Íslendingaþættir Tímans - 31.10.1969, Blaðsíða 7
'mZ-rj-.rr
MINNINC
Sigríður Trjámannsdóttir
F. 14, okt. 1888.
D. 3. sept. 1969.
Eyjarfjörður finnst oss er
fegurst byggð á landi hér.
(M.J.)
Sigríður Trjámannsdóttir, ey-
firzk að ætt, húsfreyja að Haf-
•steinsstöðum í Skagafirði um
30 ára skeið, er látin.
Hún var kona Jóns Björnssonar,
tónskálds, söngstjóra og bónda að
Hafsteinsstöðum.
Ég hef átt tvær vinkonur úr
Eyjafirði. Þær höfðu báðar sér-
kennilega djúphlýtt og glaðbjart
sólskin í sálinni. Nú eru þær báðar
d’ánar.
Siígríður var af Helgakvers kyn-
sióð. Hún lœrði að lofa og biðja
guð á bernskumiáli. Þá vissu það
íslenzkir foreldrar, að börn hafa
Heilagsanda-skilning á versum og
'bænagerð.
Sigríður var barn þess íslands,
sem hafði á hverju heimili hús-
lestur og sálmasöng á hverju
kvöldi vetrarins og passiusálma á
föstu. Húslestur á sunnudögum og
hátíðum, ef ekki var farið í kirkju.
Allt heimilisfólkið kunni fjölda
mörg sálmalög og sálma. Allir
kunnu fjöldia mörg kvæði og lög
við þau. — Helgakver var lært
utan að. Þjóðin stundaði mikið og
margþætt og traust heimanám.
Sálmar og trúarlærdómar kristn-
innar geyma mi-kið af fögrum og
vel sögðum lífsreglum.
Ég heid, að hjá Sigriði hafi ver-
ið óvenju frjór og djúpur jarðveg-
ur hjartans fyrir guðs mustarðs-
korn. Hjá henni uppfylltist bæn-
ín: Lát aldrei baktal nagg né spott
í orðum minum finnast.
Það var síra Helgi Konráðsson,
sem leiddi okkur hjónin fyrst
í hlað á Hafsteinsstöðum. Herra
Sigurgeir biskup sendi kandidata-
efni í guðfræði út að prédika síð-
Bsta sumarið fyrir embættispróf.
Ingólfur Ástmarsson fékk prédik-
unarstarf á Glaumbæ og Víðimýri.
Við gátum ekki fengið húsnæði í
Glaumbæ. Síra Helgi kom okkur
þvl fyrir hjá hjónunum á Haf-
steinsstöðum. Hann þekkti þau vel
og sagði, að vel myndi fara um okk
ur hjá þeim, ef við gætum sætt
okkur við að búa eitt sumar í torf-
bæ.
Hjónin á Hafsteinsstöðum hugs-
uðu í öllum viðskiptum fyrst og
fremst um okkar hag.
Vinátta þeirra frá þessu sumri
hefur alltaf síðan haldizt, bæði
við okkur og son okkar, sem þá
var lítill drengur og naut góðs at-
lætis. Hafa synir okkar verið vinir
•Síðan.
Á Hafsteinsstöðum er fagurt út-
sýni: Skín við sólu Skagafjörður,
skrauti búinn, fagurgjörður. —
Gamall, stór, tvílyftur torfbær var
þar þá, og neðar á hlöðum fallegt,
tyrft brunnhús. — Lítill bæjarlæk-
ur. — Við Sigriður sóttum vatn I
brunninn. eða okkur var fært það.
Við bökuðum kökur saman á glóð
í gömlum hlóðum. Heimsins beztu
kökur. Hún kenndi mér að baka
þær.
Löngu seinna, þegar við komum
að Hafsteinsstöðum, var þar kom-
Íð steinhús í staðinn fyrir bæ. Hjón
in voru þau sömu. Söngur, tónlist
og hátíðleg gieði í sjálfri rúm-
helginni. eins og verið hafði í
gamla daga. En mér fannst eitthvað
óendanlega dýrmætt og fagurt
vera horfið frá Hafsteinsstöðum,
eitthvað, sem enginn tá-mi. gæti
nok-krusinni bætt. Torfbærinn,
hlóðin, glóðin og gamla brunnhús-
ið var horfið frá stéttinni.
Stéttin var líka horfin. Saga gamla
kyrrláta íslands farin þaðan.
Og nú er húsmóðir þess tíma,
sem ég minnist, einnig farin.
Hún var göf-ug kona. Hún v-ar
snyrtikona í öllu verki. Hún lærði
fatasaum á Akureyri. Hún saumaði
faUega kjóla, hafði saumastofu á
Akureyri í mörg ár. Hún hafði
gaman af öllu, sem fallegt var.
En þegar hún var ung húsfreyja
á Hafsteinsstöðum, þá voru hjón-
in að eignast jörð og bú. Hvers-
dagsleg nauðsyn varð að sitja i
fyrirrúmi þeirrar ýmsu híbýla-
prýði, sem konur hafa gaman af.
Á Hafsteinsstöðum var ekki unn
ið við siátt lengur en til kl. 8 að
kveldi. Sjaldgæft í sveit á þeim
dögum. Aldrei við heyverk á sunnu
diögum.
Hjónin og sonur þeirra fóru þá
með okkur til kirkju. Ef ekki varð
messu við komið, þá æfði organist-
inn fjölmenna kóra mestan hluta
sunnudags.
Heyfeng höfðu hjónin jafnvel
betri en aðrir í grennd.
Á heimili þeirra fór saman mikil
reglufesta og mikið frjálsræði. En
alltumfaðmandi kærleikur hús-
freyjunnar var eins og stöðugt góð
viðri, eins og sólskinið, döggin og
sumargeislinn hlýi. Öll sú ánægja
kkemmtun og gleði, sem hún fann
í fegurð daganna, líktist því helzt,
að hversdagslegustu hlutir kæmn
dansand- úr öllum áttum til henn
ar, hver með sinn skerf. Og fágæf
skapgerð hennar óf úr því öUn
töfrakiæði gleðinn-ar.
Rödd hennar bar ljúfan hreim
þeirrar sífeUdu ánægju, sem
ÍSLENDINGAÞÆTTIR
7