Vikublaðið - 08.04.1994, Blaðsíða 9

VIKUBLAÐIÐ 8. APRIL 1994
ÁJ-'i-tSBKfc* ftfÁ
Samfélasið
prósent viðmælenda í fréttatímum
sjónvarpsstöðvanna beggja eru karlar
en 16 prósent komvr. I könnun hjá
Jafhréttisráði 1989 eru konur 13 pró-
sent og í könnun Jafnréttisráðs 1990
eru konur 12,5 prósent viðmælenda.
Niðurstöður þessara kannanna eru
mjög svipaðar og í könnun Sigrúnar
Stefánsdóttur. Niðurstöðurnar segir
hópur Elínar og Hrefhu sem að könn-
uninni stóð vera í samræmi við aðrar,
þ.e. að hlutur kvenna sé rýr þrátt fyrir
að þær láti meira til sín taka á nær öll-
um sviðum þjóðfélagsins.
Rannsóknin beindist einnig að því
hvort frekar væri talað við karla á Al-
þingi en konur og voru niðurstöður
mjög á einn veg. Hjá Ríkissjónvarpinu
var rætt við eina konu á meðan á
könnuninni stóð ef frá eru taldar tvær
Kvennalistaþingkonur. Þetta var Jó-
hanna Sigurðardóttir félagsmálaráð-
herra. A Stöð 2 var tálað við tvær kon-
ur fyrir utan eina þingkonu Kvenna-
listans, Jóhönnu Sigurðardóttur og
Sólveigu Pétursdóttur hjá Sjálfstæðis-
flokki. Hlutfall þingkvenna í viðtölum
er þrefalt hjá Stöð 2 miðað við Ríkis-
sjónvarpið.
Fréttaramminn rýmkast
Fjarvera kvenna úr fréttum hefur
stundum verið skýrð með því að frétt-
ir endurspegli raunveruleikann og
hann sé svona. Konur gegni ekki
ábyrgðar- og stjórnunarstöðum.
Einnig með því að konur fáist ekki í
viðtöl. Sigrún Stefánsdóttir telur
raunveruleikann ekki jafn slæman og
fréttir gefi til kynna. Hún tekur þó
undir að konur fáist síður í viðtöl en
karlar en að því sé hægt að breyta með
dálítilli þolinmæði. Með konum þurfi
að vinna aðeins öðruvísi, t.d. segja
þeim að viðtalið megi endurtaka ef
það misheppnast. „Fréttaramminn
hefur rýmkast á s.l. 10 árum konum í
hag og margt sem áður var talið til
„mjúkra kvennamála" á nú greiðari
aðgang inn í fféttir. Eg held að ný
kynslóð af körlum hjálpi þar. Karlar
sem eru hættir að líta á það sem einka-
mál kvenna að börn komist á barna-
heimili og hlutirnir gangi eins og þeir
eiga að gera heima fyrir því að þeir
eru orðnir þar meiri þátttakendur."
Bakslag eöa ekki bakslag
Eyja Margrét segir ástæðuna fyrir
því hvernig konur birtast í blöðunum
vera bakslag í jafnréttisbaráttunni og
það þurfi ekki annað en að fylgjast
með miðlunum um tíma til að sjá
bakslagið. „Nekt eða ekki nekt er ekki
endilega spurningin heldur er magnið
af myndum sem sýna „fallegar konur"
í fjölmiðlum og uppsetningin á mynd-
unum áhyggjuefhi. Áhugi á fegurðar-
samkeppnum er mikill og enginn seg-
ir neitt við því. Konur eru hræddar við
að gagnrýna fegurðarsamkeppnir
vegna þess að þær verði stimplaðar
ljótar og öfundssjúkar. Ungar konur
vilja eiga þann möguleika að fá að vera
gjaldgengar sem eitthvað annað en
bara kynverur."
Sigrún vill ekki kalla þessar myndir
bakslag í jafhréttisbaráttunni heldur
tímabundna tilraun blaðanna til nýj-
unga. Hún segir jafhréttisumræðuna
vera að fara inn á ný svið og með kyn-
slóð ungra kvenna verði ánægjuleg
endurnýjun á henni.
„Við erum samt aftarlega á merinni
miðað við nágrannalöndin og okkur
hefur gengið verr að ná jafnrétti í
stöðuveitingum, launamálum og inni
á fjölmiðlunum sem mér finnst stór-
mál. Hvers vegna veit ég ekki. Ég hef
líka miklar áhyggjur af stöðu kvenna í
atvinnuleysinu. Konur eru hræddar
Helstu niður-
stöður úr rann-
sokn Sigrúnar
Stefánsdóttur á
fréttum á tíma-
nilinu 1966-86
um að missa vinnuna og eru jafnvel
farnar að fá spurningar um hvort þær
ætli að eiga börn næstu 5 árin þegar
þær sækja um vinnu."
