Tíminn - 05.01.1972, Qupperneq 6

6
TIMINN
MIÐVIKUDAGUR 5. janúar 1973
Árið var landbúnaði
Árferði. Árið 1971 var landbún-
aði hagstætt, þótt það reyndist
kaldara en meðalár á tímabilinu
1931—’60, en var þó hlýrra en
árin 1966—’70. Meðaihiti ársins
var í Reykjavík 4,5°C eða 0,5°C
undir meðallagi, en á Akureyri
2,9°C eða 1,0°C lægri en í meðal-
ári. Janúar og nóvember voru sér-
lega kaldir en febrúar hlýrri en
í meðallagi. Aðra mánu'ði ársins
var hitinn frá því að vera í meðal
lagi í apríl og maí niður í nokkru
lægra, t.d. var hitinn í júní-sept-
ember 0,2 °C undir meðallagi i
Reykjavík en 1,0 °C lægri en i
meðalári á Akureyri.
Ársúrkoman var aðeins minni en
í meðalári, en var sérstaklega lítil
í júní um land allt, aðeins 2 mm
í Reykjavík. Sumarið var óvenju
sólríkt um 1 nd allt og óvenju
hagstætt til heyskapar fram í síð-
ari hluta ágúst, en eftir þa'5 til
hausts var veðráttan fremur óstöð-
ug en næturfrost óvíða til skaða.
Veturinn 1970—71 var góðviðra
samur og hagar nýttust vel. Kom
það sér vel, Því hey voru víða
lítil að vöxtum. Hins vegar voru
þau óvenju góð og reyndust í
senn drýgri í heystæðum og betri
til fóðurs en í venjulegu ári. —
Sumari'ð og haustið 1970 keyptu
bændur, sem verst voru staddir
með heyskap öii þau hey, sem
föl voru til kaups. Auk þess var
strax frá haustnóttum til vors gef-
ið óvenju mikið af kjarnfóðri til
þess að treina heyin fram úr
hvernig sem voraði. Þetta gafst
vel. Kýr gerðu gott gagn og sauð-
fé og hross gengu ágætlega undan
vetri. Samt var víða með minnsta
móti tvílembt vegna þess að marg
ír bændur tóJdu sig standa svo
höllum fæti með fðður, að þeir
ólu ekki ær um fengitíma til
aukinnar frjósemi.
Vorið var góðviðrasamt, og brá
bændum við frá hinum óvenju
köldu vorum að undanförnu. Að-
eins eitt hret gerði á sauðburði
og stóð aðeins eina nótt. Samt
mun það hafa valdið einhverjum
lambadauða hjá þeim, sem enn
láta ær bera á víðavangi. Þótt
gróður færi fremur snemma af
stað þá spratt mjög hægt vegna
hinna óvenju miklu þurrka í júní.
Sláttur hófst því víða seint og
þrátt fyrir eindregna þurrka biðu
bændur langt fram eftir júlí og
allt firam í ágúst með slátt á mikl-
um hluta túnanna í þeirri von að
fá meiri uppskeru, af því að aug-
ljóst var að háarspretta yrði hvort
sem var lítil sem engin. Hey þorn
uðu eftir hendinni og verkuðust
óvenju vel um land allt, en eru
Þó mun léttara fóður en í fyrra,
vegna þess hve grös voru víða
farin að tréna er tún voru slegin.
Kal í túnum frá fyrri árum náði
sér furðulega, þar sem borið var
á túnin, en þó var langt. frá því.
að hin margskemmd r kaltún gæfu
meðaluppskeru. Því miður höfðu
bændur í sumum kaldari sveitum
landsins orðið fyrir því stórfellda
tjóni á undanförnum kuldaárum,
að fá litla sem enga uppskeru af
stórum hluta J.úna sinna, þrátt
fyrir venjulega áburöarnotkun.
Þetta varð til þess að sumir þeirra
báru alls ekki á nest skemmdu
túnin s.l. vor og fengu því að
sjálfsögðu litla sem enga uppskeru
af þeim. 1 þessu efni voru bændur
verst settir í Norður-ísafjarðar-
sýslu.
1 síðari hluta ágúst gerði
óveniulegt hríðaráhlaup á Norð-
austurlandi miðað við árstíma.
