Tíminn - 17.06.1972, Blaðsíða 7

Laugardagur 17. júni 1972.
TÍMINN
7
Audlitið á þeim sterka saumaft saman — án de.vfingar!
verðum fyrir. öllum þessum 200
finnst þeirra tilfelli náttúrulega
vera mjög sérstakt og áriðandi,
og þvi finnst mikill óþarfi og jafn-
vel dónaskapur að biðja um nafn
og aðrar nauðsynlegar upplýsing-
ar áður en við gerum að sárum
þess. Atriðið er bara það, að i
fæstum tilfellum liggur þessu
fólki svo mjög á. Auðvitað flýtum
við okkur eftir megni, en hand-
leggsbrotinn maður er náttúrlega
ekki að dauða kominn.
— Nú hefur deildin kvartað
mjög yfir átroðningi eituræta og
ölvaðs fólks hér og hefur manni
skilizt á ummælum talsmanna
deildarinnar, að hér sé vart
vinnufriður á stundum, sagði ég.
— Já, svaraði Ólafur, — Það er
alveg rétt. Um helgar er yfir-
gnæfandi meirihluti ..kúnnanna”
fólk undir áhrifum áfengis, og
eins þurfum við stundum að
pumpa ýmsum töflum og lyfjum
upp úr sama fólkinu einu sinni i
viku eða hálfum mánuði. Þá er
náttúrlega ekki von nema maður
verði svekktur.
Svo er annað stórvandamál,
sem við eigum við að striða, hélt
Ólafur áfram. — Fólk virðist alls
ekki gera sér grein fyrir raun-
verulegum tilgangi þessarar
deildar. Eins og ég sagði þér áð-
an, þá er okkar hlutverk að taka
hér á móti nýjum sárum á þess-
um slysavöktum, en hingað er að
koma fólk með allskonar kvilla,
sem heimilislæknar eiga auðvitað
að sjá um. Það er með magaverk,
höfuðverk, tannpinu og yfileitt
allt, sem nöfnum tjáir að nefna.
Svo þegar við segjumst ekkert
geta gert fyrir það, og visum þvi
'til heimilislæknis sins, verður það
öskureitt og skrifar iesendadálk-
um dagblaðanna. Og þetta fólk er
ekki að velja heppilegan tima til
að koma, heldur kemur það helzt
um miðjar nætur og gjarnan um
helgar. Þróunin hér er þvi að
verða sú, að slysadeildin er að
verða einskonar ,,poly-klinik”,
þangaðsem fólk kemur með hvað
sem er. Kannski má til sanns veg-
ar færa, að slik klinik sé nauðsyn-
leg, en hún á alls ekki að vera
hluti af slysadeildinni.
Það hringdi skyndilega frammi
við dyr og gangastúlkan stökk til.
Það var litill drengur, 7-9 ára,
sem sagðist eiga að láta taka úr
sér saum. — Þú átt að koma á
morgnana til þess, sagði hjúkrun-
arkonan.
En sá stutti var að fara i sveit*
ina daginn eftir og gatekki komið
að morgni. Spjaldið hans var leit-
Texti
og myndir:
m
Omar
Valdimarsson
að uppi og i ljós kom, að 11 dagar
voru liðnir frá þvi að hann var
saumaður: æskilegast er að ekki
liði nema vika.
Ja, hjúkrunarkonan fór með
hann inn og lagði hann á bekk.
— Hvaðkom fyrir þig? spurði ég.
— Varstu sleginn niður?
— Neihei, svaraði hann kot-
roskinn — Það var hent i mig
spytu.
Hár var farið að vaxa yfir sárið
og hrúður var orðið gamalt, svo
plokka þurfti það af, áður en
saumurinn var tekinn úr. Poliinn
ætlaði vestur i sveit og sagðist
hlakka til. — Áttu að vera kúa-
smali? spurði ég, þegar ég sá aö
hjúkrunarkonan var að munda
töngina til að taka i sauminn.
— Já, svaraði hann.
— Heldurðu að það verði ekki
gaman?
Og um leið kippti hjúkrunar-
konan i sauminn! Sá stutti hefur
greinilega fundið sárt til, þvi
hann hrópaði stór NEI! við
spurningu minni. En um leið átt-
aði hann sig og sagði jú. Tveir
saumar enn og niðurbældar stun-
ur komu frá stráksa. Svo reis
hann upp, hristi höfuðið og brosti
mannalega. Hann kvaddi og rek-
ur nú beljur fyrir vestan, hress og
kátur með samansaumað höfuð.
