Tíminn Sunnudagsblað - 24.01.1971, Blaðsíða 21

VIÐ GLUGGAN
Senn fara að verða síðustu
forvöð fyrir Nixon að kalla her-
menn sína heim frá Víetnam.
í mörg ár hafa leiðtogar Banda-
ríkjanna spáð því, að striðið í
Víetnam myndi smáhjaðna —
„fade away“: „Styrjöldinni lýk-
ur innan skamms, því að óvin-
irnir þreytast. Blóði drifnar og
vonlausar munu hersveitir
Norður-Víetnama forða sér
norður yfir mörkin. Blóði drifn
ir og vonlausir munu her-
menn þjóðfrelsisbreyfingar-
innar hörfa inn í frumskóginn".
Þannig hafa spádómarnir ver-
ið.
Nú er komið á daginn, að
það er herlið Bandarikjanna,
sem orðið er þreytt og vonsvik-
ið. Þorri bandarísku hermann-
anna skilur ekki lengu-r tilgang
þess, að þeir hætti lí-fi sínu fyr-
ir hershöfðingjana í Saigon, og
þeir neita að berjast. Þessir ein-
kennisbúnu menn eiga sér að-
eins orðið eitt mark-mið: Að
sleppa lifandi bu-rt frá Víetnam.
Liðsforingjar, sem -reynt hafa
að þröngva liðsmönnum sin-
um til þess að berjast, hafa
verið ráðnir af dögum — að
vísu ekki margi-r, en samt þó
nokkrir. Aðferðin e-r oftast sú
sama: Stálflísasp-rengjum er
komið fyrir undir rúmi þeirra
oig þær látnar springa að næt-
urþeli.
Sjálf herstjórnin hefur séð
sér þann kost vænstan, bæði
vegna mótþróa hermanna og
þeirrar andúðar, sem striðið hef
u-r vakið í Bandaríkj-un-um, að
forðast sem mest vopna-
viðskipti á jörðu niðri og
dra-ga með því ú-r mann-
falli í liði sínu. Þsesu
fylgir aftur á móti, að hermenn
irnir hafa næsta litið fyrir
stafni og það eyk-ur leiða þeirra.
Er nú svo komið, að meira en
hel-mingur bandarískra her-
manna í Víetnam reykir maríjú-
ana í einhve-rjum mæli og fimrn
tán af hu-ndraði daglega. 17,4 af
hundraði hafa gerzt ópíumneyt
endur, og manndauði af völdum
h-eróínneyzlu heíuir margfaldazt
upp á síðkastið. Þessar tölur
eru komnar frá herstjórninni
sjálfri, og margir fullyrða, að
ástandið sé í raun o-g veru miklu
verra en þær gefa til kynn-a.
Önnur rannsókn, sem gerð
hefur verið, segir liika sína sögu.
Banda-rísku hermennirnir sjá
no-rður-víetnamska hermenn
sjaldan, en játa sig bera fyrir
þeim nok'kra virðingu. Suður-
Víetnama hafa þeir sífellt fy-rir
augunum, og nærgöngulast við
þá er úrhrakið þeirra á meðal:
Eiturlyfjasalar, vændiskonur,
þjófar, betlarar og alls konar
skriðdýr. sem leitast við að
hafa gott af þeim. Þess vegna
fyrirlíta þeir það fólk, sem á
að heita, að þeir hafi verið að
berjast fyrir.
★
í sumar vo-ru hundrað sjó-
menn frá Borgundarhólmi á
þrettán fiskibát-u-m, sem stund-
uðu laxveiðar við Grænland. Ut
gerðin gekk miður vel. Keypt
höfðu verið japönsk veiða-rfæri
fyrir nær fi-mmtán -milljónir
króna, en þegar til kom, reynd-
ust mikil brögð að því, að lax-
arnir smygj-u í gegn um möskv-
ana, því að garnið gaf e-ftir,
þegar á það reyndi- Nú er í
aðsigi mál-sókn á hendur
japönsku verksmiðjunu-m.
★
Líf í gre-nnd við stóra flug-
vel-li er vítisvist. Flugvéla-r og
þotur þruma dag og nótt og
gefa aldrei grið. Fólk leg-gst til
svefns með kodda undir höfð-
inu og ofan á því, en fær eigi
að síður ma-rtröð og hrekkur
upp, rennvott af svita. Skelfin-g
in getu-r oft og iðulega komizt
á það sti-g, -að næturlæknir sé
kvaddur til, og þá miðlar hann
róandi Tyfjum. Aðrir reyna að
bja-rga sér með áfen-gisdrykkju.
Sögur af þe-ssu tagi segja
dönsku blöðin af heimilum-
fólks, sem býr í námunda við
Kastrupflugvöll á Ama-kri. Þar
eru þess dæmi.að heilar fjöl-
skyldur, faðir, móðir og börn,
verði að staðaldri að ney-ta lyfja,
phene-mals og stesólíds, til þess
að afbera það, sem á þeim dyn-
u-r. í upphafi var það kannski
restenil og trúxal. Verst er far-
ið það fólk, sem len-gi hefur
búið í grennd við flugvöllinn,
en þess eru lí-ka dæmi, að tau-g-
ar fólks hafi bilað þar á einu
ári.
Samanburður á heils-ufari
fólks í Kastrup og Gladsaxe,
sem er skam-mt utan við Kaup-
mannahöfn, sýnir gifurle-gan
m-un.
Nýleg rannsókn hefur einn-
ig sýnt, að óeðlile-ga margir
taugasjúklingar eru meðal
fólks, sem býr í g-rennd við
Heathrowflugvöll í Lundún-
u-m. Það kom einnig fra-m, að
taugabilun er Iangtíðust meðal
fólks, sem næst býr flu-gvell-
inum.
★
Danir ætla að reisa nýjan há-
skóla i Hróarskeldu. Eftir tvö
ár á hann að geta tekið við sex
hundruð stúdentum. Enn hefur
þó ekki tekizt að komast að
niðurstöðu um það, hversu
koma megi fyrir skolpræsum
frá hi-nu fyrirhugaða háskóla
hverfi. En byggingum verð-
ur ekki valinn staður. fyrr en
það hefur verið gert.
Miklar sviptingar urðu um
háskólann á milli forráðamanna
í Hróarskeldu og Álaborg. Borg
arstjórinn i Álaborg bauð stór
ar lóðir ókeypis, en ríkisstjórn-
in vildi ekki heyra an-nað nefnt
en hinn nýi háskóli yrði á Sjá
landi. Álaborgarbúum þótti þá
súrt í brotið, og ekki bætir úr
skák, er það kemur nú á dag-
inn, hve undirbúningi háskóla
byg-gingar i HróarskeTdu hefur
verið ábótavant.
T f M I N N - SUNNUDAGSBLAÐ
69