Tíminn Sunnudagsblað - 30.10.1966, Blaðsíða 18

Stuttnefjur á bjargbrún í Hafnabergi tneS unga sinn fyrir ofan sig.
Ljósmynd: Grétar Eiriksson.
Stuttnefjan - bjarg-
fuglinn norðlenzki
egg, að mæðurnar villast aldrei á'
þeim, þótt allt sé í rauninni ein
eggjabreiða. Það gegnir líka furðu,
að eggin skuli ekki brotna á beru
grjótinu, eins og stundum er þar mik-
ið um að vera, en að því eru lítil
brögð, nema slík» uppnám verði í
fuglabyggðinni, að egg velti fram af.
En þá segir Sverrir, að ekki sé gott
að vera fyrir neðan. Þótt skurnin
sýnist auvirðileg, brjóti svartfugls-
egg, sem detti úr háu bjargi með
mjóa endann niður, gat á bát, sem
undir kann að vera. Annars er það
lan'gvía, sem er í björgunum fær-
eyisku.
Svartfuglinn greinist sem kunnugt
er í langvíu og stuttnefju. Það er
langvían, sem drottnar í Vestmanna-
eyjum og Krýsuvíkurbergi, í Látra-
bjargi lýstur báðum tegundum sam-
an, en á Hornströndum, Drangey og
Grímsey ríkir stuttnefjan. Það er
fyrst og fremst gegn henni, sem Skag-
firðingar hafa syndgað með veiði-
flekunum alræmdu. Svo harðgerður
fugl er stuttnefjan, að hún á sér
miklar byggðir í björgum norður á
Svalbarða, Bjarnarey og Norður-
Grænlandi.
Annars er ekki mikill munur á
Iangvíu og stuttnefju. Liturinn er
ákaflega líkur og stærðin svipuð. Þó
hefur stuttnefjan heldur vinninginn.
En nefið á henni er styttra eins og
nefnið bendir til.
Það er einkennilegt við stuttnefj-
una, að hún snýr hvítri bringunni að
sjónum á meðan hún liggur á eggi
sínu, sem jafnan eitt, en þegar ung-
inn er - slcriðinn úr egginu, breytir
hún til og snýr bringu að bergi.
Á meðan fuglaveiði var stunduð af
kappi, veiddust oft sextíu til áttatíu
þúsund stuttnefjur á ári, mest norð;
an lands. Slíkt var mikið búsílag. í
Færeyjum er einn svartfugl virtur að
jöfnu og tvær álkur og þrír lundar.
Fyrr á tímum var fuglaveiðin líka
mikilsverður þáttur í lífsbjargarvið-
léitni manna.
Nú er öldin önnur, er segja má,
að gnægð sé allra hluta. Enginn þarf
að fíkjast eftir fuglunum til þess að
sjá sér farborða.
Sverrir Patursson í Kirkjubæ í
Færeyjum var maður vel ritfær. Eink
um lét honum •el að lýsa náttúrunni,
og með því að hann hafði kynnzt
fuglum frá barnæsku, svo sem aðrir
Færeyingar, eru sumar snjöllustu frá-
sögur hans lýsingar á lífi og háttum
fugla.
„Úti við hið mikla haf, þar sem
torfærast er, björg og hengiflug, býr
hinn mikli flokkur fugla, sem menn
nefna bjargfugl. Úr bjarginu sér
hann vítt yfir hafið, sem aldrei hvíl-
ist, og langt fyrir neðan hann skol-
ast aldan um rætur bjargsins — gjálfr
ar eða þrumar eftir því, hvernig veðri
háttar.“
Þannig byrjar Sverrir frásögu um
fuglana í bjarginu. Bjargfuglinn, sem
hann talar um, er fyrst og fremst
svartfugl, sem býr þúsundum saman
á sömu syllu og er svo glöggur á
930
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