndina, þekktu sig ekki.
Var þá á stormur af norðaustri.
Færeyingarnir lónuðu á þessum
slóðum fram eftir deginum í þeirri
von, að eitthvað greiddi til, svo að
þeir gætu áttað sig á því til fullnustu,
hvar þá hafði borið að landi. En
það varð ekki. Sigldu þeir frá landi,
þegar kvöldaði. Um miðnætti lygndi,
og birti þá nokkuð til, en land sást
ekki, og afréð skipstjóri að sigla ekki
upp að ströndinni, fyrr en lýsti af
degi. Bað hann stýrimann sinn, er
átti að standa hundavaktina, að hefja
siglingu til lands, þegar klukkan væri
orðin tvö. Sjálfur fór hann til káetu
sinnar og lagðist til svefns. En svo
fór, að á þriðja klukkutímanum
dembdi yfir niðdimmri þoku, og var
því enn haldið kyrru fyrir.
Þokunni létti heldur, þegar birti af
degi. En ekki var landsýn. Var sigling
í átt til lands hafin klukkan fimm,
og ætluðu skipverjar að koma upp
að norðanvert við Seyðisfjarðarfló-
ann. Skinstjóri stýrði sjálfur, en tveir
menn voru á bógi til þess að hyggja
að, hvað fyrir stafni væri. Sigling
var varhugaverð í dimmviðri á stríðs
árunum, því að margt gat viðsjárvert
flotið á sjónum. Fjórir menn sváfu
aftur í, og vélstjórinn var nýfarinn
niður í vélarrúmið til þess að huga að
vélinni.
Allt í einu varð mikil sprenging,
og tók skýtan ægilegt viðbragð: Ann-
aðhvort var, að hún hafði siglt á
tundurdufl eða tundurskeyti hafði
hæft hana. í næstu andrá stakkst hún
á stefnið. Tveir af þeim, sem sofið
höfðu niðri, voru komnir upp, þegar
skipstjóranum tókst að svipta upp
hurðinni á stýrishúsinu. Heppnaðist
þeim að synda að björgunarflekanum,
sem flaut á sjónum spölkorn frá skip-
inu. Annar mannanna lenti á braki
úr björgunarbátnum, þegar hann
sökk í sjóinn, og fleytti hann sér á
því að flekanum. Blotnaði hann því
ekki til fullnustu að ofan, því að brak-
ið bar hann uppi, og leiddi af þessari
tilviljun, að sjór komst ekki að úri,
sem hann var með í vestisvasanum.
Þegar skipstjórinn stökk út úr stýr
ishúsinu, festist jakki hans á læsing-
arjárni hurðarinnar, svo að hann tafð
ist. Sökk skipið svo ört undir fótum
hans, að hann lagðist til sunds beint
af þilfarinu. Tók hann eftir því í þess
um svifum, að akkeriskeðjan hafði
slegizt þvert yfir bómu fyrir aftan
stýrishúsið.
Skipið dró skipstjórann ekki með
sér niður, og var honum lítið fyrir
að synda út að björgunarflekanum,
sem borizt hafði um tuttugu og fimm
metra frá því, enda var hann hinn
bezti sundmaður. Undarlega þungur
fannst honum hann þó vera á sér í
sjónum, en ekki aðgætti hann það
ifyrr en eftir á. að hann var með
þung leðurstígvél á fótum.
Þegar skipstjórinn kom upp á flek-
ann, voru skipsfélagar hans tveir þar
fyrir. En sjálf var skútan horfin í haf
ið með fimm menn innan borðs.
Tveir bátar höfðu verið á þilfari
— annar bundinn, en hinn laus. Von
uðu mennimir á flekanum, að lausi
báturinn kæmi upp í svo góðu ásig-
komulagi, að þeir gætu farið í hann.
En þeim varð ekki að von sinni. Þeir
sáu ekkert úr bátnum, nema nokkur
sprek úr borðstokk, er flutu skammt
frá þeim.
Björgunarflekinn flaut að sönnu,
en þeir gátu ekki stjómað ferð hans,
því að engar voru árarnar. Auk þess
var hann ferhyrndur og þungur í
vöfum. Þá var ekki farið að hafa neitt
bátslag á björgunarflekum. Þeir
reyndu þó að ná sprekum, sem rak
fram hjá þeim, en flekinn var hár
á sjónum og rekið bar hratt hjá, svo
að þeir náðu fáu. Þó hremsuðu þeir
fáeinar fjalir úr milligerð í lest skips-
ins, og plankastúf úr þilfari náðu þeir
líka. Hann kom síðar í góðar þarfir.
Þeir voru ekki langt undan landi,
og vafalaust hefðu þeir fundizt von
bráðar, ef veður hefði verið bjart.
En það var dimmviðri, svo að þeir
gátu engar vonir gert sér um björgun
fyrst um sinn.
Veður var hægt þennan dag allan,
en um kvöldið hvessti af norðaustri
með miklu regni. Raunar mátti heita
rok. Nú þurfti seiglu til þess að æðr-
ast ekki og góðar skjólflíkur til þess
að verjast kuldanum. Þrek, seigla og
æðruleysi var þessum mönnum gefið
í ríkum mæli. En þeir voru harla illa
búnir að klæðum. Skipstjórinn var í
stígvélum, en hinir báðir á sokka-
leistunum. Enginn þeirra hafði nein
olíuföt né annan hlífðarklæðnað til
þess að skýla sér með í regni og ágjöf.
Tveir voru í peysum, en hinn þriðji
snöggklæddur. Enginn hafði höfuðfat
né vettlinga. Skipstjórinn var í jakka,
sem hann fór úr og lánaði þeim, sem
snöggklæddur var.
Þegar þá hafði rekið lengi dags,
tók þá að svengja. Þeir opnuðu þá
matarkassann. En það kom fljótt í
ljós, að hér hafði illa tekizt til. Það
var gat komið á kassann, og var því
maturinn sjóblautur. Þeir ætluðu
samt að leggja sér til munns kex,
sem þeir fundu í kassanum. En mag-
inn garði uppreisn. Þeir köstuðu hinu
salta kexi upp jafnóðum og þeir
neyttu þess.
Eftir miðnættið létti heldur til, og
sáu þeir þá, að þeir voru sunnanvert
við Barðsneshorn, tæplega hálfan
mílufjórðung frá landi. Hafði skip-
stjórinn orð á því, að þá myndi senni
lega reka inn á Sandvík þá um nótt-
ina.
Það var dýrðlegt að sjá land svona
nærri, því að nú hugsuðu þeir ekki
um annað en fá fast land undir fót.
En oft ber við, að landið, sem skip-
reika maður þráir, tekur honum ekki
opnum örmum, heldur með rjúkandi
brimi, sem er hættulegra en opið
hafið. Þeir vissu ekki, hvernig hag-
aði til í Sandvík, en vonuðu þó, að
ÞEIR DRUKKU BLÓÐ ÚR KÓPI, SEM ÞEIR GINNTU AÐ FLEK-
ANUM, ÞEGAR ÞORSTINN VAR AÐ GERA ÚT AF VIÐ ÞÁ
966
T 1 M I N N — SUNNUÐAGSBLAÐ