NT - 07.05.1985, Side 6

Guðmundur Óli Pálsson:
Er lögreglu-
mönnum ekki
treystandi?
■ Pað mun hafi verið laugar-
daginn 13. apríl sl. að í hádeg-
isfréttum Ríkisútvarpsins birt-
ist viðtal Ernu Indriðadóttur
fréttamanns við Þór Gunn-
laugsson lögregluvarðstjóra á
Skagaströnd og Gísla Guð-
mundsson starfsmann Dóms-
málaráðuneytisins út af til-
komu og færslu á svonefndum
akstursbókum vegna aksturs á
lögreglubifreiðum.
Því miður missti ég af viðtali
þessu, en heyrði það síðar og
tel mig því vita nokkuð hvað
þar kom fram. Þór gagnrýndi
bækurnar og færslu þeirra í
núverandi mynd, en Gísli varði
gerðir sínar og ráðuneytisins,
en rök hans í þeim efnum voru
frekar haldlítil. Sem lögreglu-
maður tel ég mig hafa ástæðu
til að leggja orð í belg.
í bækur þessar er sáu dagsins
ljós í byrjun þessa árs, er
lögreglumönnum gert skylt að
færa kílómetrastöðu og tíma-
setningu við hina minnstu
hreyfingu lögreglubifreiðar-
innar. Tímasetning og km-
staða skal færð í hvert sinn
áður en lögreglubifreið er ekið
af stað frá stöðvarvegg og síð-
an aftur er henni er ekið í hlað
skal færa tíma og km stöðd á
ný. Skulu lögreglumenn gera
hvort tveggja samviskusam-
lega mjög eins og allt annað er
þeim bera að gera.
Með akstursbókunum kom
hér inn á borð bréf frá Dóms-
málaráðuneytinu dagsett 14.
janúar sl. Er það til allra
lögreglustjóra. í bréfinu segir
m.a. á þessa leið:
„Ökumönnum eða umráða-
mönnum bifreiða lögreglunnar
er ætlað það verkefni að færa
inn í bækurnar eins og form
þeirra segir til um. Það er mjög
áríðandi að þeir sem eiga að
leysa þetta verkefni færi reglu-
lega inn í bækurnar eins og til
er ætlast, þ.e. fyrst áður en
farið er af stað í ökuferð og
aftur þegar henni er lokið.“
Síðar í bréfinu má lesa enn-
fremur:
„Af hálfu dómsmálaráðu-
neytisins verður fylgst með
rekstri og notkun ökutækja,
sem lögreglan hefur til afnota,
í ríkara mæli en áður hefur
verið, með það að aðalmark-
miði að rekstur og nýting verði
eins hagkvæm og unnt er.“
Undir bréf þetta rita þeir
Hjalti Zóphóníasson deildar-
stjóri og Gísli Guðmundsson
fyrrum aðstoðaryfirlögreglu-
þjónn hjá RLR en nú starfs-
Þeir ráðuneytismenn áttu að sýna
manndóm sinn og þá rögg að
ganga hreint til verks og hreinsa
til þar sem þeir töldu að bifreið-
arnar væru misnotaðar, en ekki
væna lögreglumenn um hluti sem
þessa.
Þriðjudagur 7. maí 1985
6
■ Lögreglubíll við stöðvarvegg.
maður í Dómsmálaráðuneyt-
inu.
Síðari tilvitnunin í áður nefnt
bréf gefur það ótvírætt til
kynna að tilkoma akstursbók-
anna sé vegna misnotkunar
lögreglumanna á bifreiðum
þeim er þeir hafa umráð yfir.
Þeir ráðuneytismenn áttu að
sýna manndóm sinn og þá rögg
að ganga hreint til verks og
hreinsa til þar sem þeir töldu
að bifreiðarnar væru misnotað-
ar, en ekki að væna lögreglu-
menn um hluti sem þessa. Sé
lögreglumönnum ekki treyst-
andi fyrir bifreiðum þeim er
þeir hafa til afnota þá er þeim
vart treystandi til annarra og
mikilvægari starfa sem lög-
reglustarfið er. Mér er einnig
spurn hvenær má telja að lög-
reglubifreið sé misnotuð og
hvenær ekki. Komi ekki
skýrsla eftir hverja eftirlitsferð
lögreglumanns sem hefur verið
á akstri við eftirlitsstörf, má
þá ekki telja að lögreglubif-
reiðin hafi verið misnotuð.
Hver er ástæða þess að af
starfsmönnum hins opinbera
mun lögreglumönnum einum
gert að færa akstursbækur
vegna bifreiðanotkunar
sinnar. Er ekki full ástæða til
og starfsmenn Pósts og síma,
Orkustofnunar, Landsvirkjun-
ar, RARIKS ofl. aðila verði
einnig gert að færa slíkar bæk-
ur sem akstursbókin er? Mig
grunar að lögreglubifreiðarnar
séu síst þær bifreiðar hins opin-
bera sem misnotkun á sér stað
á. í mínu starfi hef ég ekki
orðið þess var að grennslast
hafi verið fyrir um lögreglu-
mann og bifreið hans úr fjar-
'Iægu umdæmi, en skyldi það
hafa hent hvað áhrærir starfs-
menn og bifreiðakosti þeirra
frá öðrum opinberum aðilum?
