Tíminn Sunnudagsblað - 13.04.1969, Blaðsíða 12

k
Einar Jónsson verkstjóri lysir
veru sinni á Hvanneyri og kynn-
um af Halldóri Vilhjálnissyni
Halldór Vilhjálmsson, skóla-
stjóri á Hvanneyri, var tvímæla-
lanst einn sá fslendingur, sem af
stóð mestur gerðargustur á fyrri
hhrta þessarar aldar. Hann var i
senn glæsimenni og karlmenni,
hvort tveggja með afburðum, höfð-
ingi í lund og háttum, hugmikill,
viljasterkur og óttalaus, hverju
sem var að mæta. Með fágætum
hætti hlotnaðist honum ást, traust
og virðing sinna mörgu nemenda
og starfsmanna.
Haildó'r Vilhjáltnsson fæddisit að
Laufási við Eyjafjörð 14. febrúar
1875, son'iir ViHhjá’ms Bjairtia'rson
air. sem síðar bjó á Riauð'ará vi'ð
Reykjavík, bróð'UT Þórhalls bisk
ups, og Sigríðiar Þorláksdóttuir
pnestis á Skútustöðuim í Mývatns-
sveit. í bemsku var hann fyirat
með afa sínum í Lauifási, en síðan
með foreldrum sínuim að Kaup
angi í Eyjafirði. Hann fór sextán
ára gamiall í Möðruvaliask'óla, og
hálfþdtuiguir réðst hann til náms í
Danimörku, fyrst í búnaðairakóla á
Fjóni og síðan í lan.dbúnaðairhá-
skólianum í Höín, þar sem hiann
lauk f'Ullnaðarprófd í alim'ennri bú
fræði. Rúml'e'ga þríituguir vairð
hann skólastjóri á Hvann'eyri, sem
varð í höndum hams mestur rausn-
argarður á öllu í'slandi. Þar auðm-
aðist honum að starfa í nær þrjá
áratuigi.
Líkt og hann vair öðrum mönn-
urn stórbrotniari í háttum á með-
an sól lífis hain's var hátt á lofti.
brást banrn og mieð stórmann'lieig-
um bætti við því, er harnin varð að
hverfa þaðan helsjúkur til móts
við örlög sín. Kvöldið fyrir brott-
för sína sat hann til borðs með
ölil'u' h'eimiaifóTki sírnu og flutti því
skillmialðariræðu:
„Bg hief: alltaif fundið það og
líka oft viðurkennt, að ég hiafi veir-
ið bamángjunniair barn, en mín lík-
lega lamigmeista hamiingja befur
það verið að bafa j brinig um mig
gott og trútt fólk“. Síðam nefndi
bainin nneð nafni hjú sín og þakk-
aði þeim bverju einu dj7ggð þeirra
og tryggð. ,,Ég fer nú héðan að
morgni", sagð'i banin, „og hveirf firá
beimilii mínu. En ég fer rótagur og
áhyggjutous um búskapiinn. Ég
veitj að hér er valinin maður í
hverju rúmi“
Að morgni kvaddii hann alla mað
handiahandí, gek'k svo fraim á meg-
inhliað skótosetursinis og ledddi aug-
um stað dg hérað nreð útbreiidd-
an f'aðm. Síðan vatf hamn sér að
heimálisfóllkinu, eir stóð álengdar,
og gestum nokkrum, sem komið
h'öfðu ti'l þess að kveðja hann, og
mælti. snjöllum, k'arlmamm'leg-
um rómi: ..Hvamneyri blómgiist ig
blesisist uim aldur og ævi“. Hvarf
síðam tiil sióÉnarpireis'ts síns og vafði
hanin örmum ldtlia stund, settist að
því búnu mn í bifre'iðina, sem
flutti hann bvott.
a&sma
„Hvanneyri, maður lifandi - það
heimili var svo aiveg sérstakt"
Þess var getið í sednaiáta hlaði, að
eiiinm þeiirra mannia, sem hand-
gemgnár voru HaHdóri um lanigt
skeið, Einar Jónsson bústjóri hams
og saimikeniniari, myndi seigja nokk-
uð af veru simni á Hvannieyri og
kynrouBn af HaQldó'ri og heimi'li
henis. Saiga haros befst austur á
Fljótsdiaiishéraði, á búnaðarskólan-
um á Eiðum, því að þar bar furod-
um þeiirra fyrst samaro. Þá voru
báðjir umgir — Halldór þrítugur og
haí'ðá fyrir skö'mnnu lokið niámi
sínu í Kaupmaronahöfn, en Eiroair
við tvátugt og um það hiil a® hefja
veraildarre’isuna.
— Það var sem sagt í Eiðáiskóia,
að við kynntumst, sagði Eiroar.
Haffldór kiemndi þair i tvo vetur, en
ég var roemarodi Þetrta var árin
1905—1907, og Jóroais Eilrdksson,
saœ >ngi stýrði Eiðaskóla, var
skótoistjóri fyrst, en svo tók Bene-
dikt Kristjárosison, faðir Heilga í
Eyjum, við á mieðam við vorum
þar — hann varð seiinna bóndi á
Þverá í Öxarfirði.
— Það hefur fljótt tekiizt góð
vinátitia með ykkur Haldóri?
— Urod'ir eáros. Byrjaði íroeð
glímu.im
— Var Halldór frækiron glímu-
miaður?
300
T í M I N' N — SUNNUDAGSBLAÐ