NT - 18.03.1985, Blaðsíða 10

Mánudagur 18. mars 1985 10

Draugasaga í sjónvarpinu:
Sminkan missi
in á sköpunarv
■ Draugasaga. íslensk sjón-
varpskvikmynd, 1985. Handrit:
Oddur Björnssun og Viðar Vík-
ingsson. Kvikmyndataka: Örn
Sveinsson. Lýsing: Ingvi Hjör-
leifsson. Leikmynd: Gunnar
Baldursson. Hljóð: Agnar Ein-
arsson. Klipping: ísidór Her-
mannsson. Leikstjórn og stjórn
upptöku: Viðar Víkingsson.
Aðalhlutverk: Sigurjóna Sverr-
isdóttir, Kristján Franklín
Magnús, Rúrik Haraldsson,
Þorsteinn Hanncsson, Guð-
mundur Ólafsson, Kristbjörg
Kjeld, Guðntundur J. Guð-
mundsson, o.ll., þar á meðal
margir starfsmenn íslcnska
sjónvarpsins.
Lista- oe skemmtideild sjón-
varpsins stóðst prófið. 1 annað
sinn á þessum vetri hcfur hún
boðið upp á mjög frambærilegt
nýtt frumsamið íslenskt verk
fyrir þennan miðil. Heiðurinn
af því hlýtur fyrst og fremst að
falla í skaut Viðars Víkingsson-
ar, sem stjórnaði og skrifaði
handritið með Oddi Björnssyni
leikritahöfundi.
Draugasaga er að sönnu ekki
sjónvarpsmyndin, sem allir hafa.
beðið í ofvæni, en hún er sann-
arlega spor í áttina. Og meira
að segja stórt. Hún er eitt af
örfáum verkum sjónvarpsins,
sem hægt er að kalla kvikmynd.
Það scnt fyrst og fremst vekur
athygli í þcssari mynd er tækni-
vinnan og allar umbúðirnar utan
um efnið. Ég held, að óhætt sé
að fullyrða, að aldrei hafi jafn
mikil vinna verið lögð í lýsingu.
Ljósgjafarnir eru ekki bara not-
aðir til að lýsa upp atriðin, eins
og við notum perurnar okkar til
að lýsa upp híbýli okkar, heldur
er reynt að skapa ákveðna
stemmningu. Nægir þar að
nefna atriði, þar sem aðalpers-
ónurnar eru að bjástra með
kertalýsingu í Dracula-leik
sínum, og Ijósmyndatökuatrið-
ið í upphafi myndarinnar, þegar
allt er svart á milli þess sem
leifturljósin blossa. Én það er
einmitt á þessum myrku augna-
blikum, sem mótor sögunnar
fer í gang. Kvikmyndatakan
gefur ekkert eftir og mörg atrið-
in eru með þeim fallegri, sem
sést hal'a í íslensku sjónvarps-
verki, einkum næturatriðin í
myndarlok.
Sviðssetning Viðars Víkings-
sonar er líka oft og tíðum mjög
skemmtileg, og á einstaka atrið-
unt má glögglega sjá, að upp-
áhalds kvikmyndahöfundar
hans eru Bunuel og Hitchcock.

