NT - 27.02.1985, Síða 22
íþróttir
Miðvikudagur 27. febrúar 1985 22
■ Martina Navratilova heldur hér á Wimbledon skildin-
um í fimmta skipti. Hún er talin besta tenniskona heims
nú eins og undanfarið.
Besta tennisfólkið:
■ Hér á eftir fylgir listi yfir
efstu menn og konur í afreka-
stiga tennisfólks í heiminum
í dag.
Karlar:
stig
John McEnroe Bandar......174,67
Ivan Lendl Tékkó.........126,54
J. Connors Bandar........118,67
M. Wilander Sviþjóð .......94,20
A. Gomez Ecuador...........81,19
A. Jarryd Svíþjóð..........48,79
H. Sundström Svíþjóð......47,35
Pat Cash Astralía...........45,54
Stefan Edberg Svíþjóð.......45,17
A. Krickstein Bandar........43,93
Konur:
stig
M. Navratilova USA.........180,59
C. Evert Llyod Bandar.....151,25
W. Turnball Astral..........65,65
M. Maleeva Búlgaríu.........61,31
H. Sukova Tékkó ............59,39
Pam Shriver Bandar..........58,30
H. Mandlikova Tékkó ........54,90
Claudia Kohde V-Þýsk........54,05
Zina Garrison Bandar........52,25
Carling Bassett Kanada ......49,43
Bretar ríða á vaðið
- í fararbroddi gegn misnotkun íþróttamanna á lyf jum
Frá Heimi Bergssyni fréttamanni NT í Eng-
landi:
■ Breska frjálsíþróttasam-
bandið ákvað nýlega, að aðeins
þeir íþróttamenn sem gangast
undir lyfjapróf þegar þess er
krafist, það er að segja á hvaða
tíma ársins sem er, geta verið
valdir af sambandinu til að
keppa í mótum.
Þessi ákvörðun er mjög svo
tímabær, þar sem mjög mikill
þrýstingur er nú á ungum
íþróttamönnum sem eru á
þröskuldi landsliðsins að bæta
frammistöðu sína með hjálp
lyfja. Þessi ákvörðun lýsir
einnig hugrekki, þar sem bresk-
ir íþróttamenn geta nú staðið
höllum fæti gagnvart öðrum
þjóðum sem ennþá velja þá
íþróttamenn sem notað hafa lyf
á þjálfunartímabili, þó þeir
hætti svo þessari iðju fyrir
stórmót.
Lyf þau sem aðallega um
ræðir eru svokallaðir steroidar
þ.e.a.s. tilbúnir steroidar,
þekktir sem anabólskir steroid-
ar, og svo nátturulegir steroid-
ar. í grundvallaratriðum inni-
halda steroidar karlhormónin
testosteron. Þegar þessi lyf eru
notuð af íþróttamönnum án
læknisráðs (og í massavís) í
þeim tilgangi að bæta frammi-
stöðuna, geta þau haft slæm
áhrif á mannslíkamann, og
langtímaáhrif, svo sem sumar
tegundir krabbameins, hafa
einnig verið skráð. Geta verður
þess þó að erfiðleikar í
rannsóknum á áhrifum steroida
eru að sjálfsögðu mjög greini-
lega fyrir hendi, en í megin-
atriðum stendur það sem sagt
hefur verið. Að svo ekki sé
talað um alla þá siðferðilegu
þætti sem koma við sögu í
sambandi við inntöku lyfja
(doping) hjá íþróttamönnum í
því skyni aö bæta árangurinn.
Hjálpatilað
byggja upp
vöðvamassa
í frjálsíþróttum hefur inn-
taka steroida aðallega tengst
kastgreinunum, þar sem með
hjálp steroida má byggja upp
allkostulegan vöðvamassa. Það
er einnig Ijóst tölfræðilega, að
framfarir í kastgreinum hafa
verið geysilegar. Á síðustu 25
árum hefur til dæmis heimsmet-
ið í kúluvarpi verið bætt um
meira en 15%, á meðan heims-
metið í 1500 metra hlaupi hefur
verið bætt um 2,4%.
