Vikublaðið - 17.03.1995, Blaðsíða 8

8
Stefnan
VIKUBLAÐIÐ 17.MARS 1995
10 stefiiuáherslur G-lista
Alþýðubandalagsins og óháðra
1. Útflutningsleiðin - Atvinna fyrir
alla
Utflutningsleiðin markar braut þar sem auk-
inn útflutningur fær forgang með margvísleg-
um breytingum á skattakerfi, sjóðum og banka-
stofimnum. Hún birtir nýtt forrit í hagstjóm á
Islandi og felur í sér hvmdruð nýrra hugmynda
um brejmngar á efnahagslífi og atvinnuþróun.
Sóknarlínur í öllum atvinnugreinum verði
mótaðar með samvinnu atvinnulífs, launafólks
og stjómvalda. Með aukinni ffamleiðslu og sölu
á erlendum mörkuðum munu þjóðartekjur
vaxa, halli ríldssjóðs minnka, stöðugleiki skapast
og full atvinna festast í sessi.
Meðal áherslugreina nýrrar atvinnustefnu
verði:
- kraftmikill sjávarútvegur og ffamleiðsla
tækja og hugbúnaðar í fiskvinnslu og út-
gerð
- matvælaffamleiðsla með áherslu á hágæða-
vöm og lífr ænan landbúnað
- hugbúnaðariðnaður, heilsuþjónusta og
menningarútflutningur
- ferðaþjónusta og alþjóðlegur flugrekstur
- skipaviðgerðir, byggingariðnaður og verk-
takastarfsemi á alþjóðlegum mörkuðum.
Útflutningur verði til langffama forgangs-
verkefni í hagkerfinu öllu, í þjónustugreinum,
menntakerfi og fjármálah'fi. Stuðlað verði að
víðtæku samkomulagi í þjóðfélaginu sem byggi
á þessum forsendum. ítarleg lýsing á þessari
leið og greinargerð um hana em birt í Grænu
bókinni.
Við munum þannig beita okkur fyrir sam-
ræmdum aðgerðum, sem útrými atvinnuleysi á
kjörtímabilinu, aðgerðum sem skapa um 2000
störf á fyrstu tólf mánuðurn nýrrar ríkisstjómar.
2. Velferð og jöfnuður - Einstak-
lingurinn og fjölskyldan
G-hstinn vill tryggja aukinn jöihuð í þjóðfé-
laginu. Unnið verði að uppbyggingu öflugrar
velferðarþjónustu en í upphafi kjörtímabilsins
verði það forgangsverkefni að bæta fyrir þau
skemmdarverk sem núverandi ríkisstjóm hefur
unnið á velferðarkerfinu.
Við munum afhema þau þjónusmgjöld að
skólum og heilsugæslu sem núverandi ríkis-
stjóm hefur ákveðið og jaftia aðstöðu fólks tdl
heilbrigðis- og menntakerfis.
Við munum leggja sérstaka áherslu á málefni
fjölskyldunnar. í tillögum okkar er að finna
margvíslegar aðgerðir í uppeldismálum,
menntamálum, húsnæðismálum, skattamálum,
sem styrkja stöðu bama og foreldra í þjóðfélag-
inu.
Við munum tryggja að ffamlög til málefha
fatlaðra taki fullt tilht til þjónustuþarfar þess
hóps.
Við munum efla forvamarstarf á sviði heil-
brigðis- og æskulýðsmála, hlúa að íþróttastarf-
semi og styrkja baráttu gegn fíkniefhum og
auka skilning á mikilvægi þess að íslenskt sam-
félag verði ekki ofurselt ofbeldi hkt og gerst
hefur með öðrum þjóðum.
Við munum styðja kröfuna um jöfhuð óháð
búsetu. Jöfiiun orkuverðs, símgjalda og verð-
lagningar á annarri opinberri þjónustu verða
meðal brýnustu úrlausnarefna nýrrar ríkis-
stjómar.
3. Ný launastefna - Kjarajöfnun -
Launamál kvenna
G-hstinn vill að ríldsvaldið festi í sessi nýja
launastefnu, með víðtækum samningum launa-
fólks, atvinnulífs, sveitarfélaga og ríkisvalds. Sú
laimastefna stuðli að kjarajöfnun og feh í sér
Ieiðréttingu á hróplegu misrétti í Iaunamálum
kvenna.