■ Guðmundur Ólafsson og Rúrik Haraldsson í hlutverkum sínum í Draugasögu Viðars Víkingssonar
og Odds Björnssonar.
Upphafsmyndirnar eru teknar
beint upp úr Andalúsíuhundin-
um, augafyllirskjáinn.ogmaður
bíður bara eftir því, að einhver
komi með rakhnífinn og fari að
skera. Þá er tilvitnun í Psycho,
þegar næturvörðurinn ræðst á
sminkdömuna inni í klefanum
hennar. Þá notar hann klassísk-
ar speglanir til að sýna fram á
margklofinn karakter nætur-
varðarins unga, og víðu skotin
til að sýna fram á hversu einar
og umkomulausar persónurnar
~En Akkillesarhæll þessarar
myndar, eins og flestra ef ekki
allra íslenskra kvikmynda, er
ekki nógu vel unnið handrit.
Efni þess, um mátt gervisins,
„skaparann" og hvernig hann
missir tökin á „sköpunarverki"
sínu er alls ekki nógu vel undir-
byggt. Persónusköpunin er í
mörgum tilvikum ekki nægilega
skýr og því fara gerðir persón-
anna fyrir ofan garð og neðan.
Það hefði t.d. að skaðlausu
mátt segja okkur meira unt
læknanemann og afleysinganæt-
urvörðinn. Hvers vegna nær
gervið yfirhöndinni? Þá eru
fantasmar sminkunnar um
ömmuna í ástandinu nokkuð
þokukenndir. Ekki tekst heldur
nógu vel að byggja upp spennu
hjá áhorfandanum. Til þess
gengur verkið of hægt fyrir sig.
Tvö aðalhlutverkin eru í
höndum ungra leikara, þeirra
Sigurjónu Sverrisdóttur og
Kristjáns Franklíns Magnúss,
og komast þau þokkalega frá
sínu. Aðrir leikarar sömuleiðis.
Bestur allra er þó Guðmundur
Jaki í eigin hlutverki, þegar
verið er að sminka hann fyrir
fréttaviðtal. - „„
•bl)
■ Piaf, Edda Þórarinsdóttir, Toine, Sunna Borg, Theo, Pétur
Egger/.
■ Edda, Theódór, Pétur, Þráinn og Gestur.
g stemmning
■ Föstudagskvöldið 8. mars
frumsýndi Leikfélag Akureyr-
ar söngleikinn Edith Piaf, eftir
breska leikritaskáldið Pan
Gems, í| þýðingu Þórarins
Eldjárn. Léikstjóri er Sigurður
Pálsson, Og hljómsveitarstjórn
annast Roar Kvain. Leikntynd
og búninga hannaði Guðný
Björk Richards, og lýsingin er
samin af Viðari Garðarssyni.
Söngleikur þessi byggir á
lífshlaupi hinnar víðfrægu
frönsku söngkonu Edith Piaf.
Lífshlaupi sem allt frá upphafi
var nokkuð óvenjulegt. Piaf
fæddist úti á götu, og á götunni
var heimili hennar að nokkru
leyti fyrstu æviárin, en að hluta
til á hóruhúsi. Hún söng á
götum úti.ogerleið aðtvítugu
uppgötvaði næturklúbba-
eigandi nokkur sö.nghæfileika
hennar, bauð henni starf, og
þar með hófst sigurganga
hennar. Þrátt fyrir frægð og
frama var lífið ekki alltaf dans
á rósunt fyrir Piaf. Hún var
götustelpa í eðli sínu, og frægð-
in og framinn fágaði lítt rnálfar
hennar og hátterni. Piaf lifði
hátt og „hratt", og það ásamt
ýmsum utanaðkomandi áföll-
unt hafði þau áhrif að hún
hallaði s.ér æ meir að flöskunni
og öðrum álíka vímugjöfum.
Sýning Leikfélags Akurcyr-
ar rekur í stórum dráttum
ævisögu Piaf, þótt megin-
áherslan sé lögð á þann tírna er
leið eftir að hún var upp-
götvuð. Inn í sýninguna eru
fléttuð ýnts af vinsælustu
lögum Piaf, sungin á íslensku.
Lögin eru flutt í næturklúbb-
um, og er áhorfandinn dreginn
inn í sýninguna sem gestir
viðkomandi klúbba, þannig að
maður upplifir ósjálfrátt ríkari
nálægð við verkið. Þetta skap-
ar skemmtilega stemmningu,
og ekki draga dansar þeirra
Flelgu Alice og Haraldar Har-
aldssonar úr næturklúbba-
áhrifunum.
Leikarar standa sig allir með
stakri prýði, en þó er sérstök
ástæða að nefna þær stöllur
Eddu Þórarinsdóttur og
Sunnu Borg. Edda fer með
titilhlutverkið í sýningunni,
leikur sjálfa Edith Piaf. Oneit-
anlega mæðir mikið á Eddu,
þar eð hún er á sviðinu nærfellt
allan tímann. Samt sem áður
heldur hún áhorfandanum í
látlausri spennu og maður
sveiflast með henni milli gleði
og sorgar, hamingju og ör-
væntinar. Snaggaralegir taktar
Eddu undirstrika glaðværð
götustelpunnar og söngurinn er
stórkostlegur. An þess að hér
sé um beina stælingu að ræða
fékk ég það á tilfinninguna að
hin raunverulega Piaf hefði
haft svipuð áhrif á sína áheyr-
endur sem Edda hér.
Sunna Borg fer á kostum í
hlutverki hinnar barnslega ein-
földu og einlægu gleðikonu
Toine. Sunna kitlar óneitanlega
hláturtaugar áhorfenda svo um
munar, en kemur jafnframt
öllum einkennum Toine til
skila. Guðlaug María Bjarna-
dóttir skilar kyntákninu Marel-
ene Dietrich skemmtilega.
Karlleikararnir í sýningunni
fara allir með fleiri en eitt
hlutverk af ólíkum toga, og
gera vel. Að öðrum ólöstuðum
er Gestur E. Jónasson minnis-
stæðastur fyrir skemmtilega
túlkun á þýskum hermanni.
Sýningin í heild er stórgóð,
en það sem frekast má að
henni finna er helst til hávært
undirspil hljómsveitarinnar á
köfluni, með þeim afleiðingum
að hún yfirgnæfir sönginn.
Leikmyndin er hin sama all-
an tímann. Hún virkar kulda-
leg og fráhrindandi, en stórgóð
lýsing Viðars Garðarssonar
gæðir hana á tímum hlýju og
mýkt, samspil leikmyndar og
ljósa undirstrikar því vel þær
miklu sveiflur sem einkenndu
líf Piaf. Hvort heldur er á sviði
lífsgæða, lífsmáta ellegar
skaplyndis.
Söngleikurinn Edith Piaf er
í senn sambland af kómik,
dramatík og tragik, sem í sam-
einingu skapa ljúfa spennu og
stemmningu. Áhorfendurvoru
vel með á nótunum, og í lok
sýningar voru leikarar ákaft
hylltir. Hér er á ferðinni enn
ein rós í hnappagat Leikfélags
Akureyrar, og örugglega ekki
sú síðasta.
Haildór Ingi.