Tíminn Sunnudagsblað - 24.01.1971, Blaðsíða 8

til að sýna, að hann hefur átt mik-
ið af góðum og vönduðum klæðn-
aði, betri en almennt gerðist á
þeirri tíð meðal bændamanna. Og
eitt er eftirtektarvert. Klæðnaður-
inn er nær allur með bláuni lit,
en hann var mjög í tízku meðal
heldra fólks á átjándu öld og fram
á þá nítjándu.
Endanleg skipti eftir Ófeig fóru
svo fram 28. desember sama ár.
Að írádregnum skiptakostnaði og
fleira voru eftir hann 288 ríkis-
bankadalir og 18 skildingar. Þess-
ari fjárhæð hélt ekkjan sjálf (sbr.
bréf Ófeigs hér að framan). Um
það fer sýslumaður svofelldum
orðum:
„Afhendist nú ekkjunni Þor-
björgu Gunnlaugsdóttur á Reykj-
um, sem hennar eign. Hlutaðeig-
endur óska, að þessir peningar
verði settir inn í jarðabókarkass-
ann“.
Ófeigur Jónsson liggur grafinn
að Mosfelli í Mosfellssveit. Þar
var sóknarkirkja hans. Nokkru
fyrir dauða sinn hefur hann sett
sjálfum sér grafskrift er hann
málaði á tréspjald með settleturs-
bókstöfum, lika þeim og hér að
framan er getið ura. Trúlega hef-
ur grafskriftarspjald þetta verði
lagt á líkkistulok Ófeigs við útför-
ina og síðan hengt upp í kirkjuna
á Mosfelli (Stærð þess er 17x24,5
sm). Þar var það svo unz sú kirkja
var lögð niður árið 1888. Lága-
fellskirkja var byggð 1889, graf-
skriftin fór þangað, ásamt fleira
úr hinni gömlu Mosfellskirkju, en
mun þó aldrei hafa verið sett upp
á Lágafelli. En spjaldið varðveitt-
ist þar (sennilega í altarinu), unz
það nú fyrir skömmu var látið í
hina nýju Mosfellskirkju. Segja
má, að það sé nú komið aftur á
„fornar stöðvar“, þar sem það
hafði verið hátt í hálfa öld. Spjald-
ið er með dökkmáluðum ramma
strikuðum, grunnurinn Ijósgrár,
en bókstafir svartir. Grafskriftin
er aðeins eitt vers svohljóðandi:
Eigi er nú vitað hvort vers þetta
er samið af Ófeigi sjálfum ellegar
er garnalt og máski tekið upp úr
eldri guðsorðabókum. En vel má
vera, að Ófeigur hafi sjálfur sett
það saman, þótt eigi sé nú vitað,
að hann hafi fengizt við að yrkja.
En hagmæltir menn munu þó hafa
verið í ætt hans, til dæmis er varð-
veittur i Landsbókasafni kveðskap-
ur eftir föðurbróðir hans, ófeig
stúdent Vernharðsson.
Þorbjörg Gunnlaugsdóttir,
ekkja Ófeigs, dvaldist í nokkur ár
á Suður-Reykjum eftir að hún
missti mann sinn. En árið 1849
fluttist hún að Mosfelli til séra
Stefáns Þorvaldssonar. Við mann-
tal 1850 er hún nefnd „húskona,
lifir á eignum sínum“. Segir prest-
ur hana „vel gefna konu“. Þor-
björg fluttist árið 1855 með sóra
Stefáni frá Mosfelli vestur að Hít-
arnesi í Mýrasýslu. Hafði hún þá
gerzt próventukona hjá presti og
þar andaðist hún 4. júni 1862,
komin fast að níræðu.
í umsóknarbréfi Ófeigs, sem
birt er hér að framan, segist hann
hafa alið upp tólf börn. Líklegt er,
að eitthvað af börnum þeirra hjóna
hafi dáið í bernsku og eitthvað af
þessum hópi hafi verið fósturbörn.