Hver skyldi skýring þess
vera að bifreiðar merktar því
opinbera sjást æði oft hér í
umdæminu m.a. í nánd við
skemmtistaði. Getur það verið
að hér komi misnotkun til?
Það hefði legið betur við að
lögreglumenn hefðu fengið
fyrirmæli að fylgjast með ætl-
aðri misnotkun á bifreiðum
hins opinbera.
í útvarpsviðtalinu er ég vitn-
aði til í upphafi játaði Gísli að
rétt væri hjá Þór að færsla
akstursbókanna væri að hluta til
tvíverknaður, en deila mætti
um gildi skriffinnskunnar og
aukningu hennar. Hinsvegar
er það rétt sem kom fram hjá
Gísla að alltaf má bæta mann-
anna verk. Gísli kvaðst hvergi
hafa orðið þess var að akstur
og km-staða lögreglubifreiða
væri fært í dagbækur lög-
reglunnar. Gfsli mun hafa
komið á hverja lögreglustöð á
landinu einu sinni eða oftar nú
á seinustu tveimur til þremur
árum. Hversu vel hann les
dagbækur lögreglunnar veit ég
lítt um.
Þann 4. maí 1983 mun Gísli
hafa komið hér á lögreglustöð-
ina á Sauðárkróki. Vafalaust
opnaði hann dagbókina en
hvað hann las þar og hvað
hann man af því veit ég ekkert
um. Hinsvegar get ég frætt
Gísla um það að laugardaginn
2. apríl 1977 tók Jón Hallur
Jóhannsson þáverandi varð-
stjóri hér upp þann sið og gerði
mönnum sínum að færa kíló-
metrastöðu lögreglubifreiðar-
innar við upphaf dagvaktarinn-
ar, og síðar einnig við upphaf
kvöldvaktar. Hélst þessi færsla
í nokkur ár. Seinast var færð
km-staða lögreglubifreiðar hér
við upphaf vaktar þann 23.
nóvember 1983. Það skal játað
að seinustu misserin voru km-
stöðurnar færðar stopult inn
og má segja að það hafi ráðist
af hver átti hlut að. Mér þykir
miður að þetta skyldi afleggj-
ast. Færsla þessi var engum
ofraun og ég tel hana hafa
verið góðan sið og átt fullan
rétt á sér. Hinsvegar var þetta
ekki talið þjóna neinum til-
gangi og aflagt.
Persónulega er ég þeirrar
skoðunar að fyrirmæli mátti
gefa um færslu á km»stöðu
lögreglubifreiðar í upphafi
hverrar vaktar og gera yfir-
mann vaktarinnar ábyrgan
vegna aksturs á hverri vakt.
Dagbókarfærslur eiga að
hljóta að bera með sér notkun
bifreiða og það hlýtur að vera
nægjanlegt. Það er tóm enda-
leysa og nánast móðgun við
lögreglumenn að gera þeim að
færa akstursbækur þær er til
komu nú í ársbyrjun. Á fá-
mennari stöðum þar sem einn
og tveir menn eru að störfum
hafa þeir oft og einatt brýnni
erindum að sinna en að setjast
niður og færa inn stöðu km-
mælis og tíma í upphafi útkalls
og er því lýkur.
Ég vil að Gísli svari því af
hreinskilni hvort sé nauðsyn-
legra að lögreglumaður sem
tekur við slysatilkynningu eða
beiðni um aðstoð vegna t.d.
innbrots setjist fyrst niður og
færi klukku og km-stöðu í
akstursbók viðkomandi lög-
reglubifreiðar eins og hinum
er gert að gera, frekar en að
koma sér á vettvang eða leiti
annarrar aðstoðar þurfi þess
með. Tímasetning kemur fram
í dagbók og á skýrslum. Það
virðist ekki nægjanlegt lengur
heldur skal hún einnig færð í
akstursbókina.
Ævintýrið
■ Auðvitað styðjum við stjörnustríðsáætlunina.
um
líf á iörðu
■ Þá er kominn 7. maí og
veðrið heldur áfram að vera
stórfenglegt. Árferði til lands
og sjávar hefur verið með ein-
dæmum undanfarin misseri og
virðist ekkert lát á því. Við
erum greinilega komin inn í
hlýviðrisskeið, hvort sem það
verður til langframa eða ekki.
Ein gleðilegasta afleiðingin er
sú að sjór hlýnar og við það
ætti allt líf í honum að dafna,
veiðiþjóðinni til ómældrar
gleði og hagsbóta og ekki veitir
af því að þjóðarsálartötrið hef-
ur verið ósköp beyglað að
undanförnu og menn keppast
við að segja hver öðrum að hér
væri allt á niðurleið. En þó að
söluhorfur á fiskafurðum okk-
ar mættu vera betri þá hljótum
við að gleðjast ef sjórinn fer að
lifna. Það fer þó aldrei svo að
við höfum ekki nóg að borða,
og það eitt skiptir máli þegar
allt kemur til alls.
En þó að sæmilega horfi um
það að við íslendingar finnum
okkur æti á næstu árum, þá er
tilveran fyllri af óöryggi og
óvissu en nokkru sinni fyrr nú
40 árum eftir að friður er
saminn í Evrópu. Stríðsmenn
Og jörðin svífur líflaus um geim.