Vikublaðið - 08.04.1994, Síða 8

8
VIKUBLAÐIÐ 8. APRIL 1994
Konur
til sölu
kosta
eina tölu
Um kvenmynd í íslenskum fjölmiðlum
Eitt veggspjaldanna sem Ýmsar konur útbjuggu Jyrir kynningaijhtnd á Hótel Borg þar sem kvennaþingið sem haldið verður í Finnlandi
t ágríst var kynnt. A því má sjá brot afþví sem Ýmsar konurfundu í athugunum sínum. Myndir: Ol.Þ.
Ieina tíð sást varla bert hold í ís-
lenskum blöðum nema í Samúel,
og þá alls ekki íslenskt. Nú eru
aðrir tímar og vikublöðin keppast við
að birta inyndir af íslenskum fyrirsæt-
urn, gjarnan án fata. Það virðist vera
hluti af því að vera töff hjá blöðunum
að daðra við bert hold. Vart þarf held-
ur að rifja upp fjaðrafokið í kringum
nektarmyndir sem voru birtar án sam-
þyklds fyrirsætu á dögunum.
Jafn árvisst og að farfuglar koina á
vorin er val á fegurðardrottningum Is-
lands og fyrirsætum í Elite, Ford og
hvað þær nú hcita allar þessar kepp-
nir, og fjölmiðlar.sinna þessu vali af
inilum áhuga.
Kannanir sýna að hlutur kvenna í
fréttum er margfalt minni en karla og
einnig virðist umfjöllun um konur
vera á annan hátt, a.rn.k. hjá ákveðn-
um prentmiðlum.
Berar konur og eilffur
æskublómi
I tæpt ár hefur hópur ungra kvenna
úr ýmsum áttum kornið saman og rætt
stöðuna í jafhréttismálum, en þær
kalla sig Ýmsar komtr. Eyja Margrét
Brynjarsdóttir er meðal þeirra. Hún
kynnti niðurstöður athugunar Ymissa
kvenna á hvernig konur birtast mynd-
rænt í blöðum á fyrirlestri sem Kven-
réttindafélag Islands gekkst fyrir í
Nýleg dæmi
úp fjöimiðlum
nóvember s.l. „I hvert sinn sem hóp-
urinn hittist hafði einhver eitthvað
nýtt ffam að færa sem okkur þótti lít-
illækkandi fyrir konur,“ segir Eyja
Margrét. „Við fórum því að fletta
blöðum og skoða hvernig konur birt-
ust í þeim og fyrir kynningu á Nor-
disk forum, kvennaþinginu sem hald-
ið verður í Finnlandi í ágúst, útbjugg-
um við veggspjöld með því sem við
höfðum fundið."
Eyja Margrét segir að niðurstöður
Yrnissa kvenna hafi verið mjög á einn
veg þó athugunin hafi ekki verið vís-
indalega unnin. I fyrirlestrinum sagði
hún að ef fjölmiðlar eiga að vera speg-
iH samfélagsins er helmingur kvenna
18 ára fegurðardrottningar. Hinn
helmingur þeirra reyndi allt til þess að
líkjast fegurðardrottningunuin og
æðsta takmarkið virtist vera glæsilegt
útlit og eilífur æskublómi. Ennffemur
að ffá fjölmiðlum flæði inyndir af mis-
inikið klæddum, grannholda stúlkuin
sem lygna aftur augunum og eru á
svipinn eins og þær bíði óþreyjufullar
eftir því að einhver karlmaður komi
og geri eitthvað við þær. Með öðrum
orðum sýni fjölmiðlar konur sem kyn-
verur, þöglar og meðfærilegar.
Dr. Sigrún Stefánsdóttir, frétta-
maður og lektor í hagnýtri fjölmiðlun,
segir „fallegar konur“ ekki vera áber-
andi sem umfjöllunarefhi í sjónvarps-
fréttum ef ffá eru taldar góðviðris-
myndir úr sundlaugunum. Annað sé
hins vegar uppi á teningnum í auglýs-
ingum og þegar „falleg“ kona liggur
t.d. á bíl í auglýsingu án þess að finna
megi vitræna skýringu er um mis-
notkun að ræða. „Nektarmyndir í
vikublöðunuin eru tímaskekkja og ef
ritstjórar blaðanna haldi að þetta selji
er það argasti misskilningur. Ég hef
furðað mig á þessum myndum í blöð-
unum því þær verða aldrei fallegar í
prentun. Þetta verða svartar klessur.