Það var komið töluvert fram
yfir miðnætti,þegar hér var kom-
ið sögu og heldur rólegt á slysa-
vakt. Starfsfólkið drap timann við
lestur. spil og annað það, sem bið
fylgir. Sjúkrabill kom að með pilt
og stúlku, sem lent höfðu i
árekstri. Pilturinn var ómeiddur
og stúlkan reyndar lika, en hún
hafði fengið smávægilegt lost og
haldið var, að hún væri með
heilahristing. Einnig kvartaði
hún um verki i hálsi og brjósti,
svo var hún send upp á aðra hæð,
þar sem röntgenmyndir voru
teknar. Hún var ofsahrædd, fékk
grátkastog svimaði stöðugt, enda
hafði billinn oltið.
Niðurstaðan úr myndatökunni
varð þó sú, að hvergi var hún
brotin, heilahristingurinn fyrir-
fannst ekki og á endanum var hún
send heim. — En ef þér fer að
verða óglatt eða liða illa á ein-
hvern hátt, sagði Ólafur, — Þá
skaltu hafa samband við okkur
strax.
Tveir enn komu i myndatöku.
báðir sjómenn. Annar kvaðst
reyndar vera fiskimaður.
Hjúkrunarkonan leit upp og þeg-
ar hann tilkynnti um stöðu sina.
— Það er sjaldgæft að heyra
þetta, sagði hún og brosti.
Og þegar sjómaðurinn sagðist
vera á sildarbát litu fleiri upp.
Það var enn sjaldgæfara.
Hann hafði verið að gera klárt,
nýkominn i land, þegar hann mis-
steig sig um borð i bátnum. Siðan
voru liðnir 30 timar og öklinn orð-
inn illa bólginn og blár. Möguleiki
var á, að hann væri brotinn — en
sjómaðurinn (fiskimaðurinn, af-
sakið!) hafði gengið á bólgnum
öklanum allan timann. Daginn
eftir ætlaði hann i Norðursjóinn,
svo eitthvað varð að gera i mál-
inu. Myndatakan leiddi i ljós, qjb
hann var óbrotinn en tognaður,
svo hann fékk bindi um öklann og
siðan sendur heim. Ólafur ráð-
lagði honum að taka það rólega
næstu daga — en sjómaðurinn
ætlaði i Norðursjóinn. — Ég sit á
siglingunni, sagði hann rólega og
glotti,
Hinn hafði dottið á dekkinu og
lent með öxlina á tunnu. Kona
hans var með honum og gaf góð
og greið svör við spurningum
hjúkrunarkonunnar og enn var
myndað á efri hæðinni. öxlin var
óbrotin, en honum ráðlagt að fara
rólega. Þessi sjómaður ætlaði
lika út á sjó daginn eftir. — Ekki
er að spauga með islenzkt sjó-
mannsblóð, og svo framvegis.
Klukkan var farin að ganga þrjú,
dansleikjum að ljúka og parti i
hámarki. Allt i einu var hringt,
frammi var kengfullur maður i
verkamannaklæðnaði með bundið
um fingurna.
í ljós kom, að þetta var bila-
málari, sem hafði staupað sig i
vinnunni og siðan reynt að stöðva
viftu með hendinni. Viftan tók
þeim atlotum eitthvað hvefsið —
og með þeim afleiðingum, að
nokkrir fingur voru illa tættir,
helzt þó visifingur vinstri handar.
—Jæja, hikk, sagði bila-
málarinn, - ég er heppinn. Ég
vinn - hikk - nefnilega mest með
hægri hendinni.
Hendur mannsins voru allar út-
ataðar i lakki og málningu. Hann
hafði verið i miðju kafi við að
sprauta bil, þegar viftan af-
þakkaði faðmlög hans og auð-
vitað gal hann ekki hætt við að
klára bilinn. Töluverður timi fór i
að hreinsa sárin og á meðan
spjölluðum við saman.
—Þetta er svosem ekki i fyrsta
skipti sem maður liggur á svona -
hikk - borði, sagði bilamálarinn.
Ó, nei. Ég er gamall maga-
sjúklingur og það er bara búið að
taka úr mér hálfan magann. Ég
hef verið alhraustur siðan.
