Íslendingaþættir Tímans - 03.03.1982, Blaðsíða 14

ÁRNAÐ HEILLA
Bernódus
Finnbogason
bóndi í Þjódólfstungu, sextugur
Sigrún kona hans hafa ferðast nokkuð á
vegum þessa félagsskapar og meö því
fengiö einstakt tækifæri til aö kynnast
náttúru, bæði jurta- og dýrali'fi og fegurð
hinna ólíkustu landa i' friðlöndum, þar
sem þessi samtök styrkja rannsóknir eins
og t.d. á Galapagoseyjum i ýmsum rikj-
um i Afriku og i Bhutan i Himalayafjöll-
um. Árið 1978 flugu þau hjón til Suður-
skautslandsins með Bemhard prinsi i
einkaþotu hans.
Sturla var kjörinn félagi i Visindafélagi
Islendinga 1960 og var forseti þess félags
árin 1965-’67 og er einnig formaður Ásu-
sjóðssem stofnaöur var á vegum Visinda-
félagsins 1968en sjóður þessi veitir árlega
einum islenskum vísindamanni heiðurs-
laun.
Hin margþættu visindastörf sem Sturla
hefur unnið að siðustu 20 árin utan við
aðaiverksvið hans hjá Rannsóknarstofn-
un landbúnaöarins, hafa að sjálfsögðu
þráttfyrir iðjusemi og ástundun hans tek-
ið tima frá aðalstarfinu og er þó hlutur
hans I þvf mikill og góður. Ritstörf hans
auk alls þess sem að framan getur, eru
ótrúlega mikil og merk. Auk grasræktar-
starfa hans, sem enn eru i fullum gangi
eru hérlendar vistfræðirannsóknir hans
að minum dómi mikilvægastar. Hann hef-
ur rannsakað áhrif ræktunar á vistkerfið.
Sérstaklega hefur hann rannsakað áhrif
áburðargjafar og grassáningar á sanda
og fundiö hve dýralifið verður fjöl-
skrúöugra með ræktun landsins. Þá er
hann aö kanna áhrif framræslu og upp-
þurrkunar mýra á lifriki þeirra. Hafa
birst merkar áfangaskýrslur um það efni.
Kynni min af Sturlu Friðrikssyni hafa i
senn verið mér ánægjuleg og mikils virði.
Hann er sérstæöur og ógieymanlegur per-
sónuleiki, myndarlegur og fumlaus i
framgöngu dulur innhverfur og óáleitinn,
fjölgáfaöur, fróður og hugmyndarikur
seintekinn ikynningu en manna skemmti-
legastur er komið er innfyrir yfirboröið
enda i" senn hagorður vel og fyndinn.
Sturla erenginn félagshyggjumaður og er
ivið tortrygginn, enda hefur hann átt þvi
að venjast að samferöamenn veltu frem-
ur steinum igötuhans en úr. Er mér sllkt
ráðgáta, þvi aldrei veit ég til þess, að
hann hafi að fyrra bragði gert á hlut nokk-
urs manns.
Sturla er traustur og fastheldinn. Hann
telur skyldu sina að gæta þess vel, sem
honum er trúað fyrir, er því sparsamur og
fastur á fé, en gerir það myndarlega sem
hann leggur fjármuni i. Hann hlaut eignir
i arf og hefur aldrei litið á þær sem
eyöslufé, heldur skulihann varöveita þær
og skila þeim auknum til eftirkomenda.
Samt hefur visindahneigð Sturlu oröið
auðhyggjunni yfirsterkari. Hann hefur
hvorki lagt I brask eða atvinnurekstur til
auðsöflunar, en hefur aðeins gætt að slnu.
Sturlu þykir vænt um sin veraldlegu verö-
mæti og ann landeignum slnum svo, að
þær eru ekki falar við fé. Væri betur að
14
Þegar ég nú renni huganum vestur á
firði sem mér er bæði 1 júft og skylt minn-
ist ég þess að vinur minn og stéttarbróðir
Bernódus Finnbogason bóndi I Þjóðólfs-
tungu Bolungarvik er nú 60 ára.
