Tíminn Sunnudagsblað - 20.08.1967, Blaðsíða 11
einhverja ósk. Hún svaraði stilli-
laga: „Eg bið yður einungis um
nokkra hattprjóna.“ Bæjarráðs-
mennirnir litu hver á annan: „Er
hún nú orðin viti sínu fjær af
hræðslu!" En stúlkan svaraði
þeim: „Nei, þetta er mín síðasta
ósk.“ Og hún fékk nokkra hatt-
rjóna. Bæjarstjórinn bauð nú að
inda stúlkuna á hárinu við tagl
folans. Og hermenn, vopnaðir bryn
tröllum, stigu fram og bundu
dóttur rabbínans á svörtu hárinu
við tagl folans, og folinn var svo
ólmur, að honum var naumlega
haldið kyrrum.
„Gætið yðar á f-olanum hátt-
virtu borgarar," hrópaði bæjar-
stjórinn til mannfjöldans á torg-
inu og fólkið forðaði sér að veggj-
um húsanna í kring. Sumir héldu á
stafprikum, aðrir á svipuólum
og enn aðrir á skærlitum dulum.
Allir reyndu að verða sér úti
um gott stæði, svo að þeir gætu
séð aftökuna og tryllt folann. Á
torginu var ys og þys, og enginn
veitti Gyðingastúlkunni eftirtekt.
Hún laut niður, sveipaði kjólnum
þétt að nettum fótleggjum, og
án þess að skeyta um kvölina stakk
hún hattprjónunum gegnum kjól-
efnið og djúpt í hold sér. Hún
vildi ekki berast öll, þegar folinn
drægi hana um bæjarstrætin.
Gerðum stúlkunnar léði ein-
ungis einn athygli: Sálin, sem flögr
aði yfir torginu. Bæjarstjór-
inn bauð nú að sleppa folanum, og
karlarnir tíu stukku til hliðar. Fol
inn þeystist af stað, og lýðurinn
veinaði og ýlfraði og hrópaði, sló
stafprikunum í götuna og veifaði
dulunum, og folinn hljóp í tryll-
ingu um stræti og torg.
En sálin hafði tekið einn blóð
dropa, er féll á torgið, þegar
stúlkan rak prjónana í hold
sér. Og sálin flaug með drop-
ann til himna, og varðengillinn
tók við gjöfinni. Þetta var önnur
gjöfin.
Þriðja gjöfin.
Og enn flögraði sálin niður að
leita gjafar að færa hinum fróm-
hjörtuðu. Enn liðu mörg ár, og
enn varð sáiin döpur í bragði.
Mannlífið virtist henni fábrotn-
ara en nokkru sinni fyrr og fólk-
ið lítilmótlegra. Og sálin hugsaði
sem svo, að verjandi og ákær-
andi yrðu lengi að tæma skjóðurn
ar, ef drottinn stefndi sálum mann
heima til dómþings öllum í senn
og léti vega góðverk þeirra og ill-
virki. „í mannheimi er allt svo
lítið og hversdagslegt. Ef til vill
eru gerðir manna fánýti eitt, skál
arnar vega aftur salt, og drottinn
verður enn að senda sálir á ver-
gang millum himins og jarðar.“
Þá heyrði sálin þungan dyn, og
hún hlustaði betur. Það var bumbu
sláttur. ,
Sálin horfði niður i fangelsis-
garð. Sólgeislar blikuðu á gljá-
fægðum byssuhlaupum, er lágu
upp að múrnum, en hermenn
í garðinum báru hins vegar prik
og þunna reyrstafi. Þeir höfðu
skipað sér í tvær gagnstæðar rað-
ir, og milli raðanna átti hinn sak-
borni að ganga og þola barsmdð.
Og hver var hinn sakborni? Gam
all og tærður Jáði í sundurtættri
skyrtu, og hann var með húfu á
höfðinu að gyðinglegum sið. Nú
var gamlingjanum hrundið inn
milli raðanna, hér biðu hans staf-
göngin. Hvað hafði hann þá til sak
ar unnið? Hver veit það? Hver
veit það? Langt er, síðan þetta var.
