NT - 19.05.1985, Blaðsíða 9

Sunnudagur 19. maí 1985
asta kynlífssvall innan veggja
heimila sinna. í rauninni er
mjög erfitt að breyta kynlífi
fólks jafnvel þó að það sjálft
vilji það. En það er hægt að
hlusta á það og taka tillit til
þess og lofa því að vera það
sjálft. Þar að auki er hægt í
samvinnu viö það að setja
vissar reglur þannig að við-
komandi fari sér ekki að voða
eða skaði aðra með afbrigði-
legum eða hugmyndaríkjum
uppákomum á kynlífssviðinu.
Hin hliðin á krónunni
Þegar minnst er á sadisma
verður ekki hjá því komist að
fjalla einnig um hina hliðina á
þessari sérkennilegu mynt en
það er masochismi. Einnig
þetta hugtak er komið úr bók-
menntum en það er kennt við
rithófundinn Leopold Sacher-
Masoch sent uppi var á síðustu
öld. I einni afbókum Masoch,
Venus í pels, lætur hann sögu-
hetjuna vera viljalaust verk-
færi herskárrar konu sinnar.
Lýsing Masoch á sálarlífi þessa
manns og samskiptum þcirra
hjóna þykir meistaraleg úttekt
á því fyrirbæri scm ncfnt hcfur
verið masochismi og lýsir sér í
eins konar þörf fyrir sjálfs-
meiðingu. Eins og í sadisma
getur bæði verið um líkamleg-
ar eða andlcgar meiðingar að
ræða og hinn kynferöislegi
þáttur er misjaínlega sterkur
frá einu tilfelli til annars.
Lífeðlisfræðingar og aðrir
þeir sern fengist hafa við það
að krukka í mannsheilann telja
sig geta bent á ákveðin svæði í
heilanum sem hafi sérstaklcga
með kynferðishneigðir okkar
að gera. Ekki nóg með það
heldur hafa þeir hinir sömu
bent á að á þessum svæðum
niegi einnig finna miðstöðvar
fyrir árásargirni eða ýgi eins og
það hefur stundum verið
kallað. Það er heiladyngju-
botninn sem sérstaklega hefur
verið nefndur í þessu sambandi
en hann er liluti af milliheilan-
um sem stjórnar og samstillir
hluta sjálfvirka taugakerfisins,
starfsemi innkirtla og ntarg-
skonar annarri líkamsstarf-
semi.
Sumir fræðimenn hafa bent
á að nokkur kynjaskipting
virðist ríkja milli sadista og
masochista. Þannig væru karl-
nienn rniklu oftar haldnir sa-
diskum tilhneigingum en
konurnar aftur á móti miklu
frekar masochistar. Reyndar
væru sadiskar konur svo
sjaldgæfar að masochistar
teldu það ekki eftir sér að
ferðast þúsundir mílna til að
hitta fyrir slíkar valkyrjur.
Rétt er að bcnda á að þeir
kynlífsþættir sem hcr hafa
lauslega verið raktir eru ekki
mikið rannsakaðir og meira er
um það að skrifað hafi verið
um einstaka tilfelli en að t'yrir
liggi stórar eða umfangsmiklar
rannsóknir á þessu sviði. Hér
er líka um mál að ræða sem
revnt er að hafa ekki hátt unt
þar sem samfélagiö á mjög
erfitt með að sætta sig viö
tilvist þess. Einn viðmælandi
okkar sem að nokkru fær
ánægju út úr því að feta í
fótspor Sade markgrcifa orð-
aði þetta eitthvað á þessa leið:
„Þetta er ógurlega gaman en
vandamálið er að það má helst
enginn vita af þessu."
staðreynd að kynlíf þeirra var
með því marki brennt að það
blómstraði ekki nema í skjóli
ofbeldis og líkamsmeiðinga.
Kristján bað okkur um að
fjalla sem allra minnst um sig.
Þó svo hann svaraði spurning-
um okkar kinnroðalaust sagði
hann að hann hefði rekið sig
illilega á fordóma hér á landi
gagnvart „öfuguggum" í kyn-
ferðismálum og hann vildi alls
ekki að hann þekktist í gegnum
þá lýsingu sem hér birtist. Það
er óþarfi að taka það fram að
við breyttum nafni hans og
virðum að sjálfsögðu aðrar
óskir hans.
Allir eins þegar úr nær-
buxunum er komið?
En hvað segja fræðin um
slíkan öfuguggahátt? Hvernig
má það vera að til sé nautn sem
sækir gleði og fullnægju í ands-
tæðurnar, sársauka og píning?
Freud fjallar um þetta fyrir-
bæri meðal annars í ritgerð
sem hann skrifaði árið 1905.
Þar bendir hann á hversu stutt
sé milli þess sem við köllum
normalt í kynlífi fólks og þess
sem kallað er ónormalt eða
sjúkt. „Enginn er fullkominn
og hvað kynlífið snertir þá má
finna eitthvað afbrigðilegt hjá
öllum mönnum þegar úr nær-
buxunum er koniið", eins og
hann orðaði það.
Samkvæmt hugmyndum
hans er grunnur persónuleik-
ans lagður strax á fvrsta ævi-
skeiði mannsins og því rakti
Fraud sadistískar tilhneigingar
einnig til þessa tímabils. Hér
vær í rauninni fyrst og fremst
um að ræða aðferð til að leysa
ómeðvitaða togstreitu eða að
maðurinn væri að verja sjálfan
sig gagnvart hræðslu sem búið
hefði með honum allt frá
bernsku. Freud talar um alræði
ástarinnar og segir að ef til vill
komi ástin hvergi skýrar fram
en einmitt í skúmaskoti öf-
uguggans. Þó svo að formerkin
séu öfug við það sem venjulegt
og hefðbundið má teljast,
bendir hann á að ástin sé þar
að verki engu að síður.
Preben Hertoft, þekktur
danskur kynlífsfræðingur tek-
ur undir með Freud og segir
menn komna út á hálar brautir
þegar farið sé að flokka kynlíf
í eðlilegt og óeðlilegt. „Kynlíf
margar hjóna, sem ég hef haft
afskipti af, er svo frosið og
hugmyndasnautt að á það má
líta sem jafn lasburða eða
sjúkt og kynlíf öfuguggans."
Wozzeck hefur líkt kynlífi
mannsins við regindýpi
hafsins." Frá yfirborðinu og
niður á botn er æðimargt ný-
stárlegt að sjá. Stundum lýsa
skjólstæðingar ntínir kynlífi
sínu á svo gróteskan hátt að
það tekur ekki nokkru tali. Á
hinn bóginn er hér um ósköp
venjulegar manneskjur að
ræða, sem engum dytti í hug
að stunduðu hið hugmyndrík-
9