Tíminn - 15.09.1972, Blaðsíða 9

Föstudagur 15. september 1972
Útgefandi: Framsóknarflokkurihn
Framkvæmdastjóri: Kristján Benediktsson. Ritstjórar: Þór-:|
arinn Þórarinsson (ábm.). Jón Helgason, Tómas Karlsson^j
Andrés Kristjánsson (ritstjóri Sunnudagsblaös Timáns).1;:
Auglýsingastjóri: Steingrimur, Gislasoiii, ■ Ritstjórnarskrifý:
stofur i Edduhúsinu viö Lindargötu, simar 18300-183061:
Skrifstofur i Bankastræti 7 — afgreiöslusimi 12323 — auglýs-;:
ingasimi 19523. Aðrar skrifstofur:simi 18300. Áskriftargjaldl;
225 krónur á mánuöi innan lands, i lausasölu 15 krónur ein-j:;
takiö. Blaðaprent h.f.
Alyktun þings SUF
um efnahagsmál
Það er ótvirætt, að efnahagsmálin verða að
þessu sinni eitt helzta viðfangsefnið, sem
Alþingi fær til meðferðar, eins og oft áður. Það
var þvi hyggilega ráðið af ungum Fram-
sóknarmönnum að gera efnahagsmálin að einu
helzta viðfangsefni sinu á nýloknu myndarlegu
þingi þeirra, sem haldið var á Akureyri um
siðustu mánaðamót. Þing þeirra samþykkti
um þau itarlega ályktun, sem er mjög at-
hyglisverð, og verður þvi reynt að rekja hér
efni hennar i stuttu máli:
1 upphafi ályktunarinnar er bent á, að þeir
efnahagserfiðleikar, sem viðreisnarstjórnin
skildi við, hafi enn ekki verið yfirunnir, og enn
sé aðeins að litlu leyti hafin sú mótun islenzks
atvinnulifs á grundvelli félags- og skipulags-
hyggju, sem Framsóknarflokkurinn hafi boðað
á undanförnum árum. Þau efnahagsvandamál,
sem við er að glima á liðandi stund og þarfnast
skjótar úrlausnar, séu i aðalatriðum þessi:
1) Þensla, sem stafar af of mikilli eftirspurn.
2) Alvarlega horfur i greiðslustöðu landsins
gagnvart útlöndum, sem afleiðing af innflutn-
ingseftirspurn siðustu missera.
3) Yfirvofandi alda verðhækkana, sem nú er
haldið i skefjum með timabundinni verð-
stöðvun. Verði þeirri öldu hleypt út i verðlagið,
mun hún koma af stað vixilhækkunum kaup-
gjalds og verðlags og grafa enn frekar undan
greiðslugetu atvinnuveganna.
Þá vekur þing SUF athygli á, að þessi vanda-
mál eru ekki ný af nálinni. Reynslan hefur hins
vegar sýnt, að gömul, hefðbundin úrræði eru
ekki einhlit til lausnar á þeim. Þvi verður að
leita nýrra leiða.
Þing SUF leggur áherzlu á, að tekið verði til-
lit til eftirfarandi atriða, þegar ákveðnar
verða aðgerðir til lausnar þeim skammtima
efnahagslegu vandamálum, sem nú blasa við:
1) Verði dregið úr fjárfestingu um ákveðinn
tíma, liggi til grundvallar þeirri ákvörðun skýr
forgangsröðun um framkvæmdir. Fjárfest-
ingartakmarkanir verði ekki látnar ná til fisk-
iðnaðar, skóla eða ibúðarhúsnæðis.
2) Fjárlög ársins 1973 verði afgreidd með
greiðsluafgangi.
3) Beitt verði stighækkandi óbeinum sköttum
á ýmsar vörur, sem eru umfram daglegar lifs-
nauðsynjar.
4) útlánastefna bankakerfisins verði sam-
ræmd.
Þá er lögð áherzla á stóraukið skattaeftirlit.
Sá hluti efnahagsályktunar SUF, sem hér
hefur verið rakinn, fjallar nær eingöngu um
vandamál liðandi stundar. Mestur hluti
ályktunarinnar fjallar hins vegar um skipan
efnahagsmála i framtiðinni, þar sem megin-
áherzla er lögð á að komið sé á markvissum
áætlunarbúskap i samvinnu við stéttasamtök
og landshlutasamtök. Mikil áherzla er lögð á,
að Framkvæmdastofnun rikisins geti sinnt þvi
hlutverki, sem henni er ætlað. Að þessum
meginþætti i efnahagsáætlun þings SUF verður
vikið siðar.
