Morgunblaðið - 11.06.2005, Síða 34

Morgunblaðið - 11.06.2005, Síða 34
34 LAUGARDAGUR 11. JÚNÍ 2005 MORGUNBLAÐIÐ ÚR VESTURHEIMI Rjómabúið er safn sem eropið á sumrin en heima-menn koma þar við áhverjum morgni allan ársins hring. ,,Hérna hittumst við reglulega og spáum í spilin,“ segir Bernice Andersen, ein af helstu vítamínsprautunum í íslensk- kanadíska félaginu á svæðinu, the Stephan G. Stephansson Icelandic Society of Markerville. Merkilegur staður og merkilegt fólk Markerville er hluti af íslenskri og vestur-íslenskri sögu. Árið 1888 var Sigurður J. Björnsson sendur frá Norður Dakota í Bandaríkjunum til að finna heppilegt landsvæði. Hann fór vestur að strönd og á bakaleið- inni hitti hann eina Íslendinginn í Calgary, Ólaf Goodman. Ólafur sýndi honum ónumið land norður af Calgary og í bréfi til Norður Dakota dásamaði hann landið. Gat þess að þetta væri gott akuryrkjuland, mikil veiði væri í vötnum og ám og ekki væri eins kalt á veturna og í Mani- toba og Norður Dakota. Lýsing Sigurðar varð til þess að 50 Íslendingar í Norður Dakota tóku sig upp og héldu í vestur. Þeir komu á svæðið 27. júní 1888 og hófust þeg- ar handa við að koma sér fyrir. Áður en langur tími var liðinn höfðu þrír skólar verið reistir, Tindastóll, Hólar og Heckla. Lestrarfélagið Ið- unn var stofnað 1892 og Íslending- arnir opnuðu fyrsta pósthúsið í Al- berta. Þar komu menn saman og lásu vestur-íslensku blöðin Lögberg og Heimskringlu. Konurnar stofn- uðu styrktarfélagið Vonin sem enn starfar í sama anda. Það var mikið líf í Markerville skömmu fyrir aldamótin 1900 og næstu árin á eftir. Þegar mest var bjuggu um 400 manns af íslenskum ættum á svæðinu. Með auknum sam- göngum settist fólk af öðrum þjóðar- brotum að á svæðinu en vöxtur borga hefur bitnað á Markerville eins og öðrum svæðum. Íbúum hefur því fækkað mikið og fáir eru eftir af íslenskum ættum. Íbúarnir halda vel saman og uppruninn skiptir ekki máli þegar kemur að því að varð- veita íslenska menningararfleifð. Í því efni leggja allir sitt á vogarskál- arnar. Johann Halldór Johannson var helsti hvatamaðurinn að stofnun ís- lensk-kanadíska félagsins 1974. Ekki kom annað til greina en nefna það eftir Klettafjallaskáldinu. Stephan G. var mikill leiðtogi í sveit- inni og lét mikið til sín taka. Hann átti til dæmis stóran þátt í því að smjör- og ostaframleiðsla hófst á svæðinu. Dr. Christian Marker, fulltrúi stjórnvalda, aðstoðaði ís- lenska bændur við að koma fram- leiðslunni af stað og staðurinn var nefndur eftir honum 1903. Miklar endurbætur Rjómabúið þjónaði heimamönnum í 73 ár. Ríkisstjórn Alberta setti það á þjóðminjaskrá 1978 og eftir að heimamenn höfðu endurbætt hús- næðið var það opnað sem safn 1986. Íslensk-kanadíska félagið sér um reksturinn og fær það um 15.000 gesti að meðaltali á hverju sumri. Íslensk-kanadíska félagið var stofnað í tengslum við endurbygg- ingu á húsi Stephans G. Hann dó 1927 og endurspeglar húsið það ár. Stjórnvöld í Alberta sjá um safnið sem Olga Fowler veitir forstöðu en það er opið á sumrin og starfa fjórar háskólastúdínur þar með Olgu. Hús Stephans G. er helsta aðdráttaraflið á svæðinu og koma gestir alls staðar að, að sögn Olgu. Að undanförnu hafa staðið yfir miklar endurbætur á Fensala Hall, félagsheimilinu í Markerville. Um er að ræða elsta félagsheimilið sem enn er notað. Í fyrra unnu sjálfboðaliðar í meira en 5.000 klukkustundir í hús- inu og gert er ráð fyrir að stundirnar verði ekki færri í ár en til stendur að opna endurgert heimilið nú í sumar. Heimamenn hafa lagt mikið á sig til að varðveita söguna. Þeir eru stoltir af sínum stað og lifa í sátt og samheldni sem samhent fjölskylda. Fyrir nokkrum árum gaf félagið út bók um Markerville og nýlega var ráðist í endurútgáfu á ensku á ljóð- um Stephans G. ,,Allt sem við gerum er árangur samvinnu íbúanna,“ seg- ir Shirley Dye, formaður the Steph- an G. Stephansson Icelandic Society of Markerville. Morgunblaðið/Steinþór