Morgunblaðið - 24.04.2004, Qupperneq 43

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 24. APRÍL 2004 43
Bjarna og Ragnheiði, sem nú eru 20
og 18 ára, mannvænleg í besta lagi, en
eldri börnin þrjú eru öll nýlega búin
að stofna heimili og öll með eitt til tvö
börn og enn oft á heimaslóðum, þegar
þau geta hjálpað til við bústörfin, eða
á hátíðum og tyllidögum. Þá hefur oft
verið mannmargt þar og glatt á hjalla,
þegar þessi stóra fjölskylda hefur
safnast saman í Háholti og notið sam-
vista á hinu góða og glaða heimili
Möggu og Más.
Það þarf ekki að hafa mörg orð um
það hve mikilvægt það er fyrir hvert
sveitarfélag að vel menntað hæfi-
leikafólk sitji bújarðirnar og fái ráð-
rúm til að undirbúa næstu kynslóð til
að taka við og hvílast í skjóli næstu
kynslóðar á heimaslóðum.
En svo mildum tökum veitti for-
sjónin ekki hinum góðu hjónum að
ljúka sínum starfsdegi, því að Már
fékk óviðráðanlegan sjúkdóm að
berjast við síðastliðið sumar og þar
fengu heitar bænir eiginkonu, barna
og fjölmenns vinahóps litlu um þokað.
Már mætti dauða sínum með sama
æðruleysi og öðru mótlæti sem á
hann hafði verið lagt í lífinu.
Fyrir fáum dögum þegar ég kom
að Háholti, skein mild vorsólin á bæj-
arþilin. Enginn var þar úti við en fág-
uð umgengni og hreinleiki blasti við
og minnti á að hér hafði góður verk-
maður lokið störfum og tekið sér
hvíld.
Ég vissi að þó að Más nyti hér ekki
lengur við, þá myndi hinn stóri hópur
barnanna í Háholti lengi hér eftir
njóta leiðsagnar þessa óeigingjarna
föður, sem aldrei hafði mælt styggð-
aryrði til nokkurs manns en studdi
alla sína nánustu til meiri þroska og
getu.
Ég fann þó að hér hlaut að ríkja
djúp sorg og söknuður hjá öllum
börnunum og þó mestur hjá ekkjunni
hans, sem hefur nú misst svo mikið.
En henni hafa nú verið gefnir miklir
sálarkraftar og æðruleysi, og ég veit
að minningin um hennar góða mann,
mun gefa henni aukna krafta til að
hjálpa hinum góða efnivið sem býr í
barnahópnum til áframhaldandi
þroska og góðra verka.
Þá vil ég votta foreldrum Más inni-
lega samúð við fráfall mikilhæfs son-
ar, og sömuleiðis systkinum hans og
frændliði öllu.
Blessuð veri minning hans Más.
Hjalti Gestsson.
Í dag kveðjum við vænan mann,
góðan vin, mág og svila, Má Haralds-
son í Háholti. Már er fallinn frá eftir
erfið veikindi, langt um aldur fram.
Lífshlaupi hans og mætum störfum í
þágu landsmanna og landverndar
verður ekki lýst hér, til þess munu
aðrir verða, en víst er að við og margir
aðrir harma það að honum skuli ekki
hafa enst líf og heilsa til þess að sinna
áfram þeim mikilvægu störfum sem
hann hefur lagt sig fram um á liðnum
árum.
Már hafði þá eiginleika til að bera
að vera fullkomlega heiðarlegur og
hreinskiptinn í samskiptum við sam-
ferðamenn sína, eiginleikar sem virð-
ast ekki hafðir í heiðri af mönnum nú
til dags í sama mæli og áður var. Þeg-
ar við minnumst hans kemur í hugann
hve orðvar hann var alla tíð, aldrei
heyrðum við hann hallmæla nokkrum
manni og aldrei leggja annað en gott
til nokkurs manns, þótt hann stæði í
stórræðum. Þegar rætt var um mál
sem stóðu hjarta hans nær var augna-
tillit hans hlýtt og lýsti af góðlátlegri
kímni.
Skólameistari okkar og vinur í
Menntaskólanum á Laugarvatni, Jó-
hann Hannesson, orti á sínum tíma
erfiljóð eftir ungan og efnilegan
mann, sem hljóðar svo:
Við spyrjum drottin særð, hvers vegna hann
hafi það dularfulla verkalag
að kalla svona vænan vinnumann
af velli heim á bæ um miðjan dag.
