Vikublaðið - 15.03.1996, Blaðsíða 12

t
Ævarblésút
og Heimir gekk
út
Það er óhætt að segja að gustað
hafi af mönnum sem tjáðu hug
sinn á ráðstefiiu Alþýðubandalags-
ins um sl. helgi, en þar var íjallað
um útvarp og sjónvarp á sam-
keppnismarkaði. Umræðuefiúð
var fýrst og fremst staða RUV og
t.d. blésu vindar svo hvasst í erindi
Ævars Kjartanssonar (ritstjóra
menningarmála RUV) að Heimir
Steinsson útvarpsstjóri sá sig knú-
inn til að yfirgefa fúndarstaðiim.
Virtist honinn mislíka boðskapur
Ævars, meðal annars um málefiú
Hrafiis Gunnlaugssonar og Arth-
úrs Björgvins Bollasonar.
Staða Ijósvakamiðlanna
Tilefiú ráðstefiiunnar var sú óvissa
sem ríldr um stöðu ljósvakamiðlanna,
einkum Ríkisútvarpsins, vegna niður-
skurðar og óljósrar stefnu ríkisvalds-
ins í málefnum ljósvakamiðlanna.
Opnað hefúr verið fyrir sívaxandi
samkeppni áður en sátt hefur náðst
um hlutverk og skyldur RUV. A sama
tíma ganga hraðfara breytingar yfir
þjóðfélagið sem hafa áhrif á vænting-
ar og kröfúr fólks til fjölmiðlanna í
heild.
Guðrún Helgadóttir varaþingmað-
ur setti ráðstefnuna, en síðan tóku til
máls framsögumenn hver á eftir öðr-
um: Njörður P. Njarðvík prófessor,
Stefán Jón Hafstein dagskrárgerðar-
maður á Stöð 2, Ævar Kjartansson
ritstjóri menningarmála RUV, Jó-
hanna Vigdís Hjaltadóttir fréttamað-
ur sjónvarps, Hörður Vilhjálmsson
fjármálastjóri RUV og Markús Öm
Antonsson ffamkvæmdastjóri RUV.
Til stóð að Páll Magnússon sjón-
varpsstjóri Sýnar flytti erindi um
einkarekstur, ríldsrekstur og hvort
nauðsyn sé á opinberu efúrliti, en Páll
veiktist.
Slæm málnotkun of al-
geng
Hér skal stiklað á stóm í erindum
framsögumanna, en á eftir fylgdu al-
mennar umræður.
Njörður P. Njarðvík fjallaði um
þátt útvarps og sjónvarps í menningu
þjóðar. Hann sagði meðal annars að
ffá upptöku sjónvarps og síðan afnámi
einkaréttar ríkisins væri varla hægt að
tala um aukinn fjölbreytileika effús,
heldur sé einfaldlega meira af sams
konar efiú í gangi. I hinni miklu sam-
keppni um notendur er slæm mál-
notkun allt of algeng og talmál að
taka við af ritmáli. Njörður lagði á-
herslu á þátt Rásar eitt í flutningi
menrúngarlegs efiús og sagði slæmt
að Rás tvö væri að teygja sig inn á Rás
eitt. Það væri ósigur. Njörður sagðist
sakna vandaðrar innlendrar dagskrár-
gerðar, nú væri sHkt aðallega fólgið í
„Þeytingi“ og að öðm leyd væri í effú
sjónvarps of mikið um ódýrt afþrey-
ingarefiú ffá einu landi.
Útvarpsstjóri meira eða
minna lamaður
Stefán Jón Hafstein fjallaði um
hvort stjómvöld eigi að hafa stefnu
varðandi rekstur útvarps og sjón-
varps. Hann svaraði þessu játandi, það
sé úrilokað að hafa markaðinn efiár-
litslausan og það þarf að tryggja þátt
íslensks menningarefiiis. Stefán Jón
Heimir Steinsson útvarpsstjóri sat opna ráðstefúu Alþýðubandalagsins um mál-
efiú Ijósvakamiðlanna. En þegar Ævar Kjartansson fjallaði um máleftú Hrafns
Gumílaugssonar, Arthúrs Björgvins Bollasonar og um stjómleysið í RIJV var
Heimi nóg boðið og stmnsaði út.
sagði að RÚV væri tvímælalaust í
hnignun, þar sem hvorld útvarps-
stjóm eða útvarpsráð virki. Utvarps-
stjóri væri meira eða núnna lamaður
vegna deilna um mannahald og fleira.