Það byrjaði með bleytuhríð og
síðan mikilli fannkomu með
frosti. Áhlaup þetta drap þúsundir
fjár í afréttum Norðmýlinga og
Þingeyinga. Ýmist hrakti fé í læki
og aðrar hættur eða fennti til
dauða í slökkum og skjólum. Að
sjálfsögðu hefur áhlaup þetta líka
dregið úr yænleika þess fjár, sem
lifði á því svæði sem illviðrið
geisaði á, en sumartíð hafiði þar
sem annars staðar verið hagstæð
fyrir sauðfé Diikar eru undantekn
ingarlítið vænir eftir Þurrkasum-
ur en rýrir eftir úrfellasumur,
þótt fleira hafi áhríf á vaxtarhraða
þeirra og þrií.
Haustmánuðirnír voru hagstæð-
ir bændum. Kúm var hægt að
beita á há og grænfóður meðan
siíkt entist, en víða var há of
1 ti? til haustbeitar. Sauðfé fór
vel með sig frá léttum og fram
í nóvember. Sá mánuður var frem
Dr. Halldór Pálsson
Yfirlit
Halldórs
Pálssonar
búnaðar-
málastjóra
um land-
búnaðinn
ur hægviðrasamur þótt kaldur
væri, en desember hefur víða um
land verði erfiður. Skipzt hafa á
blotar og hríðar, svo að snjóalög
voru um jól mikil, víða haglaust
fyrir fé og sums staðar því nær
haglaust fyrir hross á Miðvestur-
landi, Suðvesturlandi og á vestan-
verðu Norðurlandi. Á Vestfjörð-
um hefur minna snjóað en á Mið-
vesturlandi og á sunnanverðu land
inu hefur tíðarfar í desember ver-
ið fremur hagstætt, lítil snjóalög
en nokkrir áfreðar. Hin góða hláka
síðustu daga ársins hefur nú leyst
allan snjó og klaka af láglendi.
— Harðærisnefnd var lögð niður
á miðju ári eftir að hún hafði
lokið við tillögur sínar um aðstoð
við bændui ýmist vegna fóður-
1971
Smál.
Köfnunarefnis hreint N 12.911
Fosfóráburður P2O5 7.280
Kalíáburður K2O 5.58C
Á árinu 1971 var notað 6,4%
meira af köfnunarefni, 12,8%
meira fosfat og 17,2% meira kalí
en 1970.
Áburðarverksmiðjan í Gufunesi
framleiddi 24.350 smálestir af
Kjarna á árinu 1971, sem er sama
magn og framleitt var 1969 en um
7,6% meira en 1970.
Áburðarsalan seldi 65,479 smá^,
lestir af áburði á árinu 1971, sem
er 9,5% aukning frá 1970.
Verðlag á innfluttum áburði
hækkaði um 6,58% frá 1970, en
verð á Kjarna hækkaði um 8,12%.
Meðalhækkun á öllum áburði varð
7,18% frá 1970.
Uppskera og jarðargróði. Enn
hafa ekki borizt skýrslur um fóður
birgðir úr öllum hreppum lands-
ins, en eftir þeim skýrslum að
dæma, sem borizt hafa, er hey-
fengur umreiknaður í þurrhey um
37% meiri að rúmtaki en 1970,
en þá var hann minni að vöxtum
en um alllangt árabil. Enda þótt
hey þomu'ðu eftir hendinni í sum
ar og séu því óvenju vel verkuð,
þá hafa þau mun minna fóðurgildi
miðað við rúmtak en í fyrra. Veld
ur því bæði ,að hey eru nú óvenju
laus í geymslum, vegna þess að
í þeim er mikill puntur, og óvíða
hitnaði í heyjum, og svo er nú
minna fóðurgildi í hverju kg. af
töðu en 1971. Þá voru hey óvenju
góð, fíngerð og vel verkuð og
þurfti þá að meðaltali aðeins 1,8
kg. af töðu í hve-' fóðureiningu
en nú þarf að meðaltali 1,9 kg.
í fóðureininguna, eftir þeim sýnis-
hornum að dæma, sem rannsökuð
hafa verið á Rannsóknarstofnun
landbúnaðarins á Keldnaholti að
skorts haustið 1970 eða vegna tjóns
af völdum öskufallsins eftir Heklu
gosið 5. maí 1970. Vonandi verður
árferði svo gott næstu -'rin, að ekki
verði þörf á skipun slíkrar nefnd-
ar.
