Vikublaðið - 14.01.1994, Blaðsíða 9

VIKUBLAÐIÐ I4.JANUAR 1994.
Viðtalið
9
megi segja að hafi ekki tekist neitt
illa. Núna finnst mér að ég hafi
tengst óhemjulegum fjölda fólks í
mínu kjördæmi og ekki einungis
yfirborðslega heldur einnig kjörum
þess og ýmsu sem að því sneri.
Fannst þér alltaf að það væri svona
mikilvægur þáttur í þingmentiskunni
að vera fulltrúi kjördæmisins?
- Það fannst mér alltaf. Eg var
auðvitað kallaður fyrirgreiðslu-
maður á sínum tíma og það var í
niðrandi merkingu. Sannleikurinn
er sá að fyrirgreiðsla getur auðvitað
orðið óeðlileg. Sé hins vegar verið
að hjálpa mönnum við að ná rétti
sínum þá er sjálfsagt að gera það
sem hægt er. Ég man ekld eftir
neinu máli sem ég þarf eitthvað að
blygðast mín fyrir að hafa komið ó-
eðlilega að, hyglað einhverjum ó-
eðlilega eða eitthvað í þá áttina. Eg
er mjög feginn því. Það hef ég
aldrei ætlað mér. En það er eins og
það þyki óeðlilegt að landsbyggð-
armenn séu með fyrirgreiðslu við
sitt kjördæmi þó að Reykjavíkur-
þingmenn sinni sínum umbjóð-
endum ekkert síður en aðrir.
Bindindi ogjafnrétti
Ég vann líka töluvert að bind-
indismálum á þingi. Ég hef alla tíð
verið sannfærður um ágæti bind-
indis. Málefni fatlaðra hafa líka
löngum verið mér ofarlega í huga.
Ég man hvað það þótti fjarstæðu-
kennt þegar ég flutti ásamt tveim
ágætum þingmönnum tillögu um
að komið yrði upp á Austurlandi og
Vestfjörðum heimili fyrir vangefha
sem svo voru kallaðir. Það var talið
ómögulegt að búa þeim sérstakt
heimili í þessum landsfjórðungum
vegna þess hve litlar einingar þetta
yrðu. Síðan eru ekki nema rétt
tutmgu ár. Ég flutti svo seinna á
Alþingi tillögu um heildarlöggjöf í
þessum efnum sem tæki við af þeim
lögum sem þá voru í gildi og hétu
lög um fávitastofnanir. Það var á-
nægjulegt að það skyldi ganga.
Tryggingamálin voru mér líka
hugleikin. Það tengdist ýmsu af því
sem maður varð var við úti á lands-
byggðinni í sambandi við alls kon-
ar aukakostnað af heilsugæslu. Það
er reyndar eitt af því sem ég er á-
nægðastur með af öllu sem ég hef
gert að ég átti þátt í að koma því í
höfh að samfélagið axlaði á ein-
hvern hátt ferðakostnað fólks af
landsbyggðinni sem neyddist til
þess að leita læknis til Reykjavíkur.
Allt er þetta auðvitað ein samfella.
Nauðsynleg og eðlileg jöfnun milli
landshluta hefur verið mitt bar-
áttumál.
Hvers vegna léstn afþingstöifum?
- Ég var búinn að vera sextán ár
á þingi. Mér fannst kominn tími til
að hætta og ég var ósköp ánægður
Lúðvík Jósefsson og Magnús Kjartansson voru báðir miklir áhrifavaldar í lífi Helga, Lúðvík vegna þess að hann
lokkaði Helga 22 ára gamlan á lista og Magnús vegna þess mikla samstaifs sem þeir áttn í ráðherratíð hans, m.a.
um það aðfiera tryggingalöggjöfina í nútímalegt hoif.
yfir því að öðrum skyldi þá ekki
finnast það tímabært. Það er miklu
skemmtilegra að hætta meðan ein-
hver sér eftir manni heldur en þeg-
ar allir hafa beðið lengi með önd-
ina í hálsinum og vonað að maður
dragi sig í hlé.
Oryrkjabandalagið
Ég stökk hins vegar alveg út í ó-
vissuna þegar ég hætti. Hafði ekki
hugmynd um hvað við tæki. Svo
fékk ég þetta tilboð um starf hjá
Oryrkjabandalagi Islands og það
var í takt við það sem ég hafði ver-
ið að gera. Það mun hafa verið
Oddur Olafsson sem átti uppá-
stunguna að því og ég var mjög
glaður yfir því trausti. Þeir báðu
mig um að gerast eins konar félags-
málafulltrúi, nýtast þeim kannski
eitthvað til að koma fram málum á
þeim vettvangi þar sem ég hafði
áður starfað, og svo tdl þess að ann-
ast fréttabréf sem þá hafði lengi
dreymt um að koma út. Mitt sjálf-
skaparvíti gagnvart þessu blaði hef-
ur síðan orðið að þetta sextán síðna
fréttabréf hefur þróast upp í fimrn-
tíu blaðsíðna tímarit sem kemur út
fjórum sinnum á ári með ansi fjöl-
breyttu efni. Það fer til allra okkar
aðildarfélaga sem eru á fimmtánda
þúsund og svo opinberra aðila sem
tengjast málefninu. Hér er ég bú-
inn að starfa í rúm sex ár, eða síðan
ég hætti á þingi og líkar starfsvett-
vangurinn mjög vel. Starfið er eril-
samt rétt eins og vinnan á Alþingi.
