Tíminn Sunnudagsblað - 23.11.1969, Blaðsíða 9

mitt er frá 1911, en síðasta útgáf-
an a'f þeasu tagi var seld í sam-
bandi við Filex 67. Tvær frímerkja
teikningar eftir Tryggva Magnús
son komu á kortum 1930, en ekki
á frímerkjum.
Bréfspjöld þau, sem póststjórn-
in gaf út fyrir og eftir aldamótin
og lengur, hef ég tekið með í póst-
kortasafnið vegna þess, að þau
voru notuð til orðsendinga eins og
venjuleg póstkort. Að öðru leyti
hljóta þau engu síður að heyra
undir frímerkjasöfnun, enda þótt
þau hafi ekki verið i frímerkjalist-
unum fyrr en 1968. Þessi bréf-
spjöld voru prentuð með ýmsum
litum og einkar smekkleg. Mörg
þeirra eru tvöföld, og skyldi rita
orðsendingu eða fyrirspurn á ann-
að spjaldið, en svarið á hitt, rífa
það frá og póstleggja. Þurfti sá,
er svaraði, því ekki að borga burð
argjald, þar sem frímerkið var
prentað á bæði spjöldin. Á eitt af
þessum spjöldum mínum hefur ver
ið skrifað 1953 og það sent frá
Sauðárkróki til Siglufjarðar, enda
þótt ekki sé á því nema átta aura
frímerki. Sá, sem orðsendinguna
skrifar, fær eftirþanka og bætir
við:
„Svona smekkleg og „íslenzk“
póstkort ætti póststjórnin að gefa
út aftur. Þessi eru líklega h.u.b.
40 ára og uppseld.“
Ýmiss konar kort. Sá, sem fer
að safna póstkortum, kemst fljót-
lega að raun um, að hægt er að
„ferðast kringum landið“ með því
að raða kortunum þannig. Nokkuð
er þó misjafnt, hve mikið er til
frá þessu eða hinu héraðinu. Einna
mest virðist mér vera til af kort-
um frá Vestmannaeyjum og Þing-
völlum.
Dálítið hafa aðrar þjóðir gefið
út með íslenzkum myndum, til
dæmis Norðmenn, en líka Frakk-
ar og Danir. Frakkar gáfu út nokk
ur kort frá Austfjörðum upp úr
síðustu aldamótum, en þau er erf-
itt að fá nú, og á ég aðeins þrjú.
Þeir hafa haft gaman af íslenzku
hrútunum, og eru sex hornagassar
á einu þeirra. „Six Aims“ — það
er sex vinir. Norðmenn gáfu út
kort frá Siglufirði og Vestfjörð
um, einnig 'teikningu af Snorra
Sturlusyni, sem líka kom á frí-
merki. Danir hafa til dæmis gef-
ið út stóran flokk frá konungs-
heimsókninni 1921, og mjög fal-
lega litprentaða útgáfu úr handrit
unum okkar í ársbyrjun 1965, alls
fimmtán kort.
Nokkrar bráðsnjallar teikningar
af ýmsum atburðum hafa komið
á kortum. Má til dæmis nefna
„Víninu hellt niður 1915“, „Breið-
fylking íslendinga gegn sósíalism
anum 1937“, „Síðasti hundurinn11,
þegar hundahald var afnumið í
Reykjavík, „Kjötpottur landsins11
frá tíð Björns^ Jónssonar, „Bann-
lögin“ 1915. Á það er prentað:
„Þið hafið aðeins leyfi til að velja
á milli Templarahússins og tugt-
hússins“. Tugthúsið er hægra meg
in á kortinu. Líka er á þessu korti:
„Hikandi ég horfi á manninn,
hvorugu feginn. —
En — heldur foendir'ann
hægra megin!“
Allmörg hafísakort eru til frá
hafísárunum 1915 og 1918. Þá er
til mesti fjöldi póstkórta af elá-
gosum, hið elzta af Heklugosinu
Í845.
Lokaorð. Þótt ég hafi hér að
framan getið um nokkrar útgáfur,
er það aðeins sem lítið sýnishorn
af öllum þeim fjölda korta, sem
út hafa komið. Og þótt mér hafi
tekizt að velja 2400 kort i mitt
safn, er það jafnvel ekki nema
gott sýnishorn af því, sem út hef-
ur komið. Flest af þessu „dóti“
er víðast hvar eyðilagt, sérstak-
lega í hreingerningum. Að mörgu
er vitanlega lítil eftirsjá og verð
ur maður að gæta þess vel, að
hirða eingöngu þau kort, sem
eru alíslenzk, en ekki gerð eftir
erlendum fyrirmyndum, ekki l>að.„
sem er „stælt og stolið“. Þá er
tízkan í þessu sem öðru oft vafa-
söm, og tii mikilla leiðinda nxá
telja þau „kort“, sem eru
margföld. Mörg kort yfirganga
alla venjulega póstkortastærð,
og auk þess er setttur pappír
innan í þau. Það e r vafa-
samt, hvort á að kalla þetta kort
eða pésa eða eitthvað því um líkt.
Póstkort voru upphaflega hugsuð
sem einföld bréfspjöld til dag-
Framhald á 958. síðu.
r í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
945