Þetta ljóð, þótt samið hafi verið um
mun yngri mann, finnst okkur eiga
vel við þegar Más Haraldssonar er
minnst. Margt var óunnið, en framlag
hans verður sporgöngumönnunum
hvatning til að halda áfram þeim
verkum, sem hann lagði lið.
Að lokum sendum við innilegar
samúðarkveðjur til Möggu og ann-
arra ástvina Más.
Gestur og Drífa.
Ég varð þeirrar gæfu aðnjótandi að
vera sem strákur í sveit í Háholti
fyrstu sumrin eftir að Már flutti
þangað. Þá kom í ljós að þar sem Már
fór var enginn meðalmaður, heldur
svo miklu meira en það. Sumrin í Há-
holti hjá Má, Möggu föðursystur
minni og krökkunum voru frábær
tími og fæ ég aldrei fullþakkað þá
góðu lífsreynslu sem þar varð til. Ég
þakka fyrir þær stundir sem mér
auðnaðist að eiga í návist Más, en þær
voru allt of fáar. Innilegar samúðar-
kveðjur sendi ég Möggu, krökkunum
þeirra, systkinum hans, foreldrum og
öllum öðrum vinum.
Páll Gestsson.
Það er erfitt að gera sér í hugar-
lund að næst þegar við rennum í hlað í
Háholti verði þar enginn Már að taka
á móti okkur. Enginn Már með kank-
víst bros og hlýju, ávallt reiðubúinn
að gera hvaðeina sem greitt gæti götu
manns, hvort heldur að lána töng,
traktor eða hest, eða bara spjalla
meðan pípan var hreinsuð. Með þér
er horfin ein af akkerisfestum tilver-
unnar, fastur punktur sem færði
manni heim sanninn um hve mikil-
vægt það er að eiga góða að; hversu
miklu máli það skiptir að finnast mað-
ur alltaf velkomin.
Elsku Magga, það hefur ekki liðið
sá dagur undanfarna mánuði að við
höfum ekki hugsað til ykkar, og í dag
sendum við ykkur öllum okkar dýpstu
og innilegustu samúðarkveðjur.
Steinþór, Ásta,
Þórhildur og Katla.
Þú, Árnesþing, ég elska nafnið þitt,
þar upp til fjalla er helgisetrið mitt,
er morgungeislans mildi fyrst ég naut
við móðurskaut.
(Eiríkur Einarsson.)
Það hefur fallið vorhret á glugga.
Mikill harmur er kveðinn að ástvinum
Más Haraldssonar, eiginkonu og
börnum þeirra og ástvinum öllum.
Góður drengur var fjötraður helj-
arböndum þess válega sjúkdóms sem
svo marga leggur að velli í blóma lífs-
ins.
Sveitin hans og héraðið allt drúpir
höfði í sorg, þegar maður á besta aldri
er kvaddur hinstu kveðju á miðjum
starfsdegi.
Már í Háholti átti sér hugsjónir og
sterkan vilja til að leiða fram og verða
að liði í málefnum sveitar sinnar og
héraðs.
Hann var öflugur bóndi með sterka
sýn á þróun landbúnaðarins. Sauð-
fjárræktin var honum mikið áhuga-
mál, þar var hann með fremstu rækt-
unarmönnum. Einnig hafði Már
mikla unun og áhuga á ræktun ís-
lenska hestsins. Hann hafði næmt
auga og átti gott með að velja sér
hestsefni og sjá út gott gæðingsefni.
Þar eins og í sauðfjárræktinni var það
ræktunarmaður sem réð ferðinni.
Hann var ágætur reiðmaður og naut
sín vel í smalamennsku og fjallferð-
um. Fjallkóngur Gnúpverja árum
saman í eftirsafni og einnig síðustu
árin í fyrstu göngum. Orðlagður vinur
og leiðbeinandi við þá sem yngri voru,
þekkti öll kennileiti á afréttinum og
miðlaði af þekkingu sinni.
Þegar fjallsafnið rann fram var
„Knapinn á hestbaki kóngur um
stund“, og gleði hans var í hámarki í
góðra vina fundi í Skaftholtsréttum á
hverju hausti.
Már var hógvær og prúður maður
að allri gerð. Hann sóttist ekki eftir
athygli eða leiðandi störfum en það
kom eins og af sjálfu sér að sveitung-
ar hans og samtíð fann að þeim mál-
efnum sem hann sinnti var vel borgið
undir hans leiðsögn.