Eldd hefði verið teldð á forgangsröð-
un efiús og spurði Stefán Jón hvort
þörf væri að setja 45 milljónir í út-
sendingar ffá Atlanta, hvort þörf væri
fýrir Utvarpsleikhúsið, hvort svæðis-
útvörpin væra ekld allt of dýr og hvort
ekki mætti draga úr íþróttaeffú í ljósi
þeirrar áherslu sem aðrar stöðvar
leggja á það efni. „Dagskrá ríkissjón-
varpsins er einfaldlega ekld ffambæri-
Ieg,“ sagði Stefán Jón og bætti við að
Stöð 2 „glansar í samanburðinum“.
RUV á ekld bara við perúngavanda-
mál að glíma, heldur á sviði hug-
mynda, frumkvæðis, ritstjómar og
forgangsröðtmar.
Skipulag RÚV með
ólíkindum
Ævar Kjartansson fjallaði um
hverjir eigi að stjóma RÚV. Hann
sagði að tvíeyld væri í gangi, útvarps-
stjóm og útvarpsráð, en umffam allt
ríld ákveðið stjómleysi, sem helgast af
formgerðinni. Segja má að starfe-
menn stjórrú en með inngripum
stjómmálamanna og auglýsenda.
Samsldpti við stjómvöld og aug-
lýsendur em mjög sérkenrúleg og öll
fjármögnun flókin og undarleg. Hann
sagði útvarpsráð vera undarlegt fyrir-
bæri sem fólk dytti inn í og að út-
varpsstjóri og starfemenn reyndu að
taka sem minnst mark á því. Ævar vék
síðan að inngripi stjómvalda, sem
viðgengist hefðu hvað eftir annað og
tók Hrafnsmál sem dæmi. Ævar sagði
sldpulag RÚV vera með ólíldndum
og hvergi til vettvangur fyrir starfe-
menn í heild að ræða dagskráreffú. Þá
sagði Ævar að útvarpsstjóri vissi yfir-
leitt lítið um stöðu þeirra mála. Út-
varpsstjóri hefði haff sldpulags- og
dagskrárstjóra, Arthúr Björgvin
Bollason, sem hefði lagt til stofnun
dagskrárráðs. Arthúr hefði hins vegar
hrökklast ffá og ekkert orðið af hug-
myndinni. Hrafn Gunnlaugsson
hefði hins vegar tekið upp á því að
ráða krakka í dagskrárgerð og horff
ffamhjá starfefólld með áralanga
reynslu. Allir hefðu skammast sín og
starfefólk mest. [Hér var komin
hreyfing á Heimi Steinsson] Ævar
sagði að það væri mikið talað um
tveggja milljarða veltu og margir
hneykslast, en minna væri talað um að
tekjuformið mgli menn og mgli alla
dagskrárgerð [hér gekk Heimir út].
Ævar svaraði spumingunni um hverj-
ir eigi að stjóma RÚV með því að
segja að það ættu stjómvöld og aug-
lýsendur ekki að gera.
Kastljós og Þingsjá sjást
ekki
Jóhanna Vigdís Hjaltadóttir ffétta-
maður fjallaði um hlutverk og ábyrgð
fréttamanna. Hún sagði að ekld væri
hægt að læra fféttamennsku af skól-
um, mestu sldpti að fféttamenn hafi
lifandi áhuga, vilja og hugrekld til að
takast á við aðstæðumar. Hagsmtma-
árekstrar megi með engu móti hafa á-
hrif á fféttamanrúnn. Vald frétta-
mannsins er gríðarlega mikið og
vandmeðfarið að hennar mati, mertn
verða að vera meðvitaðir um þetta,
sérstaklega þegar hraðinn er rrúldll.
Oft er kunningsskapur og skyldleiki
fýrir hendi. Jóhanna sagði að rílds-
sjónvarpið hefði skyldur gagnvart öll-
um landsmönnum en hið sama gilti
ekki um einkastöðvamar. I þessu
sambandi sagðist hún sakna þess að
þættir á borð við Kastljós og Þingsjá
sæjust ekld og umræðuþættir varla.