TÍMINN
ERLENT YFIRLIT
Robbins er tekjuhæsti
rithöfundur heimsins
Meira en 100 millj. eintaka hafa selzt af bókum hans
llarold Robbins
— EF ÞIÐ ætlið að spyrja
mig að þvi, hver sé mesti rit-
höfundur i heiminum um þess-
ar mundir. þá er þvi fljótsvar-
að: Það er ég. En rétt er að
taka fram, að þetta sama svar
mynduð þið fá hjá Norman
Mailer og flestum rithöfund-
um öðrum, ef þeir svöruðu
hreinskilnislega. Ég lýsi sam-
timanum á svipaðan hátt og
Dickens, Dumas og Victor
Hugo á sinum tima. Fyrsta
bók min, ,,Never love a
Stranger”, kom út 1948. Sama
ár gáfu þau Norman Mailer,
James Jones og Kathleen
Winsor út fyrstu bók sina.
Enginn man lengur, hver
fyrsta bók þeirra var, en
„Never love a Stranger” er
enn metsölubók.
EITTHVAÐ á þessa leið læt-
ur Harold Robbins oft orð
falla, þegar blaðamenn ræða
við hann um ritmennsku hans
og rithöfundarferil. Hann er
ekki myrkur i máli um álit sitt
á hæfileikum sinum, þótt
margir ritdómarar séu á allt
öðru máli, og ýmsir þeirra
flokki bækur hans með óvönd-
uðustu reyfurum. Það getur
Robbins látið sér i léttu rúmi
liggja, þvi að bækur hans selj-
ast nú meira i heiminum en
nokkurs annars rithöfundar.
Þegar hafa verið seld meira
en 100 milljón eintök af þeim.
Hann hefur verið metsölu-
höfundur i Bandarikjunum,
Vestur-Þýzkalandi og mörg-
um löndum öðrum undanfarin
ár. Bækur hans hafa verið
þýddar á 40-50 tungumál og
m.a. verið gefnar út á fjórum
tungumálum i Júgóslaviu.
Þær hafa allar verið kvik-
myndaðar og hann hlotið mikil
laun fyrir. Eignir hans eru nú
taldar a.m.k. 50 milljónir doll-
ara, og af fyrri verkum sinum
eru honum tryggðar árlegar
tekjur, sem ekki eru innan við
eina milljón dollara. Hann er
vafalitið rikasti og tekjuhæsti
rithöfundur heimsins um
þessar mundir. Hann á glæsi-
lega villu hjá Hollywood og
aðra i Suður-Frakklandi,
marga lúxusbila og skemmti-
snekkju. Hann er enginn
meinlætamaður i lifnaðar-
háttum, en getur lika verið
mikill verkmaður, þegar hann
vinnur á annað borð. Hann
skrifaði siðustu bók sina á
þremur og hálfum mánuði og
vann stundum tólf til átján
klst. á dag. Ef hann sezt við
skrifborðið, heldur hann lát-
laust áfram, og hann lætur
ekki trufla sig, þótt hávaða-
samt sé i kringum hann. Svo
fullkomlega getur hann ein-
beitt sér á verkinu.
SÖGUHETJUR Robbins eru
yfirleitt engir meðalmenn.
Ferill þeirra flestra er ævin-
týralegur. Þetta gildir lika um
Robbins sjálfan. Hann hefur
enn ekki, þrátt fyrir mikla
könnun, getað fengið upplýst,
hverjir foreldrar hans eru.
Saga hans hefst, er hann fann-
st sem hvitvoðungur á
munaðarleysingjahæli i New
York, og honum fylgdu ekki
önnur skilriki en miði, sem á
stóð, að hann væri fæddur 1916
og héti Francis Lane. Hann
eignaðist siðan ýmsa fóstur-
foreldra, og gáfu þeir siðustu
honum nafnið Harold Rubin.
Hann yfirgaf þau og hætti
jafníramt allri skólagöngu,
þegar hann var 15 ára. Hann
lagði siðan stund á alls konar
störf og hóf ýmiss konar við-
skipti á eigin spýtur i Suður-
rikjunum. Hann hafði heppn
ina með sér og var orðinn
milljónamæringur áður en
hann fékk kpsningarétt. Þá
var heimsstyrjöldin að skella
á, og Robbins hugðist tvöfalda
eigur sinar á einu bretti. Hann
keypti sykur fyrir aleiguna,
þvi að hann taldi vist, að
sykurverðið myndi hækka af
völdum styrjaldarinnar. Hann
átti ekki von á þvi, að Roose-
velt gripi til verðstöðvunar.