Áburðarnotkun. Heildarnotkun
tilbúins ábunðar síðustu 4 ár hef-
ur verið:
1970 1969 1968
Smál. Smál. Smál.
12.150 11.784 11.964
6.460 6.107 6.626
4.765 4.749 5.111
tilstuðlan Búnaðarfélags Islands
og Rannsóknarstofnunarinnar. Tað
an er nú ekki eins eggjahvítu-
auðug og í fyrra. Þá "oru um 89
g. meltanleg hráeggjahvíta í kg.
af töiðu en nú aðeins 75 g/kg.
Þarf því að gefa eggjahvíturíkára
kjarnfóður í vetur en í fyrra. Nú
reyndist taðan bezt á Vestfjörð-
um, þar þarf að meðaltali aðeins
1,7 kg. í FE, og eru 88 g meltan-
leg eggjahvíta í kg, en á Suður-
landi eru heyin lökust. Þar þarf
2 kg í FE og eru þar aðeins 70 g
meltanleg hráeggjahvíta í bg að
meðaltali. Á Miðvestur og Norður-
landi þarf um 1,9 kg af töðu í FE.
Heildarheyfengur landsmanna
mun vart vera meira en 15—20%
meiri að fóðurgildi en á síðasta
ári. Flestir bændur hafa nægan
fóðurforða, en þó munu ýmsir
verða fyrir þeim vonbrigðum að
heyin reynist ódrýgri en búizt var
við eins og á'ður ver að vikið.
Heýfengur sumra bænda við ísa-
fjarðardjúp og í Strandasýslu og
á stöku stað annars staðar á land-
inu varð of lítill fyrir bústofninn.
Munu flestir hafa bætt úr því með
því að kaupa hey úr nærliggj-
andi héruðum. Mikið framboð var
á heyi og það selt á vægu verði
sérstaklega þegar Það var tekið
af túnum.
Grænfóðuruppskera var víða
með mesta móti þar eð grænfóður
spratt víða vel en léleg spretta á
grænfóðri undanfarin kuldasumur
einkum 1970, dró nokkuð úr græn-
fóðurrækt, sem hefur annars farið
sífellt í vöxt á jndanfömum ár-
um. Grænfóður var notað ýmist
til votheysgerðar eða til síðsumars
Frá skrifstofu ríkisspítalanna Þeir viðskiptaaðilar við ríkisspítalana, sem ekki Land Rover ’68 diesel til sölu.
hafa lokið uppgjöri reikninga vegna viðskipta árið Sími 42838.
1971, svo sem kaupmenn, kaupfélög og iðnaðar-
menn, eru vinsamlegast beðnir um að framvísa
öllum sUkum reikningum á skrifstofuna, Eiríks- Husnao
götu 5, fyrir 25. janúar n.k.
Reykjavík. 3. janúar 1972 Kona óskast til heimilis-
Skrifstofa ríkisspítalanna. starfa sem fyrst, eða frá
i 1. febrúar, aðallega til
Frá Húsmæðrakennaraskóla Islands hreingerninga, ef til vill
Háuhlíð 9 einnig til matreiðslu. Að- eins einn í heimili. Vinnu-
6 vikna dagnámskeið í matreiðslu og heimilisstörf tími eftir samkomulagi Til
um hefst þriðjudaginn 18. jan. Innritun í síma boð sendist Tímanum
16145 kl. 10—15 daglega. merkt: „1011“.
Skrifstofustúlkur óskast
Starfsstúlkur vantar á Kópavogshælið til ræstinga.
Vinnutími frá kl. 8 til 13. Upplýsingar gefur
ræstingastjórinn, sími 41500.
Reykjavík, 3. janúar 1972
Skrifstofa ríkisspítalanna.
Kennsla hefst aftur mánudaginn 11. janúar.
Enska, margir flokkar fyrir börn og fullorðna,
með enskum kennurum; sænska, þýzka, kéramik,
félagsmálastörf, barnafatasaumur og bridge.
Hjálparflokkur fvrir qagnfræðanemendur í tungu
málum og stærðfræði.
Innritun þessa viku í síma 42404 frá kl. 2—10.
I
4