Tíminn Sunnudagsblað - 28.09.1969, Blaðsíða 4
Stefán Ásbjarnarson:
Brúarvígslan á Foss-
völlum sumarið 1931
Nú mál-gaSiat stondin mikla og
brúarvígsian skyidi hefjast. Fólk
tíndist út úr Fossvalllastofum og
hiéOlt sem leitS ló su@ur að Jökulsá.
Þessi östouigráa óheimja byltist
finam í fiiugv'exfci undiir hinni há-
neistu, nýju brú, og nú hafði sól
in brotázt fram úr mó'ðu og mistri
og slkeim sem igllaðaist. í geisiabrot
unum sýndist ádn vera mieð eirrauð
uim blóðlit.
Vígslan fór fram ausfan ár. Þar
var samansaifnaður fjöldi fólks
viðis veigar af Héiraði, neðan úr
Fjörðum, sunnan úr Reykjavík og
víðs vegar aif tondimiu. Sveitafólkið
kom flLest ríðarodi á sánum þörfu
þjóroum, sóibitið og veðrað eftir
sumiarianiga útiviist heitra daga, en
fólkið neðan úr Fjörðum var mieð
fölvaira lifcaraft eftiir sumarlöng
verzlumairstiörf og búðarsetur.
Gamli fcíminn mætti m-eð hest
slimn og hnalklk og nýi tíminn ak-
arodi í bdifreiiðum. En alár stefndu
að einu marlki, að skemmta sér og
öðrum og varpa af sér daigsins önn
í lolkin á. góðu og gjö-fluiu sumri,
þvi að þráfct f-yrir hrunadans
kreppunniar og braparodi verðlag
afurða, nóiiguðuist þá hinar fáu ís
Ilenzku krórour réfct gerogi. Var svo
þar til þeim fjölgaði síðar um of og
féliu um leið láigt. En fæs-tir
Vígsluigestár tagsuðu þeronan dag
um hedmislkreppu og hrynjandi
móita jairðnieslkra verðmæta. Nú
BlkyfMi gjalda lífinu tolfrjálsan
6fkemimtfcaraaslkiaifct.
Grýtt var holtið austan Jökuls-
ér og emgin hægindi uifcan sfcakstedn
ar og mosaþýfi á milli á hrjúfum
foldarbaðmi. Pétur, förunautur
oklkar, bafði stLgi® upp á i'tærsta
Hbeininn, glaður í bragði. Margir
höfðu þeigar kmieifiað öl'j, sem
bruigga® var þá víða til sjávar og
sveiifca, er kreppan trölreið svo
pymigjum ölkærra manna, að þeir
óltifcu eniga völ dýrari og betri
drylklkja. Eg sá, a® Pétur var orð
inn hýr á svip og hlýr í augum,
þarna sem hann stóð á steininum,
ag lágur vexti eiros og Sakkeus
hiorfðd hann yfir mannfjöldann og
beið vígsluiorðsints. Þá gekk fram
úr ma-nnfjöMainum annar þing-
manroa Norðmýlinga, PálS Her
manrosson. Hann stefndi til Péturs
á steininium og mælti:
„Pétur minn, éig verð að biðja
þiig að stíga ofan af þessum steini,
þvi að mér sýniist hann tilValinn
fyrir mig til að standa á, meðan
ég talia oig lýsi brúarvígsiu“.
Að því mælfcu steig Pétur ofan,
en Pól fór uipp.
Að lökinini ræðu bað þingmað-
uirinn alla viðsfcadda að syngja
„Blessuð sértu -sveitin mín“. Pétur,
sem stóð næstur ræðumanni, byrj
aði sömgimn í svo háum tón, að all-
ir söngvarar lentu fljótt út af lag
inu. Laulk þessum ísLemzka sveita
Söng því skyndiieiga með allslherj-
ar hlátri, erí þeir forsöimgvararnir,
Pétur og Pái, voru einir alvarleg
ir manna, þótf svipur Péturs lýsti
hjartlanleguim blátri, ef dýpra var
gáð.
