Tíminn Sunnudagsblað - 12.01.1969, Qupperneq 5

fólksins. N'ú eru íclagsheimili að
komin upp í hverjum hreppi, og
er að öllu leyti mjög til þeirra
vandað. Um ma'gar helgar eru svo
haldnar skemmtanir. Fólk úr
bæjum og þorpum þvrpist á þess-
ar samkomur í lúxusbílum sínum
og leigubdum — Sama sagan ger-
ist í svetíunum fólk frá flestum
bæjum fer á þessar skemmtanir,
sérstaklega unga fólkið og notar
einkabíla sína eða mjólkurbíla.
Hvergi sést hestur í ferð. Mér er
dálítið minnisstæð Ain skemmtun.
sem boðuð var í nýbyggðu félags-
heimili hér í sveiþinni. Það voru
dægurlagasöngvarar úr Reykja-
vík, sem voru að ferðast kringum
landið, að skemmta fólkinu og
boðuðu oeir til samkomunnar.
Klukkan I u átti skemmtunin að
byrja. Húsið tóku þeir á leigu
fyrir tvö þúsund krónur Inngangs
eyrir átti að ver.t þrjátiu krónur.
Klukkan tíu var fjöldi fólks
kominn, en húsið vai lokað og
fólkið varð að bíða úti og í bíl-
unum. Nú ieið halftími stundvís-
in var ekRi á hæ'-ra stigi Nú fór
að bóla á -.kemmi'kröitunum, en
þá var Oiiaþvaga svo mikil, að
þ?ir áttu crfitt að komast að hús-
inu, Húsið var opnað og hvað skeð-
lu þá. Inngangsevririnn er hækk
aður uppí fimmtín krónur. Varð
j. vi nokk n aðd’-agandi að því, að
sumir réðu það við sig. hvort þeir
kevptu sig inn á samkomuna eða
færu heim Flestir höfðu efni á að
v?ita sér slíkt, o? pkki vantaði
fólkið. Eftir litlj >tund var húsið
t'-oðfull.t. Að loknun. söng var
stl íinn dans og .frétti ég siðar að
f iíögreglubpmar hefðu haft
nA« að gera. Þöjs skal getið hér.
að þessir andsho'namenn höfð.u
farið með tuttugu.-off fimm púsund
k’-ónur í vasani'm
En hverr.ig var það um alda
mótin? í mínum hreppi var eitt
fundarhús sem aðallega var not-
að fyrir ‘undi j? bingliald. Þó
voru stundum sý'tdir sjónleikir i
hii.sinu og var aðgangse.vrir tutt-
ugu og fimm aarar á manninn
Þetta voru einu skemmtanirnar,
s°m var se.dur aðgangur að Víða
voru danssamkomui, er, þá gerðu
menn sér að góðn a'O fá lánaðar
baðstofur til að dansa í. Þá-áttu
einstaka menn • armónikkur og
spiluðu fyrir dan.'-;. Aldrei koni
það fyrir, að þeir tækju neitt. fyr-
ir fvrirhöfn sína, bótt þeir spiluðu
heila nótt, en. það var gamall ,og
gó'ður siður að rmta tímann sem
bezt. Oft var dansað fram á bjart-
an dag. Á sumrin kom það ekki
fyrir, að haldnar væru dans-
skemmtanir, en þá var farið í út-
reiðartúra og skemmt sér á bless-
uðum hestunum Lifði unga fólkið
í hrifningu marga daga á eftir.
í Sölvadal voru allar jarðir
byggðar 1902. Þær voru níu tals-
ins. Ágætt beitiland fylgdi flest-
um þessum jörðum og voru þær
því taldar góðar fyrir sauðfjárbú-
skap, enda voru sumir bændur fjár
margir, ti! dæmis Tósef Jónasson
á Finnastöðum, Jóhannes Ólafsson
á Ánastöðum, Gnðmundur Jónas-
son á Þormóðsstöðum og Páll
Pálsson á Eyvindanstöðum. Höfðu
þessir-bændur nm 150 til 200 fjár.
Þurftu bessi heimili á miklum
vinnukrafti að halda, bæði sumar
og vetur. Beitarhús voru alllangt
frá sumum bæiunum, til dæmis
hafði Þörmóðsstaðabóndinn beitar-
hús niðri í Æsustaðatungum. Ker-
hóll átti hús úti við Illagil og
Eyvindarstaðabeitarhúsin þar á
móti á svonefndum Krosshólum.
