Tíminn Sunnudagsblað - 28.09.1969, Qupperneq 12

MAR SPJALLAR VIÐ
ÁRNA VILHJÁLMSSON
FRA HANEFSSTÖÐUM
Fiskveiðar hafa verið stundaðar
frá örófi alda. Hér á landi héldust
þær lítt breyttar langt fram á síð-
ustu öld. Þá koma skúturnar til sög
unnar og síðan hélt tækniþróun
umheimsins innreið sírea með vél-
ina í fararbroddi. Tilkoma hennar
og sjávar. Búskapur var töluveirt
til tenidsins hjá okflour, og útgerðin
jókist stöðugt.
— Manst þú árabátana Árni?
— Já, hvort ég man. Ég man þá
ósköp vel. í barnæsku minni var
mi'kið stundaður sjór á árabátum.
Það var dáiítið langsótt, og óg man
þegar þeir komu siiglandi inn á
morgnana undan hafrænunni. Á
UM ÚTGERÐ
FYRIR AUSTAN
beitt þannig, að ásinn var lagður
í annan endann, en önglarnir með
beitunni í hinn. Það var dálítið
vandaverk að beita þannig, að vel
gengi út við lagninigu. Þá var allt
lagit út með höndunum. Það var
efldki fyrr en 1925, sem tekið_wvar
að nota stampa og rennu fyrir iín-
una á Austfjörðum. Á Vesturiandi
hófst notkun þeirra fyrr O'g bar
„Við strákarnir þekktum
bátana á vélarhljóðinu"
olli byltingu I verkmenningu lands
manna til sjávar og sveita. Ný stétt
sjómanna varð til: „Mótoristar“.
Árni Vilhjáimsson byrjaði sjó
menoiisiku sína sem sflffikur. Hann
fæddist á Hánefsstöðum í Seyðis-
firði 9. apríjl 1893, sonur hjónanna
Viltojáflims Árnasonar og Bjargair
Siguirðardóttur. Faðir hans stund
aði þar búskap og útgerð um ára-
bil. Heimilið var mannmargt, syst
-lánki-sjöog margt vinnufól'k.
— Fékikst þú snemima áhuga á
sjónum Árni?
— Ég ólst upp á sjáviarbakkan
um, ef svo má segja. Á sumrin
fannst ökikúr kiröklkunuim gamian
að piflfea við bryggjvmar. Þegar
við uxium upp, fóruim við að taka
t’átt í atvinnulífinu, bái®i til lands
bvöflldin settuisit svo kairflarnir und-
ir árar og reru í spretti á miðin.
Það mun hafa verið tveggja tíma
róður á grunnmið.
— Hvenær fórstu fyrst á sjó?
— Fyrsta Skipti, sem ég sá
dreigna linu, var ég nú bara krakiki.
Þá var fiskMaup í firðinum, og
við fiengum að fara með manni,
sem hafði lagt línu í fjörðinn. Ég
hafði gaman að horfa á fiskinn
niðri í dljúpinu, og mér er minn
isstætt, hvernig bann snerist um
Mnuma á leiðinni upp. Barn og
unglingur var ég látinn beita línur.
—iHvernig var beitt?
— Það var beitt í bjóð. Stamp-
aæhir fcomu síðar. Bjóðin voru trog
mynduð, ílöng íiláit eins og br»uð
trogin voru gjarnan . Linan var
voru áður notaðar spítur til pess
að kasta Mnunni út. Það er nú svo
langt síðan, að þeim fer fækkandi,
sem beitt hafa í bjóð.
— Hverju beittuð þið?
— Við beittuim síld á vélbáuin
uim.
— Hivenær komu vélibátarnir til
Seyðisfjarðar?
— Fyrsti vélbáturinn kom til
Seyðisfjarðar árið 1904. Faðir
minn eignaðist sinm fyrsta véibát
1906. Svo komu þeir bver af öðr-
um og urðu margir, því að 1910
er taflað uim fjörutíu vélbáta í firð
imum. Þetta var náttúitLega byflt-
img. Memn urðu skljanlega furðu
lostnir, þegar þeir sáu bátana
bruna áf.ram án þess að segfl væru
uppi eða árar úti.
7SA
TtMINN
SHNNUDAGSBLAÐ