Eigi er vitað með vissu, hve þau
hjón áttu mörg börn, en með vissu
er vitað um sex. Um eitt fóstur-
barn er kunnugt. Það er Guðrún
Þórðardóttir, sem nefnd er í mann
talinu árið 1801. Hún var fædd í
Búrfellskoti urn 1793 og hefur al-
izt upp á Syðri-Brú. Árið 1816 er
hún komin að Þingvöllum, talin
vinnukona, 23 ára. Frá Þingvöll-
um fór Guðrún árið 1818 að Tungu
í Grafningi og dvaldist þar uni
skeið. Eigi giftist hún né átti börn,
var í vinnumennsku meðan kraft-
ar entust. Hún var talin hneigð
til útivinnu og þótti góð að sýsla
um búsmala. Árið 1860 er hún
komin að Litla-Hálsi og er þá orð-
in sveitlæg. Þaðan fer hún svo að
Hlíð í sömu sveit og átti þar heima
til æviloka, en hún dó um 1872.
Guðrún lá í rúminu firnm eða sex
slðustu árin, sem hún lifði. Hafði
hún fengið sneit af slagi og varð
máttvana en hélt minni og rænu
til dauðadags. Er hún fór að iiggja
í rúminu, var óttazt að hún fengi
legusæri, sem þó ekki varð.
Skömmu áður en hún lagðist hafði
hún prjónað duggarabandspeysu
og var hún látin liggja á henni
meðan hún lifði. Álitið var, að það
hefði forðað gömlu konunni frá
legusárum, því að peysan var þykk
og mjúk. Sonur Guðmundar bónda
í Hlíð, er Guðrún Þórðardóttitr
dvaldist hjá og dó, var Jón, siðar
bóndi í Hiíð (bróðlr Kolbeins
hreppstjóra á Úlfijótsvatni). Hann
heyrði Guðrúnu segja frá þvi, er
Ófeigur fór út í Öxarhólma. en þá
var hún hjá honum á Syðri-Brú.
Var henni atburðurinn minnisstæð
ur, og fyrir það er Guðrúnar Þórð-
ardóttur getið hér. Jón bóndi Guð-
mundsson í Hlíð sagði söguna Guð
mundi Kolbeinssyni, bróðursyni
sínum, og hann þeim, er þetta rit-
ar.
Þá verða talin hér börn Ófeigs
ó Heiðarbæ, se-m kunnugt er um.
1. Ingibjörg fædd um 1795, hun
glftist 18. október 1834 Vigfúsi
Magnússyni í Þormóðsdal í Mos-
fellssveit, en þau bjuggu svo á
Suður-Reykjum, áttu fjögur börn,
þrjú .fæddust andvana, eitt hlaut
skírn, en dó þriggja daga gamalt.
Ingibjörg dó á Suður-Reykjum 6.
júní 1848, talin 53 ára.
2. Guðrún eldri fædd um 1797,
hún glftist efcki, dvaldist lengi með
foreldrum sínum, fluttist suður 1
Mosfellssveit og átti þar heima til
æviloka. Hún dó 10. nóvember
1881, á Lágafelli, 84 ára.
3. Hildur fædd 1798, ógift, flutt-
ist frá Heiðarbæ að Suður-Reykj-
um og þar dó hún 7. júlí 1863,
talin 66 ára.
4. Guðrún yngri iædd um 1808,
giftist 21. júl 1834 Jóni Kristjáns
syni frá Skógarkoti, byrjuðu bú-
skap á Heiðarbæ. Guðrún dó af
barnsförum og barnið með henni
29. nóvember 1835. Jón Krlstjáns-
son kvæntist aftur og bjó lengi j
Skógarkoti sem fyrr er getið, dó
1 Reykjavík 1895.
5. Vernharður fæddur um 1802,
dáin-n að Óttarsstöðum í Hraunum
(nánar verður sagt frá honum.)
6. Vigfús fæddur um 1803.
Hann bjó fyrst að Heiðarbæ, svq
Álfsnesi á Kjalarnesi, en sfðast að
Hér í ér lagt mitt liðiS hold,
leggjast sem skal í jarðarmold,
sálin til hæða hafin er,
í herrans skaut, hvar allir vér
englum guðs og útvöldum hjá
uppvaktir skulum vegsemd tjá
einum guði um árin löng,
eilífan halda dýrðarsöng.
ófelgur Jónsson.
56
1 í M 1 N N — SUNNUDAGSBLAÐ