Tíminn Sunnudagsblað - 26.01.1969, Blaðsíða 13

Tíminn Sunnudagsblað - 26.01.1969, Blaðsíða 13
Sjö menn lét skipstjóri verða eft ir á skipinu, og mun stýrimaður fcafa verið í hópi þeirra, því að gjóifur steig hann á einn bátinn, Öðrum til góðs eftirdæmis. Nú reru bátarnir aliir frá skip- inu í leit að hvölum. En með lít- illi fyrirhyggju var þetta gert, og er skemmst af þessari veiðiför að segja, að hún reyndist hið mesta flan. Brátt skellti yfir dimmri þoku, og síðan tók vind að herða og sjó að stæra. Þegar sýnt var, að alla hvali myndi undan bera að því sinni, vildu menn snúa aftur til skips. Þó mun það ráð ekki hafa verið tekið fyrr en í síðustu lög, og fór þess vegna eins og stundum gat orðið, þegar kapp var meira en forsjá, að þeir fundu það ekki aftur. Kom fyrir ekki, þótt menn reru fram og aftur um það svæði, þar sem þeir ætluðu skipið vera, og lúðrarnir væru þeyttir sem verða mátti. Skipið duldist þeim í þokunni, og enginn svaraði þeim. Sjömenningarnir, sem á skipinu voru, sáu fljótlega hvers kyns var. Hófu þá leit að bátunum, en fundu ekki nema einn þeirra. Hinir flækt ust fram og aftur í hraklegu veðri næstu dægur. Þegar Ioks greiddi til, sást ekki annað en endalaust haf. Ekki bryddi á neinu skipi, og hvergi skaut fjall upp koili. Gerðust mennirnir fljótt illa haldnir af hungri og þorsta, vos- búð og kulda, sem bættist ofan á þrevtu og svefnleysi. Að sjálfsögðu höfðu bátarnir ekki haldið hópinn, og vissi því ein bátshöfn lítið, hvað annarri leið. Samt náðu tveir bátanna saman í upphafi villunnar og höfðu sam- flot um hríð. Stýrði öðrum þeirra maður, sem hét Davíð Buchan. Sjór vair rismikill, og gaf drjúgum á bátana, og í sjóganginum tófcst svo illa til, að Davíð sló útbyrðis. Fengu félagar hans ekki borgið honum, og drukknaði hann þarna. Þeir, sem eftir voru, hafa að lík- indum ekfci þótt til forystu falln- ir, og varð því úr, að tuttugu og sex ára gamall háseti af hinum bátn.um, James Mackintosh, var lát inn flytja sig yfiir í hann og tafca við stjórninni. Þetta var meðalmað ur að hæð, en þéttvaxinn og hörfcu- legur á svip og líklegur til áræð- is í háska. Litlu síðar misstu bátarnir hvor af öðrum, og segir nú ekki af volki þeirra um hríð. m Þessu næst víkur sögunni til bæjar þess á Langanesi, er Brim- nes hét og stóð í viki eða víkur- nefnu á milli bjarga á nesinu vest- anverðu. Þar bjó um þessar mund- ir fimmtugur bóndi, sem Ólafur nefndist, Gíslason, fátækur maður. Kreppti á þessum árum að mörg- um er meira höfðu umleikis í veð- ursælli sveitum, því að yfir gekk strangasti harðindakaflinn á allri níbjándu öld. Kulda og fannkomu hafði ekki linnt á Norðurlandi frá sumarmál- um, og á hvítasunnudag, hinn fyrsta dag júnímánaðar, var enn norðanveður og bitur kuldanepja á Langanesi, sjór úfinn og brim- gnýr í lofti. Um nónbil þennan dag sá fólfc á Brinmesi sér til undrun- ar, hvar bátur hraktist undan sjó og vindi inn með landinu. Var hann skammt utan við lendingu Brimnesmanna, er hans varð fyrst vart. Ekki leyndi sér, að þarna bar að landi nauðstadda menn, er litla stjórn höfðu á fleytu sinni, og brá Ólafur þegar við og hraðaði sér með heimafólk allt niður í vör- ina, örskammt neðan við bæinn. Reyndi hann að gera bátverjum skiljanlegt með bendingum, hvar landtaka væri bezt, og þó að þeir væru sýnilega