NT - 07.06.1985, Blaðsíða 6

Föstudagur 7. júní 1985 6
Guðmundur
Jónsson
Kópsvatni:
.
■Mjólkurbú Flóamanna. Vinnslustöðvarnar eru ýmist eign bænda einna eða sameign bænda og neytenda.
Eru bændur f rjálsir
menn eða þrælar?
Skyldi Jónas eitthvað vita um,
hverjir eiga vinnslustöðvarnar?
Líklega veit hann það ekki, en
flestir vita þó, að þær eru ýmist
eign bænda einna eða sameign
bænda og neytenda.
■ Fimmtudaginn 2. maí sl.
var boðað til fundar í Árnesi á
vegum Sjálfstæðisflokksins.
Þar mættu Eyjólfur Konráð
Jónsson alþm. og Inga Jóna
Þórðardóttir formaður út-
varpsráðs.
Eyjólfur Konráð Jónsson
ræddi um stefnu Sjálfstæðis-
flokksins í landbúnaðarmálum
og gat hann þess, að nefnd á
vegum stjórnarflokkanna væri
nú að ganga frá frumvarpi til
laga um framleiðsluráð land-
búnaðarins og myndi það fljót-
lega verða lagt fram á Alþingi
og síðan fá afgreiðslu fyrir
þinglok.
í nefnd þessari eiga sæti
Bjarni Guðmundsson aðstoð-
armaður landbúnaðarráðherra
og alþingismennirnir Birgir ísl.
Gunnarsson, Egill Jónsson,
Þorarinn Sigurjónsson og Dav-
íð Aðalsteinsson.
Undirritaður gagnrýndi
þessa fyrirhuguðu málsmeð-
ferð. Það væru óeðlileg vinnu-
brögð að leggja slíkt stórmál
fram á Alþingi skömmu fyrir
þinglok og afgreiða það síðan
með forgangshraða, svo að
bændur almennt ættu þess eng-
an kost að kynna sér málið og
ræða það fyrir þann tíma. Þess
vegna væri hyggilegra að fresta
afgreiðslu þess til hausts.
Eyjólfur Konráð Jónsson
sagði þá, að málið skyldi í gegn
á Alþingi í vor.
Eftir fundinn fór ég að velta
þessu máli fyrir mér og ákvað
síðan að fara á aðalfund Kaup-
félags Árnesinga, sem haldinn
var á Selfossi 7. maí, og leggja
fyrir fundinn svohljóðandi til-
lögu:
„Aðalfundur Kaupfélags
Árnesinga 7. maí 1985 varar
alvarlega við þeirri breytingu á
lögum um framleiðsluráð land-
búnaðarins, sem nú virðist
fyrirhuguð, að vald ráðsins og
samtaka bænda í eigin málum
verði skert verulega, en land-
búnaðarráðherra fái hins vegar
aukin völd andstætt vilja mikils
meirihluta bænda.
Má í þessu sambandi minna
á, að undanfarna áratugi hefur
það verið nær undantekningar-
laus regla, að breytingar á
landbúnaðarlöggjöf hafa verið
gerðar í nánu samráði við
bændasamtökin og með sam-
þykki þeirra.
Fundurinn vill minna á, að
vinnslu- og dreifingarfyrirtæki
landbúnaðarafurða eru yfir-
leitt samvinnufélög í eigu
bænda sjálfra eða sameign
bænda og neytenda og þessum
fyrirtækjum hefur tekist að
halda vinnslu- og dreifingar-
kostnaði niðri svo að hann er
oftast mun lægri en gerist í
nálægum löndum. Þess vegna
vill fundurinn vara við laga-
breytingum, sem kunna að
þrengja hag þessara fyrirtækja,
auka vinnslu- og dreifingar-
kostnað og valda þar með bæði
bændum og neytendum t jóni. “
Nokkrir fundarmanna
ræddu þessa tillögu og einn
þeirra var Þórarinn Sigurjóns-
son alþm., sem einnig er for-
maður stjórnar Kaupfélags
Árnesinga. Voru það tilmæli
Þórarins, að fundurinn vísaði
tillögunni til félagsstjórnar til
nánari athugunar og sam-
þykktu fundarmenn það.
Fari svo, að frumvarpið um
framleiðsluráð fari í gegn á
Alþingi í vor, þá er eitt atriði,
sem nauðsynlega þarf að bæta
þar inn í. Það er að lögin taki
ekki gildi eða komi til fram-
kvæmda fyrr en bændur hafa
sjálfir tekið afstöðu til þeirra í
almennri atkvæðagreiðslu.
Þessi lög munu gilda sem
kjarasamningur fyrir bændur,
og aðrar stéttir fá að greiða
atkvæði um sína kjarasamn-
inga í flestum tilfellum. Það er
að vísu undantekning, þegar
kjaradeila er leyst með lögum
vegna hættu á neyðarástandi.