Hann notaði heilu höndina til að
kippa upp skyrtunni og sýna mér
á sér ör, sem náði þvert yfir
kviðinn og frá brjósti og niður að
nafla. —Þetta er sko - hikk -
fallegur saumur, ha? sagði hann
og brosti: augun visuðu i sitt-
hvora áttina, þannig að ef til vill
var ekki svo mikil þörf á að deyfa
hann.
—Já, sagði hann, lokaði augun-
um og hnykkti til höfðinu, eins og
maður gerir til að fá augun eða
hugsun sina i fókus. -Ég er allt
annar maður eftir að það var gert
við magann á mér. Nú get ég etið
eiginlega hvað sem er. Ekki samt
harðfisk, ekki nema bara litið?
—Hákarl og hvað? spurði ég.
—Það sagði mér einu sinni
læknir, kunningi minn, svaraði
bilamálarinn, - að ég mætti borða
allan þann hákarl, sem mig
langaði i. Hann þagnaði aðeins og
hristi sig aftur i fókus. -En, sagði
hann svo og sleikti iengi á sér
lakkaðar varinar, - en mér finnst
hákarl bara svo djöfull vondur.
Þar með var merkilegri
kenningu læknisfræðinnar koll-
varpað, þótti mér.
—Finnst þér góður hákarl?
spurði hann svo.
—t hófi, svaraði ég.
—Jæja, sagði hann og kyngdi
nokkrum sinnum. — Ég borða nú
yfirleitt allan mat. En skötu
borða ég ekki. Saltfisk skal ég
borða, en ekki skötu. Konan min
er vitlaus i skötu og ég hef oft sagt
við hana: —Heyröu ástin min, ef
þú ert með skötu, þá er ekkert
annað að gera fyrir þig en að
hringja i mig og segja mér að ég
þurfi ekki aö koma heim i mat.
—Og gerir hún það? spurði ég.
Hann andvarpaði mæöulega. -
Nei, sagði hann svo með lokuð
augun. -En, sagði hann og
galopnaði þau aftur, - en ég borða
hana ekki, ónei, heldur ét ég ekki
neitt.
Það var búið að hreinsa upp
sárin, klippa i barmana og verið
var að taka siðustu sporin. Bila-
málarinn lét móðinn mása um
mat, málningu, sildveiðar árið
1947, skurðlækningar og maga-
saum.
—Þú mátt alls ekki bleyta
þetta, sagði Ólafur.
—Nei, það er allt i lagi, svaraði
bilamálarinn.
—Ég vinn aðallega með hægri
hendinni, sjáðu til. Ég get bara
fengið mér gúmmivettling á þá
vinstri og þá er allt i lagi.
—Þú ert nú sennilega heppinn,
sagði ég, að halda fingrunum.
Hann brosti elskulega og hristi
sig i fókus. -Já, hikk, svaraði
hann. -Ég geri þetta bara aldrei
aftur.
Einhverjir biðu hans frammi og
svo voru þeir farnir.
Við fengum kaffi og smurt
brauð með kæfu, sild og eggjum.
Starfsfólkið talaði enn um ann-
rikið nóttina áður og ég var dá-
litið leiður yfir að hafa misst af
hasarnum. -Hafðu ekki áhyggjur,
sagði ólafur. -Partin eru búin,
þau fyrstu að minnsta kosti.
Og partiin voru búin. Áður en
við vissum af, hafði fjölgað tölu-
vert á slysadeild. Stúlka, á að
giska 18—19 ára kom og kvartaði
yfir þvi, að pipar hefði verið
skvett i andlitið á sér. Hún sagði
mér, að það hefði verið i parti. -
Ég var bara að tala, sko, sagði
hún, -og þá sko vissi ég bara
ekkert fyrr en það var hent i mig
pipar. Mig sviður alveg agalega i
Framhald á bls. 8.
Reynslan hefur sannað og mun sanna yður framvegis — að hagkvæmustu viðskiptin gerið þér ávallt hjá kaupfélaginu. SELJUM allar fáanlegar nauðsynjavörur á hagstæðu verði. KAUPUM islenzkar framieiðsluvörur. slAturfélagið Örlygur GJÖGRUM
$^§§jj> tírvals hjólbarba Flestar gerbir ávali fyriríiggjanc F(jótoggóÖ þjónust ff ■Wa
V m % Kaupfélag V \ HERADSBUA j EGILSSTÖÐUM ÍN