Tíminn Sunnudagsblað - 02.11.1969, Síða 11

Præsten Magnus
satte sig op at ride
Vandíundinn mun sá íslendingur, sem ekki kannast
við þennan kvið'ing, þótt fáfenglegur sé:
Séra Magnús settist upp á Skjóna,
sá var ekki líkur neinum dóna:
Hann var glaður.
hátt aktaður
v höfðingsmaður.
Honum ber að þjóna.
Magnús Stephensen sneri vísunni á dönsku, og var hún •
þá á þessa leið:
Præsten Magnus satte sig op at ride,
han var ingen Dompap, maa I vide:
Han var mægtig,
stor og prægtig,
tyk og vægtig.
Derpá kan I lide.
ið í þennan leiðangur. Upp-
sprettu þegar deiluaðilar og kíf-
uðu um, hvort afgreiða skyldi
skipið eða ekki Urðu þær lyktir,
að lagafrumvarp um heimild til
kaupa á öllum farminum var lagt
fyrir þing þjóðarinnar og sam-
þykkt og slegið við það tækifæri
hraðamet í afgreiðslu lagaákvæð
is, enda þingheimur langþjálfaðui
orðinn í að veita sjálfum sér ai'-
brigði frá þingsköpum. Var farm
urinn keyptur fyrir ríkisfé og sett
ur upp markaður í nýju tollskýli
við höfnina, þar sem fólki af
borgarsvæðinu var boðið að
kynna sér vöruna. Nánari t'ynr
mæli voru sett um forréttinda
hópa, samkvæmt þörfum hvers og
eins. En hluti af birgðunum var
seldur út á land. Enn var rætt af
mikiLli ákefð, hvort hinir opin
beru aðilar hefðu ekki gert rangt
með því að kaupa skipsfarm hinna
bandarísku kaupsýslumanna, en
bíða ekki hins Ásakanir komu ó-
hjákvæmilega fram um, að dulin
hagsmunatengsl væru milli stjórn-
araðila og kaupsýslumanna. En
landsmenn almennt fögnuðu þess
ari lausn ug flykktust til markaðs-
ins ^amkvæmt leiðbeiningum,
sem þeir fengu um fjölmiðlunar-
tæki þjóðarinnar. Á markaðin-
um í tollbúðinni voru hárkollur
af öllum mögulegum stærðum og
gerðum: Tízkuhárkoilur fyrir
stúlkur, sem bættu upp skamman
endingartíma með fögru útliti,
hárkollur með grátt í vöngum fyr-
ir miðaldra kaupsýslumenn, síðar
og úfnar fyrir uppreisnargjarna
unglinga, snortustu skrúflokkar
fyrir litlar hnátur og hrokkin
kollar fyrir drengi. Verðinu var
mjög í fióf stillt, þar sem kaup-
geta almennings var ekki of mik
il. Og láglaunafólk fékk meira að
segja sínar hárkoilur ókeypis,
þótt hitt kæmi að vísu á móti, að
það hlaut að taka við þeim, sem
að því voru réttar. Einnig þeir,
sem harðast höfðu mótmælt,
keyptu hárkollur á markaðinum
og vildu ekki fyrir eina saman
vandiiætingu sína ganga sköllótt
ir innan um svo hárprútt fólk. Og
þeir, sem höfðu verið sköllóttir
áður, gripu tækifærið, þegar notk-
un hárkolla var orðin svona al
geng og huldu á sér skallann með
þykku, líflegu hári, tízkulega
greiddu. Loks var ekki lengur til
sköllóttur maður í öllu landinu.
Fól'k var mismunandi lengi að
venjast hárkollunum: Eldra fólk
og ungviðið stytzt, og settar voru
upp reglur um, á hvaða aldurs
stigi skyldi tekið til við að venja
ungbörn við bárbolluna, þegar
ljóst varð, að ekki eitt einasta hár
dafnaði á höfði þeirra frekar en
á höfðum annarra landsmanna
Gamla fóikið átti ekki örð-
ugra með að sætta sig við hár-
kollurnar en við gervitennur sín
ar. Miðaldra menn aftur á móci
bölvuðu mjög þessu tíldri og voru
lengi fyrir framan spegilinn, þeg
ar aðrir sáu ekki til, að samhæfa
fyrri svipfestu hárinu. Umrótið
hægðist fyrr en varði, því að hér
voru allir undir sömu sök seldir.
Fólk bar saman hárkollur sínar
upphátt og í hljóði, breytti um
greiðslur, einstöku höfðu skipti.
Sú skoðun kom upp og varð að
lokum ofan á, að umskiptin hefðu
verið til hins betra. í þessu efni
hefðu menn af náttúrunnar hendi
ekkert valfrelsi. Þeir menn til
dæmis, sem fæddir voru skrúf-
hærðir, höfðu jafnan orðið að
vera það 'alla sína tíð. Og nú
þurfti enginn krakki eða ungling
ur að þola stríðni fyrir að vera
rauðhærður. Engin sbúlka grét sig
lengur í svefn af óánægju yfir
hári sínu. Og margir aðrir kostir
voru taldir upp. Þeir, sem vjru
bæði bjartsýnir og víðsýnir, sögðu
meira að segja, að hér væri á ferð-
inni enn eitt dæmið um yfirburði
mannsins yfir náttúruna og aukið
frelsi frá lögmálun hennar.
Ef fyrir kom á dansleik, að m.ið
ur missti hárko5a sína, var f
mesta lagi hlegið létt og gáska
fullt, því að þetta hefði alvcg
eins getað hent mann sjálfan.
Rynni hárkollan til á höfði manns
í alvatlegum samræðum, fór að
vísu hrollur um viðstadda, en eng-
inn lét á neinu bera. Og menn
voru svo sannarlega farnir að
taka ofan hver fyrir öðrum á
götu- Fyrst höfðu þeir hikað og
aðeins látið lofta undir hattinn,
síðan gætti tignar og upphafn-
ingar í sveiflunni, meir en nokkru
sinni fyrr.
Hið íslenzka skip kom og hár
kollurnar voru látnar ganga til
verzlana með venjulegum hætti.
Eftirspurn eftir hárkollum var
mikil, en þessar höfðu verið vald-
ar með brýna nauðsyn fyrir aug
uni og stóðust því engan samjöfn
uð við hinar. Þær lágu því á iager
meðan leitað var til hinna banda
rísku kaupsýslumanna eftir fuU-
nægju hinnar nýju þarfar.
ItlUlNN
SUNNUDAGSBLAf4
875