Tíminn - 27.10.1972, Blaðsíða 20

FRIÐARSÁTTMÁLINN LIGGUR FYRIR
— en Banddríkjamenn reyna að tefja undirritun
NTB-Saigon, Washington og
Paris
Stjórn N-Vietnam lýsti þvi
yfir i gær, að samningar hefðu
náðst við Bandarikin um að
binda endi á Vietnamstyrjöld-
ina nú um mánaöamótin.
Kissinger, ráðgjafi Nixons
sagði i Washington i gær, að
aldrei hefði veriö samið um að
undirrita samkomulagið 31.
október og enn þyrfti að ræða
málin, þvi Thieu, forseti S-
Vietnam, hefði enn ekki fallizt
á samkomulagið.
I tilkynningu N-Vietnam-
stjórnarinnar segir, að
Bandarikjamenn séu að reyna
að slá undirritun samningsins
á frest og breyti þar gegn betri
vitund, þvi að i samningnum
standi, að hann skuli undirrit-
ast 31. október og vopnahlé
skuli ganga i gildi 24 klst siðar.
Þá segir, aö Nixon forseti hafi
sjálfur tekið beinan þátt i
friðarviðræðunum. Hann hafi
sent n-vietnamska forsætis-
ráðherranum skeyti og lýst
ánægju sinni yíir samkomu-
lagsvilja N-Vietnama.
Bandarikin hafa hins vegar
ekki sýnt jafn góðan vilja, þvi
tvisvar hafi stjórnin vikið sér
undan þeim l'resti, sem settur
hafi verið um undirritunina og
komið af stað nýjum vandræö-
um, m.a. með að fá Thieu for-
seta til að samþykkja ekki
samninginn.
Áfall i Saigon
Yfirlýsing N-Vietnam-
stjórnar kom gjörsamlega á
óvart i Saigon. Meðal stjórn-
málamanna þar er litið svo á
opinberun samkomulagsins,
að verið sé að beita Nixon
þvingunum, aðeins tólf dögum
fyrir forsetakosningarnar i
Bandarikjunum. Tilgangurinn
með þvi sé að fá Thieu til að
lýsa yfir samþykki sinu við
samkomulagið.
Samkvæmt yfirlýsingunni,
náðist samkomulagið milli
Kissingers og Le Duc To, er
þeir ræddust við i Paris mörg-
um sinnum. Ekki er ljóst,
hvað N-Vietnamar hafa slak-
að mikið til i kröfum sinum,
nema á einu atriði: Nú er þess
ekki lengur krafizt, að Thieu
láti af völdum.
Utanrikisráðherra S-Viet-
nam, Tran van Lam, sagði i
gær, að ósennilegt væri að
vopnahléi yrði komið á fyrir
kosningarnar.
Kleiri fundir
Kissinger sagði i gær, að
samningur, sem leiða myndi
til striðsloka i Vietnam og
brottför alls herl.
þaðan, yrði undirritaður innan
langs tima. Hann sagði, að all-
ir striðsfangar yrðu látnir
lausir innan fiO daga frá upp-
hafi vopnahlés. Hinn endan-
legi friðarsamningur verður
siöan undirritaður eftir
þriggja til fjögurra daga fund
með samningamönnum N-
Vietnama, sagði Kissinger.
Hann kvaö það andstæðing-
anna að ákveða hvenær sá
fundur yrði haldinn.
Það liðu 12 klukkustundir
l'rá þvi yfirlýsing Hanoi-
stjórnarinnar um að Banda-
rikjamenn væru að reyna að
tefja fyrir friði, var birt, þar
til nokkuð var sagt i Washing-
ton og þá fól Nixon Kissinger
að standa fyrir málinu.
Kissinger skýrði þetta með
þvi, að greinilegt væri, að
Bandarikjamenn gætu ekki
staðið við þann frest, sem
þarna væri átt viö, einkum
vegna þess að Thieu forseti
hefur enn ekki samþykkt
samninginn. En ráðgjafinn
kvaöst þess fullviss, að Thieu
myndi samþykkja innan
skamms.
Viílbrögö i Paris
Leiðtogar samninganefnda
N-Vietnama og þjóðfrelsis-
hreyfingarinnar, Xuan Hhuy
og frú Nguyen Thi Binh, sögðu
i gær i Paris, að Bandarikin
yrðu að standa við loforð sitt
um að undirrita samkomulag-
ið á þriðjudaginn. Jafnframt
ásakaði formaður bandarisku
sendinefndarinnar stjórn N-
Vietnams fyrir að hafa gengið
á bak orða sinna um að opin-
bera ekkert frá friðar-
viðræðunum.
Xuan Thuy sagði á blaða
mannafundi i Paris, að
Bandarikjamenn hefðu þris-
var fengið undirritun friðar-
samningsins frestað og ef það
yröi reynt einu sinni enn, væri
það sönnun þess, að Bandarik-
in vildu lengja styrjöldina.
