Íslendingaþættir Tímans - 25.06.1971, Blaðsíða 30
indaleg verkefni. Hann hefur
aldrei verið haldinn fræðilegri ein-
hæfni og einstrengingshætti. Hann
er hins vegar skyggnari en margir
aðrir á hið hagnýta gildi vísinda-
legra fræða. „Hann er vísindamað-
ur að lærdómi og langþjálfaður af
innlendri reynslu, eigin reynslu
og annarra. Því er þekking hans
allt í senn: víðtæk, raunhæf og
staðgóð, svo sem bezt má verða.
Og þegar saman fer með þyílíkri
þekkingu brennandi áhugi, mikil
orka og einbeitni, er eigi kyn, þótt
ma^urinn marki spor“.
Þessi orð lét ég falia í stuttri
grein, er ég skrifaði um Halldór
fimmtugan. Ég endurtek þau nú.
Halldór búnaðarmálastjóri er
frábærlega vinsæll meðal bænda
um allt land. Þó er hann orðskár
um aðra fram og skirrisf aldrei
við að segja til syndanna — og
með engri tæpitungu. En það ætla
ég að fáir erfi. Bændur finna og
vita. að hann vill þeim vel. Hann
er heillundaður drengskaparmað-
ur, hreinskilinn og hispurslaus og
ber kápuna aldrei á báðum öxlum.
^alldór Pálsson er allra manna
glafiastur, hlær hjartanlegar en
aðrir flestir. Hann er hverjum
manni orðheppnari, sagnasjór og
gærldur óvenjulegri frásagnargáfu.
Sb'kir menn eru salt jarðar.
Halldór er kvæntur Sigríði
Klemenzdóttur frá Húsavík. Það
ætla ég að enginn kunnugur telji
oflof. þótt ég segi, að hún sé mikil
ágætiskona. Hjá þeim Halldóri er
heimilisbragur allur tiltakanlega
hlvr og notalegur. Þar er gott að
vera.
Ég óska þeim hjónum allrar
blessunar á ókomnum árum.
- 26.4 1971,
Gísli Magnússon.
Hann fæddist 26. apríl 1911 á
Guölaugsstöðum í Svínavatnshr.,
A-Hún. Foreldrar lians voru merk-
ishiónin: Páll Hannesson, bóndi á
Guðlaugsstöðum og hreppstjóri
í Svínavatn'shreppi og kona
hans, Guðrún Björnsdóttir. bæði
af mestu kjarna kvistum Hún-
vehiinga, svo sem þjóðkunn-
u?t er og verður því ekki
rakið hér í þe^sari stut.tu -n-ein.
Halldór tók stúdentspróf frá M.
R. 1933, kaivúdat.snróf, B.S.u. frá
búvísindadeild háskólans í Edin-
borg 1936, stundaði framhaldsnám
í Cambridgeháskóla og f Edinborg
30
og tók doktorspröf , Ph. D„ vorið
1938 í Edinborg.
Hinn 3. nóv. 1937 réðst Halldór
til Búnaðarfélags íslands sem ráðu-
nautur í sauðfjárrækt og hélt því
starfi til ársloka 1962, að hann var
ráðinn búnaðarmálastjóri. Þessi
störf hefðu verið hverjum meðal
manni ærið verkefni, en Halldór
varð að gera svo vel og taka bet-
ur á: Hann var 5 ár (1939—‘43)
framkvæmdastjóri garnaveiki-
varna, en varð að segja því starfi
lausu vegna annríkis, sérfi-æðing-
ur í búfjárrækt við búnaðardeild
Atvinnudeildar Háskóla íslands og
forstjóri þeirrar deildar frá maí
1942 til ársloka 1962, skipaður i
nefnd (1939) til að undirbúa lög-
gjöf um tilraunir og rannsóknir í
þágu landbúnaðarins, skipaður í
tilraunaráð búfjárræktar 1940—
‘69 og var lengi form. þess, í
stjórn Vísindasjóðs síðan 1957,
skipaður 1 Rannsóknarráð ríkisins
1965 og sama ár skipaður í stjórn
Rannsóknarstofnunar landbúnaðar
ins, en baðst undan endurkjöri í þá
stjórn 1969, skipaður 1958 form.
nefndar varðandi útihúsabyggingar
í sveitum, samkvæmt ákyörðun
laga frá 1957 um íandnám, rækt-
un og byggingar í sveitum, skip-
aður 1967 í Náttúruverndarráð,
Veiðimálanefnd og í svonefnda
Harðærisnefnd; sem hefur haft
það hlutverk að gera tillögur um
aðstoð ríkisins við þá bændur, er
náttúruöflin hafa leikið harðast
hin síðustu ár.