Eyja segir fölmiðla oft kallaða
spegla samtímans og þeir hafi áhrif á
hugmyndir okkur. „Þess vegna skiptir
máli hvernig veruleikinn birtist í fjöl-
miðlum, þar á meðal hvernig ímynd
kvenna er í miðlunum."
Er eitthvað að frétta-
matinu?
Ef marka má þá kvenmynd sem
birtist í óvísindalegri athugun Ýmissa
kvenna er hún fremur einlit. Er það
virkilega staðreynd að algengasta
kvenímynd sem á prenti má sjá séu
ungar og fallegar stúlkur sem hafa
mjög takmörkuð not fyrir andlegt
atgerfi sitt? Þær innihaldsgreiningar
sem gerðar hafa verið hér á landi sýna
allar það sama, konur eru í miklum
minnihluta sem viðmælendur þrátt
fyrir að vera helmingur landsmanna.
Einhver myndi kannski svara því til
að konur séu ekki í valdastöðum, að-
eins 24 prósent þingmanna og svo
framvegis. En á móti má spyrja hvort
eitthvað sé að fréttamatinu eða þeim
ramma sem virðist notaður til að
ákvarða hvað er frétt.
Bergþór Bjarnason.
Sigrún Stefánsdóttir,
fréttamaður
„Ég hef áhyggjur af
stöðu kvenna í atvinnu-
leysinu. Konur eru
hrœddar um vinnuna
og jafnvel farnar aðfá
spurningar um það
hvort þœr œtli að eiga
börn næstu fimm árin
þegar að þœr sœkja um
vinnu."
73 prósent allra viðtala eru unnin af karlfréttamönnum en 27 prósent affréttakonum.
Nœrri tvöfalt meiri líkur eru á því að fréttakona taki viðtal við konu en að fréttamaður geri slíkt
hið sama.
Rúmlega helmingi ólíklegra er að viðtal við konu sé settfremst íröðina í fréttatíma (1-5 sœti) en
viðtal við karlmann.
Álíka líklegt er að viðtöl sem konur og karlar taka séu sett ífyrst tilfimmta sœti í röðinni ífrétta-
tíma.
Um nokkra málaflokka voru íslenskar konur sjaldan eða aldrei spurðar út í, meðal annars það sem
skipti mestufyrir íslenskan efnahag, sjávarútvegsmál, orkumál, iðnaðarmál, efnahags- og utanrík-
ispólitík.
Um þrjá málaflokka var oftar talað við konur en karla, dagvistarmál, jafnréttismál og umönnun
aldraðra.
Engar merkjanlegar breytingar urðu áfjölda viðtala við konur eða sem voru tekin afkonum íís-
lenska sjónvarpinu ítengslum við kvennafrídaginn 1975, semfékk mikla fjölmiðlaumfjöllun, kjör
Vigdísar Finnbogadóttur sem forseta íslands 1980, eða alþjóðlega kvennaráratuginn 1975-86.
Til leigu
einbýlishús í Fossvogsdal í Kópavogi í allt að þrjá mánuði
frá 1. júní. Leigist með húsbúnaði. Leiga samkomulag.
Áhugasamir hafi samband í síma 91-699687 eða 91-
622421
Hluti niðurstaðna könnunar nemenda ífjblmiðlafrœði viðHáskóla Islands. A myndinni má sjá skiptingu fréttatíma milli al-
þingiskarla og alþingiskvenna. Aðeins tvter konurfyrir utan þrjár þingkonur Kvennalistans komast ífréttir, Sólveig Péturs-
dóttir (eitt viðtal) og Jóhanna Sigurðardóttir sem skýrir sigsjálft. Timinti er í sekúndum.
m
Utboó
F.h. Byggingadeildar borgarverkf ræðings er óskað eftir tilboð-
um í lóðai rramkvæmdir við Austurbæjarskóla.
Helstu magntölur eru:
Jarðvegsskipti 1.500 m3
Malbikun 2.000 m2
Lagnir 200 Im
Beð 2.000 m2
Útboðsgögn verða afhent á skrifstofu vorri Fríkirkjuvegi 3, Reykja-
vík, gegn kr. 10.000.- skilatryggingu.
Tilboðin verða opnuð á sama stað þriðjudaginn 26. apríl 1994, kl.
14.00.
INNKAUPASTOFNUNREYKJAVÍKURBORGAR
Fríkirkjuvegi 3 - Sími 25800