Tíminn - 11.07.1972, Qupperneq 6

TIMINN
I>riðjudagur 11. júii 1S72
Beitingarvélin samanstendur af nokkrum samstæAum, A myndinni sjáum við fyrstu samstæöuna og
hvernig linan kemur i gegn. Fremst á myndinni er lænurúllan, siðan krókahreinsari og þar næst linu-
spilið. (Tímamynd Róbert)
Fyrsta beitingarvél-
in í íslenzkan bát
Gjörbreytt viðhorf, ef þetta tæki reynist vel
ÞÓ—Reykjavik.
I'essa dagana er verið að koma
fyrir linubeitingarvél i Asþór RE.
Kr búizt við að verkinu verði lokið
um niiðja næstu viku. Beitingar-
vélin er norsk að uppruna, og á
hún sennilega eftir að valda bylt-
ingu á linuveiðum.
Björn Bang heitir sá Norðmað-
ur, sem gengur frá vélinni, en
framleiðendur hennar eru
Mustad söperi mek. verk. Björn
sagði okkur, að búið væri að setja
fjórar beitingarvélar i norska
báta, og heföu þær reynzt mjög
vel það sem af væri. Að sjálfsögðu
væri alltaf um einhverja byrjun-
arörðugleika að ræða, og reyndar
væri það svo, að alltaf væri verið
að fullkomna vélina.
Beitingarvélin, sem verið er að
setja i Asþór, er sú fimmta, sem
framleidd er af þessari gerð, en
allmargar vélar eru nú i pöntun,
bæði frá tslandi og Noregi.
Aðalkostur beitingarvélanna er
sá, að öll vinna verður léttari og
þrifalegri, og siðast en ekki sizt
þarf færri menn á þá báta, sem
eru með þessar vélar. Bátur sem
er með 13 manna áhöfn, þarf ekki
nema 9-10 menn með tilkomu
beitingavélarinnar.
Björn sagði, að almennt væri
linunni skipt i tvennt, og eru þess
vegna höfð tvö magasin á þeim
hluta vélarinnar, sem sér um
lagninguna. A hvoru magasini er
lina, sem á eru 1200 krókar, og á
hverri minútu getur vélin beitt á
130 króka, þ.e. tvo króka á
sekúndu. Með þessum beitingar-
hraða þarf báturinn að leggja lin-
una á 5-7 milna hraða.
Björn sagöi, að það myndi taka
nokkurn tima að þjálfa mannskap
inn, þar sem hér væri um algjör-
lega ný vinnubrögð að ræða, en
þótt svona vél væri dýr, þá
borgaði hún sig á nokkrum
mánuðum, m.a. i mannasparn-
aði. Vitað er, að margir útgerðar-
menn hér á landi hafa áhuga á að
setja beitingarvélar i báta sina.
Heildaráætlun
Framhald
af bls. 1.
breytingar rýmka i nokkuð mögu-
leika aldraðra bænda til þess að
öðlast réttindi hjá sjóðnum.
1 jarðræktarlögin voru sett
athyglisverð nýmæli, sem miklu
geta áorkað. Er þar fyrst og
fremst aö nefna framlag til
hagaræktar og girðinga um
heimahaga og aukinn stuðning
við félagsræktun, þar sem erfitt
er um vik um ræktun og öflun
fóðurs.
A siðustu má drepa á lög um
aðstoð við fólk, sem stundar
framhaldsnám fjarri heimilum
sinum. Þetta kvaðst ráðherrann
telja mikið réttlætismál og eina
merkustu ljöggjöf, sem sett var á
siðasta þingi, þvi að með þessum
lögum væri spornað gegn, að
búseta hamlaði þvi, að ungt fólk,
sem til þess hefði getu og vilja,
fengi stundað nám. Skylt væri þó
að geta þess, að hæpið væri, hvort
þessi lög gætu komið til fullra
l'ramkvæmda á næsta ári.
Fjárveitingar til land-
búnaðarmála
Þá vék ráðherrann að nýjum og
auknurn f járveitingum til
búnaðarmála, á þessu ári.