Við leggjum áherslu á að:
- lægstu laun hækki um 10.000-15.000 kr. á
mánuði
- grundvöllur verði lagður að einfaldara og
gegnsærra launakerfi fyrir allar stéttir
- gripið verði til markvissra aðgerða til að
rétta hlut kvenna, m.a. með uppstokkun
launakerfis, starfemati og fleiri sértækum
aðgerðum
- atvinnulausu fólki, örorku- og ellilífeyris-
þegum verði tryggðar að minnsta kosti
sömu kjarabætur og samið er um í kjara-
samningum
- sérstök fríðindi hálaimahópa verði afhum-
in
- tryggja með nýjum lögum bætt starfeör-
yggi fiskvinnslufóllks og annars launafólks.
4. Réttlátt skattakerfi
Á kjörtímabilinu verði meðal annars
- skattleysismörk hækkuð í áföngum
- tvísköttun á lífeyrisgreiðslur afnumin
- sett ný jöfnunarákvæði um vaxtabætur,
húsaleigubætur og bamabætur
- sett þak á tekjutengda skerðingu bótaliða,
svo sem vaxtabóta og bamabóta. Khð svo-
nefnda jaðarskattshlutfall fari aldrei yfir 55
% þannig að af hverjum 100 krónum, sem
aflað er, aukist tekjiu aldrei inn minna en
45 krónur.
- skattur lagður á fjánnagnstekjur og komið
á raunverulegum hátekjuskatti
- skattaeftirlit hert, innheimta skatta efld og
aðgerðir gegn skattsvikum stórauknar, en
nú er tahð að ríflega 11 milljörðum króna
sé skotið undan árlega
- skattakerfið endtuskoðað með það að
markmiði að gera það gagnsærra og skfl-
virkara.
Á fyrsta ári nýrrar ríkisstjómar verði 5-7
milljarðar þannig fluttir til lág- og rrúðtekju-
hópa.
5. Menntun í öndvegi
Almenn og góð menntun, kröftugt og fjöl-
breytt menningarlíf skapa þjóðinni vaxtarsldl-
yrði. Framlög til menntamála hafa í tíð núver-
andi ríldsstjómar lækkað um 2000 milljónir og
ísland er á sama báti og Tyrkland og Grikkland
hvað snertir hlutfall menntaútgjalda af þjóðar-
tekjum en þau hafa löngum reldð lestina innan
OECD. Þannig hefur ríkisstjómin markvisst
dregið úr möguleikum skólakerfisins til að
sinna því uppbyggingarstarfi sem er forsenda
framfara.
G-listinn mun á kjöm'mabilinu leggja áherslu
á jafhrétti til náms og beita sér fyrir að:
- ffamlög til menntamála, rannsókna og vís-
inda verði aukin til samræmis við það sem
gerist á Norðurlöndum
- lög um leikskóla komist að fullu til fram-
kvæmda
- grunnskólalögum frá 1991 verði framfylgt
- áhersla verði lögð á góða og fjölbreytta
ffamhaldsmenntun og starfe- og endur-
menntun
- verkmenntun verði efld og hún fái for-
gangi í ffamhaldsskólum
- lög um námslán stuðli að jafhrétti til náms
og horfið verði frá eftirágreiðslum náms-
lána
- virðisaukaskattur á námsbækur verði felld-
urniður
- ffístundanám bama og unglinga, svo sem
tónhstar- og myndlistamám, verði ekld
aðeins forréttindi velstæðra foreldra, held-
ur standi öllum til boða.
f orseti lýðveldisins skoraði í áramótaávarpi
sínu á stjómmálaflokkana að setja menntun í
öndvegi. Miðstjóm Alþýðubandalagsins hefur
samþykkt þá stefrru með ályktuninni „Skólinn í
ffemstu röð.“
6. Aögerðir í húsnæðismálum -
Greiðslubyrði innan við 20%
Húsnæðismál em í ólestri, ekld síst í ljósi á-
kvarðana stjómvalda sem hafa orðið til þess að
fólk getur ekld staðið í skilum með skuldbind-
ingar sínar. Gífurlegir greiðsluerfiðleikar og
gjaldþrot blasa við þúsundum heimila í landinu.