Þeim er þessi fátæklegu orð ritar
kom hann fyrir sjónir sem góður
hlustandi og athugull maður sem
kynnti sér vel staðreyndir hvers máls
og fylgdi svo eftir lífsskoðun sinni og
sannfæringu. Þegar hann hafði tekið
afstöðu fylgdi þeirri niðurstöðu kraft-
ur og eldmóður hins sannfærða
manns sem þá var fastur fyrir og lét
ekki haggast.
Már var kjörinn oddviti hins sam-
einaða sveitarfélags Skeiða- og Gnúp-
verjahrepps við síðustu sveitarstjórn-
arkosningar. Þar átti hann sér
drauma um gott mannlíf og lagði sig
fram um að marka sveitarfélaginu
sem skýrasta umgjörð.
Þekktastur verður hann þó fyrir
baráttu sína fyrir verndun Þjórsár-
veranna. Þar átti náttúrubarnið og
smalinn sér draum um að ekkert það
yrði aðhafst sem raskaði eða
skemmdi einstaka perlu öræfanna,
Þjórsárverin sjálf.
Um Norðlingaölduveitu urðu mikil
átök og á margan hátt óbilgjörn, þar
sem ásakanir flugu á báða bóga. Ég
átti mörg samtöl og sat marga fundi
með Má vegna þessa máls, aldrei man
ég eftir að hann segði æðruorð eða
félli stóryrði af vörum þótt hann og
baráttumenn Þjórsárveranna væru
ásakaðir um að standa í vegi fyrir
stækkun Norðuráls.
Ég fann að hann fagnaði úrskurði
og sáttagjörð setts umhverfisráð-
herra og vildi vinna það mál áfram.
Hins vegar sárnaði honum frjálslegar
túlkanir virkjunarsinna á úrskurðin-
um og hélt fast á sinni sannfæringu.
Nú gefst stund milli stríða. Norður-
ál hefur eftir öðrum leiðum fullnægt
sinni raforkuþörf sem áður var talið
vonlaust.
Því gefst bæði tími og staða til að
kasta mæðinni og ná sátt um Þjórs-
árverin að þeim verði ekki fórnað eða
sett í neina þá óvissu sem valdi vafa í
framtíðinni.
Már Haraldsson var ljúfur og
þægilegur maður á góðri stund sem
lagði gott til málanna. Hann er kvadd-
ur hinstu kveðju með virðingu og
þökk samferðamannanna.
Ég legg af stað án leiðsagnar og mals,
mér lokast hvergi vegur austanfjalls.
Ég sigli hraðbyr sumarloftið blátt
í sólarátt
(Eiríkur Einarsson.)
Já, Már Haraldsson heldur í sól-
arátt, við eigum minningu um góðan
dreng sem gat sér gott orð og er sárt
saknað.
Minningin lifir þótt maðurinn deyi.
Ég votta Margréti eiginkonu hans
og börnum þeirra, foreldrum og
systkinum djúpa samúð.
Guðni Ágústsson.
Við viljum þakka Má fyrir allt sem
hann gerði fyrir okkur. Okkur þótti
afskaplega vænt um hann. Sem börn
og unglingar fengum við að dvelja á
sumrin á heimili hans í Háholti. Það
var eins og okkar annað heimili og þar
leið okkur alltaf vel. Fyrir þann tíma
erum við eilíflega þakklátar.
Við litum upp til hans og hann
reyndist okkur ákaflega vel með góð-
mennsku sinni, hjálpsemi og einstak-
lega þægilegri nærveru. Við gleym-
um aldrei sumrunum sem við vorum í
Háholti. Már mun alltaf skipa sér-
stakan sess í huga okkar. Að hafa
kynnst manneskju eins og honum er
ómetanlegt. Við söknum hans sárt.
Elsku Magga, Bjarni, Ragnheiður,
Steinþór Kári, Siggi, Birna, Viðar og
aðrir aðstandendur, við samhryggj-
umst ykkur innilega.
Steinunn Björg og
Freyja Birgisdætur.
 Fleiri minningargreinar um Má
Haraldsson bíða birtingar og munu
birtast í blaðinu næstu daga.