Merkast væri framlagið til
framleiðslusjóðs, er ætlaður væri
til uppbyggingar á vinnslu-
stöðvum landbúnaðarins. Til
sláturhúsa landsmanna, þar sem
mikilla endurbóta er viða þörf,
verður varið tuttugu og tveim
milljónum króna, en áöur hafði
enginn eyrir verið ætlaður i þessu
skyni.
Fé er nú einnig veitt til bænda-
skóla Suðurlands og framlög til
Hvanneyrarskóla þrefaldast.
Stefna hefur veriö mörkuð um
dreifingu rafmagns um landið og
framlög aukin úr þrjátiu og
tveim milljónum króna i fimmtiu
milljónir og hundrað og átján
milljónir króna ætlaðar til fram-
kvæmda við rafvæðingu i
sveitum.
Fndurskoðun lagabálka
Þessu næst vék landbúnaðar-
ráðherra að þvi sem enn er á
döfinni, einkum endurskoðun
mikilsverðra lagabálka. Nefndi
hann þar jarðalög, búfjárræktar-
lög og orlof bænda.
Endurskoðun á lögum um kaup
og sölu jarða og ábúðarrétt er
míkið mál og brýnt. Ásókn eftir
landi er orðin svo geigvænleg, að
við henni verður að sporna. Það
riöur á að tryggja rétt þeirra,
sem vilja stunda búskap og lifa
af þvi aö nýta það, sem landið
gefur af sér, sagði ráðherrann.
Bændur verða að fá sanngjarnt
verð fyrir eignir sinar, þegar þeir
selja þær, en verð á landi, þar
sem einhver hlunnindi eru eða
náttúrufegurð mikil, má ekki fara
upp úr öllu valdi.
Ekkiómerkara er það, að ráð-
herra boðaði, að nú væri i aðsigi
heildaráætlun um landsnytjar og
allsherjar landgræðsluáætlun
væntanleg fyrir 1974, er þjóðin
minnist ellefu aida búsetu sinnar i
landinu. Verður sú áætlun mest
og mikilvægast framlag á þeim
timamótum, ef þar verður á eftir
fylgt eins og til er stofnað.
Náið samstarf við
stéttarsamtökin
Landbúnaðarráöherra lýsti þvi,
að það væri vilji sinn að hafa náið
samstarf við stéttarsamtökin.
Þess væri ekki að dyljast, að
ágreiningur væri uppi um ýms
Barnavinafélagið Sumargjöf
Forstöðukonu vantar
að dagheimili Stúdenta við Efrihlið frá 1. september n.k.
Ennfremur vantar forstöðuinann, kennara eða fóstru,
karl eða konu, að skóladagheimilinu Hciðargerði 38.
Umsóknir sendist skrifstofu Sumargjafar, Fornhaga 8,
fyrir 17. þ.m.
Stjórnin.
Styrktarfélag lamaðra og fatlaðra
Reykjadalsskóli
Umsóknir um skólavist veturinn 1972-73
skulu berast til skrifstofu félagsins Háa-
leitisbraut 13, sem fyrst.
Skólastjóri.
Landhelgisviðræðurn
ar að hefjast á ný
mál, eins og jafnan hlýtur að
vera, og nefndi þar frumvarp um
breytingu á framleiðsluráðs-
lögunum. Hann kvaðst þar hafa
fylgt þeirri stefnu, sem Stéttar-
samband bænda hefði markað
með ályktun sinni i vetur, og
afstöðu sina kvaðst hann meðal
annars byggja á þvi, að forystu-
menn bændasamtakanna, sem
verða að sækja umboð sitt til
bænda annað hvert ár, hefðu
bezta aðstöðu til þess að meta,
hvaða leið bæri að fara, enda
sannfærður um, að þessi ályktun
ætti við gild rök að styðjast.
Bændur verði að fylgja þeirri
stefnu, sem Stephan G. orðaði svo
snillilega: að alheimta ei daglaun
að kvöldum.