Ekki væri þó hægt að segja dagskrána
alslæma, því öflug dagskrárgerð væri
fýrir hendi á öUu landinu.
RÚV í „herkví“ óviðun-
andi ástands
Hörður Vilhjálmsson og Markús
Om Antonsson fjölluðu síðan um
fjármál og ffamtíð RÚV. Ekld verður
náið farið út í erindi þeirra hér. Þó má
nefna að áætlun RÚV fýrir yfirstand-
andi ár gerir ráð fýrir 2,1 milljarða
króna tekjum, þar af 73% vegna af-
notagjalda og 29% vegna auglýsinga.
I gjöldum fer mest til dagskrárdeilda
eða 1 milljarður (48,6%). hmbyrðis
er vægi útvarps og sjónvarps þannig
að sjónvarpið veltir 1.396 milljónum
en útvarpið 834 miUjónum. I erindi
Markúsar Amar kom ffam hversu al-
menningur teldi þjónustu RÚV vera
góða og traust fréttastofa sjónvarps
og útvarps mikið. En erindið vakti
ekki síst athygli fýrir þá sök að hann
sagði útvarpslögin ffá 1986 [þegar
Sjálfetæðismenn stýrðu málefnum
RÚV - innskot Vikublaðsms] hefðu
ldppt fótunum undan tekjuöflun
stofnunarinnar og væri svo komið að
fjármögnunin með kröfúm um niður-
skurð væri raunasaga hjá RÚV.
„Skriffinnar í fjármálaráðuneytinu
virðast búa til útreikninga sem reikni-
meistarar og Alþingismenn gleypa við
og þetta rennur í gegn,“ sagði Mark-
ús Om og bætti því við að RUV væri
í „herkví" óviðunandi ástands. Að
endingu gaf hann til kynna að ef til
vill væri best að gera stofriunina að
hlutafélagi. fþg
Fræðslumiðstöðin í Miðbæjarskólann
Meirihluti Reykjavíkurlistans í Borgarráði hefur samþykkt, gegn eymd-
arlegum mótbámm Sjálfstæðismanna, að Fræðslumiðstöð Reykjavíkur-
borgar verði staðsett í gamla Miðbæjarskólanum. Sjálfstæðismenn, sem
bera hagsmuni einkaskóla síns mjög fýrir brjósti, vildu koma Fræðslu-
miðstöðinni fýrir í gamla Morgunblaðshúsinu við Aðalstræti. Sjálfetæðis-
menn em einnig vemlega uggandi um „sína menn“ í ffæðslumálabatteríi
borgarinnar.
Hrikaleg útlánatöp banka og sjóða
Útlánatöp ríkisbanka og opinberra sjóða vom alls upp á 21,7 milljarða
króna á árunum 1990 til 1994 eða um 81 þúsund lcrónur á hvért manns-
bam (og 3,2 milljónir króna á hverja fjögurra manna fjölskyldu). Það er
mat Margrétar Frímannsdóttur formanns Alþýðubandalagsins að
ábyrgðin hljóti að liggja hjá stjómendum bankanna og sjóðanna. Og
einnig að stjómmálamenn hafi bmgðist eftirlitsskyldu sinrú, þótt Alþingi
fengi takmarkaða vitneskju um stöðu mála á hverjum tíma. Hún segir
rétt að íhuga vel tillögu bankastjóra Landsbankans urn að sameina ríkis-
bankana. Hins vegar hefur Finnur Ingólfsson viðskiptaráðherra sagt í
svari við íýrirspum Svavars Gestssonar að slík sameining standi alls ekki
til, enda vill hann ólmur feta slóð Sjálfetæðismanna í einkavinavæðing-
trnni.
Vandræði biskups aukast
Vandræðin hrannast upp hjá Olafi Skúlasyni biskupi Islands. En um leið
hefúr honum opnast leið til að segja af sér eða fara í leyfi án þess að
tengja slíkt við ásakanir um kynferðislegt áreiti yið þrjár konur (ein hefur
dregið mál sitt til baka en ekki framburð sinn). Ólafur sendi fiölmiðlum
bréf sem hann fékk frá fjórmenningum úr Langholtskirkjusókn þar sem
þessir aðilar voltuðu að ein kvennanna hefði hitt séra Flóka Kristinsson
að máli. Sú kona hefur kært þann gjöming sem trúnaðarbrot og sjálfur
hefur biskup viðurkennt að hér hafi verið um ótrúlegt trúnaðarbrot að
ræða.
