Íslendingaþættir Tímans - 25.06.1971, Blaðsíða 29
lega ferS hans bæði hvað snerti
tíma og vegalengd, var sú er hann
fór til Nýja-Sjálands 1961—’62 í
boði landbúnaðarráðuneytisins
þar. Hann vann þar við vísinda-
störf í rúmlega eitt akademiskt ár,
en alls varð þetta árs ferðalag. Þau
vísindastörf, sem hann vann þarna
hinum megin á hnettinum, voru
á því sviði, sem hann hafði frá
upphafi náms síns sérhæft sig í og
sem segja má, að hann hafi orðið
heimsþekktur fyrir, þ.e. um vöxt
og þroska sauðfjár frá því lambið
fæðist og til þess tíma, sem kind-
in er fullvaxin. Það þarf ekki að
taka fram, að Halldór fór þessa
ferð, vel sjáandi og heyrandi og í
fullri trúmennsku við sjálfan sig,
lífsstarf sitt og íslenzka bændur.
Það er einkenni hins sanna vísinda
manns, að honum finnst hann allt-
af vita of líiið, hann er alltaf að
læra. Yfirlæti vegna þekkingar
sinnar fyrirfinnst ekki í lífs-
bók hans. Hann veit, að leitin að
nýrri þekkingu er óendanleg eins
og eilífðin. Þetta veit dr. Halldór
Pálsson manna bezt.
Enn verð ég að segja frá því, að
til er evrópskur félagsskapur, sem
heitir á íslenzku máli Búfjárrækt-
arsamband Evrópu og ísland er
aðili að. Innan sambandsins eru vit-
anlega margar búfjárræktardeildir
m.a. sauðfjárræktardeild. Halldór
hefur hlotið það traust og heiður að
vera kjörinn formaður deildarinn-
ar 1967—1970. Slíkur trúnaður
fellur aðeins í hlut hinna færustu
manna.
Bretar eru engir aukvisar í bú-
fjárrækt. Þeir hafa félagsskap, sem
heitir Búfjárræktarfélag Bret-
lands. í þeirra augum og annarra,
er til þekkja, er þetta stórvirkur
og virðulegur félagsskapur. Aðeins
hinir færustu menn á sviði búfjár-
ræktar, njóta þess trausts og virð-
ingar að flytja fyrixlestra um bú-
fjárrækt í slíku félagi. Þegar Hall-
dór var nýlega setztur í stól bún-
aðarmálastjóra 1963, báðu Bretarn-
ir hann að skreppa til þeirra og
halda fyrirlestur um sauðfjárrækt
á aðalfundi þessa gamla, merka
félags. iÞetta segir sína sögu og
þarf ekki skýringa við.
Auk þess, sem hér hefur verið
talið, hefur Halldór haldið fleiri
tugi fyrirlestra í sinni fræðigrein
1 ýmsum háskólum, félögum og
einstaklingsfyrirtækjum. Mér
finnst gott itil þess að vita og þakk-
arvert, að við eigum mann, sem
er í hópi heimskunnra búvísinda-
manna og hefux borið hróður ís-
lands á því sviði norðan frá landi
skammdegis og miðnætursólar svo
vítt um lönd og álfur, að hann sá
um stund frá vísindasetri sínu há-
degissól sumarsins í hánorðri.
Dr. Halldór Pálsson er sérstak-
ur persónuleiki. Hann er hreinskil-
inn drengskaparmaður. Gáfur
hans eru leiftrandi, hugsunin skýr
og hröð, svo að hann vinnur stund-
um tvö störf í einu á einni og
sömu stundu. Starfsáhugi hans er
svo mikill að meðalmönnum of-
býður gersamlega. Þá koma dagar,
þegar Harðærisnefndarstörfin
þrýsta fastar á, sem hann vinnur
tveggja manna starf í skrifstofunni
og bætir við hluta af dagsönn fyr-
ir Hestbúið að kvöldinu til. Hann
heldur því fastlega fram, að enginn
verði afreksniaður í neiriu stárfi,
sem vinnur aðeine hinn stutta lög-
skipaða vinnudag og lengir hann
aldrei. En hann kann lika að hvíla
sig, en það er list, sem öllum er
ekki lagin. Hann á það til að
stanza eitt og eitt augnablik, mitt í
hinni hröðu dagsönn og minnast
skennntilegra atvika og orða, sem
fyrir hafa borið. Þá fljúga honum
af munni gamanyrði eins og leift-
ur. Létt tilbreytni lengir lífið.