mjög þjakaðir, tókst þeim að fleyta bátnum áfallalaust upp í fjöruna, þar sem Ólafur tók á móti honum með liði sínu og bjargaði honum undan sjó. Fimm menn voru í bátnum og mæltu á ókennilega tungu, sem fólkið á Brimnesd grynnti ekki í. Báturinn var líka harla ólíkur f-l-eyt um bænda um Þistilfjörð og Langa nes — tólf álna langur og tæplega þriggja álna breiður, hvítmálaður að utan með rauðum og svörtum röndum, en grænn og blár að inn- an. Á kinnungum voru útlend nöfn, og þar undir máluð manns- hönd, sem hélt á biturlegri sveðju. En hvalabyssa í stafni hans, ásamt hlaðstokk og skutlum í kjalsogi, sagði sína sögu um það, hvers konar menn hér hafði borið að landi. Allir voru menniirnir mjög þrek- aðir og lítt eða ekki gangfærir og höfðu mikinn bjúg og bólgukúfa á höndum og fótum. Að öðru leyti voru þeir að mestu óskemmdir, að því er séð varð, nema hvað einn var nokkuð kalinn á fótum. Kom Ólafur þeim öllum til bœjar síns svo fljótt se.m verða mátti, og þar var þeim veitt hjúkrun og beini, eftir því sem föng voru á. Ólafur vissi varla, hvað til bragðs skyldi taka, er hann gat ekki einu sinni mælt hina skip- reika menn máli, og varð það úr- ræði hans að senda mann^á fund Guðmundar hreppstjóra Jónssonar í Skoruvík og biðja hann íhlutunar. Var að hans ráði fengin stúlka frá Hrollaugsstöðum á Langanesi til þess að hjúkra mönnunum og sent vestur í Þistilfjörð eftir ungum stúdent, sem þar var, Hannesi Þor- steinssyni frá Hermundarfelli, til þess að hafa af þeim tal. Brást Hannes vel við orðsendingu Ólafs og hélt þegar að Brimnesi. Kom upp úr kafinu, er Hannes fór að tala við mennina, að þeir voru af hvalveiðiskipinu Chieftain frá Dun dee og höfðu velkzt í hafi í vonzku- veðri í sex sólarhringa, er þá bar að Brimnesvör. Einn úr hópnum var sjálfur skipstjórinn, og var hann verst á sig kominn þeirra fimmmenninga. Mun hann hafa farið með nokkuð snöggum hætti ofan í bátinn til manna sinna, er hann skipaði þeim frá skipinu, og lítt búinn að klæðum til langrar útivistar. Hvalveiðimennirnir voru á BrLm nesi næstu dægur. En ekki þótti viðhlítandi að hafa þá þar til Iang- frama, og var í ráðum að koma þeim á aðra bæi, þar sem betur gat farið um þá. Fór því Hannes stúdent inn að Heiði til þess að sækja þrjá hesta handa þeim, sem ekki voru kallaðir gangfráir. Til þessa flutnings kom þó aldrei. Inn á Þistilfjörð kom norsk skúta, og einn af bændum sveitar- innar, Jón Benjamínsson á Syðra- Lóni, bar kennsl á hana, því að hún hafði verið að veiðum í flóan- um sumarið áður. Höfðu sveitar- menn tal af Norðmönnum, og kom þá á daginn, að þeir voru á leið austur um. Létu þeir þess kost, er þess var farið á flot við þá, að þeir tækju Skotana á skútu sína og skiluðu þeim á land í Seyðis- firði. Þetta þótti hagfelld lausn, og voru Skotarnir fluttir í skútuna miðvikudagsfcvöldið 4. júní. Hripaði sfcipstjóri nokkur orð á miða, áður en hann kvaddi vel- gerðamann sinn, Ólaf á Brimnesi, hét að sjá honum sann fyrir til- kostnað og fyrirhöfn og bað hann varðveita bófcinn. unz hann eða ein- hveir annar vitjaði hans næsta sum- ar. I' I M I N IM — SDNNDDAGSBLAÐ / ól

x

Tíminn Sunnudagsblað

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn Sunnudagsblað
https://timarit.is/publication/301

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.