Hér er farið með mjög persónuleg
mál eins og þar og það er mikill er-
ill í kringum það. Það voru mörg
vond mál sem þurfri að leysa á Al-
þingi en þau mál sem ég fæst við
hér eru að mörgu leyti erfiðari við-
fangs. Margt fatlað fólk á við mik-
inn vanda að glíma og það er alveg
ljóst að þó að reynt hafi verið að
vernda velferðarkerfið á undan-
förnum árum hafa kjör þessa fólks
þrengst. Það koma líka fleiri inn í
þennan hóp og eitt af því sem ég
hef rnestar áhyggjur af vegna þessa
atvinnuleysis okkar, sem ekki sér
fyrir endann á, er að atvinnuleysið
verði líka fötlunarvaldur. Það þarf
býsna sterk bein til að þola
langvarandi atvinnuleysi. Ef svo
heldur sem horfir þá missa margir
móðinn og þá er ekki langt í að
menn missi andlega heilsu.
Er miimkandi vilji í samfélaginu
til þess að taka á vandamálum fatl-
aðra?
- Nei, og mér finnst að fatlaðir
hafi sjálfir séð til þess með virku og
góðu félagsstarfi og kynningu að
samfélagið er miklu opnara og til-
búið til að taka á þessum málum.
Löggjöfin hefur líka batnað mjög.
Það er líka gaman að hafa átt þátt í
baráttu fyrir því undir stjórn þess
manns sem að öðrum ólöstuðum
breytti tryggingakerfinu mest til
hagsbóta fyrir fatlaða. Þar á ég að
sjálfsögðu við Magnús Kjartans-
son. Það er nú einu sinni þannig þó
að í öllum flokkum séu menn vel-
viljaðir þessum málum leiðir það af
sjálfu sér að flokkar sem byggja á
félagslegri samhjálp hljóta að
ganga lengra í átt til jöfhunar og til
þess að hindra sérhyggjuna.
Er fijálshyggjan andsnúin fótluðu
fólki?
- Frjálshyggjan er vonandi á
undanhaldi. Slík hugmyndafræði
er versti óvinur fatlaðra. Við þurf-
um ekki annað en að vitna í suma
þingmenn Sjálfstæðisflokksins þar
Vikublaðið hefur verið beðið um að birta eftirfarandi kveðju til
Helga Seljan í tilefni sextugsafmœlis hans en höfundur vísna-
bálksins vill ekki láta nafns síns getið. „Hann Helgi minn Seljan
þekkir undirritunina og það er nóg, “ er allt sem hann vill láta
uppi.
Til Helga Seljan
Stundum eru austfirsk vor
áþekk heiðimi degi.
Glaður steigst þú glettin spor
í grasi að Seljateigi.
Síðan, alla ævitíð,
ertu að rækta saman
nýtt og gamalt, land og lýð,
Ijóð og söngvagaman.
Ekki má við öllu sjá,
ærið mörg varð rimman.
Bakkus karlinn íþér á
óvin, fiirðu grimman.
Hinum varstu vórn og hlíf
vinarskyldu að rækja,
- þeim. sem áttu allt sitt líf
undir högg að sækja.
Þigg nú stefin þessi mín.
Þagna Ijóðaraddir.
Lengi munu minnast þín
menn, í vanda staddir.
Vopnfirzkur.
Mynd. Ljósmyndasafn Reykjavíkur
sem þessi frjálshyggja hefur komið
hvað gleggst ffam. Þar eru menn
sem hafa miklar áhyggjur af þess-
um sjónarmiðum og eru alls ekki
sammála því að hver eigi að bjarga
sér eins og best hann getur og síð-
an á bara að láta þá eigá sig sem út-
undan verða. Þetta er grunnhug-
mynd frjálshyggjunnar. Mér finnst
að þessi frjálshyggja sé á undan-
haldi en um það skyldi enginn full-
yrða, ekki síst þegar verið er að
ganga í aiþjóðleg bandalög þar sem
þessar markaðskenningar eru æðri
en allt annað og almennt verður
alltof lítið vart við félagsleg sjónar-
mið. Það er áhyggjuefhi.
Samtök fatlaðra á öllum Norð-
urlöndum hafa miklar áhyggjur af
þeirri hættu sem þeim er búin af
þessu Evrópusamstarfi. Lífskjör
fatlaðra eru miklu lakari víða í
löndum Evrópubandalagsins og
eins víst að þeir sem betra
hafa það í dag verði látnir
gjalda þess.