Starf Búnaðarmálastjóra er
margþætt og umfangsmikið.
Vandamálin berast að úr öllum
áttum. Gestir streyma að, þeim
þarf að sinna og tekur einatt mik-
inn tíma. Ekki er það talið eftir.
Húsbóndinn er hverjum manni við-
ræðubetri, ómyrkur í máli og
manna fúsastur að finna farsæla
lausn á vandamálum manna. Hann
er mikill málafylgjumaður, undir
hyggjulaus og aðsópsmikill, hvar
sem hann fer.
Hann nýtur óskoraðs trausts ís-
lenzkra bænda og stjórnarvalda
sakir hinnar yfirgripsmiklu þekk-
ingar og réttsýni.
Dr. Halldór Pálsson er kvæntur
Sigríði Klemenzdóttur frá Húsa-
vík. Hún er glæsileg kona, góðum
gáfum gædd og umhyggjusöm eig-
inkona. Ég held, að það sé ekki
ofsagt, að frú Sigríður ejgi drjúg-
an þátt í hinum góða bata, sem
Halldór hefur fengið eftir sjúk-
dómsáfallið fyrir nokkrum árum.
Með þessum orðum er þó á engan
hátt gert lítið úr hlut læknanna,
sem hann önnuðust. En hin vökula,
kærleiksríka umönnun eigin-
konunnax undir slíkum kringum
stæðum, verður vart að fullu met-
in.
Ég þakka svo vini mínum, Hall-
dóri Pálssyni langa og góða sam-
fylgd og hinar ótalmörgu starfs-
og gleðistundir, sem við höfum átt
saman á liðnum árum. Jafnframt
óska ég þess af heilum hug, að hon
um endist vel heilsa og þrek til
starfa í þágu landbúnaðarins, þang
að til reglur þjóðfélagsins skáka
honum frá hinu virðulega og vanda
sama starfi.
Þorsteinn Sigurðsson.
Dr. Halldór Pálsson, búnaðar-
málastióri, varð sextugur 26. apríl.
Eigi mun ég rekja glæsiferil
Halldórs — og væri þó skemmti-
legt viðfangsefni. En samkvæmt
venjubundnum skilningi mun það
ekki talið til stórafmæla, þegar
maðurinn stígur upp á sjöunda
þrepið. Því mun ég verða hóf-
samur á orð, enda þótt eigi mundi
efni skorta í álnarlanga afmælis-
grein og meira þó.
Það mun aldrei hafa vafizt fyrir
dr. Halldóri Pálssyni að velja sér
ævistarf. Til þess var of ríkur i
honum sveitamaðurinn, bóndinn.
Háskólanám sitt allt og vísindalega
menntun miðaði hann við það
fyrst og fremst, að geta orðið
bændum að liði. Alla sína óhemju
orku hefur þessi einstaki áhuga-
maður, sem gæddur er eldi brenn
anda í hverrj taug, helgað bænd-
um og búnaði sem ráðunautur,
sem búnaðarmálastjóri, sem mikill
ráðamaður í óteljandi nefndum og
ráðum. Áhrif hans hafa orðið mik-
il og víðtæk. Hann hefur
markað djúp spor þróunarsögu
ísl. landbúnaðar — og mundi á-
sannast, ef rannsakað væri. Ég
ætla að öll hafi hann unnið þau
svo, að eigi hafi á verið neinn
aktaskriftarbragur. Og það hygg
ég líka, að ekkert starf hafi hann
unnið svo að eigi hefði hliðsjón af
því, með hverjum hætti helzt það
mætti verða íslenzkum landbúnaði
til nokkurs framdráttar. Bændur
eiga honum mikla skuld að gjalda,
ekki eldri manni. Og þess vil ég
óska fyrir þeirra hönd, að honum
endist svo líf og heilsa, að sú skuld
megi enn vaxa til mikilla muna.
Dr. Halldór er mikill lærdóms-
maður, þekktur og virtur meðal
vísindamanna um allar jarðir, enda
utan kvaddur oftar en einu sinni
til þess að vinna að og leysa vís-
ÍSLENDINGAÞÆTTIR
29