Hann er fæddur I Bolungarvík 21. febrú-
ar 1922. Foreldrar hans voru hjónin Sessi-
lia Sturludóttir og Finnbogi Bernódusson
sjómaður, verkstjóri og fræðimaöur dá-
inn háaldraður 1980.
Þarna i námunda við brimbrjótinn I
Bolungarvik ólst Bernódus upp í stórum
systrahóp8 að tölu en hann var eini sonur-
innsem lifði. Þá voru engin dagheimili né
sálfræðingar, bömin fundu sér allstaðar
verkefni og þroskuðust á eðlilegan hátt I
dagsins önn eftir þvi sem aldur og atorka
fleiri landeigendur sýndu landinu slíka
virðingu og tryggð.
Sturla er hamingjusamur í einkalífi
kvæntur Sigrúnu Laxdal, Eggertsdóttur
listmálara glæsilegri og fjölhæfri konu
sem er honum samhent. Þau eiga eina
dóttur, Sigrúnu Asu, giftg Þór Gunnars-
syni. Þau eru bæði liffræðingar, nú við
framhaldsnám i' Durhamháskóla i Eng-
landi. Þau eiga eina dóttur Emblu.
Þau Sigrún og Sturla búa við Skerja-
fjörð I glæsilegu húsi sem þau byggðu.
Heimilið er sérstætt og ber vott smekks
þeirra beggja i senn prýtt nútima lista-
verkum og fornum munum. Þau eiga
sumarbústað á bakka Norðurár i landi
Laxfoss f Stafholtstungum. A sama stað
byggðu foreldrar Sturlu sum arbústaö 1907
svo vandaðan og vel gerðan að Sturla
kaus heldur að byggja nýja bústaðinn
utanum þann gamla og varðveita hann
þannig, heldur en rifa hann. Minningar
frá gamla bústaðnum voru honum svo
kærar. Slika tryggð er vert að virða.
Um leið og ég árna Sturlu Friðrikssyni
og fjölskyldu hans allra heilla á þessum
tlmamótum, þakka ég honum og þeim
hjónum báöum vináttu og ótaldar
ánægjustundir frá liönum árum og störf
hansl þágu landbúnaðarins og þjóöarinn-
ar.
Halldór Páisson
leyfði.Langt fyrir innan fermingu var
Bernódus farinn að standa í krónum og
beita.
Þannig vandist hann sjómennskunni
eins og flestir drengir gerðu i sjávarpláss-
um. Siðar var ytt úr vör og sjómennska
stunduð á mörgum skipum um fleiri ár
frá Akranesi og viðar. En 1952 verða
þáttaskil illfi þeirra hjóna. Þau flytja af
mölinni I Bolungarvik og kaupa jörðina
Þjóðólfstungu sem er skammt frá Vik-
inni. Jörðin var illa hýst, túnið óhrjálegt á
grjóthólum með mýrarsundum á milli-
Þama var mikið verkefni fyrir ungu
hjóninenda varfljótlega tekið tilhöndum,
að sinna ræktunar- og byggingarmálum-
Næstu árin reyndi mikið á dugnað og
þrek hans ágætu konu Elísabetar Sigur-
jónsdóttur frá Granda i Dýrafirði sem lik-
lega var kveikjan að þessari ágætu bú-
skaparsögu. Þar sannast sem oftar um
okkur að við erum ein nema hálfir ef kon-
an er ekki með i leiknum. Matthias
Jochumson stórskáldið okkar orðaði það
svo I samsæti sem Hannes Hafstein hélt
honum ásamt fleirum ,,að konan væri
pipar á lifsins plokkfiski”.
Mörg fyrstu árin vann Bemódus utan
Islendingaþættir