Aðskilnaður ríkis og kirkju
Samtök um aðskilnað rílds og kirkju (SARK) héldu aðalfund sinn um
síðustu helgi og samþykktu ályktun þar sem Alþingi og stjómvöld em
hvött til þess að virða vilja yfirgnæfandi meirihluta þjóðarinnar, en sam-
kvæmt nýlegum könnunum er 67% þeirra sem afetöðu taka fýlgjandi að-
skilnaði ríkis og kirkju. Er rfldsstjómin hvött til að skipa nefnd sem kanni
rækilega hvemig best verði staðið að aðskilnaðinum og semji frumvarp
þar um. Samtölan benda á að nú á tímum spamaðar í rfldsrekstri megi
finna þeimjþfurlegu fjármunum sem renna til kirkjunnar betri og þarfari
farveg, þjóðínni tilhagsbóta.
„Enginn er óhultur“
Alþjóðleg herferð Amnesty Intemational vegna mannréttindabrota í
Kína hófet 13. mars, en þá kom út ítarleg skýrsla samtakanna um Kína
sem ber heitið „No One is Safe“ eða „Enginn er óhultur“. A morgun,
laugardag kl. 14, verður haldinn fúndur um mannréttindi í.Kína í stofu
101 í háskólabyggingunni Odda við Sturlugötu. Þar hefur framsögu
Nicholas Howen yfirmaður lögfiræðideildar AI. Mannréttindamál í Kína,
þessu fjölmennasta ríld heims, em í afar bágbomu ástandi og er það von
AI að alþjóðlegur þrýstingur knýi kínversk stjómvöld til að virða grund-
vallarréttindi þegna sinna. A fundinum verða tvær myndir sýndar: „Per-
secution in Cnina“ og „China and the Death Penalty“.
Bilun í Flugleiðavél
Boeing 757 flugvél Flugleiða á leið til Luxemborgar var sl. sunnudag
snúið við eftir 50 mínúma flug þegar í ljós kom bilun í tölvukerfi sem
tengist aflstýringu í hreyfli vélarinnar. Skipt var um tækið og hinir 152
farþegar urðu að sldpta um vél og þola talsverða seinkun vegna þessa.
Viðar Eggertsson rekinn
Viðar Eggertsson hefur verið reldnn úr starfi leikhússtjóra Leikfélags
Reykjavflnir, í raun áður en hann tók þar til starfa. Meirihluti leikhúsráðs
tók þessa ákvörðun í kjölfar atkvæðagreiðslu á almennum félagsfundi
LR, þar sem 32 samþykktu að endurskoða bæri ráðningu Viðars, en 10
vom á móti og sjö sátu hjá. Fulltrúi Reykjavíkurborgar í leikhúsráðinu
var á móti brottrekstrinum og Ingibjörg Sólrún Gísladóttir segir ákvörð-
unina vera mikil mistök.
Jón Kr. segir krata á réttri leið
Jón Kristjánsson þingmaður Framsóknarflokksins sagði á Alþingi í vik-
unni að þingmál þingmanna Alþýðuflokksins um „aðgerðir til að treysta
byggð á Islandi“ bendi til þess að flokkurinn sé þrátt fyrir allt á réttri
leið. Að gott væri að sá flokkur væri farinn að huga að byggðamálum á
80 ára afinæli sínu. Jón sagði.þó ekki mikið „kjöt á beinunum“ því tillag-
an sé bara tmi að skipa nefnd, sem ekki geti flokkast undir harkalegar að-
gerðir. Jón sagðist eldd hafa trú á að slíkt skipti sköpum, en styður þó að
nefndin verði skipuð.
Skrifstofa Alþýðubandalagsins
Opfn tíu til þrjú
Skrifstofia Alþýðubandalagsins verður framvegis opin frá kl. 10:00
til kl. 15.00 virka daga.
Sími skrifstofumiar er 551 75 00. Utan skrifstofútíma er hægt að ná
í framkvæmdastjóra Alþýðubandalagsins í sírna 86 44 700.