Tíminn Sunnudagsblað - 06.08.1967, Blaðsíða 16

Tíminn Sunnudagsblað - 06.08.1967, Blaðsíða 16
ar þessir standa hvor hjá öðrum úr sjó, djupt, lítið sund milli þeirra.“ Einhver hefur svo bent klerki á þessa villu, því að við djúpa sundið er vísað niður og stendur þar neðan við lesmálið: Sundið er fyrir utan Klakkana. Ég tel útilokað, að nokkurn Mma hafi nokkur skógur verið við Eiríksvog, en hitt er ekki ósenni- legt, að Eirikur hafi getað leynzt i voginum, meðan hann bjó skip sitt að lokum, því að lítt sér inn á voginn, nema farið sé sundið milli Stekkjareyjar og Skertlu. En þá leið fara fáir aðrir en þeir, sem ætla að koma við í Klakkeyjum. Þetta var hið sögulega sigurljóð, en auk þess bera eyjarnar með sér önnur sigurljóð, þar sem er fall- egt og margbreytilegt Iandslag, fagurt útsýni, skemmtilegt dýra- lif og friðsæld. Þegar þessu slepp- ir taka við raunabögur kotsins. f jarðabók Árna Magnússonar 1703-1705 stendur um Klakkseyj- ar: „Dímonarklakkar. Eyðiey, hefur áður byggð verið. Jarðardýrleiki IIII hundruð. Jarðeigandi Helga Eggertsdóttir að Skarði. Þessa eyðiey hefur með til gagn- semda Einar Bjarnarson að Skál ey. Landskuld V aurar. Betalast með einum fjórðungi dúns til jarðeiganda. Kúgildi ekkert, áður hefur fylgt I kúgildi, þegar byggzt hefur. Eggver og dúfnatekja er þar að nokkru gagni. En slægjur litlar, beit nokkur. Hlunnindi ekki önnur nefnandi. Heimræði hefur þar verið fyrr- um, nú ekkert. Kann ómögulegt að byggjast, fyr ir heyskapar- og grasleysi11. Af jarðabókinni er ljóst, að um 1700 hefur jörðin verið í eyði, og orðalagið „þegar byggzt hefur“ gef ur til kynna, að áður muni ábúð á eyjunum hafa verið slitrótt. Ó- víst er og jafnvel ósennilegt, að bóndinn þar hafi nokkurn tíma átt þar kú. Þó mun hafa verið hægt að ná þar upp kýrfóðri, en erfiðara að afla heyja fyrir tudd- ann líka, en tuddalaus stendur kýrin geld og undir hælinn lagt, að hægt yrði að koma kúnni á smákænu til næstu bæja, í eyjum eða á landi, þegar þörf krefði. Sauðfé hefur verið aðalbústofn inn, svo að mjólk hefur verið næg um sumarmánuðina og hægt hef- ur verið að leggja upp smjör og skyr til vetrarins. Sauðbeit hefur verið nægileg og slægjur fyrir kindurnar, sem oftast hafa getað gengið úti fram undir hátíðir og Lundabyggð f Klakkeyi- um. stundum lengur, nema vetur hafi verið fcöluvert harðari en nú ger- ist. Ekki er ólíklegt, að oftast hafi setið þarna leigúliðar. Heimræðl hefur verið þar fyrrum, nú ekkerfc, segir jarðabókin. Húsbóndinn hef* ur þá róið undir Jökli á vetrar- verfcíð, á útvegi jarðeiganda, fyrir hálfdrætti eða minna, og komið hefur það fyrir, að húsbóndinn kæmi ekki heim að vertíð lok- inni. Sjóslys voru þá fcíð undir Jökli. Sagnir eru um það, að seinasti ábúandinn í Klakkeyjum hafi ver- ið ekkja, Elín að nafni. Við hana er kenndur Elínarboði, skammt austan við Bæjareyna. Þar braut Elín bát sinn og fórst, á heimleið frá kirkju í Dagverðarnesi. í jarðabók frá árinu 1800 er get- ið um eyðieyjarnar Dímonar- klakka og Helganaut og sagt, að Klakkarnir séu sameinaðir Dag- varðarnesi og Helganautur Purkey svo að ekki hefur þá verið búið í Rlakkeyjum. Það má því telja áreiðanlegt, að ekki hefur verið búið þar alla 18. öldina, sem lengst af mátti kalla hörmungaöld. í fyrrnefndri sóknarlýsingu frá 1840 er sagt um Klakkeyjar: „Eyj- arnar, sem eru Bæjarey, Stekkjar- ey, Skarða og Skertla, voru í forn- öld fráskildar Dagverðarnesi og fóru kaupum og sölum.“ Hinn 24. maí árið 1691 seldi Sigríður Bene- diktsdóttir að Arnarbæli í Ölfusi þær til Guðmundar Sigurðssonar fyrir 20 rd. og gagnlega kú þá voru eyjarnar taldar 6 hundruð á landsvísu. Jarðabók Árna Magnús- sonar fcelur eyjarnar eign Helgu Eggertsdóttur að Skarði. Skarðs- ættin hefur löngum verið talin halda utan um sitt, og síðan munu Klakkeyjar hafa verið í eigu af- komenda þeirrar ættar. Peir, sem hugsa sér a3 halda Sunnudags- biaðinu saman, ættu að athuga hið'fyrsta, hvort eitthvað vantar í hjá þeim og ráða bót á því. %*sngsGtæssm!&ssi®. T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ

x

Tíminn Sunnudagsblað

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn Sunnudagsblað
https://timarit.is/publication/301

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.