Það verður til þess að nýjar kynslóðir eiga erfitt
með að tryggja sér ömggt húsnæði.
Þær lausnir sem í boði em í húsnæðismálum
þjóna ekld stórum hópum í þjóðfélaginu. G-
Ustinn vill að komið verði á samfelldu og sveigj-
anlegu húsnæðiskerfi sem tekur mið af einstak-
lingunum sem þurfe á því að halda.
Við munum gera það að forgangsverkefni
nýrrar ríldsstjómar að bregðast við neyðará-
standi í húsnæðismálum með því að:
- sldpulagðar verði sérstakar aðgerðir, m.a.
með greiðsluerfiðleikalánum
.- lánskjaravísitalan verði endurskoðuð þegar
í stað þannig að hún byggi fyrst og ff emst á
ffamfærsluvísitölu
- húsnæðislán verði lengd
- veittur verði greiðsluffestur fyrir fólk sem
leitar lausnar á tímabundnum erfiðleikum
- greiðslubyrði húsnæðislána verði innan við
20% af heildarlaunum
- greiðslur fjölskyldna vegna félágslegs hús-
næðis miðist við tekjur og aðstæður en ekki
húsnæðisform eingöngu
- húsaleigubætur verði líkt og vaxtabætur al-
menn réttindi óháð búsetu og því hver er
leigusali
- samþykkja áætlun um að 2000-3000 leigu-
íbúðir verði teknar í notkun um allt land á
næstu fimm árum.
- mæta með sérstökum aðgerðum þörfum
þeirra sem eru að tryggja sér húsnæði í
fyrsta sinn.
7. Siðbót í stjórnsýslu og fyrir-
tækjarekstri
Við munum vinna að því að fest verði í lög á-
kvæði sem tryggja opin og réttlát vinnubrögð
og jafhrétti við stöðuveitingar. Sérstök fríðindi
ráðamanna verði afhumin og sett lög til þess að
hindra samtryggingarvald í atvinnulífi og þjóð-
málum.
Alþýðubandalagið hefur á imdanfömum
árum flutt tillögur um að taka upp ákvæði í
samkeppnislögum sem setji óæskilegum stjóm-
ar- og eignatengslum og hringamyndim skorð-
ur og flokkurinn beitti sér fyrir þeirri úttekt á
hringamyndun sem nýlega var birt.
I Grænu bókinrú er að finna víðtækar tillög-
ur um siðbót í íslensku þjóðfélagi. Það verðiu
að tryggja að allir sitja við sama borð.
8. Einfaldara og ódýrara stjórn-
kerfi
G-listinn vill með skýrum langtímamark-
miðum gera stjómkerfi ríldsins einfaldara og
skilvirkara.
Verkaskipting ráðimeyta verði endurskoðuð
og þeim fækkað á kjörtímabilinu.
Fjárlagagerð verði breytt þannig að fjárlög
tald tfl tveggja ára í senn.
Fjárffamlög til ákveðinna svæða og lands-
hluta verði samræmd og samtengd til þess að
bæta nýtingu fjármuna. Sem dæmi má nefha
samræmd samgöngufjárlög þar sem fjárveiting-
ar til vegamála, flugmála og hafnarmála yrðu
felld saman í eina heild.
Milalvægur þáttur í endumýjun ríkiskerfisins
er að opna það gagnvart almenningi, tryggja
rétt borgaranna til upplýsinga, styrkja lögin um
upplýsingaskyldu stjómvalda og efla almennt
lýðræðislegt eftirlit fjölmiðla, Alþingis og
fjöldasamtaka. RíldsvaÍdi og stofhununum á
þess vegum á að dreifa um landið í samræmi við
nútíma samgöngur og samsldptahætti.