Reyndar hefur fólkið í
landinu stutt myndarlega við
bakið á fötluðum. Hússjóður
Oryrkjabandalagsins, sem
Oddur heitinn Olafsson átti
ffamar öðrum hugmyndina
að, byggði húsin hér í Há-
túni 10 en þegar lottóið kom
svo til sögunnar hefur meg-
inhluti þess fjár sem þar
kemur inn farið í að byggja
og kaupa íbúðir fyrir ör-
yrkja. Þær eru nú orðnar um
tvöhundruð talsins. Þar af
eru fjörutíu og fimm utan
Reykjavíkursvæðisins en
voru engar til áður. Biðlist-
inn effir þessum íbúðum
hefur hins vegar lengst og
það er einungis vegna þess
að þrengt hefur að í þjóðfé-
laginu. Fólkið sem kaupir
lottómiða getur þannig verið
mjög ánægt yfir því hvert
þessir peningar hafa farið og
hversu vel þeir hafa nýst í
þágu þess málefnis sem þeim
var ætlað að styrkja.
Urþví að við erumfamirað
tala um málefni fatlaðra, viltu
þá ekki segja mér hvað þér
finnst um Sólheimamálið.
- Ég vil eiginlega sem
mirmst um það segja á þessu
stdgi. Þetta er flókið mál en
kjarni þess er sá að þarna er
um sjálfseignarstofnun að
ræða en ríkinu er hins vegar
ætlað að greiða allan kostn-
að. Ég segi það enn og aftur
að það er vont fyrirkomulag
að ríkið greiði allan kostnað
við uppbyggingu og rekstur
án þess að fá nokkra stjórn-
unaraðild að stofnuninni.
Auðvitað skapar það árek-
stra.
Auglýsing
til eigenda verslunar- og skrif-
stofuhúsnæðis í Reykjavík
Borgarstjórn Reykjavíkur hefur ákveðið að nýta
heimild til álagningar sérstaks fasteignaskatts á
fasteignir sem nýttar eru við verslunarrekstur eða
við skrifstofuhald, ásamt tilheyrandi lóð (leigulóð),
sbr. 10 gr. laga um breytingar á I. 90/1990 um
tekjustofna sveitarfélaga samþykktum á Alþingi 20.
desember 1993.
Eigendur fasteigna í Reykjavík skulu senda skrá
yfir eignir sem falla undir framangreint ákvæði
ásamt upplýsingum um síðasta heildarfasteigna-
matsverð þeirra, eða eftir atvikum kostnaðarverð.
Enn fremur skal skrá þar upplýsingar um notkun
þeirra, svo og upplýsingar um rúmmál eigna, sem
einnig eru notaðar til annars en verslunarreksturs
og skrifstofuhalds.
Upplýsingar skulu sendar til Skráningardeildar
fasteigna, Skúlatúni 2, Reykjavík, fyrir 31. janúar
nk.
Sérstök eyðublöð til að nota í þessu skyni munu
liggja frammi hjá Skráningardeild fasteigna, en þau
verða einnig send til allra eigenda verslunar- og
skrifstofuhúsnæðis í borginni, sem vitað er um.
Vanræki húseigandi að senda skrá yfir eignir sem
ákvæði þetta tekur til er sveitarstjórn heimilt að
nota aðrar upplýsingar til viðmiðunar við álagningu,
þar til húseigandi bætir úr.
Borgarstjórinn í Reykjavík
7. janúar 1994
Innlausnarverð
húsbréfa í
1. flokki 1991
3. flokki 1991
1. flokki 1992
2. flokki 1992
Innlausnardagur 15. janúar 1994.
1. flokkur 1991 Nafnverð: ■ * Innlausnarverð:
1.000.000 kr. 1.341.046 kr.
100.000 kr. 134.105 kr.
10.000 kr. 13.410 kr.
3. flokkur 1991 Nafnverð: Innlausnarverð:
1.000.000 kr. 1.193.273 kr.
500.000 kr. 596.636 kr.
100.000 kr. 119.327 kr.
10.000 kr. 11.933 kr.
1. flokkur 1992 Nafnverð: Innlausnarverð:
5.000.000 kr. 5.876.400 kr.
1.000.000 kr. 1.175.280 kr.
100.000 kr. 117.528 kr.
10.000 kr. 11.753 kr.
2. flokkur 1992 Nafnverð: Innlausnarverð: , {
5.000.000 kr. 5.784.178 kr.
1.000.000 kr. 1.156.836 kr.
100.000 kr. 115.684 kr.
10.000 kr. 11.568 kr. 5
Innlausnarstaður: Veðdeild Landsbanka íslands
Suðurlandsbraut 24. 1
□Sg HÚSN&ÐISSTOFNUN RÍKISINS
LJ HÚSBRÉFADEILD • SUÐURLANDSBRAUT 24 • 108 REYKJAVlK • SlMI 6? 69 00