Frú Binh, sem er utanrikis-
ráðherra bráðabirgðabylt-
ingarstjórnarinnar i S-Viet-
nam, lagði áherzlu á, að nú
skyldu Bandarikjamenn sýna
sinn góöa vilja með þvi að
skrifa undir á tilsettum tima.
Hún gagnrýndi einnig Thieu
forseta harðlega, en ekki varð
ráðið af orðum hennar, hvort
þjóðfrelsishreyfingin stendur
enn á þeirri kröfu sinni, að
Thieu fari frá, áður en undir-
ritun fer fram.
Sáttmálinn
Hin niu atriði sáttmálans,
sem birtur var i yfirlýsingu
stjórnar N-Vietnam:
1. Vopnahlé i öllu S-Vietnam.
2. Bandarikin hætti loftárás-
um á N-Vietnam og lokun
hafna þar með tundurduflum.
3. Herlið Bandarikjamanna og
bandamanna þeirra verði allt
farið á brott innan 60 daga frá
undirritun.
4. Stjórnin i Saigon og Viet-
cong samþykki að fá ekki her,
hernaðarráðgjafa eða vopn
erlendis frá.
5. Skipt verði á striðsföngum.
6. Komið verði á þjóðarráði i
S-Vietnam með fulltrúum frá
Vietcong, stjórn Thieus og
hlutlausum aðilum i S-Viet-
nam. Þjóðarráðið skuli undir-
búa kosningar undir alþjóð-
legu eftirliti.
7. Komið verði á alþjóðlegri
eftirlitsnefnd, sem fylgist með
heráflanum.
8. N-Vietnam, Vietcong,
Bandarikin og stjórn S-Viet-
nam skulu virða sjálfstæði
Laos og Kambódiu og kalla
þaðan heri sina og senda ekki
her þangað aftur.
9. Bandarikin skulu hjálpa til
við endurreisn i öllu Indó-
Kina, lika N-Vietnam.
Föstudagur
27. október 1972.
Sjóræninginn
kominn
heim
NTB—Esbjerg.
Danski togbáturinn „Nordkap”
lagðist i gær að bryggju i Esbjerg
i Danmörku eftir stormasama
ferð yfir Norðursjóinn frá Aber-
deen Ahöfnin i þessari ferð,
var aðeins matsveinninn, 28 ára
gamall.
Lögreglan tók á móti honum i
Esbjerg, en eins og kunnugt er,
rændi hann bátnum i Aberdeen á
sunnudagskvöldið og lagði af stað
heim. Óttazt var um lif mat-
sveinsins um tima, þvi að veður-
útlit var ekki gott og auk þess var
sjómennskukunnáttan ekki upp á
marga fiska.
Þegar farið var út á móti bátn-
um i gærmorgun, hafði mat-
sveinninn ekki hugmynd um,
hvar hann var staddur. Að
minnsta kosti 1000 manns voru á
bryggjunni, þegar Nordkap lagð-
ist að og litu margir á matsvein-
inn, sem hetju. En þrátt fyrir það
á hann yfir höfði sér sex ára fang-
elsi fyrir sjórán.
Matsveinninn sagði við yfir-
heyrslu, að hann hefði ekki verið
með réttu ráði, þegar hann rændi
bátnum, hefði tekið stóran
skammt af „antabus” og siðan
drukkið áfengi.
ÞÚSUNDASTI FUNDUR
MENNTAMÁLARÁÐS
Flóttamannaplatan ,,Top Star Festival":
SELDIST BEZT Á ÍSLANDI
ÞÓ-Reykjavik
Islendingar hafa löngum getaö
Biskupaskipti
í Færeyjum
Biskup Færeyinga, Jákup
Joensen, 1 ætur af embætti um
þessi mánaðamót fyrir aldurs
sakir. Hann var sóknarprestur i
Suður-Straumey og siðan
prófastur ( Færeyjum. Þegar
biskupsembætti var stofnað þar,
tók hann við þvi. Hann var fyrsti
biskupinn i Færeyjum á siðari
öldum.
Nýr biskup verður kosinn eftir
reglum, er um það hafa verið
settar.
státað sig af þvi, hversu duglegir
þeir séu að styrkja hinar ýmsu
stofnanir Sameinuðu þjóðanna.
Þessi gjafmildi landans kom m.a.
fram fyrir stuttu, þegar Eggert
Asgeirsson, framkvæmdastjóri
Rauðakross tslands, afhenti
framkvæmdastjóra Flótta-
mannastofnunar Sameinuðu
þjóðanna, Sadruddin Aga Khan,
kr. 530 þúsund, sem fyrstu
greiðslu vegna sölu flóttamanna-
plötunnar Top Star Festival á ís-
landi.
