Morgunblaðið - 28.08.2004, Qupperneq 46

MENNING
46 LAUGARDAGUR 28. ÁGÚST 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Stórdansleikur með
Mannakornum í kvöld
Leikhúsgestir munið spennandi matseðil
Endurnýjun áskriftarkorta
er hafin
RÓMEÓ OG JÚLÍA e. Shakespeare
í samstarfi við VESTURPORT
Í kvöld kl 20,
Su 29/8 kl 20, - UPPSELT,
Fi 2/9 kl 20, - UPPSELT,
Fö 3/9 kl 20 - UPPSELT,
Lau 4/9 kl 20, Su 5/9 kl 20
Takmarkaður sýningafjöldi
Opnunartími miðasölu: Mánudaga og þriðjudaga: 10:00-18:00
Mið-, fim- og föstudaga: 10:00-20:00
Laugar- og sunnudaga: 12:00-20:00
Miðasölusími 568 8000 - miðasala á netinu: www.borgarleikhus.is
Stóra svið Nýja svið og Litla svið
LÍNA LANGSOKKUR e. Astrid Lindgren
Su 5/9 kl 14, Su 12/9 kl 14, Su 19/9 kl 14
Su 26/9 kl 14
CHICAGO e. Kender, Ebb og Fosse
Grímuverðlaunin: Vinsælasta sýning ársins!
Lau 18/9 kl 20, Lau 25/9 kl 20,
Lau 2/10 kl 20, Lau 9/10 kl 20
"ÁN TITILS" e. Ástrósu Gunnarsdóttur
MANWOMAN e. Ólöfu Ingólfsdóttur
& Ismo-Pekka Heikenheimo
Fö 3/9 kl 20
LÍT ÉG ÚT FYRIR AÐ VERA PALLÍETTUDULA
e. Sveinbjörgu Þórhallsdóttur og
Margréti Söru Guðjónsdóttur
SO e. Cameron Corbett
GRÆNA VERKIÐ e. Jóhann Björgvinsson
Lau 4/9 kl 16
Su 5/9 kl 20
THINGS THAT HAPPEN AT HOME
e. Birgit Egerbladh
Gestadanssýning frá Teater Pero, Svíþjóð
Lau 4/9 kl 20
NÚTÍMADANSHÁTÍÐ 3/9 - 11/9
"ÁN TITILS" e. Ástrósu Gunnarsdóttur
MYNDBAND e. Helenu Jónsdóttur
THE CONCEPT OF BEAUTY e. Nadiu Banine
WHERE DO WE GO FROM THIS
e. Peter Anderson
Su 5/9 kl 16
MYNDBAND e. Helenu Jónsdóttur
THE CONCEPT OF BEAUTY e. Nadiu Banine
WHERE DO WE GO FROM THIS
e. Peter Anderson
Fi 9/9 kl 20
MANWOMAN e. Ólöfu Ingólfsdóttur
& Ismo-Pekka Heikenheimo
Fö 10/9 kl 20
Lau 11/9 kl 20
„Há r i ð e r rosa l ega k röf tug og
o rkumik i l sýn ing sem sne r t i m ig“
-K ja r tan Ragna rsson , l e iks t j ó r i -
ÓSÓTTAR PANTANIR SELDAR DAGLEGA
Lau . 28.08 20 .00 ÖRFÁ SÆTI
Lau . 04.09 20 .00 ÖRFÁ SÆTI
Sun . 05.09 20 .00 NOKKUR SÆTI
Lau . 11 .09 20 .00 NOKKUR SÆTI
Sun . 12 .09 20 .00 NOKKUR SÆTI
Allra síðasta sýning:
Örfá sæti laus
lau. 28. ágúst kl. 20.00
4 600 200
leikfelag.is
Miðasölusími
BRIM - e. Jón Atla Jónasson gestasýning
Lau 11/9 kl. 18
Lau 11/9 kl. 21
SVIK e. Harold Pinter
frumsýning 1/10 kl. 20
2. sýning 3/10 kl. 20
HÁRIÐ - sýnt í Íþróttahöllinni gestasýning
fös 24/9 kl. 20 - sala hafin!
LEIKLISTARNÁMSKEIÐ
skráning stendur yfir
HÁRIÐ
Tryggðu þér miða
MIÐASALAN er opin á fame.is,
á þjónustuborði Smáralindar
og í síma 528 8008
JÓNSI
SVEPPI
Fös. 3. sept. kl. 19.30
Lau. 4. sept. kl. 18.00
Sun. 5. sept. kl. 19.30
SÍÐUSTU SÝNINGAR:Í I :
Hefðbundin starfsemi Vetrargarðs Smáralindar fer nú brátt að hefjast
og því kveður SUMARSMELLURINN FAME í September.