Hún gerði Robbins gjaldþrota.
Auralaus hélt hann til Holly-
wood og ruddi sér þar fljótt
braut hjá Universal Fictures.
Hann var orðinn hálaunaður
forstjóri fjármála- og skipu-
lagsdeildar fyrirtækisins, þeg-
ar hann lagði út á rithöfundar-
brautina, en fyrsta bók hans
kom út 1948. Alls eru bækur
hansorðnar ellefu, en sú tólfta
er i smíðum. Hún á að fjalla
um verkalýðshreyfinguna á
kreppuárunum, en margar
bækur hans gerast á þeim
tima. Nafn hennar á að verða
„Memories of Another Day”.
i lifnaðarháttum sinum hef-
ur Robbins verið heimsmaður,
og er hann þvi vel kunnugur
samkvæmislifinu, ekki sizt hjá
hinu efnameira fólki. Hann
segist hafa kvænzt fimm sinn
um en hafa átt fjórar eigin-
konur. Hinni siðustu, Grace,
hefur hann verið kvæntur i
réttan áratug, og hefur hann
helgað henni nokkrar siðustu
bækur sinar. Hún er af itölsk-
um ættum.
SIÐASTA bók Robbins,
,,The Betsy”, fjallar um for-
ustumenn bilaiðnaðarins
ameriska og lifnaðarhætti
þeirra. Aður en Robbins hóf að
rita hana, fór hann sjálfur til
Detroit ásamt nokkrum að-
stoðarmönnum, eða réttara
sagt einkaspæjurum. Þeir öfl-
uðu sér náinna upplýsinga um
bilakóngana þar, starfshætti
þeirra, f jölskyldulif og
lifnaðarhætti. úr þessu efni
vann svo Robbins bók sina.
Siðan hún kom út, hafa margir
Detroitbúar reynt að finna út,
hvaða fólk það sé eða atburðir,
sem Robbins er að lýsa. Þetta
hefur þó reynzt litt gerlegt.
Eitt getur átt við þennan, en
annað við hinn. Sannleikurinn
virðist sá, að Itobbins styðst
talsvert við persónur, sem
hann hefur þekkt eða haft
spurnir af, og sama gildir um
atburði. Siðan býr hann lil
persónu úr mörgum persónum
ogatburði úr mörgum atburð-
um. Sögur hans eru þvi i senn
bæði sannar og ósannar, eins
og einn ritdómari hefur kom-
iztaðorði. i þvi Ijósi verður að
meta heimildagildi þeirra um
samtima hans. En óneitanlega
rifja þær margt upp og vekja
athygli á mörgu, hvort sem
það er tilgangur höfundarins
eða ekki.
Þótt margir eða flestir rit-
dómarar geri litið úr bók-
menntagildi verka Robbins,
verður ekki um það deilt, að
hann kann að segja sögu.
Hann hefur kunnáttu til að búa
til persónur, sem lesandinn
vill fylgjast með, og búa til at-
burði, sem vekja áhuga á
framhaldinu. P’rásögnin er
hröð og laus við miklar mála-
lengingar. Höfuðefnið er bar-
átta um völd, peninga og kon-
ur. Þetta efni er vissulega ekki
neitt nýtt, en þó er eins og hinn
almenni lesandi fái aldrei of-
mikið af þvi.
Haft er eftir einum bóksala,
að margir þeirra, sem fást við
lestur skáldsagna, láti sér
nægja aö lesa upphaf og endi
og gripa svo niður hér og þar.
Sami bóksali telur bækur
Robbins henta vel slikum les-
endum, og dragi það ekki úr
sölu verka hans. Robbins læt-
ur sögur sinar gerast viða, og
hann gætir þess að láta oftast
eitthvaö vera að gerast, m.a. i
ástamálum, sem geti vakið
áhuga lesandans. Hvaða álit,
sem menn hafa á verkum
Robbins, verður þvi ekki neit-
að, að hann er einn mesti
kunnáttumaður i skáldsagna-
gerð, sem nú er uppi.
Þ.Þ.
Þ.Þ.