En það eru svo sannarlega
notuð lyf í fleiri íþróttum en
frjálsíþróttum, og koma hér
lyftingar og hjólreiðar kannski
fyrst upp í hugann. í raun hafa
íþróttamenn í flestum greinum
íþrótta verið að uppgötva
„kosti“ steroida á síðustu
árum. Langhlauparar hafa til
dæmis fundið að með hjálp
steroida hefur þeim tekist að
ná sér fljótar eftir erfiðar æfing-
ar. Þetta þýðir að sjálfsögðu að
þeir geta æft ennþá meira og
strangar, sem hugsanlega getur
svo skilað sér í betri árangri á
stórmótum, þó æfingaálag og
frammistaða í keppni fari svo
sem ekki alltaf saman.
Hægt að koma
í veg fyrir
lyfjanotkun
Það eru til lyfjapróf sem
geta komið í veg fyrir þessa
iðju, ef þau eru notuð allt árið
um kring, en ekki aðeins fyrir
stórmót. Þessi próf eru upp-
runnin í Bretlandi, nánar tiltek-
ið á St. Thomas sjúkrahúsinu.
Að undanförnu hafa þessi próf
aðallega verið rannsökuð og
endurbætt í Chelsea Collega,
undir umsjón Arnold Beckett,
sem almennt er álitinn manna
fróðastur í heiminum um lyfja-
notkun og lyfjapróf á meðal
íþróttamanna.
Bandaríkjamenn
seinir til
Síðan 1973 hefur veriö hægt
að rannsaka lyfjanotkun
íþróttamanna í Bretlandi á þar
til gerðri rannsóknarstofu. En
t.d. í Bandaríkjunum varengin
stofa til sem gat framkvæmt
slík próf, þar til Bandaríkja-
menn voru hreinlega neyddir
til að setja upp eitt stykki fyrir
Ólympíuleikana í Los Angeles.
Þetta er ekki skemmtileg stað-
reynd fyrir Bandaríkin, þar
sem inntaka steroida hjá
íþróttamönnum byrjaði. Talið
er að fleiri íþróttamenn hafi
steroida í Bandaríkjunum en í
nokkru öðru la'ndi, og hér eru
Sovétríkin ekki undanskilin.
Þetta síðastsagða var átakan-
lega sjáanlegt á Ameríku-
leikunum í Venezuela árið
1983. Þegar íþróttamenn frá
Bandaríkjunum komu til Car-
acas var þeim tilkynnt að lyfja-
prófun ætti að fara fram. Áð
minnsta kosti tólf þessara
íþróttamanna stukku þá upp í
vél og sneru heim á leið. Um
skýringuna þarf víst enginn að
spyrja.
Aðalvandamálið
Aðalvandamálið við lyfja-
prófanir er það að þær hafa
aðeins farið fram á stórmótum.
Af þvf leiðir að íþróttamenn
hafa getað notað steroida á
æfingatímabili bæði til að auka
vöðvamassa og til að flýta
endurbata. Síðan hafa íþrótta-
mennirnir hætt þessari iðju
nokkrum vikum fyrir stórmót.
Að sjálfsögðu hafa þeir
menn sem með lyfjaprófanir
hafa að gera, neitað að gefa
upp lengdina á því tímabili sem
þeir geta rakið lyfjanotkun.
Þar sem prófin verða sífellt
fullkomnari hefur þeim tekist
að koma upp um fleiri og fleiri
tilvik. Fullkomnasta lausnin er
að sjálfsögðu sú að framkvæma
prófin allt árið um kring, eins
og breska frjálsíþróttasam-
bandið hefur nú einmitt ákveð-
ið.
Anuað þekkt form af
„doping“ en inntaka steroida,
er þó öllu erfiðara við að eiga.
