Heimilistíminn - 13.07.1980, Side 15

IIMI I náttúrunnar
Fyrr á öldum, þegar menn smíö-
uöu skip sin úr tré, var trjámaökur
mikil ógnun sjófarendum. Ormur
þessi nefnist á latinu teredinidae.
Þetta er ekki venjulegur ormur
heidur öllu fremur kræklingur, en
aö lögun tii er hann iangur og lfkist
ormi, en tvær skeijar flytja dýriö
dr staö. Lirfan lftur ilt eins og
venjuleg skellirfa meö langan fót
og stutt öndunarrör. Þegar hún
hefur synt um I nokkurn tfma festir
hiin sig á alls konar hluti lír tré, til
dæmis á báta og bryggju. Þessu
næst borar hún skelinni inn I tré-
verkiö. Skeljarnar færast til meö
vöövum, sem eru mjög sterkir, og
meö skeljunum borar dýriö löng og
þröng göng inn I viöinn. Dýriö tekur
upp 1 sig sallann sem losnar úr
trénu, þegar þaö borar sig inn I
þaö, og nærist á honum. Gangarnir
sem ormurinn borar þannig inn f
viöinn geta oröiö margir metrar á
lengd.
Fyrir kemur, aö skipsormar
þessir ráöast f stórum hópum á

Nei, þau eru ekki f sumarleyfi.
Þau eru i fangelsi vegna inn-
brots.
bryggjustólpa eöa á skipsskrokka.
Þeir bora sig inn í þá og á yfirborö-
inu viröist allt vera meö felldu, þótt
skrokkurinn sé kannski gegnsmog-
inn af maökinum, nánast eins og
gatasigti aö innan. Ormurinn gefur
frá sér kalkblöndu, sem hann klæö-
ir göngin meö innan. Nú tekur lirf-
an aö breytast, og öndunarrörin
veröa lengri, þannig aö þau ná
jafnvel út á yfirboröiö, og þess
vegna má stundum sjá þau standa
eins og pfpur út úr tréverkinu.
Lftiö gagnaöi aö bera á skip hér
áöur fyrr til þess aö verjast skips-
orminum, en helzta ráöiö var aö
sigla skipum upp i árósa, vegna
þess aö skipsormur þessi lifir ekki
nema I söltum sjó, og I fersku vatni
drepst hann.
N2 222
Lausn á síðustu
K
kross■
gátu
S> £ -R
Ply.
& M g*
15