VI.
Að þeissu iloknu héldu allir heirn
fcffl Fossvaia. í sömu svifum rakst
é,g á sk'ólabróður minn neðan úr
fjörðuim. Hann var kominm í lang-
sfcótonám, en hafði nú slleppt fram
af sér beizlimu sem snöggvast eins
og ffliediri góðir menn þeranam dag.
Vinkona hnas var í fýLgd með hon-
um, stór stúillka og gervileg .Hún
ver hann áfölllum, er honum bæði
stoð og stytta, þar sem þau ganga,
en hiann heMur yfir um hana,
þunigur og reikui í spori, eins og
þeir einár garoga, er styðjast við
brod'dstaf í roki á fta'ghólu sveil'li.
í sama muinid bar þar að verald-
liegam vatdsmann á Austurlandi. í
fyilgd mieð honum var sonur hans.
Sá var belklkijarþróðir og kumningi
fjarðarbúans. Urðu þar fagnaðar-
flundár sem von var á þeim góðá
degi, þvi að vik sfkdldi þá vinina,
þófct báðir væru neðan úr Fjörð-
um. Yfirvaldið beið álengdar, er
þeir hefflisuðust, stór maðúr og
virðutegur með sfflfurdrifinn staf í
hendi. Ekki varpaði hann kveðju á
kunningja sonar síns, en beið þög
ullil. Kunninginn mælti þá stund-
arhátt:
„Þú feemur svo með mér“.
Þá ranfeaði faðirinn við sér,
gerngur tffl þeirra og se'gir djúpum,
skipandi rómi: „Þú ferð ekki fet
mieð bonum“.
Pilturinn var tvíátta .Annars veg
ar togaði í hamn skyldan og hlýðn-
in að fylgja föðurnum og lúta
boði hans og banni, en hins veg
var löngun unga mannsdns að
ganga með kunningja sinum á
fund gleðinnair og vera frjálls ferSa
sinna. Stóð í þessu þrefii um hrið,
unz kunningijanum leiddist þófið
og mœlti:
„Láttu bara karlhelvítið eiga
sig og fcomdu svo mieð mér“.
Aldrei hief ég séð manni bregða
meira en yíirvaldinu við bessa
furðulegu ósvífni. Hann opnaði og
lofeaði munninum á víxl, en kom
ekki upp nokkru orði, en ég nennti
eklká að bíSa má'lattioikanna og gekk
á burt.
Skammt frá brúnni var reistur
danspalLLur úr timbri allstór í snið
um og var tjaldað umhverfis á alla
vegu með sfcrLgadúki, en uppi yfir
var hieiður himiran haustbMðunnar.
Þetta Líktist vasa'ráfcgáfu af Kólossa-
um gömttu Rómair, þótt þama
skyrtá íþrófctir, vllidýr og sfeylrn
inigar. Ekiki varð dansinn hafinn
að sinni, því að hljóðfæraleikarar
voru efeíki enn komnir.
Heimia í FossvalLatúni andspæn-
iis bæjardyrum hafðd verið reistur
snotur ræðu/stól, fánuim prýddur,
og fléttaður bttómsveiigum úr ís
lenzka jurtaríkinu. Þessi ræðustóll
var auður og ónofcaður alllan þann
dag. En heima í bæ seldi Gunnar
bóradi gesfcum kaffi allan daginn.
Hafði langborð verið reist í hinni
stóru sómastofu, og var Þar jafn
an setinn Svarfaðardalur og sí-
feilttt sægur fóttfes á biðQlista, sem
sætfci togi jafnsikrjótt og laust varð
rýmd við laragborðið.
Á lieiðinni til bœjax rafest ég
enn á tvo skóttabræðmr míroa, þar
sem þettr stóðu uppi á ásinum norð
an við brúna og voru að staupa sig.
Annar var góðkunningi minn að
749
T 1 M 1 N N
SUNNUDAGSBLAÐ