Systurnar Bernice Andersen og Shirley Dye hafa tekið virkan þátt í starf- semi íslensk-kanadíska félagsins í Markerville síðan faðir þeirra, Johann Halldór Johannson, kom því á laggirnar 1974. Morgunblaðið/Steinþór Stephan Vilberg Benediktson fyrir framan hús afa síns, Stephans G. Steph- anssonar, í Markerville í Alberta. Þar er nú safn sem var opnað 1986. Alltaf heitt kaffi á könnunni í Markerville Stan og Helen Johannson vinna að endurbótum á félagsheimilinu. Aðeins um 60 manns búa í Markerville í Al- berta í Kanada en samfélagið er öflugt og samkenndin mikil. Það leynir sér ekki, ekki síst á morgnana, þegar íbúarnir koma saman í rjómabúinu og spjalla yfir kaffi- bolla. Steinþór Guð- bjartsson fékk sér te með heimamönnum. steg@mbl.is Bridsdeild FEB í Reykjavík Tvímenningskeppni spiluð í Ás- garði Glæsibæ, mánud. 6.6. Spilað var á 9 borðum. Meðalskor 216 stig. Árangur N-S Alfreð Kristjánsson – Sigrún Pétursd. 259 Helgi Hallgrímsson – Jón Hallgrímsson 243 Júlíus Guðmss. – Rafn Kristjánsson 220 Árangur A-V Halla Ólafsdóttir – Lilja Kristjánsd. 276 Ægir Ferdinandss. – Ragnar Björnss. 260 Ingibj. Stefánsd. – Margrét Margeirsd. 227 Félag eldri borgara, Gjábakka Það var spilað á 8 borðum 3. júní sl. og urðu úrslitin þessi í N/S: Rafn Kristjánss. - Oliver Kristófss. 187 Auðunn Guðmss. - Bragi Björnss. 187 Albert Þorsteinss. - Sæmundur Björnss. 186 Eysteinn Einarss. - Ragnar Björnss. 186 A/V: Júlíus Guðmss. - Magnús Halldórss. 192 Guðjón Kristjánss. - Magnús Oddss. 187 Sigrún Pétursd. - Unnar A. Guðmss. 178 Spilað er alla föstudaga að 17. júní undanskildum, Frá eldri borgurum í Hafnarfirði Spilað var á 7 borðum föstudag- inn 3. júní. Meðalskor var 168. Úrslit í N/S Oddur Jónsson – Katarínus Jónsson 192 Sigurður Herlufs. – Steinmóður Einars. 186 Sverrir Jónsson – Jón Ól. Bjarnason 176 A/V Guðrún Gestsd. – Kristján Þorláksson 211 Sveinn Jensson – Jóna Kristinsd. 200 Heiðar Þórðarson – Sigríður Gunnarsd. 175 Sumarbridgs á Akureyri Sumarbrids er hafinn fyrir norð- an og var spilaður þriðjudaginn 7. júní, að venju. Þátttakan að þessu sinni var 7 pör og urðu úrslit þessi: Gissur Jónasson og Hjalti Bergmann 100 Björn Þorláksson og Pétur Guðjónsson 98 Víðir Jónsson og Steinarr Guðmundss. 91 Soffía Guðmundsd. og Reynir Helgason 88 Næsti Sumarbrids verður næst- komandi þriðjudagskvöld. Spilarar geta mætt einir því aðstoðað er við myndun para. Bridsdeild FEB í Reykjavík Tvímenningskeppni spiluð í Ás- garði Glæsibæ, fimmtud. 9. júní Spilað var á 11 borðum. Meðalskor 216 stig. N-S: Oliver Kristóferss. - Sæmundur Björnss 270 Júlíus Guðmundss - Rafn Kristjánss 242 Eysteinn Einarss - Kári Sigurjónss 240 A-V: Magnús Oddss - Magnús Halldórss 270 Helgi Hallgrímsson - Jón Hallgrímsson 267 Friðrik Jónsson - Tómas Sigurjónsson 238 BRIDS Umsjón Arnór G. Ragnarsson Mikið úrval af fallegum rúmfatnaði Skólavörðustíg 21, Reykjavík, sími 551 4050 STEINUNN Valdís Óskarsdóttir, borgarstjóri í Reykjavík, og Sam Katz, borgarstjóri í Winni- peg í Kanada, báru saman bækur sínar í ráð- húsinu í Winnipeg á dögunum. Glen Murray, fyrrverandi borgarstjóri í Winnipeg, heimsótti Reykjavík í ágúst 2003 og er Steinunn Valdís Óskarsdóttir að endurgjalda þá heimsókn. ,,Við erum að sýna systrahug í verki,“ sagði hún en Reykjavík og Winnipeg eru systraborgir. Að fundinum loknum bauð borgarstjórinn í Winnipeg íslensku sendinefndinni á horna- boltaleik, en áður en Sam Katz tók við starfi borgarstjóra í fyrra átti hann hornaboltalið borgarinnar, The Winnipeg Gold Eyes. Í sendinefnd Reykjavíkurborgar voru auk borgarstjóra Kristín Á. Árnadóttir, skrif- stofustjóri borgarstjóra, og borgarfulltrúarnir Anna Kristín Kristinsdóttir, Guðrún Ebba Ólafsdóttir og Björk Vilhelmsdóttir. Systrahugur í verki Sam Katz, borgarstjóri í Winnipeg, færir Steinunni Valdísi Óskarsdóttur, borgarstjóra, gjöf í tilefni heimsóknarinnar.

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.