En svo væri þeirri stefnu bezt
fylgt fram, að þeir fengju
svigrúm til þess að ákvarða leiðir
til að koma þeirri hugsun í fram-
kvæmd. Af þeim toga hefði
ákvæðið um fóðurbætisgjaldið
verið spunnið. Ennfremur væri á
það að lita, hvilfk nauðsyn væri á
að koma upp sjóði til þess að
aðstoða þá, sem við lökust
skilyrði búa við framleiðslu
búvöru handa þéttbýliskjörnum.
Kjarni málsins er
sambærileg laun
Ráðherrann sagði, að menn
gætu rökrætt, hvaða aðferðir
væru heppilegastar til þess, að
bændur fengju sambærileg laun
og aðrir. En kjarni ákvæða
stjórnarsáttmálans um þetta efni
stæði óhaggaður, og við það yrðu
allar aðgerðir miðaðar.
Jafnframt minnti hann á, að
leiðréttingar hefðu fengizt við
tilkomu núverandi rikisstjórnar á
Viðræður Islendinga og Breta
um landhelgismálið munu hefjast
á ný i dag. Hópur enskra emb-
ættismanna kom til landsins um
helgina og aðalsamningamenn
Breta, lafði Tweedsmuir og
Stoddard aðstoðarfiskimálaráð-
afurðalánum og rekstrarlánum
handa fjárbændum, og la'n til
ibúðarhúsabygginga og jarða-
kaupa hefðu verið hækkuð.
Loks hefði hlutur bænda i
útreikningi á verðlagsgrundvelli
verið réttur siðast liðið haust, og
bændur fengið sitt i verðlaginu i
sambandi við vinnutfmastyttingu
og kauphækkanir viðmiðunar-
stétta. Nemur þetta 30%
kauphækkun.
Erindi rikisstjórnar-
innar við aðalfundinn
Siðan lýsti landbúnaðar-
ráðherra þróun verðlagsmála i
landinu. 1 landinu hefði orðið
verðhækkun vegna hækkana
erlendis, eftirkasta verð-
stöðvunartimabilsins og
almennra kjarabóta. Hann boðaði
meiri festu i verðlagsmálum og
vildi rikisstjórnin leita liðsinnis
bænda og samtaka þeirra til þess
og þar með svigrúms til varan-
legri efnahagsþróunar, þar sem
gætt sé jafnréttis þegnanna og
heildarhagsmuna þjóðfélagsins.
herra, voru væntanleg i gær-
kvöldi.,
Formaður islenzku viðræðu-
nefndarinnar er Einar Ágústsson
utanrikisráðherra, en með honum
verða Lúðvik Jósefsson við-
skiptamálaráðherra, Hans G.
Andersen ambassador, Jónas
Árnason alþingismaður, Jón
Arnalds ráðuneytisstjóri og Már
Elisson fiskimálastjóri. Ritari
islenzku nefndarinnar er Þor-
steinn Ingólfsson, fulltrúi i utan-
rikisráðuneytinu.
Verðmætra
skjala leitað
Brún skjalataska hvarf úr
fatageymslu i Þórscafé 27. júni
s.l. Hefur töskunni annað hvort
verið stolið eða tekin i
misgri pum. En i henni eru
persónuskilriki og skjöl, sem
mjög er bagalegt fyrir eigandann
að missa, en koma öðrum ekki að
fjárhagslegum notum.
Er, skorað á þá sem geta gefið
einhverjar upplýsingar varðandi
þessa skjalatösku, eða hefur hana
undir höndum, að hringja i sima
11995. Er góðum fundarlaunum
heitið.
Þessi bíll, frá Oliufélaginu lenti út af i gær, skammt frá afleggjaranum að Brautarholti á Kjalarnesi.
Billinii var á leiðeftir Vesturlaiidsveginuni á veslurleið. er kanturinn brast og lenti billinn svo til á hlið-
ina og aftan-i-vagninn lagðist alveg. Billinn var fullur af oliiitunnum og kössum en ekki mun olian hafa
runiiið niður. (Timamynd Sigurður Fossan)