Íslendingaþættir Tímans - 11.05.1972, Side 4

PÉTUR EINARSSON
Fæddur 21.okt. 1881
Dáinn 2.sept. 1971.
Pétur var sonur hjónanna Einars
Sigfússonar og Sigriðar
Ogmundsdóttur, er bjuggu i Breiðuvik
i Borgarfirði eystra.
Á öllum öldum Islandsbyggðar fram
á vora tima hefur bændafólk og sjó-
menn verið traustustu hornsteinar
islenzkrar þjóðfélagsbyggingar, og
voru foreldrar Péturs virkir þátt-
takendur i þeim störfum.
Búskaparár Einars voru þó jafn-
framt eittt mesta harðindatimabil i
sögu landsins en þótt erfið væri lifs-
baráttan á þeim árum við ströndina,
bar Einar sigur úr býtum.
A þessum stað fæddist Pétur og sleil
barnsskónum, en ekki mikið meira en
það.
A þessum árumog fyrstu áratugum
þessarar aldar var algengt, að bænda-
synir færu mjög ungir úr föðurgarði.
VarPétur langtinnan við fermingu, er
hann réðist sem léttadrengur, er
kallað var, upp á Hérað til ættingja i
Fljótsdal.
Venja var á þeim árum að halda
ungmennum fast að vinnu, og reyndist
ungi sveinninn úr sjávarbyggðinni
ötull, trúverðugur og þrautseigur.
Pétur var svo heppinn að vera táp-
mikill, þvi slik vinnuharka gat verið
ofviða þeim, er táplitlir voru. A
sumrum var þá alsiða að hefja verk kl.
7 að morgni og hætta ekki fyrr en 8-9 að
kvöldi.
Viða 4 Héraði var heimilismenning
mikil á þeim árum, og þess nutu
bændasynir og dætur, og aðrir, sem
ólust upp á heimilum i Fljótsdal. Varð
sú menntun Pétri gott veganesti. Fékk
hann meðal annars tilsögn i smiðum
þeim, er heimilin þörfnuðust, bæði
járn- og trésmiði.
Hann var á þeim tfrum samtiða
frænda sfnum, Tryggva Ólafssyni á
Viðivöllum fremri. Var með þeim
mikil vinátta, enda voru þeir á liku
reki og báðir miklir fjör- og atgervis-
menn.
Þá er Pétur var þar, gekk hann að
eiga Ingileifu Sigurðardóttur frá
Bóndastöðum i Hjaltastaðaþinghá.
Varsambúð þeirra og samvinna á lifs-
leiðinni ævinlega eins og bezt verður á
4
kos ið. Ingileif var einnig af bænda-
fólki komin.
A þessum árum öðlaðist Pétur fast-
mótaða lifsskoðun. Hann haföi rika
samúð með öllu, sem var minni
máttar. Var þvi sérstaklega barn-
góður og unglingar höfðu uppáhald á
honum.
Lifsgleðin og áhuginn var mikill i
fari hans. Varð hvert starf.er maður
vann með honum, aðlaðandi i vitund
manns. Þá hafði hann einnig mjög
næmt auga fyrir þvi, er fagurt var, og
hafði þá oft orð á þvi.
Hér skal aðeins vikið að þvi og rif jað
upp, hvað var efst i vitund þjóðarinnar
á þeim tima. Þjóðin var staðráðin i að
glata ekki þeim verðmætum, sem
undangengnar kynslóðir höfðu haldið i
horfinu og aukið, og halda fast i þjóð-
ernisvitundina. Ennfremur að sækja
fram til aukins sjálfstæðis þjóðarinnar
auka þjóðlega menningu og bæta
landið. Mikil bjartsýni rikti meöal
unga fólksins.
Nú voru fullorðinsár Péturs byrjuð.
Það kom glöggt i ljós, að umhverfið
setti svið sinn á hans athafnir og
áform, eins og svo marga aðra.
Fyrstu árin efti eftir að þau Pétur og
Ingileif giftu sig, bjuggu þau á Viði-
völlum. En 1920 urðu timamót i lifi
þeirra. Pétur sleit sig upp frá mörgum
vinum og samstarfsmönnum i Fljóts-
dal og fluttist með fjölskyldu sina að
Ormsstöðum i Skógum, en þeir voru á-
býlisjörð frá Hallormsstað.
Eftir að Skógræktin fékk yfirráð yfir
jöröinni 1907, samdi hún við
ábúendurna, að hún veitti þeim fasta
vinnu i skóginum. Hún veitti þeim þar
að auki þau hlunnindi, að þeir mættu
hafa 20 - 30 ær og 2 kýr en kindunum
gefið inni yfir veturinn.
Þvi varð það, að þegar Pétur kom i
Ormsstaði, reið á fyrir honum að setja
sig vel inn i hina breyttu staðhætti.
hafði það tvimælalaust mikla
praktiska þýðingu fyrir Skógræktina,
að starfsmaður hennar, er bjó á Orms-
stöðum, hefði leikni i störfum.
Það brást heldur ekki, strax á fyrsta
ári var hann búinn að ná tökum á
störfunum. Áhuginn og snerpan var
hin sama, og þá er hann kappkostaði
að vinna bændunum i Fljótsdal sem
bezt dagsverk. Þó vann Pétur einn, en
stundum tveir menn að auki hjá
Skógræktinni yfir veturinn. Hvildi
þungamiðjan af hinum daglegu
störfum á Pétri meiri partinn af árinu
þau 17 ár, er hann var starfsmaður hjá
Skógræktinni.
Þau hafa þvi verið að bera vöxt á
islendingaþættir