Það virðist sanngjarnt, að
bændur njóti þarna sömu rétt-
inda og aðrar stéttir.
Samt eru til menn, sem
fagna þessufrumvarpi, ogeinn
íslenskir bændur eru ekki þrælar nú, en þeir verða
gerðir að þrælum, ef umrætt frumvarp verður lögfest
samkvæmt vilja Jónasar og Eykons og bændur
almennt fá ekki tækifæri til að láta í Ijós vilja sinn þar
að lútandi. Þá verða vinnslustöðvarnar neyddar til
þess að taka upp sovéskt hagkerfi.

Lífið er „framsóknarmennska“
- hugleiðingar út frá Marx, Lúther og jafnréttisbaráttunni
því að hanga alltaf heima. A
þessum tíma var þensla í þjóð-
lífinu, allsstaðar þörf fyrir
vinnandi hendur og vor í lofti.
Síðan hafaýmsaráherslur verið
ríkjandi í jafnréttisbaráttu. Á
einni tíð er karlmaðurinn
gjörsamlega óþolandi skepna,
á annarri er hann hafinn upp
til skýjanna, á einum tíma er
heimavinnandi kona kúguð
skepna, í nútíð virðist heimilið
og ræktun þess aftur vera í
sviðsljósinu. Nú getur konan
verið frjáls þó hún vinni heima.
Þetta endurspeglast í löggjöf-
inni. Þegar jafnréttisumræðan
vill konur út á vinnumarkaðinn
er skattalögum breytt, þeim í
hag sem það gera, þeim í óhag
sem það ekki gera nú er lögð
áhersla á að vísa konum inn á
heimilin kröfur um að heimili
sem hafa starfsmann (húsmóð-
urkven-eða karlkyns) fái íviln-
un umfram það sem verið hef-
ur fara vaxandi. T.d. að heima-
vinnandi fái að greiða í lífeyris-
sjóð. Og á hverju ári er fólk
endanlega sannfært urn að það
hafi endanlega rétt fyrir sér.
Hugarstarf „gáfufólks"
eða efnahagsleg lögmál
En hvað er það sem mótar
jafnréttishugmyndirnar á
hverjum tíma? Er það hugar-
starf „gáfufólks“ af báðum
kynjum, bylgjur utan úr heimi
eða eru það beinlínis efnahags-
leg lögmál sem ráða ferðinni.
Sjálfsagt allt þetta og kannski
helst hið síðarnefnda. Þegar
samfélagið hefur þörf fyrir
vinnandi hendur, þegar þensla
ríkir, þá verður til hugmynda-
fræði sem kallar konur út af
heimilunum á jafnréttisfor-
sendum. Þegar öðruvísi árar,
þegar erfitt verður um atvinnu,
þegar draga verður saman
seglin, þá verður til hugmynda-
fræði sem kallar konur inn á
heimilin, og hvortveggja á-
standinu er fylgt eftir með
lagabreytingum sem herða á
þróuninni. Samkvæmt þessu við-
■ Á sjöunda áratugnum var inn. Það væri leiðin til jafnrétt-
dagskipunin sú að allar konur is kynjanna. Konur yrðu for-
ættu að fara út á vinnumarkað- pokuð og heimsk vinnudýr á
horfi eru boðberar nýrra hug-
mynda á hverjum tíma,
„frontarnir" í jafnréttisumræð-
unni, lítið annað en nytsamir
sakleysingjar bornir áfram af
efnahagslegri þörf samfélags-
ins fyrir lítið eða mikið vinnu-
afl.
Hver skapaði Lúther?
Þetta viðhorf er, þegar að er
gáð, ekkert annað en efnis-
hyggja sú sem oftast er kennd
við Karl gamla Marx. Að fram-
vinda þjóðfélagsins ráðist af
efnahagslegum lögmálum en
ekki hugmyndum. Sam-
kvæmt sömu hugsun er t.d. hin
Lúthersk evangelíska kirkja til
orðin vegna þess að efnahags-
lögmálin kröfðust meira frelsis
til handa mönnum á öllum
sviðum og þau kröfðust þess
að vald færðist inn í þjóðríkin,
þau væru ekki á neinn hátt
bundin páfanum í Róm og
fjárstraumur þangað yrði
stöðvaður. Lúther gamli og
hans hugmyndir, gáfur og rit-
færni hafi sem sagt ekki breytt
veraldarsögunni heldur hafi
legið að baki miklu dýpri og
veraldlegri rök. Lúther hafi að
sönnu verið verkfæri þessara
veraldlegu lögmála og ekkert
annað.
Óþekktur háskólakenn-
ari?
Nú er kannski þarna full-
langt gengið og kynni nú ein-
hver að benda á að Lúther
hefði öðlast sína trúarreynslu
og færni án tillits til þess hvað
verðbréfamarkaðurinn segði,