Tíminn Sunnudagsblað - 10.07.1966, Blaðsíða 22

ráðherra frá aldamótunum, og hafði
S hann reynt að fá keisarann til þess
■ eð snúa sér fremur að útþenslu á
' Balkanskaga en í Asíu með það í
huga, að R/Wand fcngi aðgang að
Dardanellasundi og Miðjarðarhafi.
Skömmu áður en styrjöldin brauzt
út, hafði hann farið til herstöðva
rússneska hersins í austri og rann-
sakað ástand hersins og annað þar
að lútandi. Þegar hann kom til baka
lýsti hann því yfir, að það kostaði
16 mánaða undirbúning, að gera
rússneska herinn reiðubúinn til styrj
aldar þar.
— Mánuði síðar brautzt styrjöldin
út vegna hinnar ósveigjanlegu stefnu
keisarans og þeirra, sem mest áhrif
höfðu á hann um þesssar mundir.
Og Kuropatkin var sjálfur skipaður
yfirmaður hersins.
Nú. þegar allt ”ar komið í óefni
fyrir Rússum og menn biðu þess í
óttablandinni alspennu, að japanski
herinn hæfist handa á ný og greiddi
rothöggið, var það keisaranum
feginsefni, er Theodore Roosvelt
Bandaríkjaforseti, bauðst til að miðla
málum með stríðsaðilum. Japanir
voru raunverulega fegnir líka, því að
þeir höfðu nú trompin á hendinni.
— Eftir mjög harðar samningaum-
leitanir í bandaríska bænum Ports-
mouth, tókst loks að semja um frið.
Japanir komu sem sigurvegarar úr
þeim samningaviðræðum. Þeir fengu
yfirráð í Mansjúríu og Kóreu og þar
að auki rússnésku flotahöfnina Port
Arthur. — Japanir voru þar með
ógnvekjandi flotaveldi á Kyrrahafinu.
Og þeir gengu nú fram á sögusvið
ið sem stórveldi. En rússneska þjóð
in sökk æ dýpra r.iður í fen innbyrð
' is deilna og óeirða, sem að lokum
leiddu til byltingarinnar miklu árið
1917.
r
I sveit
Framhald af bls- 570.
lá vakandi þar til fólkið fór að
hreyfa sig, en þá fór ég fram úr
til að smala.
Fjallgöngur og aftur heima i Reykjav.
Er fjallgöngurnar hófust, fór Á-
mundi bóndi, sem var fjallkóngur, í
þær og hafði Sigurð vinnumann með
sér. Að vera í fjallgöngiim þótti mik-
il upphefð. Allan tímann, sem göng-
urnar stóðu yfir, var leiðínlegt tíð-
arfar, rigningarsúld og kalsaveður.
Daginn, sem komið var með safnið
af fjalli, var slagveðursrigning. Ég
var látinn standa yfir fénu ásamt
fleiri mönnum, og var það leiðinda-
verk og kalt. Um kvöldið kom Á-
mundi og leysti mig af, og varð ég
feginn. Eg átti að fara suður til
Reykjavíkur með rekstrinum, því að
ég var ekki ráðinn lengur. Ámundi
vildi hafa mig áfram og bauð að
gefa mér gímbur og jarpan fola og
ala upp, ef ég vildi vera áfram. En
þó að mér þætti skemmtilegt að vera
í sveitinni, stóð hugur minn til ann-
ars. En þetta var fallegt af þeim
hjónunum og sýndi, að þeim líkaði
vel við mig. Heimferðahugurinn var
svo mikill í mér, að ég gleymdi beizl-
inu mínu, og var það slæmt, jjví að
ég hef ekki séð það síðan. Á leið-
inni heim reið -ég Bleikskjóna, og
er ég kvaddi hann, horfði hann á
mig og nuddaði snoppunn! upp við
mig að skilnaði.
Ég er að flýta...
Framhald af bls. 554.
Læknirinn pikkaði í fótinn með
vísifingri.
„Jú, bólginn — dálítið bólginn,"
sagð hann. „Þetta skánar, þetta hlýt-
ur að skána. Skrifa upp á fyrir yður.“
„Upp á hvað? sagði afi, sem ekki
hafði heyrt vel til hans.
„Upp á belgi.“
„O-hu — belgi, hváð er nú það,
ha, eitthvað nýmóðins?"
„Þetta verður allt gott bráðum,"
sagði læknirinn. „En — en ég er að
flýta mér. Hundrað og fimmtíu krón-
ur,“ og rétti fram höndina eða var
hann að laga skyrtuermina.
„Ha-h-a,“ sagði afi, „ætlið þér ekki
að líta á löppina á mér eða hvað,
ha?“
„Ja, læknirinn gerir þ'# á morg-
un.“
,Hvað sögðuð þér, en eruð þér
þá ekki læknir eftir allt saman?“
„Jú, en heimilislæknirinn skoðar
yður á morgun.“
„Nú — hafið þér beðið hann um
það,“ sagði afi með þakklæti í rödd-
inni.
Ég sá og heyrði, að afi skildi
hvorki upp né niður í öllu saman,
svo að ég flýtti mér að rétta hon-
um krónurnar.
Það brakaði í fúnum stiganum, er
hann gekk út.
Afi sat eftir sár og reiður og reri
sér fram og aftur í rúminu og skildi
hvorki upp né niður í nýja tímanum.
Ég settist hjá honum, en sagði
Lausn
18. krossgátu
ekkert, því ég sá, að það var vonzku-
veður í afa núna.
Svo hægði hann róðurinn og fór
að segja mér frá gömlum dögum, frá
héraðslækninum í sveitinni sinni, sem
alltaf gaf sér tíma til að skoða vel
og rækilega sjúklinginn, sem hann
var sóttur til.
„Og til þess kom hann, ha,“ sagði
afi hneykslaður. „Já, og ekki nóg
með það, heldur sagði hann líka
margar merkilegar fréttir utan úr
heimi, — ja, ef það nú var. Ja, hann
Þorsteinn minn á Flögu, það var nú
sitthvað. Mér er sem hann sfandi hér
ljóslifandi fyrir framan mig, renn-
andi blautur eftir að hafa flengriðið
kolmórauða jökulsá. Hann var ekki
að hugsa um sitt líf, maðurinn sá,
óekkí, ekki í þá daga,“ og afi varð
hljóður.
„Hverjum var hann að bjarga,"
yspurði ég.
„Nú, henni ömmu þinni, þegar
hún átti mömmu þína.“
Og enn þagnaði afi, sagði svo:
„Hann var stórmenni til líkama og
sálar, sem aldrei lá á liði sínu öðr-
um til hjálpar. Hann hafði alltaf
tíma og mettaði loftið trausti og virð
ingu. Já, það gerði hann.“
Ég hallaði þreyttum afa mínum aft-
ur á bak á koddann, og hann sofnaði.
ATHUGASEMD
{ 14. tbl. urðu þau mistök,
að nafn höfundar greinarinn-
ar um Jón Stephánsson á Ak-
ureyri féll niður. Höfundur
er Eiríkur Sigurðsson, og er
hann hér með beðinn afsök-
unar á mistökunum.
574
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