Síðustu sýningar á söngleikinn “sem hefur skemmt þúsundum
Íslendinga konunglega í allt sumar” Eru eftirfarandi:
Fim. 9. sept. kl. 19.30
Fös. 10. sept. kl. 19:30
Lau. 11. sept. kl. 19.30
SMÁTT og stórt er heiti á sýningu
sem myndlistarmaðurinn Óli G. Jó-
hannsson opnar í Ketilhúsinu við
Kaupvangsstræti á Akureyri í dag,
laugardaginn 28. ágúst. Þann dag
stendur yfir svonefnd Akureyrar-
vaka með fjölbreyttri dagskrá
ýmissa menningarviðburða. Sýn-
ingin stendur yfir til 12. september
næstkomandi, en hún verður opnuð
kl. 16 í dag.
„Þessi sýning er sérstaklega gerð
af þessu tilefni, Akureyrarvökunni,“
segir Óli, en hann sýndi verk sín síð-
ast hér á landi fyrir ári í Reykjavík.
Hann hefur síðustu misseri einkum
sýnt í útlöndum, m.a. í Danmörku og
Hollandi. „Ég er bókaður vítt og
breitt næstu þrjú ár á ýmsum stöð-
um í útlöndum, í samvinnu við þá er-
lendu aðila sem ég hef átt samstarf
við síðastliðin ár,“ sagði Óli. „Ég hef
verið að undirbúa þessa sýningu hér
heima að undanförnu.“ Óli sagði að
hann liti svo á að bakland hvers lista-
manns þyrfti að vera nokkuð gott,
„og þess vegna hef ég af fremsta
megni reynt að sinna mínum heima-
bæ, sem eðlilegt er. Hér vinn ég að
mestu við mín verk og hér fæ ég
dyggasta stuðninginn,“ sagði hann.
Yfirskrift sýningarinnar; Smátt
og stórt, kemur til af því að á sýning-
unni eru bæði stór verk og smá, þau
stærstu 2,10x7,35 metrar að stærð
en einnig er þar að finna smámyndir,
30x30. „Þessi verk eru öll máluð í ab-
straktexpressionstíl,“ segir Óli um
verkin. „Þetta er framhald af því
sem ég hef verið að gera síðastliðin
10 til 12 ár.“ Óli segir að allar mynd-
irnar á sýningunni séu nýjar, máln-
ingin vart þornuð á þeim allra nýj-
ustu. Hann hefur vinnustofu í gömlu
Gróðrarstöðinni við Krókeyri, þar
sem er hátt til lofts og vítt til veggja
og kann hann vel við sig í plássinu.
Óli segist hafa stefnt að því að
halda sýningu á Akureyri á síðasta
ári, 2003, í tilefni af því að liðin voru
30 ár frá því hann sýndi fyrst í bæn-
um, en fyrsta sýning hans var í
Landsbankasalnum árið 1973. „Það
fórst fyrir vegna anna hjá mér, m.a. í
Danmörku, en það má líta á þessa
sýningu núna sem eins konar afmæl-
issýningu,“ segir Óli.
„Það má í sumum þeirra málverka
sem ég er að sýna núna afturhvarf til
þeirra mótíva sem ég var með barn-
ungur í Landsbankasalnum forðum
daga; Sjór, strönd og bátar,“ segir
Óli, en hann dvaldi m.a. á eyjunni
Ærö, suður af Fjóni á meðan hann
vann að undirbúningi sýningarinnar.
„Og þá læddist þetta mótív aftur að
mér,“ segir hann. Er annars ekki
mikið fyrir að skilgreina málverkin
sín. „Engu að síður,“ segir hann,
„má í þessum málverkum finna
skírskotun til nánasta umhverfis á
hverjum tíma. Nú síðast hefur
Brekkan, ofan Innbæjarins verið
mér notadrjúgur innblástur,“ bætir
hann við og nefnir mismunandi liti
hennar og birtu.
Að mati Óla hefur ekki orðið mikil
framför á boðlegu sýningarhúsnæði
á þeim þremur áratugum sem liðnir
eru frá því hann fyrst hengdi upp
sínar myndir. „Ketilhúsið er skásti
kosturinn, en þó fylgja því húsnæði
gífurleg vandamál, m.a. varðandi
lýsingu og fleira,“ segir Óli. Því er
aðkallandi að í bænum rísi sýning-
arsalur sem standi undir nafni. „Það
verður til að mynda mjög slæmt ef
myndlistin fær ekki inni í væntan-
legu menningarhúsi. En þegar litið
er til alls þess fjölda fólks sem Akur-
eyrarbær hefur alið og starfar við
myndlist, er þróunin afar jákvæð,
bærinn hefur gefið af sér fjöldann
allan af frambærilegum og verulega
góðum myndlistarmönnum sem gert
hafa garðinn frægan. Það er í raun
magnað hversu margt af okkar unga
fólki er góðir myndlistarmenn.“
Myndlist | Óli G. Jóhannsson sýnir í Ketilhúsinu á Akureyri
Nánasta umhverfi
maggath@mbl.is
Morgunblaðið/Kristján
Óli G. Jóhannsson myndlistarmaður við nokkur verka sinna.