Ef til vill tók hann út refsingu
fyrir þjófnað. Ef til viíl var hann
ránsmaður. Máski morðingi. Var
hann ef til vill borinn lognum
sökum? Hver veit? Það er svo óra-
langt síðan.
Hermennirnir brostu og hugsuðu
sem svo: „Hvers vegna eiga svo
margir að lumbra á þessu skari?
Hann kemst ekki hálfa leið.“ Og
Júðinn var hrakinn lengra inn
milli raðanna, og hermennirnir
reiddu stafina til höggs. Hann
gekk og gekk, og hann hnaut ekki,
og hann hrasaði ekki, og stafirnir
smullu á kýttum herðum Júð-
ans, en áfram gekk hann ekki að
síður. Hermennirnir voru hálft
í hvoru gramir og undruðust þrek
gamlingjans. Reyrstafirnir hvæstu
í loftinu og skullu á hinum
dæmda líkt og eitraðir snákar, og
blóðið sytraði gegnum skyrt-
una, rann niður fótleggina, og
það sytlaði án afláts.
Af hendingu sló hermaður
nokkur of hátt og stafur-
inn svipti húfu Júðans til jarðar.
Óafvitandi gekk hann örfá skref,
ea nam þá skyndilega staðar. Hann
saknaði húfunnar, og hann sneri
við. Gamli Júðinn hafði ætíð
borið höfuðfat að gyðinglegum
sið, og síðasta spölinn vildi hann
ógjarnan ganga með bert höf-
uð. Og hann skjögraði þangað, sem
húfan lá í grasinu, laut niður og
tók upp húfuna án þess að skeyta
um stafina, er dundu á blóðugri
skyrtunni. Hann setti upp húf-
una, sneri aftur við og hjöikti
áfram, lengra inn milli raðanna, og
blóðið seytlaði án afláts. Og með
húfuna á höfðinu að gyðinglegum
sið hélt hann áfram að ganga og
ganga, unz hann féll örendur til
jarðar.
Og er hann lá í grasinu liðið
Mk, flaug sálin niður í fangelsis-
garðinn og tók blóði drifna húf-
una, sem hafði kostað Júðann
tvöfalt fleiri högg en talin voru
nægja. Sálin flaug með húfuna til
himna, og hinir frómhjörtuðu
þágu hana að gjöf. Þetta var
þriðjia gjöfin. Og loksins var hlið-
um himins lokið upp fyrir sál-
inni, er hafði flögrað millum him-
ins og jarðar í hundruð ára.
jöm þýddi úr Jödiske eventyr
og legender, oversat af D. Sim-
onsen.
Gamalt og gott
Góð í gatinu.
Steingrímur bóndi á Silfrastöð-
um (d. 1935) var alivíðkunnur mað-
ur á sínum tíma, meðal annars
fyrir „orðkringi.11 Síðustu árin, eft-
ir að hann hætti búskap, sat hann
á Silfrastöðum í skjóli sonar síns
og tengdadóttur. Eitt sinn, er
tengdadóttir hans lá rúmföst vegna
veikinda, fann hún upp það snjall-
ræði að láta koma fyrir talpípu
frá rúmi sínu og til eldhúss, svo
að hún gæti sagt fyrir um mats-
eld og fleira.
Einhver, sem hitti Steingrím,
spurði um' Hðan tengdadótturinn-
ar.
„Hún er góð i gatinu,“ svaraði
Steingrímur.
Það eru hrímþursar.
Guðmundur á þrjá sonu, er voru
stórir og stæðilegir þegar í æsku.
Maður, sem var að virða þá fyrir
sér, sagði:
„Þetta verða efnilegir menn, syn
irnir þínir, Guðmundur.“
„Menn!“ segir Guðmundur. „Það
eru ekki menn. Það eru hrímþui’S-
ar.“ v
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
707