Í Menntaskólanum á
Akureyri gætti stund-
um nokkurrar tor-
tryggni gagnvart nem-
endum sem komu úr
höfuðstaðnum. Það
fannst jafnvel á að það fólk væri
varla vandræðalaust sem hefði verið
sent í annan landsfjórðung til að
stunda nám. Við Halli sem vorum
bæði Reykvíkingar fundum því til
nokkurs skyldleika okkar í milli sem
kom fram í því að þótt við deildum
hressilega og værum sjaldnast sam-
mála um nokkurn skapaðan hlut
snerum við bökum saman þegar
mikið lá við. Þórarinn Björnsson
skólameistari sagði einhverju sinni
að rætur vináttunnar væri gjarnan
að finna í einstæðum augnablikum
þar sem menn skynjuðu ákveðna
samkennd sem ekki væri hægt að
orða. Slíkar stundir voru ekki fátíðar
í Menntaskólanum á Akureyri. Við
bekkjarsystkinin vorum samrýnd og
glaðvær og tókst ágætlega þegar á
heildina er litið að blanda saman
námi og félagslífi. Flest okkar dvöld-
umst fjarri heimilum okkar og fjöl-
skyldum og því urðum við að fylla
skarð systkina og foreldra ef svo bar
undir. Það urðu því mörg augnablik-
HARALDUR
BLÖNDAL
✝ Haraldur Blön-dal hæstaréttar-
lögmaður var fædd-
ur í Reykjavík 6. júlí
1946. Hann lést 14.
apríl síðastliðinn og
var honum sungin
sálumessa í Krists-
kirkju í Landakoti í
gær.
in á þessum mótunar-
árum þar sem hugur-
inn er hvað viðkvæm-
astur og opinn þar sem
við fundum fyrir lífs-
undrum sem við deild-
um hvert með öðru.
Það gat verið svo
margt sem vorum að
uppgötva í fyrsta sinni
og vorum að brjóta til
mergjar hvert með
öðru að við urðum eins
slípaðar steinvölur sem
höfðu velkst í öldu-
rótinu þegar mennta-
skólaárunum lauk –
það var fátt sem kom okkur á óvart í
fari hvers annars.
Þórarinn skólameistari hafði það
fyrir sið að kalla okkur á sal. Stund-
um var það bara til að syngja og
lyfta andanum en oft flutti hann okk-
ur hugleiðingar einhvers hálærðs
heimspekings, skálds eða tíðindi úr
hinum stóra heimi. Halli hafði hæfni
til að fanga þessi augnablik og
geyma þau í hjarta sér. Hann gat
farið orðrétt með ræður Meistara
sem hann flutti af munni fram á mik-
ilvægum augnablikum en voru
hvergi skráðar. Þannig varðveitti
hann með og fyrir okkur samkennd-
ina sem við finnum fyrir þegar fund-
um okkar bekkjarsystkinanna ber
saman. Hann kunni alla söngtext-
ana, mundi mikilvæg tilsvör og brá
skoplegri sýn á ótrúlegustu atvik.
Þegar við urðum 25 ára stúdentar
gáfum við skólanum listaverk sem
við helguðum kennurum okkar. Har-
aldur sagði af því tilefni að undirrit-
aðri hefði tekist að láta heilan ár-
gang gefa Menntaskólanum á
Akureyri minningargjöf um sjálfa
sig. Þessi athugasemd lifir og kitlar
hláturtaugarnar þótt
listaverkið sjálft hafi því miður
orðið forgengileikanum að bráð.
Haraldur sagði þetta ekki til að
meiða enda átti hann ekki til falskan
streng í brjósti sér.
Það var sólbjartur 17. júní þegar
við söfnuðumst saman í síðasta
skipti á sal. Skólameistari stóð í
pontu, hrærður og votur um augu.
Þegar við höfðum staðið þögul
drjúga stund kvaddi hann okkur og
bað okkur að ganga heil út í sól-
skinið. Þau kveðjuorð flyt ég nú vini
mínum Haraldi Blöndal. Hann var
heill í lund, tryggur vinum sínum og
auðgaði mannlífið með sínum sér-
staka hætti. Við bekkjarsystkinin
biðjum algóðan föður og vin alls sem
er að annast vin okkar í nýjum heim-
kynnum, græða sár hans og milda
sorg ástvina hans.
María Jóhanna Lárusdóttir.
Lífsgöngu Haralds Blöndals er
lokið.
Henni lauk alltof snemma, en síð-
asti spölurinn varð honum erfiður.
Haraldi kynntist ég ekki fyrr en
ég var kominn vel yfir miðjan aldur,
þótt ég hefði haft spurnir af honum,
enda kunnugur bræðrum hans
Benedikt og Halldóri og ættingjum
hans austan fjalls, sem ég þekkti af
góðu einu.
Haraldur var vel af guði gerður,
gáfaður og afar myndarlegur.