Hér er um að ræða hið svokall-
aða „blóðdóp", og hér eru ekki
lyf í spilinu. I fáum orðum felst
þessi iðja í því að láta taka úr
sér svo sem eins og rúman
hálfan lítra af blóði nokkrum
vikum fyrir stórmót. Líkaminn
hefur þann yndislega hæfileika
að geta bætt sér upp blóðtapið,
og þegar hann hefur gert það,
er blóðinu dælt inn aftur. Þá
getur blóðrásarkerfið flutt
meira súrefni til starfandi
vöðva. Það leiðir af því sem
sagt liefur verið, að þessi iðja
er stunduð af íþróttamönnum
sem keppa í greinum þar sem
mikið mæðir á súrefniskerfinu,
til dæmist langhlaupurum og
hjólreiðamönnum. Það þarf
varla að taka það fram, að þessi
iðja, þar sem mismunandi
hreinlegir íþróttamenn og
þjálfarar eru að pukrast með
sprautur og glös hver í sínu
horni, er vafasöm í meira lagi.
Blóðdópaðir
OL-verðlaunahafar
í síðasta mánuði viður-
kenndu nokkrir bandarískir
verðlaunahafar í hjólreiðum á
Ólympíuleikunum í Los Ange-
les að hafa notfært sér
„blóðdóp" í keppnum fyrir Ól-
ympíuleikana. Utaf þessu varð
mikill úlfaþytur. Bandaríska
ólympíunefndin hefur nú á-
kveðið að biðja Alþjóðaólym-
píunefndina að banna þessa
iðju. Hér er þó þrándur í götu,
þar sem engin þekkt leið er til
sem getur komið upp um
„blóðdóp".
Og við vitum að íþróttamenn
sem æfa sleitulaust og leggja
geysilega á sig til að ná toppn-
um geta auðveldlega freistast
til að nota hjálparmeðul í þeim
tilgangi að ná þessum fáu senti-
metrum eða sekúndubrotum
sem til þarf og eru því vísir til
að láta slík bönn sem vind um
eyru þjóta. Það er full ástæða
til að ætla að lyfjamisnotkun
íþróttamanna sé nokkuð út-
breidd, bæði austan tjalds sem
vestan, og svo sannaríeg ekki á
undanhaldi. Breska frjáls-
íþróttasambandið hefur hér
markað stefnuna í baráttunni
gegn misnotkun lyfja, sem auk
þess að vera hættuleg iðja
læknisfræðilega séð, vekur upp
stórar siðferðilegar spurningar.
Hvenær aðrar þjóðir fylgja á
eftir er erfitt að spá.
(Að miklu leyti byggt á grein
Christopher Brasher í The
Observer).
Oddsskarðsmótið 1985
■ Oddsskardsmót 1985 var haldið dag-
ana 23.-24. febrúar. Var rhótið haldið við
góðar aðstæður. Verðlaunafhending fór
fram í fyrsta skipti við skíðaskálann en
hann er nú fokheldur. Að sögn Bene-
dikts Sigurðssonar formanns skíðaróðs
Þróttar, er vonast til að skólinn komist í
gagnið ó þessu óri. Mun það gerbreyta
allri aðstöðu skíðafólks ó svæðinu.
Keppt var bæði í svigi og stórsvigi og
koma hér úrslitin úr sviginu.
Svig:
Drengir 8 ára og yngri
1. Helgi Jónas Guðfinnsson Nk.
2. Davíð örn Kjartansson Sey.
3. Stefón Ríkarðsson Nk.
Stúlkur 8 ára og yngri
1. Hjólmdís Tómasdóttir Nk.
2. Fanney Sveinbjörnsdóttir Nk.
3. Anna María Frímannsdóttir Nk.
Drengir 9-10 ára
1. Birgir ólafsson Sey.
2. Hans Jóhannsson Nk.
3. Karl Agnarsson Nk.
Stúlkur 9-10 ára
1. Jóhanna Malmquist Nk.
2. Aðalheiður Davíðsdóttir Sey.
3. Hildur Ólafsdóttir Sey.
Drengir 11-12 ára:
1. Karl Róbertsson Nk.
2. Dagfinnur Ómarsson Nk.
3. Valgarður Vilmundarson Sey.
StúJkur 11-12 ára
1. Lilja Andrésdóttir Esk.
2. Elín Högnadóttir Fósk.
3. Harpa Aðalbegsdóttir Sey.
Drengir 13-14 ára
1. Kristjón örn Kristjónsson Nk.
2. Hreinn Jóhannsson Nk.
3. Hlynur Oddsson Sey.
StúJkur 13-14 ára
1. Gerður Guðmundsdóttir Nk.
2. Linda Ómarsdóttir Nk.
3. Jóna Lind Sævarsdóttir Nk.
Piltar 15-16 ára
1. Birkir Sveinsson Nk.
2. Valur Guðmundsson Sey.
Handknattleikur:
Mikið fjör í kvöld
Heil umferð í 1
■ Það verður mikið um að
vera á íþróttasviðinu í kvöld.
Auk tveggja leikja í bikar-
keppni KKÍ sem getið er annars-
staðar á íþróttasíðu þá verður
spiluð heil umferð í 1. deild í
handknattleik.
Tveir leikir verða í Höllinni.
Kl. 20.15 spila Víkingur og Þór
Ve. og strax á eftir eða um kl.
21.30 eigast við Þróttarar og
Valsmenn. í Hafnarfirði verður
einn leikur, FH-ingar fá KR í
heimsókn og hefst sá leikur kl.
20.00. A sama tíma hefst í Digra-
nesi í Kópavogi leikur UBK og
Stjörnunnar. Á undan leikjun-
um í Höllinni spila KR-Víking-
ur í l.deild kvenna.
Liðin átta sem leika í 1. deild
hafa í samráði við forystu
Handknattleikssambandsins
ákveðið að bjóða grunnskólan-
um aðgang að leikjunum í
kvöld fyrir aðeins 10 krónur.
Aðgangseyrir að leikjunum í 1.
deild er annars 50 krónur fyrir
börn og 100 krónur fyrir full-
orðna á einn leik. Ef tveir leikir
eru sama kvöldið í sama húsi er
deild karla
verðið 75 fyrir börn og 150 fyrir
fullorðna.
Á undan leik Vals og FH í
síðustu viku var áhorfendum
boðið að taka þátt í getraun um
úrslit leiksins, svo og hversu
mörg mörk Kristjáni Arasyni
tækist að skora hjá Einari Þor-
varðarsyni og hversu mörg skot
Einar næði að verja frá Krist-
jáni. Réttu svörin voru: Valur-
FH 22-31, Kristján gerði 6
mörk og Einar varði 3 skot.
Enginn svaraði hárrétt en þeir
sem næstir voru með marka-
töluna voru allir úr Hafnarfirði
og fá þeir ókeypis aðgang að
leik FH og KR í kvöld auk
verðlauna frá Arnarflugi. Þeir
heppnu eru: Einar Hermanns-
son Suðurgötu 52, Kristinn
Guðlaugsson Suðurgötu 36 og
Smári Krisjtánsson Lækjargötu
Langsundsmet
■ Paul Cryne, 36 ára frá
Bretlandi og hinn tvftugi
Samir Sawan Al-Awami frá
Qatari settu langsundsmet
fyrir strönd Qatari á föstu-
daginn að sögn breskra
sendiráðsstarfsmanna þar í
landi. Nýja metið er 78,4
kílómetrar og það tók þá
21 klukkustund að synda
þessa vegalengd. Cryne átti
sjálfur gamla metið sem
skráð var í heimsmetabók
Guinnes 71,66 kílómetrar.
Kapparnir lögðu upp frá
höfuðborg Qatari, Doha,
og syntu suður á bóginn.