Sadruddin Aga Khan, sagði við
athöfnina, sem fór fram i Genf, að
hann bæri lof á Islendinga, sem
enn á ný hefðu sýnt velvilja
stofnun sinni og velferð flótta-
manna með þvi að kaupa hlut-
fallslega fleiri plötur, en nokkur
önnur þjóð, og væru horfuná þvi
að 2% þjóðarinnar eignaðist
plötuna. Þá þakkaði hann Rauða
krossi Islands fyrir að hafa tekið
sölu og dreifingu plötunnar að
sér.
Tekjunum af sölu plötunnar var
ætlað að kosta hjálparstörf við
flóttafólk i Esh Shovak i Súdan,
þ.e. hjálpa til að koma fótunum
undir fyrirvinnulaust flóttafólk í
Ethiópiu. Þar sem fyrirsjáanlegt
er að tekjurnar verða mun meiri
en i upphafi var ætlað,
hefur annað verkefni verið valið
til viðbótar hinu fyrrnefnda.
Verkefni það, sem hér um
ræðir, er aðstoð við flóttafólk frá
Angola, sep leitað hefur hælis i
Zambiu. Ýmsar stofnanir hafa
unnið að þvi að koma fótum undir
17 þúsund flóttamenn i Zambiu.
JGK—Reykjavik.
A þriðjudaginn var hélt
Menntamálaráð þúsundasta fund
sinn, en ráðið var stofnað með
lögum frá alþingi 12. april 1928.
Fyrsti formaður þess var
prófessor Sigurður Nordal.
1 fréttatilkynningu frá ráðinu er
greint frá þvi, að á fundinum hafi
verið rætt um bókaútgáfu menn-
ingarsjóös sem er á vegum ráðs-
ins og gerð samþykkt um hlut-
verk hennar. Eru þar taldar upp
þær tegundir ritverka, sem ráðið
eigi einkum að beita sér fyrir
útgáfu á. Meðal þess, sem þar er
nefnt eru hverskonar fræðirit og
fræðilegar útgáfur handrita, bók-
menntaverk islenzk og þýdd,
bækur um listir og útgáfa tón-
verka á nótum og hljómplötum og
loks timaritaútgáfa. Jafnframt
beri að ljúka útgáfu þeirra bóka-
flokka, sem þegar er byrjað á,
þótt þeir séu utan þeirrar útgáfu-
stefnu, sem nú er mörkuð. Núver-
andi formaður Menntamálaráðs
er Inga Birna Jónsdóttir og for-
stjóri bókaútgáfunnar er Gils
Guðmundsson.
Snorra Sturlusyni
hleypt af stokkunum
ÞO-Reykjavik
Fjórða skuttogaranum sem
samninganefnd um smiði skut-
togara, lætur smiða á Spáni, var
hleypt af stokkunum á þriðju-
daginn. Hlaut hann nafnið
Snorri Sturlusson og einkennis-
stafina RE 219. Helga Ingi-
mundardóttir, eiginkona Sveins
Benediktssonar formanns
samninganefndarinnar gaf
skipinu nafn.
Sadruddin Aga Klian framkvæmdastjóri Flóttamannastofnunar S.Þ. tekur við fyrstu greiðslu vegna
sölu flóttamannaplötunnar úr hendi Eggerts Asgeirssonar franikvæmdastjóra R.K.l.
16 ára innbrotsþjófur:
Hefur stolið
tæpri milljón
Klp-Reykjavik.
1 gær handtók rannsóknar-
lögreglan 16 ára gamlan pilt,
sem grunaður var um innbrot
i mannlausa ibúð tveim dög-
um áður, en þaðan hafði verið
stolið um 40 þúsund krónum
ásamt nokkuð af gjaldeyri.
Piltur þessi hefur margsinn-
is komið við sögu lögreglunnar
fyrir svipuð brot og þótti þvi
rétt að yfirheyra hann i sam-
bandi við þetta innbrot, enda
hefur það verið „sérgrein”
hans að brjótast inn i mann-
lausar ibúðir. Hann viður-
kenndi þegar hafa brotizt inn á
þessum stað, og skilaði 13 þús-
und krónum af fengnum til
baka.
Eins og fyrr segir hefur pilt-
ur þessi hvað eftir annað verið
uppvis að þjófnaði úr mann-
lausum ibúðum. Hefur hann
viðurkennt, að hafa stolið á
milli 800 og 900 þúsund krón-
um allt frá þvi að hann fór
fyrst að stunda þessa iðju- en
þá mun hann hafa verið mjög
ungur. Hann hefur margoft
verið úrskurðaður i varðhald
og mun hann t.d. hafa verið á
Skólavörðustig 9 i nokkra
mánuði s.l. tvö ár. Er það eini
staðurinn, sem hægt hefur
verið að hafa hann á, þar sem
ekkert hæli er til fyrir svona
afbrotamenn. Hann getur ekki
gengið laus nema i mesta lagi
i nokkra daga, þvi að þá hefur
hann brotizt inn á einhverjum
stað.