Haraldur var lærður lögræðingur
og hæstaréttarlögmaður að starfi,
sem honum fórst einkar vel úr hendi.
Snemma lét hann að sér kveða á op-
inberum vettvangi, einkum í blaða-
greinum, þar sem hann varaði við
allri vinstri villu og ekki vanþörf á.
Skrif hans vöktu þjóðarathygli, enda
var hann vel ritfær og vel meinandi.
Á fullorðins árum urðu straum-
hvörf í lífi hans er hann gekk hinni
katólsku kirkju á hönd. Var hann
einlægur í trú sinni og rækti hana
vel eins og allt sem hann að gekk. Til
dæmis að taka dvaldi hann í klaustri
í Evrópu um nokkra hríð.
Hvar sem hann kom flykktist fólk
að honum enda var hann vel máli
farinn, bráðfyndinn og hafði næmt
auga fyrir öllu skoplegu.
Að leiðarlokum þakka ég honum
fyrir samfylgdina, sem létti mér leið-
ina á lífsgöngu minni.
Ég votta börnum hans og systk-
inum einlæga samúð mína og bið
þeim Guðs blessunar.
Þorvaldur Lúðvíksson.
Ég var drenghnokki á Grettisgöt-
unni þegar leiðir okkar Haraldar
Blöndal lágu fyrst saman. Honum
hafði sinnast við eldri systur sína og
var að safna liði til þess að berjast
gegn ofureflinu, en systirin var bæði
stærri og sterkari en hann. Það var
vaskur hópur með Halla í farar-
broddi sem stormaði niður á Lauga-
veg þar sem óvinurinn beið.
Það varð þó lítið úr hetjunum þeg-
ar systirin óð á móti her Halla og
tvístraði honum í allar áttir. En
þessi lífsreynsla varð til þess að við
bundumst böndum sem aldrei slitn-
uðu.
Örlögin höguðu því svo að við
fluttumst báðir úr miðbæ Reykja-
víkur inn á Rauðalæk, sem þá var í
útjarðri bæjarins. Þangað sem han-
inn galaði á morgnana og strákar
eins og við áttum ómælt athafna-
svæði. Uppátæki okkar voru af ýms-
um toga og yrði of langt mál að telja
þau öll upp. Svo lá leiðin í Laug-
arnesskóa, þar vorum við skóla-
bræður. Við stofnuðum hin ýmsu fé-
lög, bæði leynifélag og fótboltafélag.
Prakkaraskapur var hluti af tilver-
unni þá og alla tíð geymdi Halli
strákinn í sér.
Hann varð heimagangur hjá for-
eldrum mínum og deildum við öllu
sem strákar á þessum aldri deila.
Við fórum saman í gegnum gelgju-
skeiðið, sem þá var ekki búið að gefa
það nafn, áttum okkar umræður um
hitt kynið og leyndardóma lífsins.
Við fórum saman í veiðiferðir, úti-
legur, bíó og leikhús.
Sem ungir menn unnum við sam-
tíða í Hvalstöðinni uppi í Hvalfirði
þar sem Haraldur var skurðarmað-
ur en ég var í óæðri verkum. Tók
hann þetta ábyrgðarstarf sitt alvar-
lega og ég, undirmaður hans, sýndi
honum tilhlýðilega virðingu.
Halli var skemmtilegur, hafði gott
skopskyn, var staðfastur og fylginn
sér ef svo bar undir og tæki hann
eitthvað í sig varð því ekki haggað.
Og hann var vinur vina sinna.
Eins og gengur á lífsbrautinni
lágu leiðir okkar ekki alltaf saman.
Við hittumst þó af og til, eða annar
hringdi í hinn og þá var alltaf eins og
við hefðum hist í gær, en ekki fyrir
mánuðum eða jafnvel árum.
Ég heimsótti Halla þegar hann
var orðinn veikur og áttum við góðar
stundir, þar sem rifjuðum upp
bernsku okkar og æsku. Við töluðum
um að fara að veiða saman í sumar,
en báðir vissu að um það gat brugðið
til beggja vona.
Að leiðarlokum vil ég kveðja Halla
vin minn og þakka honum fyrir að
vera sá æskuvinur sem hann var.
Við Margrét sendum börnum
hans og öðrum aðstandendum inni-
legustu samúðarkveðjur.
Hákon J. Waage.
 Fleiri minningargreinar um Har-
ald Blöndal bíða birtingar og munu
birtast í blaðinu næstu daga.