9 Öflugursjávarútvegur-Auð-
lindir þjóðareign - Nýting
landsins gæða
Sjávarútvegur - útgerð og fisldðnaður -
verður um langa ffamtíð mikilvægasti þátturinn
í gjaldeyrissköpun íslendinga. Tryggja verður
að arðurinn af sameiginlegri auðlind þjóðarinn-
ar renni til íbúa byggðanna og landsmanna
allra, en ekki til fáeinna útgerðaraðila. I sam-
ræmi við tillögu um sjávarútveg og fiskvinnslu,
sem birtar em í Grænu bókinni, mun G-listinn
beita sér fyrir:
- breytingum á fiskveiðistjóm sem tryggi
vistvænar veiðar, rétt smærri fiskiskipa til
veiða á grunnslóð og að byggðarlögin njóti
þeirrar hagkvæmni sem felst í nálægð við
fiskimið
- aukinnifullvinnsluogverðmætaaukninguí
sjávarútvegi ásamt meiri rekstrarhag-
kvæmni íslenskra sjávarútvegsfyrirtækja
- myndun nýsköpunarsjóðs innan greinar-
innar tfl þess að greiða fyrir uppbyggingu
og endurskipulagningu
í stjómarskrámefhd 1983 og í stjómarskrár-
nefhd þingflokks 1994 hafa fiflltrúar Alþýðu-
bandalagsins lagt til að bundið yrði í stjómar-
skrá að fiskistofhamir og aðrar auðlindir efna-
hagslögsögunnar verði þjóðareign. G-listinn
mun vinna að ffamgangi þessarar stefhu og að
sameign þjóðarinnar á jarðhita undir yfirborði
og á orkunni í fellvötnum verði einnig lög-
vemduð þjóðareign.
Nýting landsins gæða er mildlvæg vegna at-
vinnu, búsem og öryggis í matvælaframleiðslu.
I landbúnaðinum, sem hluta af háþróuðum
matvælaiðnaði, em fólgnir álitlegir vaxtar-
möguleikar íslensks atvinnuh'fe.
10. íslensk heimssýn
Umhverfisvemd
Island er rómað vegna náttúmfegurðar og
hreinleika og þess orðstírs þurfum við að gæta.
Uppbygging atvinnuh'feins þarf að standast
kröfur um sjálfbæra þróun. Bæði sem einstak-
lingar og þjóð verðum við að styrkja siðræn
gildi gagnvart umhverfi og vemdun líffíkis og
vinna gegn þeirri sóun sem fylgir hömlulausri
samkeppni og neyslukapphlaupi. íslendingum
ber því að taka virkan þátt í gerð og ffamkvæmd
alþjóðlegra samninga á þessu sviði til að tryggja
að ókomnar kynslóðir geti notið fjölbreytileika
líffílds jarðarinnar og heilnæms umhverfis.
Afvopnun
Við viljum að komið verði á fót nýju alþjóð-
legu öryggiskerfi sem tryggir víðtæka afvopmm
þannig að allar þjóðir geti búið við fríð og ör-
yggi í ffamtíðinni án erlendra herstöðva. Or-
yggishugtakið hefur fengið nýja merldngu eftit
íok kalda stríðisns. Það felur nú ekld aðeins í séi
að losna undan ógnim hemaðar og gereyðing-
ar, heldur einnig að forðast vá ffá kjamorku og
geislamengun og tryggja félagslegan stöðug-
leika og sjálfbæra þróun.
Heimsviðskipti
G-hstinn telur forgangsverkefrú á næstu
árum að íslendingar nýti tældfæri tfl útflutnings
og viðskipta við lönd í öllum heimsálfum og
tryggi þannig ffamtíð lands og þjóðar með fjöl-
þættum heimsviðsldptum. Brýnt er að nýta
tækifæri til útflutnings og viðslapta í Asíu, Am-
eríkulöndum og í Affíku ásamt því að varðveita
hefðbunda markaði í Evrópu. Kraftvélamar i
hagkerfi 21. aldarinnar verða í hinum fjarlægan
heimsálfum. Þar eigum við milda möguleika.
Móta þarf sanngjamar leikreglur í opnu og
ffjálsu kerfi heimsviðskipta sem tryggja rétl
allra ríkja, stórra sem smárra, þróaðra sem van-
þróaðra, og taki mið af umhverfissjónarmiðum.
G-hstinn telur inngöngu í Evrópusambandic
ekki þjóna hagsmunum Islendinga.
Við eigum að tryggja ffamtíð okkar og bams
okkar með fjölþættum og opnum heimsvið-
sldptum.
Núer
tímitilað
breyta!