Á flestum bæ.jum i dalnum var
ungt. fólk. Var félagslyndi þess
mjög gott. Þar var oft stiginn
dans í gömlu baðstofunum, og
skemmti jólk sér ágætlega Var
spilað á einseHi nikku og dansað
vanalega fram á bjaHan dag. Þeg-
ar stærvi samkomi'r voru. var
vandað meira til beirra. Þá var
sjáli'sagt að bjóðj fólki utan úr
sveitum.. Eitt þetta stóra ball var
haldið á Eyvindarstöðum á milli
jóla og nýárs 1901 Fólki var boð-
ið víðs vegar að úr öllum hreppn-
um. Dansað var í báðstofunni og
öll rúm og rúnistæði fjarlægð. bor
in fram í kófa í bænum. svo að
plássið var sæniilegt Þó var pinn
skammbiti svo ’ieðar!ega, að hæstu
menn urðu að hevgja sig undir
hann Einu sinni var drukkið kaffi
Var oft m'kill gkðskdpur undir
borðu.m, og kom þá fyrir að stöku
menn voru orðnir breyfir af víni.
og lentu i orðaleik eiiis og ger-
ist og gengur enn dag Aldrei
sá-t stúlka drukkin
Næsta danssamicoma var á Jór
unnarstöðnm Samkomustjórar
voru þen Jóhann Sigurðsson 1
Torfufellj og K -stinn .Tónsson, síð-
ar bóndi á Striiú sá Var fléstum
úr Sölvadal boði1' á þetta liai 1
Ekki man ég ■ fvrir víst hvaða
mánaðardag það ,*ar en það var
komið fra-nvá þor-a og veðráttac
fremur stiið Hjarn og svellabreið-
ur lágu yfir landinu og síðustu
daga snjóaði töluvert. Var því ekki
álitlegt ferðaveður. ef ekki breytt-
ist til hms betra Leiðin frá
fremstu bæjum t Sölvadal að Jór-
unnarstöðum mun vera um tutt-
ugu kílómetrar.
Nú rann upp sá langþráði dag-
ur. Allir íóru snemma á fætur til
að athuga veðurútlitið.
— Það er stórhríðarútli, voru
svör flestra, se.n komu inn aftur.
Kemur ekki tii mála. að farið verði
á ballið í þessu útliti. Hann er ráð-
inn til stórhríðar á hverri stundu.
Það var töluverð ofanhríð, en
ekki hvasst, og dálítið frost, Ég
tók þessu með miklu mfnaðargeði.
enda haf'ði ég töluverð útiverk og
þurfti að ganga á beitarhús, því
að daginn áður höfðu þeir bænd-
urnir á Kerhóh og Anastöðum.
Kristinn og Jóh »nnes. fari'ð til
Akureyrar. Var sætlað að þeir
yrðu þrjá daga i þeirri ferð. Höfð-
um við þvn allar gc-gningar á heim-
ilunum, Ólafur bróðir minn á
Ánastöðum og ég á Kerhóli. Þurft-
um við þvi að veia komnir heim
klukkan ;íu næsta morgun, ef við
færum á skemmtun’na
Klukkan níu um morguninn var
ég búinn að gcta öllum fénaði
fyrri gjöLna — þá átti ég eftir
beitarhúsm Engin skepna var lát-
in út fvrir húsd.vr vngna jarðleysu.
Þegar ég er nýkominn á beit-
arhúsin og búinn kð gefa eitt fang
á garðann, er barið að dyrum.
Datt mér i hug, að Jóhannes Jón-
asson. beitarhúsmaður frá Eyvind-
arstöðum, væri kominn. þvi að
húsin stóðu hvor' á móti öðru, að-
ein.s áin i miili, on hún var á
helluís. Þegar ég opnaði hurðina,
þá er þac kominn Oddur Tómas-
son frá Anastöðum. Oddur Tóm-
asson var alinn upp hjá afa mín-
uin. Ólafi Stefar..- svni og Hólm-
fríði Benjamínsdáttúr' Hann var
þá um tv:.fug't Hánn var talinn
þindarlaus að ganga og’hlaupa. á-
kaflega léttur unp á- fótinn jg all-t
fram á þennan aidur var hann
»mali á Ánastöðiim því að allsstað-
ar var fært frá. Vsr haft orð á því.
hvað liann var fljótur i férðum
ICg héiUa'ði Odd þv; við vorum
beztu kmmingjar, og -purði hann
um erind Hann vur bá búinn að
fara á flesta bæir.r i dalnum og
vita. hvort fólkio' ættaði á ballið.
Hann kvað eldro lói'kið vera miog
dáuft með að • fari» - í þessu veðri.
T S M 1 N. N - SUNNUDAGSBLAÖ
13