Árið 1943 stofnaði hann kyn-
bótabú fyrir sauðfé á Hesti i Borg-
arfirði á vegum Búnaðardeildar At-
vinnudeildar Háskólans, og hefur
haft yfirstjórn á því frá upphafi
og gert þar ýmiss konar tilraunir.
Árið 1944 sendi landbúnaðarráð-
herra Halldór til Bandaríkjanna til
að kynnast nýjustu aðferðum við
kiötverkun. ullarþvott og ullarmat
o.fl. og ennfremur til að athuga
sölumöguleika á íslenzkum land-
búnaðarvörum.
Árið 1950 þurfti heimsþekkiur
prófessor við háskólann í Cam-
bridge að láta gera upp ftóknar,
vísindalegar tilraunir um áhrif
næringar á vöxt og þroska lamba.
Til að leysa þennan vanda bar hann
aðeins traust til tveggja fyrrver-
andi nemenda sinna, annar þeirra
var í Nýja-Siálandi en hinn var dr
Halldór Pálsson, og var til hans
leitað. Halldór fékk sig lausan hjá
Búnaðarfélagi íslands, dvaldi
rúma 8 mánuði í Cambridge með
styrk frá The British Council og
lauk starfinu með miklu lofi.
Árið 1953 dvaldi Halldór aftur
3 mánuði í Cambridge við að
skrifa kafla í kennslubók um líf-
eðlisfræði búfjár fyrir bókaútgáfu-
fyrirtækið Butterworths, Ltd. í
London. Árið 1954 var Halldór 3
vikur í Englandi og Sviss að til-
hlutan Framleiðsluráðs landbúnað-
arins, til að athuga markaðshorfur
fyrir íslenzkt dilkakjöt í þeim
löndum.
Árið 1958 sótti Halldór 18 daga
námskeið í Bretlandi um hagnýt-
ingu kjarnorkuvísinda við fram-
leiðslu, geymslu, sölu og dreifingu
landbúnaðarafurða, en árið eftir
ferðaðist hann um Skotland og
Norður-England í 2 vikur til að
halda fyrirlestra um sauðfjárrækt
1 boði brezks fyrirtækis.
Frá því nóy. 1961 og þar til
í sept. 1962 dvaldi Halldór i Nýja-
Sjálandi, þar sem hann var boðs-
géstur við vísindaleg störf á bú-
fjárræktarstöðinni í Ruakura Ani-
mal Research.
Auk þess hefur Halldór setið um
eðá yfir 30 fundi og ráðstefnui um
fjölþætt landbúnaðarmál viðs veg-
ar um Evrópu, en einnig í Banda-
ríkjunum, og flutt við þau tæki-
færi marga fyrirlestra. Vegna þess
ara starfa er hann orðinn kunnur
vísindamaður víða um heim, svo
að margir fræðimenn hafa leitað
hans, sumir um langan veg. Þó
að þessi athafnaskrá sé orðin æði
löng, er enn sitthvað ótalið, r d. er
vert að geta þess, að Hall-
dór kenndi (flutti erindaflokka) í
nokkur ár við Framhaldsdeild
Hvanneyrarskóla. Þá hefur Hall-
dór ritað þau býsn í blöð og tíma-
rit, meðal annars í erlend rit, að
langt mál væri upp að telja.
Ef rekja ætti starfssögu dr. Hall-
dórs Pálssonar, bæði sem ráðu-
nautar og búnaðarmálastjóra, þó
ekki væri nema í stórum dráttum,
þá yrði það langt mál, en auk þess
sennilega fullfaglegt sem almennt
lestrarefni.
Okkar elztu starfsmönnum Bún-
aðarfélags íslands er minnisstætt,
þegar Halldór bættist í hóp starfs-
liðsins með sínum eldlega áhuga
og smitandi fjöri. f kring um hann
þreifst engin deyfð. Komið gat fyr-
ir, að tíminn gleymdist um stund
frá vinnu, þegar „grínistinn“ kom
í heimsókn á vinnustofurnar, en
það jafnaðist skjótt eftir fjörskot-
‘^LENDINGAÞÆTTIR