Tvær mest sóttu og umtöl-uðustu myndir ársins eruheimildamyndir, önnur
ádeila á stjórnarfar í Bandaríkj-
unum og þá sérstaklega forseta
landsins og hin um þá sorglegu
staðreynd að bandaríska þjóðin er
að éta sig í hel með ruslfæði.
Af hverju eru þessar myndir
svona vinsælar?
Er fólk orðið
leitt á inni-
haldslitlum
Hollywood-
ræmum? Eða eru heimildamynd-
irnar farnar að líkjast stórmynd-
unum sem við flykkjumst á í bíó?
Þeir sem séð hafa Bowling for
Columbine og Fahrenheit 9/11
Michaels Moores og Super Size Me
Morgans Spurlocks hljóta að vera
sammála um að þar eru grafalvar-
leg málefni sett fram á aðgengileg-
an máta þar sem stutt myndskeið,
hressilegur texti og tónlist hjálpa til
við að halda áhorfandanum við efn-
ið.
  
En hefur þessi popp-væðing áheimildamyndum áhrif á sann-
leiksgildi þeirra? Rýrir hinn hressi-
legi framsetningarmáti myndanna
heimildagildi þeirra? Hvort verður
mikilvægara þegar upp er staðið,
að skemmta áhorfandanum eða að
miðla mikilvægum upplýsingum til
hans?
Að mínu mati er þessi þróun í
heimildamyndagerð jákvæð. Þótt
ég vildi hreint ekki sjá allar
heimildamyndir mótaðar í sama
form virðist þessi gerð heimilda-
mynda færa formið nær almenn-
ingi. Að því gefnu að vel og rétt sé
farið með heimildir í umræddum
myndum er ekkert nema gott um
það að segja að hægt sé að fá millj-
ónir manna um heim allan til að
borga sig inn á fræðsluefni, sem
hefur farið halloka í samkeppninni
við afþreyingarefni á síðustu árum.
Má jafnvel velta því fyrir sér hvort
heimildamyndagerð hafi fengið
pláss innan afþreyingargeirans.
Michael Moore er ótvírætt braut-
ryðjandi í þessari nýju bylgju og eru
myndir hans umdeildar eftir því.
Mikið fjaðrafok spratt upp eftir
frumsýningu Fahrenheit 9/11 og
stuðningsmenn Bush kepptust við
að leiðrétta það sem rangt var með
farið í myndinni og sökuðu Moore
um að fara frjálslega með stað-
reyndir og að skekkja raunveru-
leikann með aðstoð klippara.
  
Ég get alveg fallist á það aðFahrenheit 9/11 ætti kannski
betur heima undir skilgreiningunni
áróðurs/heimildamynd þar sem
sterkar skoðanir kvikmyndagerð-
armannsins skína í gegn. Það hefur
sjaldan þótt kostur í heimilda-
myndagerð en sé myndin tekin með
þeim fyrirvara ættu flestir þenkj-
andi einstaklingar að geta séð tíma-
skekkju stríðsbrölts á 21. öldinni og
hvaða áhrif yfirgengilegur klíku-
skapur nokkurra ríkustu manna
veraldar og stjórnlaus stríðsæsing-
ur hafa.
Þarna eru nefnilega á ferð upp-
lýsingar sem almenningur fær ekki
venjulega. Vissulega hafa verið
skrifaðar greinar í dagblöð og tíma-
rit og fréttastofur hafa sinnt „hinni
hlið“ Íraksstríðsins að einhverju
leyti. En það eru miðlar sem með-
aljóna og meðaljón í Bandaríkj-
unum nýta sér í æ minna mæli. Þol-
inmæði áhorfenda verður sífellt
minni og krafan um aðgengilegt og
hnitmiðað efni verður sífellt meiri.
Fólk vill láta skemmta sér og ef
hægt er að vekja fólk til umhugs-
unar um brýn málefni í leiðinni er
það þá ekki hið besta mál?
Ný kynslóð
heimildamynda?
’Hvort verður mikil-vægara þegar upp er
staðið, að skemmta
áhorfandanum eða
miðla mikilvægum upp-
lýsingum til hans?‘AF LISTUM
Birta Björnsdóttir
birta@mbl.is