Eg get þess vegna ekki ímyndað mér
að myndirnar selji og spái þeim ekki
langlífi. Lifi þessi blöð af er það fyrir
‘ eitthvað annað en nektannyndir, mér
finnst blöðin setja niður við þessar
myndbirtingar og setja þau niður á
lágt plan.“
Félagsvísindastofnun
skoðar fréttir
Sigrún Stefánsdóttir gerði könnun
fyrir nokkrum árum á hversu sýnileg-
ar konur væru í fféttum. Sigrún rann-
sakaði tveggja mánaða skainmt af
fféttum af hverju ári á 20 ára tímabili.
„Niðurstöðurnar voru sorglegar en
staðfestu það sem mig hafði grunað,
hversu rýr hlutur kvenna væri í frétt-
um,“ segir Sigrún. „Frá því að nánast
engin viðtöl væru við konur fyrstu ár-
in upp í að vera 13 prósent þegar best
lét. Síðan hefur Jafnréttisráð fylgt
þessu dálítið eftir og nú stendur fyrir
dyrum að Félagsvísindastofhun geri
úttekt á þessu saina. Mín tilfinning er
sú að það hafi ekkert gerst síðan og
það fellur að þeim tölurn sem Jafn-
réttisráð hefur birt.“
Sextán prósent viðmæl-
enda í fréttum konur
Elín Arna Þorgeirsdóttir og Hrefna
Guðmundsdóttir gerðu ásaint fleirum
innihaldsgreiningu á fréttum sem
lokaverkefhi í fjölmiðlafræði við Há-
skóla Islands. I könnuninni sem tók
yfir 6 vikna tímabil kernur frain að 84
Eyja Margrét Brynjarsdóttir, háskólanemi
„Frá íslenskum fjölmiðlum flæða yfir okkur myndir af mis-
mikið klœddum, grannholda stúlkum sem lygna aftur aug-
unum og eru á svipinn eins og þœr bíði eftir því að einhver
karlmaður komi og geri eitthvað við þœr. “
Stöð 2 í febrúar
Frétt frá krýningu ungfrú Norðurlands. Fréttamaðurinn segir frá því að nú ætli hann að gera það sem alltaf er gert í svona frétt-
um, að kyssa fegurðardrottninguna til hamingju. Allt er þetta myndað og síðan segir fréttamaðurinn frá því hvernig tilfmning það
er að kyssa fegurðardrottningu. Stúlkan er hins vegar ekki spurð hvernig það er að kyssa fréttamann um fertugt.
Ríkissjónvarpið 2. mars
í þættinum „í sannleika sagt“ hjá þeim Ingó og Völu var 2. mars sl. ijallað um baráttuna við aukakílóin. Frátt fyrir að gestir kæmu
úr ýmsum áttum snerist umræðan nær eingöngu um konur og útlit þeirra, anorexíur, líkamsrækt, fyrirsætur og fleira. Nær ekkert
var reynt að komast undir yfirborðið og leita skýringa á því hvers vegna konur eru alltaf að hugsa um útlit og megrun eða hver
hefur selt þeim þessa ímynd. Lítið rætt um offitu karla.
Nýleg sjónvarpsauglýsing
Þulurinn hefur yfir texta. „Pú skiptir um sjónvarp, þú skiptir um tannbursta, þú skiptir um bíl“ og nefnir eitthvað fleira. Síðan
birtist „falleg kona“ liggjandi í rúmi og áhorfendur bíða eftir að þulurinn segji „og þú skiptir um konu“. í stað þess nefnir hann
nýtt rúm og þá kemur í ljós að verið er að auglýsa rúmdýnur.
Vikublaðið mælir með bráðskemmtilegri sjónvarpsauglýsingu þar sem ónefndur íslenskur þvottalögur er auglýstur. Ekki er aðeins
um að ræða gott svar við auglýsingaherferð innflutts töfraefnis heldur er auglýsingin ágætis framlag í umræður um kynjamis-
munun í auglýsingum.