NT - 18.03.1985, Blaðsíða 11

rn í? Mánudagur 18. mars 1985 11
Lu U IX/lyndlist
Leikhúsferð til Akureyrar felur í sér flug og gistingu í tvær nætur á
hóteli, aðgöngumiða á söngleikinn Edith Piaf og glæsilegan kvöldverð í
Sjallanum, Smiðjunni eða Laxdalshúsi. Farþegum í leikhúsferð Flugleiða
er auk þess boðið á dansleik í Sjallanum víðfræga. Þá geta þeir sem
óska fengið ódýran bílaleigubíl og ekið um bæinn og nágrenni hans.
LEITIÐ FREKARI UPPLYSINGA
A SÖLUSKRIFSTOFUM FLUGLEIÐA,
HJÁ UMBOÐSMÖNNUM OG FERÐA-
SKRIFSTOFUM.
FLUGLEIÐIR
Gandreið
í glergarði
■ Ef þú sérð málverk, eða Ijósmyndir af
málverkum, þar sem allt og allir eru á hvolfi
er mjög líklegt að þú sért að skoða verk eftir
Georg Baselitz. Ja, nema þú hafir verið að
skoða íslensku dagblöðin nýlega. Á forsíðu
lesbókar Moggans 9. mars var Ijósmynd af
málverki eftir Jóhönnu Bogadóttur. Myndin
var á hvolfi. Eftir þessu að dæma mætti
álykta sem svo að Jóhanna sé undir sterkum
áhrifum Baselitz. En svo er þó ekki. Allir
hestar á myndum Jóhönnu á sýningunni
snúa fótunum niður. Sýningargestir verða
að ganga um sýninguna á höndum ef þeir
ætla að sjá myndirnar eins og þær birtast í
blöðunum.
Flestar myndir Jóhönnu ciga það sameig-
inlegt að á þeim er eins konar bygging; turn,
kofi eða glerhús. Þessar byggingar eru
reistar á hinum ýmsu byggingarlóðum, þær
sem ekki svífa í lausu lofti. í húsunum og
utanvið þau er oft eldur, Ijós eða fjúkandi
klæði. Á þráðum frá húsinu eru svo oft
fiskar, þvottur og fleira. Þá eru einnig hestar
tíðum á fleygiferð út úr húsunum. Þetta
getur virst efni í þrjár fjórar myndir en ekki
mikið fleiri. Einmitt hin skemmtilegu
blanda af einhæfni og fjölbreytni er það sem
gerir myndir Jóhönnu athyglisverðar. And-
rúmsloftið í hverri mynd er breytilegt.
Olíumálverkin eru kjarni sýningarinnar.
Auðvitað eru þau misjöfn, en þau bestu eru
frábær. Dæmi? Já „Gandreið" (1) og „Úr
djúpinu" (10) eru kraftmiklar og fullar
lífsorku. Það er einhver sprengikraftur í
hestinum sem þeysir út úr kofanum. í
„Fjúk" (8) er skammdegisstemmning og húsið
kúrir sig í dimmu landslagi. Næsta mynd við
er „Bráðum kemur betri tíð" og í henni er
magískt vornæturstemmning. Skýin daðra
léltilega við kofann, líða svo framhjá og spegla
sig í lygnu vatni. Þessar fjórar myndir gera
Jóhönnu í mínum augum að ejnni af okkar
bestu myndlistakonum. Svo undarlegf sem
það kann að hljóma þá er visst tómarúm í
okkar myndlist. Þær konur sem ættu nú að
vera elsta núlifandi kynslóð myndlista-
kvenna, NínaTryggvadóttir, Gerður Helga-
dóttir, já eða Ragnheiður Jónsdóttir Rearn,
þær dóu langt fyrir aldur fram og skildu eftir
sig ákveðan eyðu í listasögunni. Á vissan
hátt axlar Jóhanna, og nokkrar aðrar. þær
byrðar sem fylgja þessari eyðu.
í innri salnum eru litógrafíur og teikning-
ar. „Jarðmynd" er litógrafía sem er dæmi-
gerð fyrir grafíkmyndir Jóhönnu. Mynd-
byggingin er einföld, turninn stendur á
fótum sem eru svo oddhvassir að þeir minna
í bland á hnífa eða sagir.Úr turninum þyrlast
tau á snúrum, eða gaddavír, og fiskar á línu.
í öðrum myndum eru rósir á þráðunum. Þær
stingajú eins og hver annar gaddavír. Þetta
er myndmál þar sem ekkert er örugglega
það sem það virðist. Sem betur fer því
áhorfandinn hefur þá nægilegt rýnti til að
lesa sjálfan sig inn í verkin. Eða eins og
Tarkovskí sagði í Háskólabíói í gærkvöldi
„Sá sem nýtur listaverks þarf líka að vera
skapandi".
Það er kolómögulegt fyrir flesta myndlist-
armenn að hugsa í grafík og alls ekki
litógrafíu. Hugmyndir sem fæðast þurfa að
komast fljótt í eitthvað áþreifanlegt form.
Það tekur óumdeilanlega langan tíma að
vinna þrjár fjórar plötur og þrykkja þær.
Jóhanna notar þá aðferð við að fanga þær
hugmyndir sem fljóta framhjá að mála þær
með mikið útþynntum akríllitum, eða
teikna með krít og pastel. Aðrir listamenn
nota til .þessa til dæmis kol á pappír,
útþynnta olíuliti á olíuborinn pappír eða
vatnsliti á vatnslitapappír. Það er mjög
mikilvægt að finna aðferð sem hentar, því
þessi hugmyndaveiði er grunnur þröska
flestra myndlistarmanna. Hitt er svo annað
mál hvað gildi slíkar myndar hafa fyrir aðra
en myndlistarmanninn/konuna sjálfa. Það
er útfærsla þessara hugmynda sem mér
finnst miklu betri hjá Jóhönnu en sjálfar
teikningarnar. Og þó finnst mér gaman að
skoða teikningarnar. Sv.ona á sama hátt og
mér finnst gaman að reyna að lesa hugsanir
fólks. Teikningin „Á glerfótum II" er bæði
frískleg og falleg við fyrstu sýn, en mér
finnst hún of hrá við nánari kynni.
„Úr glergarðinum" er teikning sem minn-
ir mig í stemmningu á Dimmalimm myndir
Muggs. Ég hef á tilfinningunni að staða
Muggs í íslenskri myndlist sé ekki ólík stöðu
Charles Demuth í bandarískri myndlist.
Lúmskulega mikil áhrif á fjöldann allan af
myndlistarmönnum! í þessari glergarðs-
mynd er húsið frekar kona en hús. Eins og
balletdansmær sem er 30 kílóurn of þung
fyrir svið New York City Ballet. í grænum
sokkabuxum og það sem í öðrurn myndum
er eldur í liúsi, er í þessari mynd pils guls
tjullkjós. Á vatninu eru tveir svanir. Er
Dimmalimm komin í flóknari vanda en hjá
Muggi? Er þetta Dimmalimm frá sjónarhóli
konu? Sefið sem er umhverfis vatnið er úr
brotnu gleri. Þetta er ef til vill samtíma-
útgáfa á Svanavatninu.
Svala Sigurleifsdóttir.
HELGAR
REISUR